
26/07/2025
M**F Hindi Pa Magpapatuloy ang Huling Decommissioning Hangga’t Walang Aksyon ang Gobyerno
Camp Darapanan, Maguindanao del Norte — July 19, 2025
Hindi pa tuluyang isusuko ng Moro Islamic Liberation Front (M**F) ang natitirang 14,000 combatants at 2,450 armas sa ilalim ng decommissioning process hangga’t hindi nakikita ang malinaw na hakbang ng pamahalaan sa pagbibigay ng sapat na socio-economic support para sa mga nauna nang sumuko.
Sa regular na pulong ng M**F Central Committee sa Camp Darapanan, inilabas ang isang opisyal na resolusyon na nagsasabing hindi muna itutuloy ang final phase ng decommissioning kung mananatiling kulang ang pagtupad ng gobyerno sa ibang bahagi ng Normalization Track sa ilalim ng Comprehensive Agreement on the Bangsamoro (CAB).
🔎 Ano ang dahilan?
Ayon sa M**F, mula noong 2015 ay 26,145 na combatants na ang na-decommission, pero hanggang ngayon, wala ni isa sa kanila ang tunay na nakaranas ng “transition to productive civilian life.” Ang tanging natanggap umano ay tig-Php 100,000, ngunit wala pang kasunod na tulong tulad ng kabuhayan, skills training, o trabaho.
📌 Tatlong yugto ng naunang decommissioning:
1. June 16, 2015: 145 combatants, 75 armas
2. September 7, 2019: 12,000 combatants, 2,100 armas
3. November 8, 2021: 14,000 combatants, 2,450 armas
💬 “Ang usapan ay sabay ang pagsuko ng armas at pagbibigay ng tulong. Pero armas lang ang isinuko, ang kabuhayan ay wala pa,” saad sa resolusyon ng komite.
⚠️ Ano ang hinihingi ng M**F?
Bago magpatuloy ang susunod na phase ng decommissioning, hinihiling ng M**F ang “substantial compliance” mula sa pamahalaan—lalo na ang pagtupad sa socio-economic packages para sa mga naunang combatants. Ipinapaalala rin ng grupo na ang peace process ay hindi lamang tungkol sa pagsuko ng armas kundi pati pagbuwag sa private armed groups, pagpapabuti ng serbisyo sa mga komunidad, at pagkamit ng hustisya.
📣 “Kapayapaan ang layunin namin. Pero hindi ito magiging totoo kung kami lang ang tumutupad sa kasunduan.”
Ang resolusyon ay pinirmahan nina Chairman Al Haj Murad Ebrahim at Secretary Muhammad Ameen, at ipinaabot sa M**F at GPH Peace Implementing Panels, gayundin sa iba pang stakeholders ng peace process.
**F