01/03/2025
I translate naton para maintindihan kang kadam an: Pagpaathag sang pagkalain sang Seal of Good Housekeeping (SGH) kag Seal of Good Local Governance (SGLG)
May isa ka bag-o nga post sa social media nga nagasiling nga ang Seal of Good Housekeeping nga gina-award sang Department of the Interior and Local Government (DILG) ginbag-o lang ang ngalan sang 2014 kag ginhimo nga Seal of Good Local Governance (SGLG) agud masukol ang "performance sa government service." Bisan daw insakto ini kung lantawon, indi ini bug-os nga matuod bangod wala sini gina explain ang bug-os nga istorya sang pag-evolve ir pag bag o sang award mismo.
Ano ang wala ginmention sa post?
Ang Seal of Good Housekeeping (SGFH) nga ginahatag sa mga local government units (LGUs) antes sang 2014, nakapokus lang sa financial transparency kag accountability. Ang katuyuan sini amo ang pagrekognisar sang mga LGUs nga may maayong pagdumala sang pondo publiko, klaro kag husto nga financial reports, kag sakto nga audit. Ang SGFH nagahatag bugal sa mga LGUs nga matin-aw kag matuod ang ilang financial records, pero wala ini ginhimo agud masukod ang bug-os nga performance sang isa ka LGU sa pang-gobyerno.
Sang 2014, ginpakilala sang DILG ang Seal of Good Local Governance (SGLG), pero hindi lang ini basta pagbag-o sang pangalan. Ang SGLG naglapad pa gid ang criteria—halin sa financial transparency padulong sa iban pa nga aspeto pareho sang disaster preparedness, peace and order, environmental management, kag social protection. Sa ato pa, ang SGLG nagbug us sang isa ka mas lapad nga pagsukoli sang performance sang LGU, nga nagapakita sang ila kabug-usan nga pagserbisyo sa katawhan.
Para mapat-od pa gid, hindi masiling nga parehas lang ang SGFH kag SGLG. Ang SGFH isa lang ka una nga bersyon sang award nga nagapokus lang sa financial accountability, samtang ang SGLG isa na ka mas halapad nga sukdanan sang performance sang LGU, nga nagalakip pa gihapon sang financial transparency pero indi na lang amo lang ina ang batayan.
Ang pangangkon nga ini nga pagbag-o "bag-o lang nga pangalan sang performance sa government service" indi insakto. Ang SGLG may mas daku nga sakop kag nagahatag sang mas bug-os nga pag-ihibalo sa performance sang isa ka LGU sa mga aspeto nga naga-apekto sa pang-adlaw-adlaw nga kabuhi sang pumuluyo, pareho sang kaluwasan, panglawas, kag sustainable development.
Dugang pa, ang SGFH ginhatag sa mga LGU sang 2011 lang , samtang ang SGLG natukod sang 2014. Ang LGU sang Janiuay, pananglitan, nakaangkon sang SGFH sang nagligad nga mga tuig, pero indi dapat ini pwede nga ipareho sa SGLG bangod ang SGLG may mas lapad nga sukdanan sang maayo nga pagdumala.
Importante nga kilalahon kag pahalagaan ang mga kabudlay sang aton mga LGU pareho sang Janiuay, nga nakilala bangod sa maayo nga pagdumala sang pondo publiko. Apang kinahanglan man siguruhon nga klaro sa publiko ang tama nga impormasyon parte sa mga awards nga ginahatag. Ang Seal of Good Local Governance isa ka daku nga kadungganan nga nagapakita sang mas halapad nga performance sang LGU sa mga aspeto nga may daku nga epekto sa kalidad sang kabuhi sang pumuluyo.