Abot-Tanaw - Laoac NHS

Abot-Tanaw - Laoac NHS ๐— ๐—ฎ๐—ด๐—ฝ๐˜‚๐—ฝ๐˜‚๐—ฟ๐˜€๐—ถ๐—ด๐—ฒ. ๐— ๐—ฎ๐—ป๐—ฎ๐—ป๐—ฎ๐˜๐—ถ๐—น๐—ถ. ๐— ๐—ฎ๐—ด๐—ฝ๐—ฎ๐—ฝ๐—ฎ๐˜๐˜‚๐—น๐—ผ๐˜†. Abot-Tanaw: Hatid ang mga balita mula sa loob hanggang labas ng paaralan para sa mga mag-aaral ng Laoac NHS.

๐——๐—ฒ๐—ฐ๐—ฎ๐—ป๐—ผ, ๐—ช๐—ฎ๐—ด๐—ถ ๐˜€๐—ฎ ๐—–๐—ฒ๐—น๐—ฒ๐˜€๐˜๐—ถ๐—ฎ๐—น ๐——๐—ฒ๐—ฝ๐˜๐—ต๐˜€ ๐—œ๐—ป๐˜ƒ๐—ถ๐˜๐—ฎ๐˜๐—ถ๐—ผ๐—ป๐—ฎ๐—น ๐—ฆ๐˜„๐—ถ๐—บ๐—บ๐—ถ๐—ป๐—ด ๐—–๐—ผ๐—บ๐—ฝ๐—ฒ๐˜๐—ถ๐˜๐—ถ๐—ผ๐—ปNasungkit ni Zain Andrei B. Decano mula sa Laoac Natio...
22/08/2025

๐——๐—ฒ๐—ฐ๐—ฎ๐—ป๐—ผ, ๐—ช๐—ฎ๐—ด๐—ถ ๐˜€๐—ฎ ๐—–๐—ฒ๐—น๐—ฒ๐˜€๐˜๐—ถ๐—ฎ๐—น ๐——๐—ฒ๐—ฝ๐˜๐—ต๐˜€ ๐—œ๐—ป๐˜ƒ๐—ถ๐˜๐—ฎ๐˜๐—ถ๐—ผ๐—ป๐—ฎ๐—น ๐—ฆ๐˜„๐—ถ๐—บ๐—บ๐—ถ๐—ป๐—ด ๐—–๐—ผ๐—บ๐—ฝ๐—ฒ๐˜๐—ถ๐˜๐—ถ๐—ผ๐—ป

Nasungkit ni Zain Andrei B. Decano mula sa Laoac National High School ang gintong medalya sa 25m Freestyle Kick Board at tansong medalya sa 25m Backstroke sa Celestial Depths Invitational Swimming Competition na idinaos noong ika-16 ng Agosto 2025 sa New Clark City (NCC) Aquatics Center, Capas, Tarlac.

Ang paligsahan ay inorganisa ng Central Northern Luzon Cordillera Swimming Coaches Association (CNLCSCA) at suportado ng Swim League Philippines (SLP). Naging host dito ang Pangasinan Aqua Dragon Swim Club at Tarlac Mako Sharks bilang bahagi ng ika-127 CNLCSCA Swim Series na naglalayong magsilbing plataporma para sa grassroots swimming development sa bansa.

Ibinahagi ni Decano ang kanyang naging damdamin matapos maiuwi ang dalawang medalya. โ€œAng naramdaman ko po ay masaya po,โ€ aniya. Dagdag pa niya, malaking bahagi ng kanyang tagumpay ang walang sawang suporta ng kanyang pamilya at mga coach. โ€œInspiration ko ay family and coaches na nag-support sa akin,โ€ wika niya.

Ayon kay Decano, masinsinan ang kanyang naging paghahanda bago ang kompetisyon. โ€œYung preparation ko ay mag-training,โ€ dagdag niya.

Itinuturing ang panalo ni Decano bilang patunay ng kahalagahan ng sipag, tiyaga, at determinasyon sa larangan ng isports, kasabay ng inspirasyong dulot ng pamilya at mga tagapagsanay.

Si Zain Andrei B. Decano ay 12 taong gulang na mag-aaral mula sa Baitang 7โ€“Archimedes sa ilalim ng pamumuno ni Gng. Arsenia Palad at ni Dr. Amy T. Paco bilang punong-g**o ng Laoac NHS.

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐—๐—ฎ๐˜†๐˜‡๐—ฒ๐—น๐—น๐—ฒ ๐—ฆ๐—ผ๐—ฟ๐—ถ๐—ฎ๐—ป๐—ผ, ๐—”๐—ป๐—ป๐—ฒ ๐—ก๐—ถ๐—ฐ๐—ผ๐—น๐—ฒ ๐—•๐—ฎ๐—ป๐—ถ๐—พ๐˜‚๐—ฒ๐—ฑ, ๐—ž๐—ต๐—ฒ๐—ถ๐—น๐˜†๐—ป ๐— ๐—ต๐—ฎ๐—ฒ ๐—”๐—น๐—ฎ๐—ฝ, ๐— ๐—ฒ๐—ฎ๐—ด๐—ฎ๐—ป ๐—ฅ๐—ต๐—ผ๐˜€๐—ฒ ๐— ๐˜‚๐˜๐—ถ๐—ฎ, ๐—ฎ๐˜ ๐—Ÿ๐—ผ๐—ฟ๐—ฟ๐—ฎ๐—ถ๐—ป๐—ฒ ๐—ฆ๐—ฒรฑ๐—ผ๐—ฟ๐—ฎ





๐—จ๐—น๐—ฎ๐˜ ๐—ข๐—ป-๐˜๐—ต๐—ฒ-๐—ฆ๐—ฝ๐—ผ๐˜ | ๐—”๐—ด๐—ผ๐˜€๐˜๐—ผ 20, 2025Isinasagawa ngayong hapon ng ika-20 ng Agosto 2025 sa Laoac National High School ang s...
20/08/2025

๐—จ๐—น๐—ฎ๐˜ ๐—ข๐—ป-๐˜๐—ต๐—ฒ-๐—ฆ๐—ฝ๐—ผ๐˜ | ๐—”๐—ด๐—ผ๐˜€๐˜๐—ผ 20, 2025

Isinasagawa ngayong hapon ng ika-20 ng Agosto 2025 sa Laoac National High School ang school-wide Anti-Dengue misting operation matapos ang unang araw ng 1st Periodical Examinations para sa school year 2025โ€“2026.

Layon ng operasyon na masig**o ang kalinisan at kaligtasan ng mga mag-aaral at g**o laban sa banta ng dengue, lalo na ngayong panahon ng tag-ulan.

๐—จ๐—น๐—ฎ๐˜ ๐—ฎ๐˜ ๐—œ๐—บ๐—ฎ๐—ต๐—ฒ | ๐—๐—ถ๐—ฎ ๐—๐—ฎ๐—บ๐˜†๐—น ๐—ง๐˜‚๐—ฐ๐—ฎ๐˜†





Mula sa pagbabalik-eskwela na puno ng excitement, dumaan sa sunod-sunod na suspensions na parang bonus vacation, at ngay...
19/08/2025

Mula sa pagbabalik-eskwela na puno ng excitement, dumaan sa sunod-sunod na suspensions na parang bonus vacation, at ngayonโ€ฆ narito na ang tunay na hamon ng school year 2025โ€“2026: ang 1st Periodical Examinations! โ˜• Tulad ng kape na hindi mawawala sa bawat puyatan, exams din ang hindi maiiwasan sa bawat quarter. Kaya ngayon, time to stay strong, stay focused, at stay awake (literal at academic sense!).

Good luck sa lahat ng students na sasabak ngayong August 20 at 22, 2025! Ang bawat highlight sa notes, bawat practice test, at bawat gabing kinapitan ang kape ay may kasamang effort na hindi masasayang. Tandaan, hindi ito about sa perfect score lang, kundi sa dedication at disiplina na binuhos ninyo.

Exams are tough, pero mas tough kayo. Huwag hayaang mangibabaw ang kaba at isipin nโ€™yo na lang na bawat tamang sagot ay parang saktong timpla ng kape: masarap at rewarding. At kung may mali man, huwag mawalan ng gana, dahil tulad ng kape, may second cup pa, marami pang chances sa susunod na exams.

Kaya kapit, sip, at sulat lang. Review hard, rest smart, and believe in your own effort. Ang first quarter na ito ay simula pa lang ng mas mahabang laban, at kaya na kaya ninyo itong lampasan. Padayon, mga future achieversโ€ฆ.this brewโ€™s for you! โ˜•๐Ÿ“šโœ๏ธ

๐—ฆ๐—ฎ๐—น๐—ถ๐˜๐—ฎ | ๐—›๐—ฎ๐—ป๐—ป๐—ฎ๐—ต ๐—Ÿ๐—ผ๐—ฟ๐—ฟ๐—ฎ๐—ถ๐—ป๐—ฒ ๐—•๐—ถ๐—ป๐˜‚๐˜†๐—ฎ
๐—Ÿ๐—ฎ๐˜†๐—ผ๐˜‚๐˜ | ๐—Ÿ๐—ผ๐—ฟ๐—ฟ๐—ฎ๐—ถ๐—ป๐—ฒ ๐—ฆ๐—ฒ๐—ป๐—ผ๐—ฟ๐—ฎ



๐‘ท๐’–๐’๐’•๐’ ๐‘ท๐’๐’“ ๐‘ท๐’–๐’๐’•๐’๐—•๐—ฎ๐˜๐—ฎ ๐—ธ๐—ฎ ๐—ป๐—ด๐—ฎ, ๐—ฝ๐—ฒ๐—ฟ๐—ผ ๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐—ธ๐—ฎ ๐—ป๐—ฎ ๐—œ๐—ป๐—ผ๐˜€๐—ฒ๐—ป๐˜๐—ฒHindi na bago sa balita ang mga kasong kinasasangkutan ng kabataan....
18/08/2025

๐‘ท๐’–๐’๐’•๐’ ๐‘ท๐’๐’“ ๐‘ท๐’–๐’๐’•๐’
๐—•๐—ฎ๐˜๐—ฎ ๐—ธ๐—ฎ ๐—ป๐—ด๐—ฎ, ๐—ฝ๐—ฒ๐—ฟ๐—ผ ๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐—ธ๐—ฎ ๐—ป๐—ฎ ๐—œ๐—ป๐—ผ๐˜€๐—ฒ๐—ป๐˜๐—ฒ

Hindi na bago sa balita ang mga kasong kinasasangkutan ng kabataan. May basag-CCTV, may nakawan ng cellphone, at may mas mabibigat na krimen tulad ng panghahalay, pagpatay, at panloloob. Kayaโ€™t laging tanong ng marami: bakit parang hindi na bata ang asal ng ilang kabataan ngayon?

Ayon sa Republic Act 9344 o Juvenile Justice and Welfare Act of 2006, ang mga batang wala pang labinlimang taong gulang ay hindi maaaring panagutin sa batas. Sa halip, dinadala sila sa mga pasilidad gaya ng Bahay Pag-asa para sa rehabilitasyon. Ang mga may edad 15 hanggang 18 na nakagawa ng mabigat na krimen ay maaari namang idaan sa youth court proceedings. Layunin ng batas na bigyan sila ng pagkakataong magbago. Makatao ang layunin, pero sapat pa ba ito sa kasalukuyang panahon?

Sa realidad, bata man o hindi, may kakayahan na silang gumawa ng seryosong krimen. Marunong na silang magtago ng ebidensiya, magsinungaling, at minsan, mandamay ng iba. Hindi ito inosente. Ito ay sinadyang pagkilos. Kung laging โ€œbata kasiโ€ ang dahilan, nasaan ang pananagutan?

May panukala si Senador Robin Padilla na ibaba sa sampung taon ang minimum age of criminal responsibility. Marami ang tumututol dito, iginiit nilang biktima lamang ng kahirapan ang mga batang nasasangkot sa krimen. Totoo, sila ay biktima ng sitwasyon. Ngunit paano naman ang mga biktimang pinaslang o sinaktan ng kapwa bata? Hindi baโ€™t karapatan din nilang humingi ng hustisya?

Ang kaso ng Maguad siblings at ang campus journalist mula Tagum City na si Sophia Marie Coquilla ay nagsilbing paalala na ang krimen na kinasasangkutan ng kabataan, bagaman bihira, ay maaaring maging labis na malupit.

Ayon sa datos ng PNP ngayong 2024, tatlong porsyento lamang ng mabibigat na krimen ang kinasasangkutan ng menor de edad. Maliit kung titingnan sa estadistika, ngunit sapat na ba iyon para ipagwalang-bahala? Kahit isang buhay pa lang ang nawala sa kamay ng batang alam ang mali pero pinili pa ring gumawa ng krimen, hindi baโ€™t nararapat nang kumilos ang batas?

Ngunit kailangan ding ilagay sa konteksto ang usapin. Sinasabi ng mga medical expert na hindi pa buo ang impulse control ng mga kabataan. Ibig sabihin, mas madali silang padalos-dalos at nadadala ng emosyon. Kaya mas epektibo raw ang rehabilitasyon kaysa parusang kulungan, na may 72% success rate sa pagbabalik-loob. Ang problema, sa 82 probinsya sa bansa, 23 lang ang may maayos na Bahay Pag-asa. At karamihan sa mga ito ay overloaded, umaabot na sa 142% ang kapasidad.

Kayaโ€™t nararapat ang malinaw na pagbabalanse. Hindi pwedeng walang pananagutan, ngunit hindi rin pwedeng basta itapon sa kulungan ang mga bata. Kailangang ayusin ang sistema kung saan dagdagan ang pasilidad, patatagin ang rehabilitasyon, at tiyakin na may kaso at proseso na susuporta sa hustisya para sa lahat. Accountability exists now, pero mahina ang pagpapatupad.

Oo, ang batang nagkamali ay bata pa rin. Pero kung ang ginawa ay hindi na simpleng pagkakamali kundi sadyang krimen, baka panahon na para sabihing: โ€œBata ka nga, pero hindi ka na inosente.โ€

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐—ง๐˜„๐—ถ๐—ป๐—ธ๐—น๐—ฒ ๐—”๐—น๐˜๐—ต๐—ฒ๐—ฎ ๐—ฃ๐—ฎ๐˜๐—ฎ๐—น๐˜‚๐—ฑ


๐—Ÿ๐—ฎ๐—ผ๐—ฎ๐—ฐ ๐—ก๐—›๐—ฆ, ๐—ก๐—ฎ๐—ด๐—ฑ๐—ถ๐˜„๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐—ป๐—ด ๐—”๐—ฆ๐—˜๐—”๐—ก ๐——๐—ฎ๐˜† ๐˜€๐—ฎ ๐—™๐—น๐—ฎ๐—ด ๐—–๐—ฒ๐—ฟ๐—ฒ๐—บ๐—ผ๐—ป๐˜†Ipinagdiwang ng Laoac National High School ang ika-58 Anibersaryo ng A...
18/08/2025

๐—Ÿ๐—ฎ๐—ผ๐—ฎ๐—ฐ ๐—ก๐—›๐—ฆ, ๐—ก๐—ฎ๐—ด๐—ฑ๐—ถ๐˜„๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐—ป๐—ด ๐—”๐—ฆ๐—˜๐—”๐—ก ๐——๐—ฎ๐˜† ๐˜€๐—ฎ ๐—™๐—น๐—ฎ๐—ด ๐—–๐—ฒ๐—ฟ๐—ฒ๐—บ๐—ผ๐—ป๐˜†

Ipinagdiwang ng Laoac National High School ang ika-58 Anibersaryo ng ASEAN sa ginanap na lingguhang flag ceremony noong ika-18 ng Agosto 2025. Tampok sa programa ang pagpapakita ng pagkakaisa at pagkakaiba-iba ng sampung bansang kasapi ng Timog-Silangang Asya.

Pinangunahan ng Kagawaran ng Araling Panlipunan ang selebrasyon katuwang ang Kapisanang Balagtas, Senior High School Department, at iba pang kagawaran ng Laoac NHS. Layunin nitong itaguyod ang kamalayan sa kultura at palakasin ang ugnayan ng mga mag-aaral sa rehiyon.

Matapos ang pormal na pag-angat ng watawat at pag-awit ng pambansang awit, sinimulan ang programa sa pagpapakita ng mga g**o at piling mag-aaral na nakasuot ng ASEAN-inspired uniforms.

Sa parehong araw, kinilala rin ang mga natatanging tagumpay ng ilang miyembro ng Laoac NHS. Binati si Zain Andrei Decano, mula sa Grade 7 - Archimedes, sa kanyang panalo sa Celestial Depths Invitational Swimming Competition na ginanap sa New Clark City noong ika-16 Agosto 2025. Inihayag ang kanyang tagumpay matapos ang flag ceremony bilang inspirasyon sa kapwa mag-aaral.

Bukod dito, binigyang-pugay din si Dr. Emeilyn Agpalo-Aquino, dating Teacher III ng Laoac NHS-SHS, na ngayon ay itinalagang bagong punong-g**o ng Pio Generosa Elementary School sa Brgy. Pugaro, Manaoag.

Naging makulay at makahulugan ang pagsisimula ng linggo sa Laoac NHS sa pamamagitan ng pagdiriwang ng ASEAN Day na sinabayan ng pagkilala sa mga indibidwal na nagbibigay-dangal at inspirasyon sa buong pamayanan ng paaralan.

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐—Ÿ๐—ผ๐—ฟ๐—ฟ๐—ฎ๐—ถ๐—ป๐—ฒ ๐—ฆ๐—ฒ๐—ป๐—ผ๐—ฟ๐—ฎ, ๐—๐—ถ๐—ฎ ๐—๐—ฎ๐—บ๐˜†๐—น ๐—ง๐˜‚๐—ฐ๐—ฎ๐˜†, ๐—๐—ฎ๐˜†๐˜‡๐—ฒ๐—น๐—น๐—ฒ ๐—ฆ๐—ผ๐—ฟ๐—ถ๐—ฎ๐—ป๐—ผ, ๐—ฌ๐—ต๐—ฎ๐—ป๐˜† ๐—๐—ฒ๐—ฟ๐—ฒ๐˜‡๐˜‡ ๐—•๐—ฎ๐—ฟ๐˜๐—ผ๐—น๐—ผ๐—บ๐—ฒ, ๐—ฎ๐˜ ๐— ๐—ฒ๐—ฎ๐—ด๐—ฎ๐—ป ๐—ฅ๐—ต๐—ผ๐˜€๐—ฒ ๐— ๐˜‚๐˜๐—ถ๐—ฎ
๐—œ๐—บ๐—ฎ๐—ต๐—ฒ | ๐—๐—ถ๐—ฎ ๐—๐—ฎ๐—บ๐˜†๐—น ๐—ง๐˜‚๐—ฐ๐—ฎ๐˜†




๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐—จ๐—น๐—ฎ๐—ป ๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐— ๐—ฎ๐˜† ๐—ฆ๐—ฎ๐—น๐—ฎ, ๐—ž๐˜‚๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐—ž๐—ฎ๐—น๐—ฎ๐˜ ๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐—จ๐—บ๐—ฝ๐—ถ๐˜€๐—ฎNitong Habagat season, muling lumubog ang maraming kalsada at barangay. M...
18/08/2025

๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐—จ๐—น๐—ฎ๐—ป ๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐— ๐—ฎ๐˜† ๐—ฆ๐—ฎ๐—น๐—ฎ, ๐—ž๐˜‚๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐—ž๐—ฎ๐—น๐—ฎ๐˜ ๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐—จ๐—บ๐—ฝ๐—ถ๐˜€๐—ฎ

Nitong Habagat season, muling lumubog ang maraming kalsada at barangay. Madalas, mabilis nating isisi ang ulan, pero mahalagang balikan kung paano rin nakikibahagi ang ating mga gawain sa problema ng baha. Ang simpleng pagtatapon ng plastik sa maling lugar o ang pag-iwan ng bote kung saan-saan ay may epekto sa daloy ng tubig at nagiging sanhi ng pagbabara. Ang baha ay hindi likha ng kalikasan lamang, kundi resulta rin ng kakulangan sa tamang disiplina.

Sa loob ng paaralan, malinaw ang simpleng hakbang na magagawa. Kung may tatlong basurahan na may label, gamitin ito ayon sa wastong uri ng basura. Kung may malapit na basurahan, doon itapon ang kalat kaysa iwan sa paligid. Ang maliit na disiplina sa ganitong gawain ay malaking tulong na.

Kung nais mong maging bayani sa sariling paraan, hindi kailangang malaki ang hakbang. Ang simpleng pagdadala ng sariling tumbler ay nakababawas sa boteng plastik na nagiging kalat. Ang pagsunod sa tamang segregation ng basura ay nakatutulong sa pagre-recycle. Ang pagsali sa clean-up drives ng barangay o paaralan ay nagpapakita ng malasakit. Ang pagiging responsable sa sariling kalat ay maliit na gawi pero may malaking epekto.

May mga flood control projects at planong inilalatag ang gobyerno, pero madalas itong nauuwi sa usapin ng anomalya o kakulangan sa tamang pagpapatupad. Ngunit kahit gaano pa kaganda ang plano, wala itong saysay kung hindi kikilos ang bawat isa. Nakasalalay ang tagumpay sa partisipasyon ng mamamayan, mula sa simpleng disiplina hanggang sa pagtutok sa malalaking proyekto.

Mahalagang tandaan din natin na walang tinatawag na โ€œnatural disaster.โ€ Ayon sa United Nations Office for Disaster Risk Reduction (UNDRR), ang tamang termino ay โ€œnatural hazard.โ€ Nagiging disaster lamang ito kapag may kasamang human factor tulad ng kapabayaan, maling pamamahala, at kakulangan sa paghahanda. Dito pumapasok ang responsibilidad ng mamamayan at lider na parehong may tungkuling kumilos upang maiwasan ang trahedya.

Ang baha tuwing Habagat ay hindi lamang natural na pangyayari kundi paalala na may responsibilidad tayo sa epekto nito. Kapag pinili nating kumilos nang tama at may malasakit, nagsisimula sa disiplina bilang estudyante, mas nagiging ligtas ang ating komunidad at mas maayos ang kinabukasan.

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐— ๐—ฎ๐—ฟ๐˜† ๐—๐˜‚๐—น๐—ถ๐—ฒ๐—ป๐—ป๐—ฒ ๐—•๐—ฎ๐—ฟ๐—ฏ๐—ฎ๐—ฑ๐—ผ ๐—ฎ๐˜ ๐—–๐—ต๐—น๐—ผ๐—ฒ ๐—๐—ฎ๐˜‡๐˜‡๐˜† ๐—ฉ๐—ฎ๐˜‚๐—ด๐—ต๐—ฎ๐—ป



๐—ฃ๐—ฎ๐—ด๐—ฑ๐—ฒ๐—ฝ๐—ฒ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ ๐˜€๐—ฎ ๐—”๐—œ, ๐— ๐—ฎ๐˜† โ€œ๐—ฆ๐˜๐˜‚๐—ฝ๐—ถ๐—ณ๐˜†๐—ถ๐—ป๐—ด ๐—˜๐—ณ๐—ณ๐—ฒ๐—ฐ๐˜โ€?Ang Artificial Intelligence (AI) ay mabilis na naging bahagi ng pang-araw-araw...
17/08/2025

๐—ฃ๐—ฎ๐—ด๐—ฑ๐—ฒ๐—ฝ๐—ฒ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ ๐˜€๐—ฎ ๐—”๐—œ, ๐— ๐—ฎ๐˜† โ€œ๐—ฆ๐˜๐˜‚๐—ฝ๐—ถ๐—ณ๐˜†๐—ถ๐—ป๐—ด ๐—˜๐—ณ๐—ณ๐—ฒ๐—ฐ๐˜โ€?

Ang Artificial Intelligence (AI) ay mabilis na naging bahagi ng pang-araw-araw na buhay ng mga estudyante sa Pilipinas. Ayon sa ulat ng ABS-CBN News Channel (ANC), 83% ng mga mag-aaral ang gumagamit ng AI para sa paghahanap ng mga eksperto at sanggunian sa kanilang mga pag-aaral, habang 52% naman ang umaasa rito para sa kanilang mga gawaing pasalita. Ang datos na ito ay malinaw na nagpapakita kung gaano kabilis na niyakap ng kabataan ang teknolohiyang ito.

Ngunit habang lumalawak ang paggamit ng AI, lumilitaw din ang mga panganib na kaakibat nito. Ang AI ay nilikha upang magbigay-gabay, magpadali ng gawain, at magsilbing kasangkapan para sa pagkatuto. Subalit, sa hindi wastong paggamit, ito ay nagiging hadlang sa natural na pag-iisip at pagkatuto ng tao. Kung ang lahat ng takdang-aralin ay ipinapagawa sa AI, hindi na nagagamit ng mga estudyante ang kanilang sariling kakayahang mag-analisa at magdesisyon.

Tinukoy ni Propesor Benito L. Teehankee ng De La Salle University โ€“ Ramon V. Del Rosario College of Business na ang maling paggamit ng AI ay nagdudulot ng tinatawag na โ€œstupifying effect.โ€ Kapag umaasa na lamang ang kabataan sa teknolohiya para gumawa ng mga sagot, unti-unting humihina ang kanilang kakayahang mag-isip ng malalim at magpaliwanag sa sarili nilang mga salita. Ang resulta: hirap silang makasabay pagdating sa kolehiyo at sa mga sitwasyong nangangailangan ng kritikal na pag-iisip.

Sa larangan ng siyensya at teknolohiya, hindi dapat ituring ang AI bilang kapalit ng pag-aaral. Sa halip, itoโ€™y dapat gamitin bilang katuwang; isang gabay na nagbibigay ng direksyon ngunit hindi nagsusulat o nagdedesisyon para sa atin. Ang tunay na layunin ng edukasyon ay hindi lamang makakuha ng mataas na marka, kundi ang hubugin ang kakayahan ng bawat mag-aaral na mag-isip nang malaya at magamit ito sa hinaharap.

Kung nais nating maging handa para sa mas mataas na antas ng pag-aaral at sa totoong buhay, dapat nating matutunan ang tamang balanse. Gamitin ang AI bilang kasangkapan, hindi bilang sagot. Ang kaalaman ay mas tumitibay kapag pinaghirapan at inaral ng sarili, hindi basta kinuha sa isang pindot lamang.
Sa huli, nasa kabataan ang desisyon: magiging alipin ba tayo ng teknolohiya, o gagamitin natin ito bilang tulay upang higit pang mapaunlad ang ating talino at kinabukasan?

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐—๐—ผ๐˜€๐—ถ๐—ฎ๐—ต ๐— ๐—ผ๐—ป๐—ฑ๐—ฒ๐—ฟ๐—ผ



๐‘ฏ๐’‚๐’š ๐‘ต๐’‚๐’Œ๐’!๐—ฆ๐—ฎ ๐—Ÿ๐—ถ๐—ป๐˜†๐—ฎ ๐—ป๐—ด ๐—ช๐—ฎ๐˜๐—ฎ๐˜„๐—ฎ๐˜, ๐—ฆ๐—ฎ๐—ฎ๐—ป ๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐—ฅ๐—ฒ๐˜€๐—ฝ๐—ฒ๐˜๐—ผ๐—ป๐—ด ๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฎ๐—ต๐—ฎ๐—ป๐—ฎ๐—ฝ?Tuwing Lunes ng umaga, isang beses lamang sa loob ng isang li...
17/08/2025

๐‘ฏ๐’‚๐’š ๐‘ต๐’‚๐’Œ๐’!
๐—ฆ๐—ฎ ๐—Ÿ๐—ถ๐—ป๐˜†๐—ฎ ๐—ป๐—ด ๐—ช๐—ฎ๐˜๐—ฎ๐˜„๐—ฎ๐˜, ๐—ฆ๐—ฎ๐—ฎ๐—ป ๐—ฎ๐—ป๐—ด ๐—ฅ๐—ฒ๐˜€๐—ฝ๐—ฒ๐˜๐—ผ๐—ป๐—ด ๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฎ๐—ต๐—ฎ๐—ป๐—ฎ๐—ฝ?

Tuwing Lunes ng umaga, isang beses lamang sa loob ng isang linggo, sama-samang nagtitipon ang mga mag-aaral at g**o upang dumalo sa flag ceremony. Isa itong mahalagang gawain na sumisimbolo ng paggalang sa ating bansa at pagkilala sa sakripisyo ng mga bayani. Ngunit sa kabila ng pagiging iisang pagkakataon lang sa loob ng linggo, sa bawat pagdaraos nito ay lumalabas pa rin ang tanong: nasaan ang disiplina ng ilan sa mga kabataan?

Bawat Lunes, halata ang mga huli sa pila. May mga nag-iingay habang nasa linya, nakikipagbiruan, o nakatutok sa cellphone. Imbes na makiisa, mas pinipiling gumawa ng sariling gawain. May iba pang nakikipagtulakan o nag-aasaran na tila ba nasa lansangan at hindi sa isang pormal na seremonya ng paaralan.

Hindi lamang ang Lupang Hinirang ang dapat bigyang pansin. Kasama sa seremonya ang Bagong Pilipinas Hymn, Pangasinan Hymn (Luyag Ko Tan Yaman), Pangasinan II Hymn, at mismong Laoac National High School Hymn. Ang mga ito ay hindi basta-basta awit lamang. Nagsisilbi silang simbolo ng ating pagkakakilanlan, pagmamahal sa sariling probinsya, rehiyon, bansa, at paaralan. Ngunit kalimitan, sa bahagi ng mga himnong ito, unti-unting nawawala ang atensyon ng marami. May mga hindi na sumasabay umawit, may ilan pang nagbubulungan, tumatawa, o nagbabalewala.

Ang flag ceremony ay hindi dapat ituring na simpleng obligasyon. Ito ay isang pagkakataon upang maipakita ang respeto, disiplina, at pagkakaisa. Sa tuwid na pagtayo, seryosong pag-awit, at pagtuon ng pansin, naipapahayag natin ang tunay na malasakit sa bayan at sa ating komunidad.

Madali itong gawin kung gugustuhin. Ilagay ang cellphone sa bulsa, iwasan ang usapan, at bigyang halaga ang bawat himig na inaawit. Huwag ipagkait ang ilang minutong respeto para sa bansa, lalawigan, rehiyon, at paaralan.

Kung tunay nating nais ang pagbabago at pag-unlad, magsimula tayo sa maliliit na bagay. Ang simpleng pakikibahagi sa flag ceremony nang buong puso ay isa nang konkretong hakbang. Ang respeto sa watawat at sa mga himno ay respeto rin sa ating sarili bilang Pilipino at bilang mag-aaral ng Laoac National High School.

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐—”๐—น๐—ถ๐—ฎ๐—ต ๐— ๐—ฎ๐—ฒ ๐—Ÿ๐—ผ๐—บ๐—ผ๐—ป๐—ฑ๐—ผ๐˜


๐€๐œ๐จ๐ฎ๐ฌ๐ญ๐ข๐œ ๐‰๐š๐ฆ ๐๐ซ๐ž-๐‚๐จ๐ฆ๐ฉ๐ž๐ญ๐ข๐ญ๐ข๐จ๐ง (August 15, 2025) - ๐‹๐š๐จ๐š๐œ ๐๐š๐ญ๐ข๐จ๐ง๐š๐ฅ ๐‡๐ข๐ ๐ก ๐’๐œ๐ก๐จ๐จ๐ฅ  ๐ˆ๐ฆ๐š๐ก๐ž | ๐‰๐ข๐š ๐‰๐š๐ฆ๐ฒ๐ฅ ๐“๐ฎ๐œ๐š๐ฒ, ๐Š.๐‚.๐Œ๐ž๐ง๐๐จ๐ณ๐š, ๐‰๐ข๐ฅ๐ฅ๐ข...
16/08/2025

๐€๐œ๐จ๐ฎ๐ฌ๐ญ๐ข๐œ ๐‰๐š๐ฆ ๐๐ซ๐ž-๐‚๐จ๐ฆ๐ฉ๐ž๐ญ๐ข๐ญ๐ข๐จ๐ง (August 15, 2025) - ๐‹๐š๐จ๐š๐œ ๐๐š๐ญ๐ข๐จ๐ง๐š๐ฅ ๐‡๐ข๐ ๐ก ๐’๐œ๐ก๐จ๐จ๐ฅ

๐ˆ๐ฆ๐š๐ก๐ž | ๐‰๐ข๐š ๐‰๐š๐ฆ๐ฒ๐ฅ ๐“๐ฎ๐œ๐š๐ฒ, ๐Š.๐‚.๐Œ๐ž๐ง๐๐จ๐ณ๐š, ๐‰๐ข๐ฅ๐ฅ๐ข๐š๐ง ๐’๐š๐ฅ๐ข๐ง๐š๐ฌ, ๐„๐ฅ๐ฃ๐จ๐ก๐ง ๐๐ข๐ฅ๐š๐ฅ๐š๐ฒ, ๐…๐š๐ฆ๐ž ๐™๐ž๐ง๐ง๐š ๐‰๐ž๐š๐ง ๐‰๐š๐ฏ๐ข๐ž๐ซ ๐š๐ญ ๐‡๐š๐ง๐ง๐š๐ก ๐‹๐จ๐ซ๐ซ๐š๐ข๐ง๐ž ๐๐ข๐ง๐ฎ๐ฒ๐š





๐‘บ๐’‰๐’‚๐’“๐’† ๐‘ฒ๐’ ๐‘ณ๐’‚๐’๐’ˆ๐—ฆ๐—ถ๐—ป๐—ถ๐—ป๐—ด ๐—ป๐—ฎ ๐——๐—ฒ-๐—ž๐—ผ๐—ฑ๐—ถ๐—ด๐—ผ, ๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐——๐—ฒ-๐—ฃ๐˜‚๐˜€๐—ผKamakailan, isang paaralan sa Pilipinas ang sumubok gumamit ng Artificial...
16/08/2025

๐‘บ๐’‰๐’‚๐’“๐’† ๐‘ฒ๐’ ๐‘ณ๐’‚๐’๐’ˆ
๐—ฆ๐—ถ๐—ป๐—ถ๐—ป๐—ด ๐—ป๐—ฎ ๐——๐—ฒ-๐—ž๐—ผ๐—ฑ๐—ถ๐—ด๐—ผ, ๐—›๐—ถ๐—ป๐—ฑ๐—ถ ๐——๐—ฒ-๐—ฃ๐˜‚๐˜€๐—ผ

Kamakailan, isang paaralan sa Pilipinas ang sumubok gumamit ng Artificial Intelligence bilang pangunahing kasangkapan sa isang patimpalak ng sining. Isipin mong sasali ka sa isang kompetisyon ng talento, ngunit imbes na gumamit ng lapis, pintura, at sariling ideya, isang programa ang siyang gagawa ng obra para sa iyo. Sa unang tingin, tila kahanga-hanga ito. Ngunit kapag sinuri nang mabuti, nawawala ang tunay na diwa ng malikhaing sining na dapat ay bunga ng sariling isip at pagsisikap ng mga estudyante.

Sa mga datos, malinaw ang paninindigan ng karamihan ng mga artist. Ayon sa Foundmyself, 82.2% ng mga artista ang naniniwalang ibinababa ng AI ang halaga ng kanilang natatanging pananaw. Ang sining ay personal na ekspresyon ng damdamin at karanasan ng tao, bagay na hindi kayang kopyahin ng makina. Ang AI ay gumagawa ng mga generic at pormulaikong resulta na kulang sa lalim at emosyon. Para sa mga estudyante, ang pagsandal sa AI ay maaaring makapigil sa tunay na paghasa ng kanilang talento at pag-unlad bilang mga alagad ng sining.

Isa ring malaking isyu ang usaping etika. Maraming AI model ang sinanay gamit ang mga likhang may copyright nang walang pahintulot ng may-akda. Sa survey ng DACS noong 2023, 95% ng mga artist ang naniniwalang dapat silang tanungin muna bago gamitin ang kanilang gawa, at 94% ang nagsasabing nararapat silang bayaran. Kung hindi ito rerespetuhin, malinaw na pagsasamantala ito sa mga artist. Sa konteksto ng paaralan, mahalagang maituro sa kabataan ang tamang pagpapahalaga sa intellectual property, hindi ang pagtangkilik sa gawaing kumakabig mula sa iba.

Dagdag pa rito, marami ring limitasyon ang teknolohiya. Ayon sa DACS noong 2023, 34.5% ng mga artist ang nakapansin na ang output ng AI ay kulang sa kalidad at kasanayang teknikal. Bukod dito, may takot na bumaha ang merkado ng murang art na gawa ng AI. Kung mangyayari ito, mas mahihirapan ang mga artist na sa buong daigdig at estudyanteng umaasa sa kanilang talento upang kumita at makilala.

Totoong may mga nakikita ang iba na benepisyo sa paggamit ng AI, gaya ng pagpapabilis ng proseso o pagbibigay ng bagong estilo. Ngunit kung susuriin, ito ay hindi sapat na dahilan upang ipagpalit ang tunay na pagkamalikhain ng tao. Ang sining ay hindi dapat nakadepende sa kung gaano kabilis o gaano karaming output ang kaya ng isang makina. Ang sining ay tungkol sa proseso, disiplina, at damdaming likas sa tao.

Sa huli, ang AI sa sining ay hindi dapat ipalit sa talento ng tao. Ang paaralan, bilang lugar ng paghubog ng kabataan, ay dapat magsilbing tagapagtanggol ng orihinalidad at personal na malikhaing kakayahan. Kung ipagpapatuloy ang pagbibigay-pansin sa AI-generated art, masisira ang diwa ng sining at mawawala ang pagkakataon ng mga estudyanteng Pilipino na linangin ang kanilang sariling galing. Ang tunay na sining ay likha ng kamay, puso, at isip ng tao, hindi ng makina.

๐—”๐—ฟ๐˜๐—ถ๐—ธ๐˜‚๐—น๐—ผ | ๐—ฆ๐˜†๐—ฟ๐—ถ๐—ฒ๐—น ๐—•๐—ถ๐—น๐—ฎ๐—น๐—ฎ๐˜†


๐—™๐—ฟ๐—ถ๐—ฑ๐—ฎ๐˜† ๐— ๐—ฎ๐˜€๐˜€ (๐—”๐˜‚๐—ด๐˜‚๐˜€๐˜ 15, 2025) - ๐—Ÿ๐—ฎ๐—ผ๐—ฎ๐—ฐ ๐—ก๐—ฎ๐˜๐—ถ๐—ผ๐—ป๐—ฎ๐—น ๐—›๐—ถ๐—ด๐—ต ๐—ฆ๐—ฐ๐—ต๐—ผ๐—ผ๐—น ๐—œ๐—บ๐—ฎ๐—ต๐—ฒ | ๐—๐—ถ๐—ฎ ๐—๐—ฎ๐—บ๐˜†๐—น ๐—ง๐˜‚๐—ฐ๐—ฎ๐˜†, ๐—ž.๐—–. ๐— ๐—ฒ๐—ป๐—ฑ๐—ผ๐˜‡๐—ฎ, ๐—ญ๐—ฒ๐—ป๐—ฒ๐—ฎ ๐——๐—ฎ๐—ป๐—ถ๐—ฒ๐—น๐—น๐—ฒ ๐—ก๐—ถ๐—ฐ๐—ฑ๐—ฎ๐—ผ,...
16/08/2025

๐—™๐—ฟ๐—ถ๐—ฑ๐—ฎ๐˜† ๐— ๐—ฎ๐˜€๐˜€ (๐—”๐˜‚๐—ด๐˜‚๐˜€๐˜ 15, 2025) - ๐—Ÿ๐—ฎ๐—ผ๐—ฎ๐—ฐ ๐—ก๐—ฎ๐˜๐—ถ๐—ผ๐—ป๐—ฎ๐—น ๐—›๐—ถ๐—ด๐—ต ๐—ฆ๐—ฐ๐—ต๐—ผ๐—ผ๐—น

๐—œ๐—บ๐—ฎ๐—ต๐—ฒ | ๐—๐—ถ๐—ฎ ๐—๐—ฎ๐—บ๐˜†๐—น ๐—ง๐˜‚๐—ฐ๐—ฎ๐˜†, ๐—ž.๐—–. ๐— ๐—ฒ๐—ป๐—ฑ๐—ผ๐˜‡๐—ฎ, ๐—ญ๐—ฒ๐—ป๐—ฒ๐—ฎ ๐——๐—ฎ๐—ป๐—ถ๐—ฒ๐—น๐—น๐—ฒ ๐—ก๐—ถ๐—ฐ๐—ฑ๐—ฎ๐—ผ, ๐—ฃ๐—ฟ๐—ถ๐—ป๐—ฐ๐—ฒ ๐—”๐—ฟ๐—ถ๐—ฒ๐˜€ ๐——๐—ฎ๐—น๐˜‚๐—บ๐—ฎ๐˜†, ๐—›๐—ฒ๐—ฟ๐˜€๐—ต๐—ฎ ๐—–๐—ฎ๐˜‡๐—ฒ๐˜† ๐—•๐—ฎ๐—ป๐˜‡๐˜‚๐—ฒ๐—น๐—ฎ, ๐— ๐—ฒ๐—ฎ๐—ด๐—ฎ๐—ป ๐—ฅ๐—ต๐—ผ๐˜€๐—ฒ ๐— ๐˜‚๐˜๐—ถ๐—ฎ, ๐—๐—ฒ๐—ถ๐—ณ๐—ณ๐—ฒ๐—ฟ ๐—˜๐—ฟ๐—ผ๐—ป ๐—–๐—ฒ๐—ป๐—ฑ๐—ฎ๐—ป๐—ฎ, ๐—ฆ๐—ต๐—ถ๐—ฒ๐—น๐—ฎ ๐— ๐—ฎ๐—ฒ ๐—•๐—ฒ๐—น๐—ฒ๐—ป, ๐—ฎ๐˜ ๐—ฅ๐˜‚๐—ฏ๐˜† ๐—๐—ฎ๐—ป๐—ฒ ๐—ก๐—ฎ๐˜ƒ๐—ฎ๐—ฟ๐—ฟ๐—ผ




Address

Poblacion
Laoac
2437

Opening Hours

Monday 6am - 5pm
Tuesday 6am - 5pm
Wednesday 6am - 5pm
Thursday 6am - 5pm
Friday 6am - 5pm

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Abot-Tanaw - Laoac NHS posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Abot-Tanaw - Laoac NHS:

Share