14/07/2025
๐๐๐๐๐๐๐๐ ๐๐๐๐๐๐๐๐๐ || โ๐๐จ ๐ฒ๐จ๐ฎ ๐ซ๐๐๐ฅ๐ฅ๐ฒ ๐ฏ๐๐ฅ๐ฎ๐ ๐ฉ๐๐ซ๐๐ง๐ญ๐ฌ?โ: ๐๐ง๐ ๐๐ฌ๐ฒ๐ฎ ๐ฌ๐ ๐๐๐ค๐ฎ๐ฅ๐๐ง๐ ๐๐ง ๐ง๐ ๐๐ฉ๐ฎ๐๐ง ๐ฌ๐ ๐๐๐ญ๐ก ๐๐๐ ๐๐จ๐ฆ๐ฆ๐๐ง๐๐๐ฆ๐๐ง๐ญ ๐๐ฑ๐๐ซ๐๐ข๐ฌ๐๐ฌ
Para sa maraming magulang, ang pagtatapos ng kanilang anak ay simbolo ng tagumpayโisang araw ng pagdiriwang matapos ang ilang taong sakripisyo sa pagpapaaral, na sinabayan pa ng mga pagsubok sa ibaโt ibang gastusin.
Ngunit sa naganap na 64th Commencement Exercises ng University of Eastern Philippines noong Hulyo 11, sa UEP Academic Building, nauwi sa pagtitiis sa kawalan ng upuan at pakikisiksikan ang mga magulang ng mga nagsipagtapos na UEPians.
โDo you really value the parents?โ Ito ang tanong ng isang netizen sa Facebook matapos kumalat ang isyu.
Umani rin ng reaksyon sa social media ang pagkadismaya ng maraming magulang at kaanak na dumalo sa graduation. Ang araw na inaasam nilang maging masaya ay nauwi sa galit at panghihina matapos mapilitang umupo sa sahig habang pinagmamasdan ang pagtatapos ng kanilang anak.
โ[Kay wara] man la ngay-an lingkuran, [gin-inform] [naman] la kunta [kami] nga mga kag anak [na] mag dara [nala], mala man la [kami] didto ito mga palaboy,โ komento ni Famela Espera, isang magulang, sa social media.
Mariin ding kinuwestiyon ng iba ang paghahanda ng unibersidad para sa pagdiriwang. Bukod sa kawalan ng upuan, marami rin ang hindi nakapasok sa venue dahil sa limitadong espasyo.
โDiri kulang sa lingkuran, waray talaga lingkuran para sa mga kag-anak, kamakasusubo, an tanglay paghinupla, tas agi-agian pa san iba na parents,โ saad ni Marilyn Poldo, isa pang magulang.
Ayon naman kay Jinky Tidong, isang concerned citizen, ang graduation ay dapat sanaโy maging ganti sa mga sakripisyo ng mga magulang.
โKairo man san mga parents, four years san sakripisyo, pag-inilob san kapagalan, tapos nag-effort pa iton na maging presentable man sa graduation and then mao la an kahahantungan, pinasalampak nala sa flooring,โ dagdag pa niya.
Samantala, may isang magulang naman katulad ni Gng. Brenda P. Bergoro ang nagpahayag ng ibang opinyon ukol dito. Para sa kanya, hindi siya nagreklamo dahil mas nanaig ang kaligayahan ng pagtatapos ng kaniyang anak.
โAko personally wara ak abat sin negatibo san ako kahapon kamutangan... Parang hiluag kahapon an ako panlantaw bisan kun deri ko pa aram an sugad sini nga reasons,โ saad pa niya.
Ayon pa sa kanya, hanggang sa matapos ang programa bandang alas 10 ng gabi, wala siyang reklamo dahil nakahanap siya ng pwestong uupuan.
โGanoon lang kasimple...Iba-iba kit opinion ngan pananaw sa buhay... Pero ako, okay na ak kay mao man an sitwasyon nga nahidatngan.โ๏ธโ๏ธ,โ saad pa niya.
Sa panig naman ng ilang nagtapos, hindi naiwasang tanungin kung kailangan nga ba ang ipinamigay na stubs para sa mga magulang. Ayon kay Ivy Deoquino, nagtapos sa BSEd Math:
โI donโt understand why there needed to be a stub when there werenโt even seats, only a cold dusty floor on the balcony. Why close the gates when there was space for them to stand and watch?โ
Samantala, ayon kay Lloyd Morallos, nagtapos sa BSEd Science, nauunawaan niya ang hinaing ng mga magulang ngunit nakita rin niya ang pananaw ng unibersidad sa isyu:
โSa una, na-agree ako sa reaksyon san parents na kailangan talaga nira lingkuran kay bilang guests, dapat comfortable an ira kamutangan. Pero san naimod ko an post ni Sir Rapsing, na-realize ko nga may punto man sira kay sa mga naglabay na event, damo an nagkawakay na lingkuran, mao nagka-problema an students pag-abot sa klase.โ
Idinagdag pa niya na bukod sa usapin ng upuan, naging magulo para sa UEP at sa mga bisita ang pagdagsa ng tao sa seremonya.
โMasamok both sa UEP ngan sa guests. Diri lat mabut-an an iba na bisita,โ aniya.
Sa gitna ng mga puna, naglabas ng paglilinaw sa Facebook ang University Registrar na si Mr. Arnold Rapsing, na ipinaliwanag ang desisyon ng pamunuan batay sa naging karanasan noong nakaraang taon kung saan nasira ang halos 200 upuan matapos ang graduation ceremony.
โLast year, ginbutangan lingkuran pero katapos san ceremony, almost 200 [piraso] an nawakay or nagkautod na mga arm chairs, pag-abot sa pag start san classes, ig-issue na liwat an UEP kay waray mga lingkuran,โ ani Mr. Rapsing.
Ngayong taon, umabot sa 3,202 ang nagtapos sa UEP-Main Campus, mas mataas kumpara sa 2,609 noong nakaraang taon, dahilan upang mas maging mahirap ang pag-aayos ng espasyo sa venue. Kung kaya, libu-libo ring magulang at kaanak ang dumalo, na nagdulot ng paglampas sa kapasidad ng venue.
Nilimitahan din ang bilang ng chaperone kada magtatapos bilang hakbang sa kaligtasan. Ipinaalala niya rin na ang recognition rites sa antas ng kolehiyo noong Hunyo 23 hanggang Hulyo 4 ang itinakdang panahon para makasama ng mga magulang ang kanilang mga anak sa pag-akyat sa entablado. Layunin nitong maiwasan ang paghaba ng graduation rites na umabot hanggang hatinggabi noong nakaraang taon.
Aniya, nauunawaan niya ang mga puna ng mga magulang at nagpapasalamat siya sa kanilang mga obserbasyon, na kanyang isasaalang-alang bilang gabay sa pagpapabuti ng mga susunod na graduation sa UEP.
Sa kabila nito, umaasa ang maraming magulang at kaanak na mabigyan ito ng agarang solusyon ng pamunuan upang sa mga susunod na graduation, mas maayos at makabuluhan ang araw na itinuturing nilang bunga ng kanilang sakripisyo.
Sa huli, ang araw ng pagtatapos ay hindi lamang para sa mga medalya at diploma. Ito rin ay para sa mga magulang at kaanak na kasama sa bawat hakbang ng tagumpay, na nararapat ding maramdaman ang ginhawa at dignidad sa araw ng pag-ani sa bunga ng kanilang mga sakripisyo.ยถ
Verbo: Angelo Surio
Mga kuha nina Wenona Sagonoy, Philip Nazarita, at Clarence Tuballas
Lapat ni Mark Kendrick Orsua