26/09/2025
KAMI ANG FLOOD CONTROL, MGA UL*L
Naalala ko ang sagot nu’ng instruktor ko sa engineering noong nakaraang taon. Tinanong ko siya sa klase kung anong gagawin at paninindigan niya bilang isang registered civil engineer sa kalagitnaan ng init ng mga mata ng taumbayan ang pinagmamalaking flood control projects ni Marcos Jr. habang patuloy pa rin tayong lumulubog sa baha tuwing may bagyo.
Ang sabi niya, bilang mga future CE na makakapagtrabaho rin sa DPWH, hahayaan ba natin na maging masama ang imahe ng ahensya at ng mga Civil Engineer sa mata ng ibang tao? Pinag-aralan naman daw ng mga eksperto itong mga proyektong ito. Sinabi niya rin na hindi daw sapat ang flood control projects kung walang disiplina ang mga tao. Kung patuloy daw na nagtatapon sa kung-saan-saan.
Ang sinisisi, ‘yung mga tao na biktima rin ng kapalpakan ng mga flood control projects. ‘Yung mga tao hindi makatakas sa pagbabayad ng buwis. Iyong mga nabubuhay na sa basura. ‘Yung mga basura na, halos kainin pa. Mga taong dahil sobrang hirap, wala nang maitapon sa basurahan.
Ito rin ang naratibong matagal nang tinatanim ng estado sa atin. Puro kasinungalingan. Sinungaling si Jonvic Remulla, at ang PNP. Tunay ang galit ng masa sa sangay-sangay na korapsyon ng mga nasa itaas pero totoo rin ang brutalidad ng kapulisan sa masang nagpapahayag ng galit noong nakaraang Linggo sa kalsada ng Mendiola.
Maging ang mainstream media ay naging kapural sa ganitong klaseng kasinungalingan. Wala man lang nagtangkang mag-fact check sa pahayag ng kapulisan, ni Remulla, o ni Isko Moreno gayong kaliwa’t kanan ang mga ebidensyang naghagis ang mga parak ng teargas, nanghagupit ng water cannon, nambatuta, nangaladkad, at nagpakawala ng bala sa mga raliyista na wala man lang kalaban-laban.
Kung tutuusin, wala pa nga sa kalingkingan ng mga atake ng pulis, militar, maging mga politiko ang ginawa ng mga anarkista o mga batang Maynila sa kalsada. Dito pa lang sa probinsya ng Quezon, ilang mga magsasaka, indigenous people, at mga sibilyan na ang ilegal na sinasaktan, binobomba, binabaril, kinukulong at pinapatay ng mga kasundaluhan kahit na wala naman silang ginagawang labag sa batas. Sa Kamaynilaan, ‘yong galit naman ng tao ay nagmula pa sa pagkamatay ng kanilang kaanak sa kasagsagan giyera kontra droga, hanggang sa halos araw-araw na paglubog ng bahay at gamit dahil sa baha. Sa lahat, sila ang pinakapinagtataksilan ng estado.
Ito ang totoo: walang silbi ‘yang Reduce, Reuse, Recycle na ‘yan kung harap-harapan naman ang panloloko nitong mga nasa itaas. Mula elementarya hanggang ngayong college, sinusuksok na ‘yan sa curriculum at syllabus namin—naging kultura na nga ng mga Pinoy e. May nagbago ba, e lalo lang namang lumala ang pagbaha, lalo lang lumakas ang epekto ng mga bagyo.
̶S̶̶a̶̶n̶̶a̶̶y̶ ̶t̶̶a̶̶y̶̶o̶̶n̶̶g̶ ̶m̶̶a̶̶g̶̶t̶̶i̶̶i̶̶s̶—sinananay nila tayong magtiis. Pinagkakasya ang kakarampot na allowance mula sa mga magulang kong below minimum wage earner na halos mabaon na rin sa utang. Siksikan at nagtitiis sa init ng klasrum, makapag-aral lang. Nag-aagawan pa rin sa klasrum ang mga instruktor. Mayroon ding mga taong sapat na ang kahit isang beses lang sa isang araw kumain. Sanay sa siksikan sa jeep o tren. Sanay sa pagtitiis sa evacuation center at paglikas ng gamit kapag binaha. Nang malaman na ang mga bilyonaryo ang dahilan ng pagtiis, doon nagdilim ang paningin.
Sa ngayon, mayroong 277 na rallyista ang inaresto. Sa mga sangkot sa plander: wala.Tayo na lang palagi ang pumapasan sa korapsyon ng burukrata-kapitalista, kasabwat ang mga panginoong maylupa na mayroon nang dinastiya sa pulitika at gumagamit ng armadong pwersa ng estado upang supilin ang paglaban ng taumabayan. Kung hindi ka pa galit, nasa’yo na ang problema.
Nagmamalinis na ngayon si Marcos, samantalang siya mismo ang naghanda at pumirma sa badyet na naglaan ng palaki nang palaking pondo para sa proyektong flood control na ang karamihan ay hindi tapos, mababa ang kalidad o hindi man lang nasimulan kahit nailabas na ang pondo. Tulad niya, nagtuturuan at naghuhugas-kamay na rin ang mga magkakasabwat at magkakaribal na pulitiko.
Ngayon, ito na ang panahon para taumbayan naman ang magseminar diyan sa mga politiko at negosyanteng ‘yan kung paano dapat pangalagaan ang kalikasan at higit sa lahat, panagutin sila sa lahat ng kanilang kaululan. Singilin ang bilyun-bilyong pisong kinukulimbat ng magkakasabwat na burukrata-kapitalista’t kontraktor. Tayo naman ang gumanti, huwag natin silang tigilan hangga’t walang nananagot.
Hindi naman kasi basura natin ang sumisira sa kapaligiran. Bilang civil engineering student, positibo pa rin naman ang pagtingin ko sa mga imprastraktura ngunit para sa akin, pantay lang dapat ang puhunan para sa mga ganitong proyekto at sa mga produktibong sektor tulad ng agrikultura, manupaktura at kahit na sa mga pananaliksik. Ayun lang, taon-taon ding lumolobo ang pondo para sa imprastraktura, mula P2.5 trilyon noong 2022-2023 tungong P3.07 trilyon noong 2024-2025. Hayok sila dahil dito pinakamabilis makapagkamal ng malaking yaman ang mga burukrata-kapitalista. Sila—silang mga ginagawang negosyo ang posisyon sa gobyerno, sila ang tunay na basura.
Ngayong nagkakabukingan na, tayong mga inhinyero rin ang dapat na nasa frontline ng pagsiwalat ng mga pandarambong at kaisa ng taumbayan sa paghingi ng hustisya. Nasa code of ethics natin na gawing prayoridad ang kaligtasan ng taumbayan, pagiging tapat sa lahat ng dokumento, lalo’t higit sa lahat trabaho rin natin ang paglantad sa sinumang lalabag dito. Tutal, tayo rin naman ang mga binubuwisan ng taumbayan para magsilibi sa kanila.
Dagdag pa rito, pambansa, siyentipiko at makamasa rin dapat ang pagtanggap natin sa bawat proyekto. Sa nangyayari ngayon, ang nasisilaw ang karamihan sa pagkakakitaan kaya nauuwi sa korapsyon. Huwag nating ipagpalit ang dangal at sinumpaang tungkulin sa buhay at kaligtasan ng ating mga kababayan.
Ngayon, kung tatanungin ko ang aking sarili kung anong gagawin at paninindigan ko bilang isang civil engineering student sa ganitong klaseng kaanumalyahan, walang lugar ang pananahimik. Hindi tamang pagtakpan ang dumi ng ahensyang hindi na kilala ang tunay na dapat pagsilbihan.
Bilang mga iskolar ng bayan, hindi sapat ang pag-aaral sa loob ng pamantasan. Bukod sa on-the-job trainings sa mga kumpanya, kailangan din maputikan ang ating mga paa sa mga sakahang makakalbo ng ating mga proyekto. Makipagkape sa mga mangingisda na nanganganib nang mawalan ng huli, makipagkwentuhan sa mga maralitang ilang ulit nang pinapalayas dahil sa clearing operations. Pag-aralan din natin ang lipunan, at huwag natin silang pagtaksilan.
Inhinyero ng bayan, pagsilbihan natin ang kapaligiran at taumbayan. Tayo ang magsilbing flood control sa bahang dulot ng kabulukan ng sistema. Sama-sama tayo sa pagpukaw, pag-organisa at pagpapakilos sa rumaragasang pag-agos ng galit ng mamamayan.
Inspired by Recycle by The Axel Pinpin Propaganda Machine.
ni Abigail Coroza | The Spark SLSU
dibuho ni Neil Schumacher Baldovino
paglalapat ni Reinfred Padntoja
