Patlang

06/10/2025

01/10/2025

Sumiklab ang galit ng kabataan mula sa loob ng kampus patungo sa lansangan kahapon, Setyembre 30, sa isang kilos-protestang pinangunahan ng mga iskolar ng bayan mula sa Bulacan State University (BulSU). Ipinahayag nila ang mariing pagtutol sa lumalalang isyu ng korapsyon sa gobyerno, na anila’y nagpapahirap sa mamamayang Pilipino.

Sa kanilang panawagan, iginiit ng mga estudyante ang agarang pagbibitiw, pag-aalis, at pagpapakulong sa mga tiwaling opisyal ng pamahalaan. Ayon sa mga kabataan, ang pagkakaroon ng korapsyon ay patunay ng isang bulok na sistemang pulitikal, kaya’t kinakailangang itulak ang tunay na pagbabagong panlipunan.

Buong tapang na ipinahayag ng mga BulSUan, kasama ng Patlang ang kanilang paninindigan: lumaban! Tumindig para sa bayan!

✍️ Israel Maluyo
📷 Sheena Gonzales

21/09/2025

Bilang deviant ka today (sabi ng redtaggers, ew 🤮), know your rights, mami! 💅

Hindi uunlad ang bayang tumatango lamang sa uring mapang-abuso't mapang-api. Ang maghayag ng hinaing ay karapatan ng bawat mamamayang bumubuhay sa estado.

Ngayong araw, Setyembre 21, get one and pass itong KARAPATAN Paralegal Bust Cards. Tuso pa naman ang kapulisan at hukbong katihan na bow lang nang bow sa administrasyon 🤨.

Gets ba, mami?







Photo Courtesy: https://x.com/karapatan/status/1241951647237955585?t=L8WZ86DX62Sr9pdqEJtOoA&s=19

20/09/2025

Hindi mandarambong kaya di-kayang ipa-billboard at ipa-broadcast 🥺. Pero kayang i-powerpoint, i-declamate, ipalapida, i-typewriter, ipa-poster, i-slogan, i-print, i-photocopy, i-record, at i-chismis 💁‍♀️. Please pass😔

20/09/2025

Babahain ng galit ang mga abenida. Aalingawngaw ang taghoy maging sa eskinita.

Ngayong araw, ika-21 ng Setyembre sa iba't ibang lugar sa Pilipinas, makisigaw at ihayag ang lunggati ng mamamayang ninanakawan, inaapi, at pinapaslang ng pamahalaang tuta ng mga kapitalista at imperyalista.

Sa sabayang pagmartsa upang panagutin ang mga kurap, sama-sama nating bulyawan ang mga salot na kriminal.

20/09/2025

𝗟𝗜𝗧𝗘𝗥𝗔𝗧𝗨𝗥𝗔 | Dagundong ng Pagkalimot
ni Ceejay Butcon

Hustisya'y nasaan na?
Kumakalansing ang kadenang kalantay,
Inihalo sa semento ang mga humihiyaw na bangkay,
Ibinaon sa limot ang kasaysayang bumulag sa libo-libong Pilipino.

Hustisya'y nasaan na?
Libo-libo ang iginapos at ikinulong sa kinakalawang na mandato,
Nagmistulang p**i ang mga preso sa katahimikang kumalaban sa gobyerno,
Tila hayop kung ituring ang mga bilanggo,
May hustisyang umalingawngaw tuwing sasapit ang alas-singko.

Hustisya'y nasaan na?
Itinuturing na kuwentong bayan ang pagpapakadalita sa mga maestro,
Bulong-bulungan na ang batas militar ay isang makasaysayang epiko,
Animo’y bida ang mga haligi ng tahanang pinugutan ng ulo.

Hustisya’y nasaan na?
Muling pag-alabin ang diwang naupos,
Muling bigyang boses ang mga presong pinatahimik,
Muling dilihayin ang kuwentong pinasalin-salin na nagpaikot sa ating mga ulo.

20/09/2025

𝗟𝗜𝗧𝗘𝗥𝗔𝗧𝗨𝗥𝗔 | Sa Ngalan ng Hangal
ni Pauline Silverio

Dugong dumanak sa buo kong katawan,
Mata ko’y dilat, ngunit binulag ng kalupitan.
Dila’y pinilipit, naghuhumiyaw na tinig ay sinikil—
Sa sariling bayan, binansagan akong taksil.

Saksi sa dusa’t hinagpis ang mga galos at latay,
Masdan mo ang iyong bayang pilit hinahandusay.
Hustisya’y inilibing, itinuring na bangkay,
Nitong mga hangal na impiyerno sa kanila’y naghihintay.

O, Diyos kong mahabagin, nawa’y patawarin Mo po sila;
Sapagkat para bang hindi nila alam ang kanilang ginawa.
Lumalim ang sugat kahit dekada man ang lumipas,
Nakapiit pa rin tayo’t hindi na makaalpas.

20/09/2025

𝗟𝗜𝗧𝗘𝗥𝗔𝗧𝗨𝗥𝗔 | oyayi
ni yomal

nagbabadya na nga raw
ang pagkagunaw
kaya't inilugay ko ang buhok
sa latag ng pinong buhangin.

huminga ako nang malalim
bago tuluyang anurin
ng baha, at pumalaot

sa balumbon ng mga alon,
nakalutang na parang boya.
walang katapusang paghele
ng malakas na ragasa.

dadausdos, liligoy,
at dadaong sa dalampasig
na agnas.

tanging bangkay na nagpapatunay
na dati kaming mga taga-ilog
ay di-panaginip lamang.

20/09/2025

𝗟𝗜𝗧𝗘𝗥𝗔𝗧𝗨𝗥𝗔 | Piket
ni yomal

Uminit ang tensiyon sa piketlayn at nauwi sa marahas na digma ang pangangalampag namin sa tarangkahan ng Malacañang. Sugatan ako, ngunit una kong inalala ang kalagayan ng mga kasapi ko. Daling hinablot ng duguang kamay mula sa bulsa ang Nokia at nag-text,

ANDENG: Nasaan kayo?

TANING: Andito sa may gilid tol, safe na rito. Andito na sina Ka Pining.

ANDENG: Salamat, Taning. Marami pang pulis dito papunta riyan.

TANING: Doon ka dumaan sa likod ng munisipyo, wala masyadong pulis don.

ANDENG: Sige, Tan. Hintayin ninyo ako riyan. May nasaktan ba sa mga kapatid na'tin?

TANING: Yung iba, may tama ng bala.

ANDENG: Kailangan na natin sila maidala kay Lola Bebe para magamot.

TANING: Saan ulit ang biyahe papunta dun?

ANDENG: Purok 2, doon sa Sipat.

TANING: Thanks, bilisan mo.

ANDENG: Papunta na.

TANING: Nandito kami sa may puno.

ANDENG: Malapit na ako, nakita ko na kayo!

At sa bawat hakbang unti-unti na ring luminaw ang eksena—ang duguang bangkay ni Taning na nakahandusay katabi ng isang pulis na gamit ang telepono nito—at ang iglap na pagbagsak ko buhat ng balang tama sa sentido.

***

TANING: Lola, papunta na po kami. Marami-rami po kami.

19/09/2025

𝗟𝗜𝗧𝗘𝗥𝗔𝗧𝗨𝗥𝗔 | BALSA
Ni Yanna

Pinagtagpi-tagping kawayan ang siyang naging sandigan,
Kahit man simbolo ng masidhing kahirapan,
Sapagkat wala namang bangkang mauupuan,
Sa rumaragasang bahang di inaasahan.

Walang bangka kung kaya’t bumuo nalang ng balsa,
Di pa rin inakalang may malaking pagbaha,
Umasa na lamang sa pagbuo ng sariling salbabida,
Mahirap na kasing umasa sa mga matatakaw na buwaya.

Nasalanta, ninakawan, at nilubog ang tahanan ng masa,
Lampas taong baha—ramdam ng bawat maralita.
Kaban ay isinisilid sa mga bulsa,
Paghuhugas-kamay ang siyang ipinakikita ng mga walang hiya.

Proyekto, plano, at pondo—lahat ay naglaho,
Tinangay ng agos patungo sa mga tauhan ng gobyerno.
Masasaksihan sa bawat hampas ng sagwan,
Mga kabahayan na naging isang malaking kailugan..

Pamamahalang puno ng sakdal-dusa,
Makakamit pa ba ng bayan ang hustisya?
Bakit kasi Alipin ng Lideratong Sugapa sa Ari-arian?
Ikaw na saksi sa lahat, mag-ingay ka!
Huwag hayaang ang balsa na lang ang taga-salba.

Huwag hahayaang mapasakanila ang huling halakhak,
Huwag hahayaang hindi sila masisibak,
Huwag titigil hangga’t ang hustiya’y hindi sila sinasapak!

18/09/2025

𝗦𝗔𝗡𝗔𝗬𝗦𝗔𝗬 | Ang Diktadurang Marcos at ang Paninikil sa Midya
ni Israel Maluyo

Sa sandaling itinilaga ni Ferdinand Marcos ang Martial Law, isa sa mga unang tinarget ng kaniyang rehimeng mapaniil ay hindi ang mga armadong rebelde—kundi ang katotohanan. Sa utos ng kapangyarihan, isang mabigat na katahimikan ang bumalot sa bansa, hindi dahil sa katahimikan ng kapayapaan, kundi dahil sa pagkakabusal ng malayang tinig. Isang akto ng pagpigil at pagkubli sa katotohanan.

Ang midya na siyang dapat maging mata, tainga, at tinig ng sambayanan ay tinanggalan ng lakas. Sa halip na mga balita, propaganda ang umalingawngaw. Isang araw pagkatapos ideklara ang Batas Militar, ika-22 ng Setyembre, napasailalim sa kamay ng militar ang mga pribadong pagmamay-aring midya na pangmasa bilang pagpigil sa paglaganap ng propagandang laban sa pamahalaan. Batay ito sa unang pangkalahatang kautusan sa ilalim ng Proklamasyon Blg. 1081. Anim na araw pagkalipas nito, ganito rin ang kinahinatnan ng bantog na ABS-CBN Broadcasting Corporation, kasama ang ilang istasyon ng radyo sa Pilipinas. Sa sapilitang pagbusal sa bibig ng mga mamamahayag, humigit-kumulang 10,000 ang nawalan din ng hanapbuhay.

Ang mga institusyong hawak ng rehimen ang naging instrumento ng paglalako ng mga huwad na tagumpay at napilitang papuri. Isang uri ng pagbabalita na hindi nakaugat sa katotohanan, kundi sa takot, utos, at pagnanasa ng kapangyarihan. Sa ganitong sistema, ang impormasyong lumalabas ay hindi na para sa kapakanan ng mamamayan, kundi para sa naghaharing administrasyon.

Sa ilalim ng rehimen ng diktadurang Marcos, ang mga lathalain, pahayagan, at midya ay apektado ng pagse-sensura. Ang anumang uri o porma ng kritisismo at paglaban na taliwas o may hatid na banta sa pamahalaan ay kaagad inaalis o inaareglo. Ang mga mamamahayag na nais lamang maghatid ng balita ay binusalan at piniringan. Ang papel at tinta, na dati’y armas ng demokrasya, ay ginawang kasangkapan ng panlilinlang at pagmamanipula upang pumabor sa administrasyon ang kalakip nitong impluwensiya.

Subalit sa katahimikang iyon, may mga tinig pa ring hindi tuluyang naisantabi. May mga pahayagang palihim na inilimbag, may mga programang lihim na iniere, at may mga pusong patuloy na tumindig kahit na may takot. Nariyan Ang Bayan, Liberation, Balita ng Malayang Pilipinas, Taliba ng Bayan, Ulos, mga pahayagan, at magasin na di nagpadaig. Parang mga lamok—maliit ngunit maingay, may kirot ang pagduro. Ang mga ito ang nagsilbing paalala, ,na ang katotohanan ay maaari mang sindakin at kontrolin, ngunit hindi ito tuluyang masusupil.

Ang pagkontrol sa midya noong Batas Militar ay hindi simpleng polisiya ng gobyerno. Isa itong hayagang paglabag sa karapatan ng taumbayan na makaalam, makisangkot, bumatikos, at magsalita. At sa panahong iyon ng kadiliman, ang pinakamapanganib na sandata ay hindi baril, kundi ang mikroponong pilit pinatahimik at pluma na pinatigil sa pagsulat.

AlterMidya. “Marami Pa Ring Lamok Sa Dilim: Revivifying the Mosquito Press.” AlterMidya, 9 Oct. 2024,
www.altermidya.net/marami-pa-ring-lamok-sa-dilim-revivifying-the-mosquito-press.

Elemia, Camille. “FAST FACTS: How Marcos silenced, controlled the Media during Martial Law.” RAPPLER, 19 Sept. 2020. https://www.rappler.com/newsbreak/iq/how-marcos-silenced-media-press-freedom-martial-law/

GENERAL ORDER NO. 1 - - Supreme Court E-Library.
elibrary.judiciary.gov.ph/thebookshelf/showdocs/30/25201.