01/12/2025
🖋️ TALIM NG PANULAT: Ang Laban Kontra Korapsyon na Dapat Magsimula sa Loob
Sa isang bansang matagal nang sugatan ng katiwalian, hindi sapat ang pagdeklara ng “laban kontra korapsyon” habang nananatiling nababalot ng tanong ang mga institusyong nag-aangkin ng moral na awtoridad. Sa bawat opisyal na nagtatangkang ipakita ang sarili bilang tagapagsagip ng kaban ng bayan, naroroon ang mas mabigat na tanong: Paano mo ipaglalaban ang isang digmaang hindi mo kayang ilaban sa sarili mong bakuran?
Napuno ang publiko ng pangamba at pagdududa nang umalingawngaw ang mga ulat ng di-umano’y iregularidad sa paggamit ng confidential funds, mga paulit-ulit na tanong tungkol sa paggastos ng pondo, at mga opisyal na reklamo at imbestigasyong hinihiling ng mga mambabatas at civil society organizations. Sa harap ng mga alegasyong ito, hindi sapat ang pagtanggi, hindi sapat ang katahimikan, at lalong hindi sapat ang pagsalakay sa mga kritiko. Ang tunay na serbisyo publiko ay hindi nasusukat sa tapang ng retorika—nasusukat ito sa tapang humarap sa tanong.
Kung ang mga nakaupong lider ay seryoso sa pagsugpo sa korapsyon, dapat nilang tugunan ang mga sumusunod na prinsipyong matagal nang hinihingi ng bayan:
Una: Buong paglalantad.
Walang laban kontra katiwalian ang magtatagumpay kung ang mismong gumagamit ng pondo ng bayan ay hindi makapagbigay ng malinaw, detalyado, at maagang paliwanag kung saan napupunta ang bawat sentimo.
Ikalawa: Pananagutan.
Hindi dapat ituring na atake ang lehitimong pagbusisi. Ang tanong ng taumbayan ay hindi paghamak—ito ay karapatang nakaugat sa buwis na pilit nilang kinikita araw-araw.
Ikatlo: Konsistensiya.
Hindi maaaring sumigaw ng “korapsyon!” habang nabibingi sa sariling mga isyu. Ang laban ay dapat walang pinipili—kahit sarili, kahit kaalyado.
Ikaapat: Pagpapatatag ng institusyon.
Ang tunay na reporma ay hindi nakasalalay sa personalidad kundi sa proseso. Walang kredibilidad ang anumang kampanya kontra katiwalian kung ang ginagamit ay kapangyarihan at hindi prinsipyo.
Sa huli, nananatiling malinaw ang aral:
Ang unang labanan laban sa korapsyon ay hindi sa lansangan, hindi sa kamera, at hindi sa talumpati. Nagsisimula ito sa loob—sa sariling mesa, sariling opisina, at sariling konsensya.
Hangga’t hindi nito kayang harapin ang sarili nitong anino, anumang sigaw ng “katapatan” ay mananatiling hungkag.