16/10/2025
Opinyon | When Integrity Is Compromised
via Bhal Abad Cabrera | October 16, 2025
In public service, the measure of one’s worth isn’t the title, the uniform, or the length of service — it’s integrity. Sa serbisyo publiko, dili ang ranggo, posisyon, o pila ka tuig nga pagtrabaho ang basihanan sa pagkatawo — kundi ang pagkamatinuoron. Usa lang ka sayop nga desisyon, usa lang ka pagdawat ug “something in return,” makadaot na sa imong ngalan ug sa kredibilidad sa tibuok ahensya.
The law is clear: public office is a public trust. Ang posisyon sa gobyerno dili personal nga katungod — usa kini ka pagtugyan gikan sa katawhan. Apan usahay, makita nato nga ang ubang public employee, kalimot nga “public” ang ilang gialagaran. Ang serbisyo gihimo na nga transaksiyon — “unsa may para nako?” imbes “unsa may para sa katawhan?”
Worse, naay uban nga dili lang modawat ug pabor, kundi mang-angkon pa gyud ug gobierno nga kabtangan. Mga gamit sa opisina nga gipang-ulí sa balay, equipment nga para unta sa public service pero gihimo nang personal nga gamit. Kana nga binuhatan, klaro kaayong porma sa korapsyon. Dili na inyo — iya na sa katawhan. Ang government property dili souvenir.
Ethical standards are not just optional reminders — they are the foundation of good governance. Ang Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees (R.A. 6713) nagsugo nga ang tanang empleyado sa gobyerno magpuyo ug simple, magserbisyo nga walay personal nga interes, ug magpakita ug tinuod nga integridad.
Kung ang usa ka public employee motolerar ug kalapasan, modawat ug pabor, o mang-angkon sa dili iya — dili lang siya nakasala, nakapasakit pud siya sa katawhan nga iyang gialagaran. Dili kana “gagmay nga butang” — kana ang sinugdanan sa pagkaguba sa sistema.
Yes, this is a criticism — but it’s meant to awaken conscience. Kay kung ang usa ka public servant mahimong mapalit, kung ang moralidad mahimong isalikway alang sa personal nga ganansiya, unsa pay mahabilin nga respeto sa serbisyo publiko?
Ang tinuod nga integrity dili kinahanglan og kamera o pasidungog. It only needs conscience. Ug para sa mga nakalimot unsay tinuod nga buot ipasabot sa public service — hinaut nga mahinumduman ninyo: ang kabtangan sa gobyerno dili inyong kaugalingon; ang inyong posisyon dili inyong katungod. Iya kana sa katawhan.
Ug kung imong gamiton ang serbisyo aron mapuslan ka, dili ka public servant — public burden ka.
