22/06/2025
🇺🇸 U.S. Sumali na sa Giyera ng Israel at Iran: Ano ang Epekto sa Pilipinas?
Hunyo 22, 2025 — Kinumpirma na ng iba't ibang international news agencies na sumali na ang Estados Unidos sa giyera ng Israel at Iran. Sa isang matinding military operation, binomba ng Amerika ang tatlong pangunahing nuclear facilities ng Iran: Fordow, Natanz, at Isfahan, gamit ang mga B-2 stealth bombers at Tomahawk missiles mula sa submarino.
---
💣 Bakit Sumali ang Amerika?
Ayon kay dating U.S. President Donald Trump, layunin ng operasyong ito na “pigilan ang Iran sa paggawa ng nuclear weapons.” Bagamat wala raw balak ang Amerika na pabagsakin ang gobyerno ng Iran, nagbabala ito na handa silang magpatuloy sa airstrikes kung kakailanganin.
Ang hakbang na ito ay malinaw na pagsuporta sa Israel, na ilang linggo nang sumasalakay sa iba't ibang strategic targets sa Iran matapos ang sunod-sunod na missile attacks sa kanilang teritoryo.
---
📈 Ano ang Epekto sa Langis at Bilihin?
Ang Middle East ay sentro ng global oil supply. Kapag may kaguluhan, tumataas agad ang presyo ng krudo sa world market at direktang naaapektuhan ang Pilipinas dahil 100% imported ang ating langis.
🛢 Tumataas na ang presyo ng:
Gasolina at Diesel
LPG (Gasul)
Kuryente at Transportasyon
Pagkain at Bilihin
Sa datos noong nakaraang linggo, tumaas agad ng 7% ang presyo ng langis matapos ang unang missile strikes. Mas malala pa ang inaasahan ngayon matapos ang paglahok ng U.S.
---
🇵🇭 Ano ang Gagawin ng Pilipinas?
Sa ngayon, wala pang konkretong plano ang gobyerno maliban sa pagsubaybay sa oil price movements. Wala rin tayong strategic oil reserve, kaya tayo ang unang tatamaan ng krisis sa supply at presyo.
---
🛒 Anong Pwedeng Gawin ng Mamamayan?
Para sa mga pamilyang Pilipino at maliliit na negosyo, narito ang mga hakbang na makakatulong:
✅ Gawin Ngayon:
Magpa-full tank na kung may sasakyan.
Mag-refill ng LPG habang hindi pa tumataas.
Mag-stock ng basic goods (bigas, mantika, delata) habang may promo.
Mag-budget nang maaga para sa transport at grocery.
🔒 Para sa Negosyo:
I-review ang pricing strategy baka kailangan ng price adjustments.
I-update ang delivery fees kung apektado ng fuel cost.
Mag-notify ng possible delays sa customers.
---
⛽ Ang Bottomline
> “Hindi natin kontrolado ang giyera pero kaya nating paghandaan ang epekto nito.”
Ang paglahok ng Amerika sa gulo ng Israel at Iran ay malinaw na senyales ng mas malawak na tensyon sa mundo. Sa Pilipinas, ito ay nangangahulugang mas mataas na presyo ng langis, bilihin, at serbisyo.
Kaya habang hindi pa ramdam ang bugso, makabubuting kumilos na. Mag-stock, mag-budget, at maghanda para sa mga darating na linggo.