Sudh

Sudh SUDH - THE KNOWLEDGE YOU NEED

Mian Shah Muhammad Dedar (Shah Muhammad Faqeer Dedar)Shah Muhammad Faqeer Dedar, son of Bahadur Khan Dedar, lived in the...
17/08/2025

Mian Shah Muhammad Dedar (Shah Muhammad Faqeer Dedar)

Shah Muhammad Faqeer Dedar, son of Bahadur Khan Dedar, lived in the village of Dedar (Taluka Qambar) Sindh. He was the grandson of Sindh’s renowned poet, Hussain Faqeer Dedar. He was born in 1249 AH (1830 AD). From childhood, he was well-mannered, virtuous, and a serious student, which is why he won the heart of his grandfather. It is said that when he was born, his worthy grandfather placed his staff on his lips. He loved his grandson so much that he would rock his cradle and sing lullabies, of which the first six verses are as follows:

Praise the Lord (Allah) who granted us breath.
Ahmad (the Prophet) is exalted, before whom no one else matters.
The Companions honor increases through him, like blooming roses.
His four companions are noble, a comfort to the eyes.
Look upon the pure Panjtan (the holy five), through whom forgiveness is granted.
The guide is Hassan and Hussain, all Syeds are lights of the eyes.
"Hussain Faqeer Dedar"

From childhood, Shah Muhammad was intelligent and sharp, as shown in the following account:

Mian Azizullah Khan Ganhwas narrated:
"Hamal Faqeer Laghari once came to meet Hussain Faqeer Dedar. At that time, Hussain Faqeer was about 45 years old, Hamal Faqeer was around 30, and Shah Muhammad Dedar was about 15. Hamal Faqeer was also an eloquent poet of Sindh, but upon hearing of Hussain Faqeer’s fame, he came to compete. Hussain Faqeer composed some verses, to which Hamal Faqeer responded with couplets."

He further narrated:
"All three were sitting in the mosque, and whatever they spoke was in poetry!
Hussain Faqeer Dedar told his grandson Shah Muhammad: "Shahn, bring the ink." Shah Muhammad delayed a little, upon which Hussain Faqeer remarked: "The ink has been brought late." At that, Hamal Faqeer saw Shah Muhammad taking down the inkpot from the corner shelf and said: "Mas bhi laahi his mas" (Ink too has its worth).
Shah Muhammad replied quickly: "Nana, matthe aahi, niha meda was." (It was placed high above, it wasn’t within my reach).
Hussain then said: "Son, Hamal is sitting here, you go and sit down."

This conversation shows that Shah Muhammad Dedar was tall enough to reach the inkpot hanging from the shelf. Moreover, his witty response to Hamal Faqeer demonstrated his intelligence and quick presence of mind.

Faqeer Shah Muhammad Dedar was deeply influenced by the company of his Sufi grandfather. He received education in the Holy Qur’an, Persian, and some Arabic from him. His grandfather’s mystical teachings ignited the flame of divine love in his heart. For this reason, he confined his life between the mosque and his home. Later, he became a disciple of the Makhdums of Drabbhro, as his grandfather was also their disciple. Upon returning, he assisted his grandfather in teaching. Students from far and wide came to learn literature from him. Even regions such as Kech, Makran, and Lasbela now in Blochistan were influenced by his fame. The words of Shah Muhammad Dedar were like strings of pearls, which drew students with deep devotion. He would write copies of the Qur’an and gift them without accepting any sweets or payment in return.

Within Shah Muhammad Dedar’s simple body was hidden a Platonic mind, which astonished the great poets of his time. Faqeer Sahib often visited the shrine of Mian Shahl Muhammad Kalhoro (Taluka Qambar) and would spend the entire nights awake there. According to the late Fateh Khan, a fair was held at the shrine of Mian Shahl Muhammad, and Faqeer Sahib would also attend it. Perhaps this is the reason why the "Dedar family" was given the title "Mian." Even today, the people of the region remember him as "Mian Shah Muhammad Dedar."

Faqeer Shah Muhammad Dedar passed away on the blessed night of Thursday, 16th Dhu al-Hijjah 1309 AH.

"Alas, alas! That Shah Muhammad Faqeer—
He was the king of poets of his time."
— Muhammad Hassan Dedar

The above verse was inscribed on the mosque wall by his student Muhammad Hassan Dedar. According to some accounts, Muhammad Hassan Dedar was the grandson of Hussain Faqeer Dedar, the son of his eldest son, Ismail Khan Dedar.

Shah Muhammad Faqeer Dedar passed away on Thursday night, the 16th of Ramadan 1309 AH (1892 AD). His final resting place is near his Jamia Mosque in Dedar.

شھيد عرفان لغاري جو لاش پيپلا پنھنجي ڏاڍ مڙسي ذريعي پوليس گردي سان سوين موبائلن ۽ بڪتربند گاڏين ۽ ھزارين پوليس اھلڪارن ...
25/05/2025

شھيد عرفان لغاري جو لاش پيپلا پنھنجي ڏاڍ مڙسي ذريعي پوليس گردي سان سوين موبائلن ۽ بڪتربند گاڏين ۽ ھزارين پوليس اھلڪارن سان شھيد جي وارثن کان بغير زوري لاش دفنائي رھيا آھن


دُنيا جي تاريخ جو مُنفرد دھشتگرد، جنھن سان پَکي بہ پيار ڪندا ھُئا!ھُو نذار قابانيءَ جي شاعري ۽ آريسر جي نثر جھڙو ھو- جي ...
23/05/2025

دُنيا جي تاريخ جو مُنفرد دھشتگرد، جنھن سان پَکي بہ پيار ڪندا ھُئا!

ھُو نذار قابانيءَ جي شاعري ۽ آريسر جي نثر جھڙو ھو- جي ايم سَيد ھُن ۾ مُڪمل موجود ھو!

ھُن کي پَنھنجو وطن رسول حمزه توف وانگر وڻندو ھو، ۽ ھُن جو رُوح خليل جبران جيان رُومانوي ھو!

ھِي اُھو دھشتگرد ھو، جيڪو ھِڪ ئي وقت ھاري بہ ھو تہ مزدور پِڻ!

ھِن دھشتگرد کي شاعري بہ ياد ھُئي!

ھِن جو جنم، اُن ڳوٺ ۾ ٿيو، جنھن جي ٻارڙن سَميت اڪثر ماڻھن کي ڀٽائي ياد آھي!

لغاري بجراڻي ڳوٺ!

مُنھنجي خُوابن جو ڳوٺ!

مُنھنجي اُنھن نياڻين جو ڳوٺ،

جيڪي لطيف سائين کي اِيئن رُوح سان پَڙھنديون آھن، جو سنڌ ۽ لطيف ٻئي مُسڪرائي ڏيندا آھن!

ھا! اَسانجي ننڍڙي ھونھار ۽ بَھادر نياڻي ڪُومل لغاريءَ جو ڳوٺ!

جاڳرتا اسڪول وارو ڳوٺ، جنھن منجھان ڀٽائيءَ جي شاعري ڏيئا ڏيئا لاٽ بڻجي سَڄي سنڌ کي روشن ڪري رَھي آھي!

عرفان ھِڪ انوکو دھشتگرد ھو، جنھن سان اسپتال ۾ ھر وقت ھُجوم گڏ ھُئا!

ڪير بہ ڪو نه پئي ڊنو ته مَتان پوليس حملو ڪري- مَتان فوج حملو ڪري!

اڳ ۾ اسان ڪڏھن بہ نه ڏٺو تہ ڪنھن ڌاڙيل يا دھشتگرد جو اِيئن سَرِعام ساٿ ڏنو ويو ھُجي!

وڏي ڳالھ تہ سَرڪاري ڊاڪٽر بہ سندس زندگي بَچائڻ لاءِ ڪوششون ڪندا رَھيا- اُنھن کي بہ ڪو ڊپ نه ھو، تہ مَتان حُڪومت ناراض ٿئي!

ھُن جو جنازو انقلابي نعرن جي گُونج ۾ ڳوٺ نيو ويو، جتي تدفين جُون تياريون ھلندڙ آھن!

مَعلوم ٿيو آھي تہ ھِن شھيد جي آخري رَسمن ۾ ٻٻرلي ڌرڻي جھڙي ڇڪ پئدا ٿِي وئي آھي، جنھن ۾ ھر ماڻھو شريڪ ٿيڻ چاھي ٿو!

عرفان دھشتگرد جا مائٽ پَريشان ناھن!

ھِي درياءَ جا ماڻھو پَنھنجي ديس جا ديوانه آھن!

ميڊيا سان ڳالھائيندي چَون ٿا پَنھنجي درياءَ ۽ ديس جي ٻَنين لاءِ ٻيا بہ ٻَچا حاضر آھن!

۽ ھا! اُھو بہ چَون ٿا تہ جيڪڏھن پَنھنجا دنگ، ۽ ننگ بَچائي نہ سَگھياسين، تہ پوءِ ڀَلا! جيئڻ ڪھڙي ڪم جو...؟؟

ناظرين! ھِڪڙي بريڪنگ نيوز آھي!

عرفان لغاريءَ جي مَعصوم نياڻي قسمت لغاريءَ زرداري سَرڪار ۽ رياستِ پاڪستان کي ٻانھون ٻَڌي اپيل ڪئي آھي تہ اَچو اَچي مُنھنجي بابا جي لاش کي گرفتار ڪريو، ڇو تہ ھُن تي ڪيس داخل آھي!

ناظرين! ڪُجھ ماڻھن جو چَوڻ آھي تہ ننڍڙي قسمت لغاريءَ اصل ۾ زرداري سَرڪار ۽ سَڄي سسٽم کي ٻُوٿ تي گھروڙي ڀُونڊو ڏنو آھي!

۽ اُنھن کي پِڻ، جيڪي چَوندا رَھيا تہ ڇوڪرن وڏو ظُلم ڪيو!

ڇوڪرن وزير صاحب جو بنگلو ساڙيو، جيڪو سنڌ جي قومي وطني مَفادن کي کپائي ٺاھيو ويو ھو!

ڇوڪرن ڀاڻ جُون ٻوريون بہ کنيون!

ناظرين! اُھو بہ مَعلوم ٿيو آھي تہ ھاڻي اُنھن مان ڪُجھ ماڻھن جي حالت ٻُڏڻ جھڙي آھي!

ڇو تہ جن کي خُوش ڪرڻ لاءِ، ھُنن اُھي ڳالھيون ڪيون، تن کين دلاليءَ عيوض ۽ خير سگالي جي جذبي طور "شاباش" جو ھِڪ فون بہ نہ ڪيو!

ٻئي طرف سنڌ عرفان سان گڏ بيھي رَھي آھي!

جيڪو دُنيا جو اڪيلو دھشتگرد ھو، جنھن کي وطن دوست شاعري ياد ھُئي!

۽ جنھن سان نه رُڳو علائقي جا ماڻھو، پر پَکي بہ پيار ڪندا ھُئا!

10/05/2025

جڏھن ٻہ پاڙي جا ٻار پاڻ ۾ وڙھي پون ۽ وچ ۾ وڏو اچي ٻہ ٻہ چمبا ھڻي جهيڙو ختم ڪرائي.!
آمريڪا 😉😍

ڪئنال زوري ٺاهيندا ته سنڌ جو هر شهر ٻٻرلو بڻجي ويندو:زين شاھه
10/05/2025

ڪئنال زوري ٺاهيندا ته سنڌ جو هر شهر ٻٻرلو بڻجي ويندو:زين شاھه

سنڌي ميڊيا رُڳو جنگي جهاز اُڏائڻ ۾ پوري.! پنجابين جو سنڌودرياءَ تي وڏو حملو، سنڌ جو وڏي انگ ۾ پاڻي چورائي سنڌ کي سڪائي ب...
10/05/2025

سنڌي ميڊيا رُڳو جنگي جهاز اُڏائڻ ۾ پوري.! پنجابين جو سنڌودرياءَ تي وڏو حملو، سنڌ جو وڏي انگ ۾ پاڻي چورائي سنڌ کي سڪائي بنجر بڻائڻ جون وڏيون تياريون.!
سنڌ جي پاڻيءَ تي ڌاڙو نامنظور

09/05/2025


پاڻي ورڇ معاملي تي ارسا ۽ پنجاب جِي سنڌ سان ٻه اکيائي، ارسا پاڻي جِي ورهاست ارسا ايڪٽ بدران هٿرادو ٽه رخي فارمولا تحت ڪر...
05/05/2025

پاڻي ورڇ معاملي تي ارسا ۽ پنجاب جِي سنڌ سان ٻه اکيائي، ارسا پاڻي جِي ورهاست ارسا ايڪٽ بدران هٿرادو ٽه رخي فارمولا تحت ڪري ڇڏي، پنجاب جو تڪراري ٽي پي ۽ سي جي لنڪ ڪئنالز بند ڪرڻ کان کتو جواب، ارسا جِي صلاحڪاري ڪاميٽي جَي اجلاس ۾ خريف جي مند لاءِ پاڻي ورهاست ٽه رُخي فارمولا تحت ڪري صوبن لاءِ پاڻيءَ کوٽ 21 سيڪڙو ڪئي وئي، ٽه رُخي فارمولا تحت پاڻي ورڇ ڪرڻ تي آبپاشي کاتي سنڌ جَي سيڪريٽريءَ جو سخت احتجاج، ظريف کيڙو چيو ته هٿرادو فارمولا تحت پاڻيءَ جِي ورهاست غير قانوني آهي، پنجاب طرفان تڪراري سي جي ۽ ٽي پي لنڪ ڪئنال ۾ پاڻي کڻڻ واري معاملي تي به سنڌ جو احتجاج، پنجاب تڪراري لنڪ ڪئنالز بند ڪرڻ کان صاف انڪار ڪري ڇڏيو، ذريعن موجب، پنجاب جو چوڻ هو ته هُو لنڪ ڪئنالز بند ڪرڻ بدران ان ۾ وڌيڪ پاڻي کڻڻ چاهي ٿو، ظريف کيڙو چشما ۽ گڊو جَي وچم ۾ گم ٿيندڙ پاڻي تي احتجاج ڪندي چيو ته سنڌ کي گڊو وٽ پاڻي پورو نٿو ٿو ملي، پاڻي وچ ۾ چوري ٿي رهيو آهي، اجلاس ۾ ڀارت پاران پاڻي روڪڻ تي به سخت ڳڻتي جو اظهار ڪيو ويو.

سنڌ حڪومت پاران دريائي ٻيلن جي 86 هزار 486 ايڪڙ زمين ڪمپنين حوالي ڪرڻ جو فيصلو
03/05/2025

سنڌ حڪومت پاران دريائي ٻيلن جي 86 هزار 486 ايڪڙ زمين ڪمپنين حوالي ڪرڻ جو فيصلو

03/05/2025

سائين زين: ڄامشورو ڊسٽرڪٽ بار کي خطاب ڪندي. پارٽ 2

03/05/2025

سائين زين : ڄامشورو ڊسٽرڪٽ بار کي خطاب ڪندي. پارٽ 1

هي تصوير 1972ع ۾ آئرلينڊ ۾ ورتي ويئي هئي، جنهن ۾ هڪ ڇوڪري پنهنجي منڱيتر جي بندوق سان فائر ڪري رهي هئي، جيڪو برطانوي فوج ...
01/05/2025

هي تصوير 1972ع ۾ آئرلينڊ ۾ ورتي ويئي هئي، جنهن ۾ هڪ ڇوڪري پنهنجي منڱيتر جي بندوق سان فائر ڪري رهي هئي، جيڪو برطانوي فوج خلاف وڙهندي زخمي ٿي پيو هئو۔

ان جو زخمي منڱيتر بچي ويو هو، ڇاڪاڻ⁠ تہ کيس ڪار وسيلي محفوظ هنڌ منتقل ڪيو ويو هو، جڏهن⁠ تہ سندس منڱيتر برطانوي فوجين سان برابر مقابلو ڪندي رهي، جيستائين هوءَ شهيد نه ٿي وئي۔ جڏهن انگريز فوجين جي بٽالين جي ڪمانڊر کي خبر پئي تہ هوءَ هڪ عورت سان وڙهي رهيا هئا، تڏهن هن پنهنجن فوجين کي حڪم ڏنو تہ سندس لاش کي هٿ نه لڳايو وڃي ۽ ڪنهن آئرش قوم سان تعلق رکندڙ شخص کي کيس دفن ڪرڻ جي اجازت ڏني، ۽ چيائين:

"اسان اهڙي شهزادي سان وڙهي رهيا هئاسين، جيڪا نه ته اسان جي نفري جي پرواهه ڪري رھي ھئي ۽ نه ئي اسان جي هٿيارن جي... ۽ هي ڇوڪري پنهنجي منگيتر ۽ پنهنجي ڌرتي آئرلينڊ جي دفاع ۾ اسان سان وڙهي رهي.

بعد ۾، هي تصوير آئرلينڊ ۾ عورتن جي ڏينهن لاءِ چونڊي ويئي، ۽ ان تي چي گويئرا جو هڪ لازوال جملو لکيو ويو:

"هڪ مضبوط عورت جي سنگت کان ڪڏهن به نه گهٻرايو، هڪ ڏينهن اهڙو به اچي سگهي ٿو، جڏهن هوءَ اوهان جي واحد فوج هوندي."

#1972

Address

27
Karachi
75460

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Sudh posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Sudh:

Share