24/09/2024
Relacja z wczorajszych obrad połączonych komisji u Jakub Skałka - Twój radny albo i nie.
Łączone 𝐙𝐞𝐛𝐫𝐚𝐧𝐢𝐞 𝐊𝐨𝐦𝐢𝐬𝐣𝐢 𝐒𝐩𝐫𝐚𝐰 𝐒𝐩𝐨ł𝐞𝐜𝐳𝐧𝐲𝐜𝐡 oraz 𝐊𝐨𝐦𝐢𝐬𝐣𝐢 𝐅𝐢𝐧𝐚𝐧𝐬𝐨́𝐰, 𝐑𝐨𝐳𝐰𝐨𝐣𝐮 𝐢 𝐒𝐩𝐫𝐚𝐰 𝐊𝐨𝐦𝐮𝐧𝐚𝐥𝐧𝐲𝐜𝐡, 𝟐𝟑-𝟎𝟗-𝟐𝟎𝟐𝟒
Wczoraj, w towarzystwie licznych Gości (Mieszkańców oraz przedstawicieli spółek miejskich, którzy podczas najbliższej Sesji RM składać będą sprawozdania z działalności za rok 2023), odbyło się łączone zebranie Komisji Spraw Społecznych (której podział wciąż nie dobiegł końca) oraz Komisji Finansów, Rozwoju i Spraw Komunalnych. Z uwagi na okoliczności tak licznej obecności Mieszkańców, rozpoczęto od dyskusji dot. powodzi w mieście, odkładając głosowanie uchwał na dalszy etap obrad.
Dyskusję dot. klęski żywiołowej rozpoczęła wprowadzeniem Burmistrz Gabriela Staszkiewicz, przekazując głos p. Annie Palidze-Raszce (Kierownik Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego). Przedstawiła ona harmonogram prac związanych z przygotowaniem na (nie)spodziewaną powódź oraz walką z żywiołem, który płynnie przeszedł w niezwykle burzliwą dyskusję. Migawki z niniejszego raportu uzupełnione o uwagi Zgromadzonych niniejszym przedstawię, choć zdanie relacji kompletnej uważam za niewykonalne. Zachęcam zainteresowanych, by w miarę potrzeb skonfrontowali niniejszy wpis z innymi, które z uwagi na liczbę zebranych bez wątpienia będą się pojawiać:
🆘 we wtorek (10 września) przekazano Pani Burmistrz pierwsze informacje o spodziewanym kryzysie, w związku z czym w środę MZD dokonywało przeglądów i udrażniania kanalizacji; w czwartek kontynuowano czynności. Podmiotom położonym na terenach zalewowych oraz tych z różnych względów wciągniętych do Systemów Wczesnego Ostrzegania po raz pierwszy przekazano wówczas informacje o zagrożeniu (mailem, zgodnie z procedurami). Jeszcze w czwartek pojawiały się pytania o wydawanie worków z piaskiem, w związku z którymi skonsultowano sprawę z Panią Burmistrz; na piątek o 13:30 wyznaczone zostało posiedzenie Zespołu Zarządzania Kryzysowego, podczas którego rozstrzygnięta miała zostać m.in. organizacja ich wydawania (zdecydowano, że zostaną przekazane do dyspozycji służb dla wsparcia działań mieszkańców; ustalono również, że baza składowania worków wyznaczona zostanie, w związku ze spodziewanym zalaniem terenów przy MZD, przy ul. Słowiczej, gdzie przygotowano na ten czas 20 ton piasku i 1000 worków oraz ustalono miejsca ewentualnej ewakuacji, która miała być prowadzona przy pomocy ZGK). Po zebraniu komunikat o działaniach podejmowanych przez służby miejskie oraz Zarządzanie Kryzysowe został zamieszczony we wszystkich mediach i na portalach miejskich. Cała sobota przebiegała pod znakiem przygotowań: czyszczenia, udrażniania, ustawiania worków... Podburzeni Mieszkańcy w tym miejscu dopytywali o lokalizacje miejsc zabezpieczonych (Pani Burmistrz wskazywała przedszkole w Marklowicach, okolice kościoła św. Jerzego i kilka innych miejsc, co wywołało burzliwą dyskusję). W sobotę od rana służby monitorowały sytuację; od godz. 11:00 Starosta ogłosił zagrożenie powodziowe (informacja znów przekazana SWO; podobnie jak komunikat Pani Burmistrz, wzywający do przygotowań na wypadek powodzi). Tu zgromadzeni zwracali uwagę, że przygotowania są kłopotliwe bez wsparcia Miasta (np. poprzez rozdysponowywane worki z piaskiem) – Pani Burmistrz zwracała jednak uwagę, że przygotowanie na wypadek powodzi jest obowiązkiem każdego Mieszkańca i Przedsiębiorcy, którego tereny są położone na terenach zagrożonych zalaniem.
🆘 O godz. 11:00 w sobotę stan wody wynosił wciąż 60 cm. Prognoza IMGW zakładała, że ok. godz. 2:00/3:00 15 września stan Olzy osiągnie szczyt wynosząc ok. 210 cm (a więc znacznie poniżej poziomu zagrażającego bezpieczeństwu).
🆘 O godz. 1:00 stan wody wyniósł 260 cm, o godz. 3:00 – 380 cm, o godz. 4:00 – wynosił 4 m, podczas gdy wodowskaz w Istebnej zaczął wskazywać spadek poziomu wody (co sugerowało, że największa fala zmierza w kierunku Cieszyna). W ostatnich godzinach stan wody na bieżąco kontrolować miała Straż Miejska, ze względu na utrudniony kontakt z IMGW. Nigdy w historii odczytów poziom Olzy nie wzrastał w Cieszynie w tak szybkim tempie, osiągając w szczytowym momencie ok. 5 m, wbrew wszelkim prognozom.
🆘 O 5:15 Kierownik Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego otrzymała ze Starostwa nieoficjalną informację o planach wprowadzenia alarmu powodziowego, który oficjalnie wprowadzony został po godz. 6-ej., gdy stan wody powoli opadał). Państwowa Straż Pożarna (w większości rozdysponowana na terenie Gminy Zebrzydowice w związku z podtopieniami, które miały tam miejsce dzień wcześniej) informować miała Władze Miasta, zgłaszające wzrastające zagrożenie, że w związku z ilością zgłoszeń służby państwowe przystąpią do interwencji tylko w razie zagrożenia zdrowia i życia. Po godz. 5-ej strażacy podjęli się ewakuacji Mieszkańców Alei Piastowskiej (zgodziły się na nią 3 osoby).
Ostatecznie szkody dotknęło 65 domów, z czego w większości były to podtopienia piwnic lub parterów. Jeśli chodzi o tereny miejskie, uszkodzeniu uległy przede wszystkim boiska pod Wałką oraz korty tenisowe. Straty wciąż są szacowane.
Dotarcie do końca raportu graniczyło z cudem, zaś w emocjonalnej dyskusji czynny udział wzięło kilkanaście osób. Pani Burmistrz zwracała uwagę na to, że niemalże wszystkie służby były rozdysponowane poza terenem miasta, Biuro Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego ze względu na ograniczenia proceduralne nie ma zaś żadnego kontaktu z czeskim odpowiednikiem (który posiada znacznie dokładniejsze informacje z odczytów) oraz że podobny opad deszczu w latach poprzednich doprowadzał do wzrostu Olzy na poziom nie wyższym niż 3,5 m. Miasto nie posiada też służb (za wyjątkiem pracowników MZD), którzy mogliby zabezpieczyć zagrożone tereny, akcją kierował zaś Komendant Państwowej Straży Pożarnej, który podjął decyzję o przekierowaniu jednostek państwowych na tereny, gdzie widziano większe zagrożenie dla zdrowia i życia. Mieszkańcy zwracali uwagę przede wszystkim na to, że Miasto powinno powiadomić ich o zagrożeniu powodzią (powołując się na poprzednie kryzysy, w których przeprowadzona została rzekomo znacznie szerzej zakrojona akcja ostrzegawcza; wówczas obiekty na nabrzeżu zostać miały też zabezpieczone workami, co tym razem nie miało miejsca, zaś Straż Miejska nawoływała przez megafon o zagrożeniu). Wskazywano też, że, choć poziom wody zaskoczył wszystkich, Miasto zaspało – zupełnie nie wzięło pod uwagę choćby odczytów z czeskich czujników na Olzie, tylko oparło się na niedostatecznych danych dostarczanych przez IMGW. Gdy zaś było wiadomo, że sytuacja jest krytyczna, nie wykorzystało wszystkich dostępnych kanałów, by powiadomić Mieszkańców i im pomóc. Dopytywano m.in. o to, dlaczego nie zawyły syreny alarmowe (wśród argumentów pojawiły się takie, że na szczególnie narażonych terenach i tak ich nie ma; syreny wywołałyby zaś panikę, Miasto zostało zaś zobligowane przez Starostwo do pomocy w zapobieganiu jej szerzenia).
Następnie podjęto temat pomocy poszkodowanym, która odbywa się za pośrednictwem MOPS.
➡️ Od poniedziałku przyjmowane są zgłoszenia Mieszkańców ws. uzyskania świadczeń doraźnych – pomocy finansowej w wysokości do 8 000 zł na pokrycie szkód (pracownik socjalny przeprowadza wywiad, Mieszkańcy szacują szkody, na ich podstawie wypłacana jest kwota). Pomoc przydzielana jest jednak wyłącznie w razie szkód związanych z przestrzeniami mieszkalnymi (czyli np. samo zalanie piwnicy nie gwarantuje zakwalifikowania się na pomoc; jeśli np. uszkodzony został piec potrzebny do ogrzania pomieszczeń mieszkalnych, to już prawdopodobnie tak). Znacznie większe środki uzyskać mogą Mieszkańcy na odbudowę domu (co Cieszyna raczej nie dotyczy) oraz Przedsiębiorcy (w osobnym trybie). MOPS rozdysponował także osuszacze, na bieżąco informuje również o innych akcjach pomocowych (np. związanych z wydawaniem jedzenia osobom poszkodowanym).
➡️ Poszkodowani Mieszkańcy mogą także uzyskać pomoc w wysokości 2 000 zł w Dziale Spraw Obywatelskich (należy złożyć wniosek, w którym opisuje się poniesione w wyniku powodzi szkody majątkowe dotyczące zabezpieczenia „niezbędnych potrzeb bytowych” – kryterium wyklucza więc m.in. samochody). Aktualnie wnioski złożyło 35 osób.
➡️ Miasto na własny koszt wspiera także wywóz śmieci (głównie zalanej żywności, ubrań itp.), które zgodnie z przepisami powinny zostać zutylizowane. Pani Skarbnik dodała także, że Miasto pracuje obecnie nad uproszczeniem procedury związanej ze zwolnieniem z podatku od nieruchomości.
Przedstawiciele Przedsiębiorców z Juwenii zwrócili uwagę, że stanowią niemałą grupę osób poszkodowanych, która często umyka uwadze, skupionej przede wszystkim na osobach fizycznych i dużych firmach (w odpowiedzi zwracano uwagę, że Gmina ze względów formalnoprawnych ma problem we wspieraniu prywatnych przedsiębiorców – jedną z niewielu dróg jest choćby wspominane już zwolnienie z podatku od nieruchomości, co jednak, w przypadku Juwenii, byłoby pomocą adresowaną raczej do właścicieli obiektów niż prowadzących w nich sprzedaż). Wiele zmian prawnych otwierających drogę do uzyskania pomocy musi być najpierw procedowanych na wyższym szczeblu; gdy się tak stanie, Miasto zadeklarowało dotarcie do Mieszkańców z informacją o trybach, w jakich mogą ją uzyskać.
Temat zamykał kilkugodzinną dyskusję związaną z powodzią; Przewodnicząca Komisji podziękowała zebranym za udział oraz przeszła do kolejnych punktów obrad:
☑ zaopiniowano listę kandydatów do przyznania nagród i wyróżnień za wyniki sportowe (w 2023) r. Przedstawiona została lista 25 osób zaopiniowana przez Radę Sportu; po zaopiniowaniu przez Komisję Spraw Społecznych ostatecznego wyboru dokona Burmistrz Cieszyna. Nagrody osobom nagrodzonym oraz wyróżnionym przyznane zostaną podczas uroczystej gali 13 października;
☑ zaopiniowano projekt uchwały ws. Nagrody Miasta Cieszyna w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury (zaproponowano cztery kandydatury: Krystynę Deckert-Firlę, Leszka Samińskiego, Dorotę Mazur oraz Agnieszkę Pollak). Najwięcej głosów zdobył p. Samiński; Naczelnik Wydziału podkreślał w wystąpieniu jego zaangażowanie w prace Muzeum Drukarstwa, organizację Szkoły Rzemiosł oraz prowadzenie pracowni introligatorskiej;
☑ zaopiniowano projekt uchwały ws. przyznania Lauru Srebrnej Cieszynianki. Tu kandydatów zgłoszonych było znacznie więcej; najwięcej głosów zyskała p. Lucyna Bałandziuk (kolejna co do liczby głosów była kandydatura p. Joanny Sikory);
☑ uchwalono Program współpracy gminy Cieszyn z organizacjami pozarządowym. Podczas omawiania punktu Burmistrz Kasztura zwracał uwagi na wartość, jaką stanowiła współpraca w ramach zespołu, który ją opracowywał (w jego skład weszli przedstawiciele wielu organizacji pozarządowych, działających na terenie miasta).
Następnie obrady rozpoczęła Komisja Finansów, Rozwoju i Spraw Komunalnych.
☑ członkowie przegłosowali zmianę uchwały związanych z opłatami za wywóz nieczystości ciekłych (zgodnie z wyjaśnieniami Naczelnika Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa chodzi o uporządkowanie umów zawieranych z firmami zajmującymi się wywozem nieczystości, m.in. w związku z odmiennym statusem zbiorników na nieczystości ciekłe oraz osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków);
☑ zaopiniowano zmiany budżetu na 2024 r. oraz, w konsekwencji, zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej miasta Cieszyna;
☑ w sprawach różnych podjęto m.in. tematy Komisji Statutowej oraz doraźnej ds. współpracy z uczelniami wyższymi (wrócą zapewne jeszcze niejednokrotnie, więc nie będę poświęcał im tu więcej uwagi).
..
𝑓𝑜𝑡. 𝑧𝑎𝑙𝑎𝑛𝑦 𝑝𝑎𝑟𝑘𝑖𝑛𝑔 𝑝𝑜𝑑 𝑊𝑎ł𝑘𝑎̨ (𝐴. 𝑆𝑘𝑎ł𝑘𝑎)