Alma Mater

Alma Mater Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
https://almamater.uj.edu.pl

🥳 Jak świętowano urodziny Uniwersytetu Krakowskiego (Szkoły Głównej Koronnej/Szkoły Głównej Krakowskiej) i Uniwersytetu ...
28/07/2025

🥳 Jak świętowano urodziny Uniwersytetu Krakowskiego (Szkoły Głównej Koronnej/Szkoły Głównej Krakowskiej) i Uniwersytetu Jagiellońskiego na przestrzeni wieków? W najnowszym numerze „Alma Mater” dr hab. Przemysław Marcin Żukowski, prof. UJ, przybliża, jak w przeszłości wyglądało świętowanie akademickich jubileuszy oraz kiedy zaczęto obchodzić rocznicę urodzin najstarszego uniwersytetu w Polsce - co ciekawe, najpierw jako święto ruchome: nie co roku 12 maja, ale w dzień Pięćdziesiątnicy, czyli w niedzielę Zesłania Ducha Świętego.

🎂 Artykuł opisuje religijny, patriotyczny i symboliczny wymiar tych uroczystości, prezentując także wpływy polityczne, reformy edukacyjne oraz zmiany w sposobie obchodzenia rocznicy — od uroczystych procesji i mszy po nowoczesne ceremonie akademickie.

✨ Gorąco zachęcamy do lektury całego tekstu, bo choć „mało prawdopodobne jest, abyśmy dzisiaj powrócili do ‘ruchomego’ świętowania urodzin Uniwersytetu, tak samo niestety sytuacja wygląda z przywróceniem tradycyjnego purpurowego (królewskiego) pola uczelnianego herbu. Niemniej pamiętajmy o swoim uniwersyteckim (akademickim) dziedzictwie i bądźmy go świadomi” — podkreśla dr hab. Przemysław Marcin Żukowski, prof. UJ.

Link do artykułu w komentarzu.

⚽️ „Jagiellonki” w Ekstralidze Kobiet – i to w jakim stylu! Nasze piłkarki nie przegrały żadnego meczu w sezonie, odnosz...
25/07/2025

⚽️ „Jagiellonki” w Ekstralidze Kobiet – i to w jakim stylu! Nasze piłkarki nie przegrały żadnego meczu w sezonie, odnosząc 22 zwycięstwa oraz tylko dwa remisy. Awans do najwyższej klasy rozgrywkowej nasze piłkarki zapewniły sobie już 12 kwietnia, na pięć kolejek przed końcem sezonu, po wyjazdowym zwycięstwie 8:0 z Bielawianką Bielawa.

🔥 Jak wyglądała droga do Ekstraligi Kobiet? Jakie czynniki przyczyniły się do tak imponującego sukcesu? Jak komentują go władze Uniwersytet Jagielloński, sztab szkoleniowy i same piłkarki? W najnowszym numerze „Alma Mater” zastępczyni redaktor naczelnej Katarzyna Pawlicka o apetyty na przyszły sezon podpytuje zawodniczki KS Uniwersytet Jagielloński, które pierwszy mecz w kobiecej Ekstralidze rozegrają już w sierpniu!

📰 Link do artykułu w komentarzu.

📘 Albert Einstein utrzymywał kontakty z kilkoma polskimi fizykami. Wśród nich znajdował się Leopold Infeld, który studia...
23/07/2025

📘 Albert Einstein utrzymywał kontakty z kilkoma polskimi fizykami. Wśród nich znajdował się Leopold Infeld, który studia z fizyki w Uniwersytet Jagielloński ukończył doktoratem w 1921 r. poświęconym teorii względności. Niesprzyjające wiatry w II RP przy jednoczesnych stypendiach zagranicznych wyprowadziły go na pełne wody kariery naukowej. Podczas pobytu w Princeton (1936-1938) owocnie współpracował z Einsteinem.

✨ Niestety zakręcono im finansowy kurek. I co? I książka! Z inspiracji Infelda wspólnie z Einsteinem postanowili napisać o fizyce, ale… bez wzorów! W ten sposób powstała „Ewolucja fizyki”, która była przeznaczona dla osoby wykształconej, ale już niekoniecznie naukowca. Popularnonaukowa publikacja okazała się międzynarodowym bestsellerem – licznym czytelnikom poukładała w głowach wiedzę o wszechświecie, a autorom wypełniła kieszenie.

📰 Więcej o polskich uczonych utrzymujących naukowe i osobiste kontakty z Albertem Einsteinem przeczytamy w najnowszym numerze ,,Alma Mater": link w komentarzu.

____

,,Ewolucja fizyki" – książka popularnonaukowa, będąca rezultatem rozmów Leopolda Infelda z Albertem Einsteinem, prowadzonych podczas pracy w Princeton – po raz pierwszy ukazała się w 1938 roku nakładem Cambridge University Press. Dotychczas książka miała około 200 wydań w wielu językach; na grafice edycja ze zdjęciem uczonych, Harper Collins Publishers, 1988.

🔷 Czynniki genetyczne, starzenie się społeczeństwa, otyłość, niezdrowy styl życia, brak aktywności fizycznej oraz czynni...
21/07/2025

🔷 Czynniki genetyczne, starzenie się społeczeństwa, otyłość, niezdrowy styl życia, brak aktywności fizycznej oraz czynniki środowiskowe i autoimmunologiczne – oto kilka przyczyn cukrzycy! W Polsce choruje na nią około 3 miliony osób, a liczba pacjentów rośnie o około 100 tysięcy rocznie.

🔵 Jakie czynniki mogą wyjaśniać narastający wzrost przypadków cukrzycy typu 1 w Polsce oraz w innych krajach Europy Środkowej i Wschodniej? Dlaczego cukrzyca jest często wykrywana z opóźnieniem? Co to jest stan przedcukrzycowy?

🟦 W najnowszym numerze „Alma Mater” redaktor naczelna Rita Pagacz-Moczarska rozmawia z prorektorem UJ ds. Collegium Medicum prof. Maciejem Małeckim, o walce z cukrzycą, nadziejach związanych z nowoczesnymi metodami jej leczenia, rosnącym znaczeniu personalizacji terapii, edukacji pacjentów oraz zintegrowanym podejściu dietetycznym, z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.

Link do tekstu znajduje się w komentarzu.

___

Fot. Komitet organizacyjny XXVI Zjazdu Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, przemawia prorektor UJ ds. Collegium Medicum prof. Maciej Małecki

🔝 Jak artysta współczesny interpretuje przeszłość? Co go w niej intryguje? Zamek Królewski na Wawelu od lat gości w ogro...
18/07/2025

🔝 Jak artysta współczesny interpretuje przeszłość? Co go w niej intryguje? Zamek Królewski na Wawelu od lat gości w ogrodach królewskich sztukę współczesną, ukazując w pracach Kingi Nowak, Pawła Orłowskiego oraz Magdaleny Abakanowicz, jak to, co dawne, spotyka się z tym, co dzisiaj!

👥 „Ucello 1”, „Ucello 2”, „Ucello 3” (1998), betonowe „Siedząca” i „Krocząca” (2008), wykonane w brązie „Big Figure” (2009), „Krocząca” (1998), „Biegnąca” (2001) czy „Standing Figures” (2000) — łącznie 14 rzeźb Magdaleny Abakanowicz wpisuje się w kolejną odsłonę realizacji misji ,,otwierania muzeum na nowe nurty, na nowe interpretacje i na nową publiczność” (…) To dołożenie kolejnego elementu układanki, dodatkowej linii narracji, która uzmysławia, jak bardzo inspirująca jest sztuka dawna dla artystów współczesnych” — podkreśla dr Bogumiła Wiśniewska, kuratorka wystawy „Abakanowicz. Bez reguł. Rzeźby w ogrodach królewskich”, którą można podziwiać do 28 września.

📰 Świetnym wprowadzeniem w kulisy ekspozycji jest bogato ilustrowany tekst Rity Pagacz-Moczarskiej, redaktor naczelnej „Alma Mater”, zamieszczony w najnowszym wydaniu naszego miesięcznika: link w komentarzu. Gorąco polecamy!

____

Na zdjęciu wystawa ,,Abakanowicz. Bez reguł. Rzeźby w ogrodach królewskich". / fot. Zamek Królewski na Wawelu

💫 Jak to się dzieje? Dlaczego tak jest? Czy wszystko, co wiemy, jest prawdziwe? Nauka to fascynująca podróż w nieznane, ...
16/07/2025

💫 Jak to się dzieje? Dlaczego tak jest? Czy wszystko, co wiemy, jest prawdziwe? Nauka to fascynująca podróż w nieznane, a Copernicus Festival pobudza naszą ciekawość, by odkrywać TAJEMNICĘ! W tym roku odbyło się około 50 wydarzeń, w których wzięło udział aż 8 tysięcy uczestników.

🤖 Pod koniec maja w Krakowie naukowczynie i naukowcy z całego świata rozmawiali o komunikacji zwierząt, mechanizmach Wszechświata, uczącym się mózgu i sztucznej inteligencji. Więcej o programie i gościach tego jednego z najważniejszych wydarzeń popularnonaukowych w Polsce przeczytasz w tekście Diany Sałackiej w najnowszym numerze „Alma Mater” — link w komentarzu.

_____

🧑‍💻 PS. Wszystkie wykłady i dyskusje z Copernicus Festival znajdziesz na kanale YouTube Copernicus Center — link w komentarzu.

Fot. Copernicus Festival

⭐️ „Nie planowałam w wieku 19 lat, że będę kiedyś szefową HR, ale kiedy odkryłam, że jestem w tym dobra, pozwoliło mi to...
14/07/2025

⭐️ „Nie planowałam w wieku 19 lat, że będę kiedyś szefową HR, ale kiedy odkryłam, że jestem w tym dobra, pozwoliło mi to rozwijać się w tym kierunku, podnosić kwalifikacje i nabierać nowych doświadczeń na coraz większą skalę. Wierzę też, że w drodze do każdego celu najbardziej potrzebna jest wytrwałość by się nie zatrzymywać, by iść dalej, realizować kolejne cele. Oczywiście, po drodze pojawiały się przeszkody, trudne sytuacje. Starałam się jednak patrzeć na nie jak na lekcje w życiu i możliwości, z których mogę się uczyć i które mogę obejmować refleksją” – mówi Izabela Jarosz, psycholożka, psychoterapeutka, coach, HR Executive, People & Culture lead, absolwentka kierunków historia sztuki oraz psychologia na Uniwersytet Jagielloński.

📰 O wytrwałym dążeniu do celu, własnych „life-hackach” na spełnianie marzeń, a także biznesowych przygodach i życiu na własnych warunkach Izabela Jarosz rozmawia z dr. Piotrem Rapciakiem z Biuro Karier UJ. Wywiad z bohaterką 12. edycji naszego cyklu „Losy absolwentów” znajdziecie w najnowszym numerze „Alma Mater” — link w komentarzu.

🙌 Syntezatory mowy oraz tworzenie własnych głosów znacząco wspierają komunikację osób z niepełnosprawnościami wzroku ora...
12/07/2025

🙌 Syntezatory mowy oraz tworzenie własnych głosów znacząco wspierają komunikację osób z niepełnosprawnościami wzroku oraz trudnościami w mówieniu. Technologie rozpoznawania obrazów i opisywania zdjęć pomagają słabowidzącym w codziennych sytuacjach. Narzędzia do automatycznego podsumowywania, analizowania tekstów oraz tworzenia notatek i tłumaczeń poprawiają zrozumienie dokumentów, zwiększając inkluzję i ułatwiając komunikację. Natomiast funkcje takie jak automatyczne napisy na YouTube czy rozpoznawanie mowy znacznie ułatwiają dostęp do filmów i informacji, czyniąc je bardziej powszechnymi i dostępniejszymi dla każdego.

👉 Narzędzia AI pomagają osobom z różnymi potrzebami, likwidując bariery i poprawiając dostępność — która przecież dotyczy nas wszystkich, na różnych etapach rozwoju zawodowego i życia prywatnego! O związanych z nimi szansach, marzeniach oraz wyzwaniach, takich jak potrzeba tworzenia dostępnych rozwiązań dla starzejącego się społeczeństwa i konieczność zachowania równowagi między rozwojem technologicznym a relacjami społecznymi, rozmawiali uczestnicy debaty, która odbyła się w ramach wydarzenia „Dostępność naszą wartością”. Jej zredagowane fragmenty można przeczytać w „Alma Mater” — link w komentarzu.

____

W debacie wzięli udział dr Aleksandra Powierska, Lucjan Stalmach, Konrad Rychlewski, Piotr Witek, prof. Jarosław Górniak, Ireneusz Białek, oraz Justyna Wasłowicz-Marczak z Centrum Dostępności UJ.

👑 Odwaga. Ambicja. Pragmatyzm. Determinacja. Wizja. Mieszko I i Bolesław Chrobry ,,umieli w państwo”! W 2025 roku świętu...
09/07/2025

👑 Odwaga. Ambicja. Pragmatyzm. Determinacja. Wizja. Mieszko I i Bolesław Chrobry ,,umieli w państwo”! W 2025 roku świętujemy Tysiąclecie Królestwa Polskiego. Jak zaczęła się ta historia? Dlaczego Bolesławowi Chrobremu tak bardzo zależało na koronacji i sakrze królewskiej?

✨ Pierwszy historyczny władca Polski zdecydował się na przyjęcie chrztu i zawarcie korzystnych sojuszy, co umocniło jego państwo i wprowadziło je do chrześcijańskiej Europy. Podjął odważne działania w celu zjednoczenia i rozbudowy własnego władztwa, chroniąc je przed zagrożeniami z zewnątrz. Bolesław Chrobry kontynuował i rozszerzał dziedzictwo ojca, walcząc o koronę, jednocześnie budując silne struktury kościelne i polityczne. Jego decyzje, odważne wyprawy i dążenie do suwerenności sprawiły, że Polska zyskała pozycję ważnego królestwa w Europie.

📰 W najnowszym numerze ,,Alma Mater” prof. Krzysztof Ożóg przenosi nas w czasy, gdy rodziła się piastowska monarchia i wchodziła ona do chrześcijańskiej Europy: link do artykułu w komentarzu.

____

Grafika: Bolesław I Chrobry, rysunek Jana Matejki z cyklu ,,Poczet królów i książąt polskich"

✨ Prof. Cezary Galewicz z Wydział Filozoficzny UJ oraz prof. Paweł Moskal z Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Sto...
06/07/2025

✨ Prof. Cezary Galewicz z Wydział Filozoficzny UJ oraz prof. Paweł Moskal z Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ zostali laureatami grantów Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (European Research Council - ERC). Na swoje badania otrzymali prawie 5 mln euro!

✨ Uniwersytet Jagielloński obronił pierwsze miejsce wśród polskich uczelni sklasyfikowanych w prestiżowym The Center for World University Rankings 2025 (CWUR), plasując się na 395. miejscu.

✨ Zespół Kliniki Kardiochirurgii Dziecięcej Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie, kierowany przez dr. hab. Tomasza Mroczka, prof. UJ, zdobył główną nagrodę podczas majowego prestiżowego zjazdu European Congenital Heart Surgeons Association (ECHSA) w Monachium. Wyróżniona praca dotyczyła innowacyjnych metod leczenia zespołu niedorozwoju lewego serca (HLHS). Zaprezentował ją dr Aleksander Szypulski, zdobywając uznanie międzynarodowego środowiska specjalistów chirurgii serca dzieci.

✨ Dr hab. Monika Marcinkowska została laureatką konkursu INNOGLOBO 4 organizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Projekt z zakresu "drug repurposing" pt. ,,Nowe podejście do farmakoterapii apatii poudarowej - opracowanie i rozwój innowacyjnego produktu leczniczego", którego liderem jest UJ CM, otrzymał dofinansowanie w wysokości 1,5 mln złotych i będzie realizowany we współpracy z firmą farmaceutyczną z Belgii.

✨ W ramach programu „Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021–2027” nasza Uczelnia pozyskała ponad 91 mln zł na pięć inwestycji. Najwyższe wsparcie w wysokości niemal 48 milionów złotych przyznano na utworzenie Centrum Badawczo-Rozwojowego Wydział Chemii UJ.

_____

📰 Naszą tradycją jest rozwój! Sukcesów studentów i profesorów w ostatnim czasie nie brakuje, o wielu z nich przeczytasz w najnowszym numerze ,,Alma Mater”: link w komentarzu.

💥 ,,Przyszłość jest niepewna. Kluczowe wyzwania cywilizacyjne, takie jak postęp technologiczny, zmiany demograficzne czy...
05/07/2025

💥 ,,Przyszłość jest niepewna. Kluczowe wyzwania cywilizacyjne, takie jak postęp technologiczny, zmiany demograficzne czy kryzys klimatyczny, w znacznym stopniu przekształcą świat. Jaką rolę będą pełniły uniwersytety w tej nowej rzeczywistości? Czy przyszłość przyniesie koniec akademii, czy raczej stanie się dla niej szansą na rozwój i rozkwit? Nie znamy odpowiedzi na te pytania. Tym bardziej jednak powinniśmy je stawiać i dyskutować na naszej drodze do uniwersytetu przyszłości” – mówił w trakcie jednej z sesji prof. Bartosz Brożek podczas wiosennego General Assembly Una Europa, który odbył się w Krakowie.

🤝 Więcej o spotkaniu przedstawicieli 11 głównych europejskich uczelni badawczych, tworzących związek uniwersytetów europejskich Una Europa, podejmowanych w trakcie wydarzenia tematach, a także wnioskach na przyszłość, przeczytamy w najnowszym numerze „Alma Mater” w tekście Izabeli Garibaldi — link znajduje się w komentarzu.

Fot. Anna Wojnar/Adam Koprowski

🎉 Letni numer „Alma Mater” rozpala pasją do nauki, a powodów do świętowania jest bez liku! W najnowszym wydaniu miesięcz...
03/07/2025

🎉 Letni numer „Alma Mater” rozpala pasją do nauki, a powodów do świętowania jest bez liku! W najnowszym wydaniu miesięcznika cieszymy się z rekordowego wyniku Uniwersytet Jagielloński w rankingu „Perspektyw”, gdzie aż 18 naszych kierunków studiów prowadzonych na 11 wydziałach zdobyło pierwsze miejsce! To świadectwo codziennej determinacji całej społeczności akademickiej, która każdego dnia przesuwa granice nauki.

🚀 Nowoczesna Polska musi być kształtowana na fundamencie nauki i technologii, a astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski — drugi P***k na orbicie i pierwszy, który zamieszkał na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej — niech będzie inspiracją dla całego naszego środowiska, aby „sięgać gwiazd” w każdej dziedzinie!

🎓 W najnowszym numerze znajdziemy również szeroki przekrój artykułów przybliżających wydarzenia, którymi żyli ludzie Uniwersytetu w ostatnich tygodniach — od jubileuszy, przez inne uroczystości, po Juwenalia — oraz wyzwania jutro, na które badacze szukają dzisiaj odpowiedzi. Wsłuchujemy się także w historie naukowczyń i naukowców, których pasja i wytrwałość inspirują do dalszych działań.

✨ Jaka przyszłość czeka szkolnictwo wyższe? Czy możliwe jest całkowite wyeliminowanie cukrzycy? Jakie sploty łączyły Alberta Einsteina i polskich fizyków? Jak narzędzia AI mogą pomóc poprawić naszą dostępność? „Alma Mater” — bierz i czytaj!

____

Wersja online jest dostępna pod linkiem w komentarzu, a po papierowe wydanie zapraszamy do redakcji przy ul. Michałowskiego 9/3.

Adres

Kraków

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Alma Mater umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Alma Mater:

Udostępnij