Alma Mater

Alma Mater Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
https://almamater.uj.edu.pl

☀️ Czasem słońce, czasem deszcz – bez względu na pogodę kroczymy dalej, i tak już od wieków! 17 października obchodzimy ...
17/10/2025

☀️ Czasem słońce, czasem deszcz – bez względu na pogodę kroczymy dalej, i tak już od wieków! 17 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, a w przededniu tego święta podczas gali w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie uroczyście wręczono 31 nowych decyzji o wpisie na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego, w tym tę szczególnie drogą naszemu akademickiemu sercu – pochód inauguracyjny Uniwersytetu Jagiellońskiego!

💦 Jakim wydarzeniom z historii Uniwersytetu Krakowskiego towarzyszył uroczysty przemarsz akademików? Od kiedy pochód profesorski stał się integralną częścią inauguracji nowego roku akademickiego? Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w archiwalnym numerze ,,Alma Mater”, w tekście dr. hab. Macieja Zdanka, prof. UJ oraz dra Marcina Bastera „Pochód inauguracyjny Uniwersytetu Jagiellońskiego. Część I: Tradycje i geneza” (nr 251, październik 2024): link w komentarzu.

🎨 Miał fotograficzną pamięć i nie lubił rozmawiać… o sztuce. Inspiracji szukał w trakcie swoich wypraw na Ukrainę. Glory...
15/10/2025

🎨 Miał fotograficzną pamięć i nie lubił rozmawiać… o sztuce. Inspiracji szukał w trakcie swoich wypraw na Ukrainę. Gloryfikował naturę, ożywioną i nieożywioną, a jego ulubieńcem był pies o imieniu Kwiatek!

🧑‍🎨 Józef Chełmoński.

🌾 O jego fascynacji światem przyrody możemy przeczytać i zobaczyć w 27. odsłonie Galerii ,,Alma Mater”, którą przygotowała redaktor naczelna miesięcznika UJ Rita Pagacz-Moczarska. Tekst wprowadza do ekspozycji w Muzeum Narodowe w Krakowie, która wieńczy monumentalną serię trzech wystaw monograficznych poświęconych Józefowi Chełmońskiemu (1849–1914). Wystawę ,,Chełmoński” można zwiedzać do 30 listopada. Serdecznie polecamy!
___

Na grafice obraz Józefa Chełmońskiego ,,Burza", 1898, MNK w Krakowie

🍷 Wino! Czy bogactwo złożoności jego smaków i kulturowych odniesień idzie w parze z korzystnym wpływem jego spożycia – s...
12/10/2025

🍷 Wino! Czy bogactwo złożoności jego smaków i kulturowych odniesień idzie w parze z korzystnym wpływem jego spożycia – szczególnie czerwonego, które zawiera polifenole – na nasze zdrowie? Odpowiedź nie jest prosta, ponieważ wszystko zależy od ilości i kontekstu, o czym przekonuje prof. Grzegorz Gajos: „Kieliszek dobrego wina wypity powoli do kolacji może współistnieć ze zdrowiem, ale nie jest koniecznym elementem dobrej diety. Abstynentów nie należy zachęcać do picia.”

🍷 W październikowym numerze naszego miesięcznika znajdziemy interesujący artykuł prof. Grzegorza Gajosa „Czy lampka wina do kolacji to eliksir zdrowia, czy raczej kielich trucizny?”, który – łącząc perspektywę kardiologa i edukatora winiarskiego – zaleca umiar, godząc wyznawców Dionizosa z miłośnikami Hipokratesa.

📰 Bez umiaru zalecamy tylko lekturę numerów ,,Alma Mater”: link w komentarzu. Pogoda sprzyja jesiennym podróżom między kolejnymi stronami.

🔥 Na studia komparatystyczne zdecydował się ,,z pobudek czysto hedonistycznych. Mianowicie: szukałem możliwości zabawy l...
10/10/2025

🔥 Na studia komparatystyczne zdecydował się ,,z pobudek czysto hedonistycznych. Mianowicie: szukałem możliwości zabawy literaturą w sposób wolny od dogmatyzmu. Z radością stwierdzam, że pięć lat spędzonych na komparatystyce zaspokoiło te sabaryckie potrzeby. A oprócz tego wyposażyło mnie w „twardą” wiedzę z zakresu teorii literatury, poetyki, metodologii badań czy historii literatury, nie pomijając przy tym rozwoju tzw. umiejętności miękkich.” – podkreśla Maciej Makselon, komparatysta i redaktor literacki, popularyzator wiedzy o języku polskim, absolwent Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

👥 Jego rozmowę z dr. Piotrem Rapciakiem z Biuro Karier UJ przeczytamy w październikowym numerze „Alma Mater” w 13. odcinku naszego cyklu „Losy absolwentów UJ”! Co dają studia na Uniwersytecie Jagiellońskim? Jak mówić "po ludzku" o polszczyźnie? Serdecznie zachęcamy do lektury całego wywiadu z Maciejem Makselonem – link w komentarzu.

___

📷 Maciej Makselon podczas wystąpienia na pierwszych w historii UJ Alumnaliach / fot. Anna Wojnar

💧 Skąd pochodzi woda na Ziemi? Zespół naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem dr. Michała Drahusa buduje...
08/10/2025

💧 Skąd pochodzi woda na Ziemi? Zespół naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem dr. Michała Drahusa buduje teleskop kosmiczny HYADES (HYdrogen And DEuterium Survey), pierwszego satelitę naukowego w historii UJ, którego celem jest rozwikłanie tej zagadki.

⭐️ Czy możliwe jest stworzenie uniwersalnej szczepionki przyszłości? Badacze z Małopolskiego Centrum Biotechnologii UJ pod kierunkiem dr Antoniny Naskalskiej opracowali innowacyjną nanocząstkę, która może stanowić jej podstawę.

🪄 Czy perowskity uratują nas przed wysokimi cenami energii? Poszukiwania nowych rozwiązań, które uczynią energię nie tylko tańszą, ale także bardziej dostępną i przyjazną dla środowiska, prowadzą także uczeni z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ.

🎓 Naukowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego stawiają sobie trudne pytania. Ich ambicje idą w parze z pasją i wytrwałością, które są niezbędne do znalezienia odpowiedzi. Dziękujemy! Rozwój nauki oznacza bowiem poprawę dobrostanu nas wszystkich.

____

📰 Więcej informacji o badaniach, odkryciach oraz projektach naukowych realizowanych na Uniwersytecie Jagiellońskim znajdziesz w październikowym numerze „Alma Mater” – link w komentarzu.

Grafika: Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika UJ

📈 Ekonomia, choć często kojarzona jest z pieniędzmi, dotyczy ludzi i analizuje również kwestie związane z różnicami płci...
05/10/2025

📈 Ekonomia, choć często kojarzona jest z pieniędzmi, dotyczy ludzi i analizuje również kwestie związane z różnicami płci, szczególnie w kontekście pracy. Główne różnice między kobietami a mężczyznami w tym zakresie dotyczą zatrudnienia i wysokości wynagrodzeń. Kobiety zazwyczaj zarabiają mniej i częściej podejmują się pracy nieodpłatnej, zwłaszcza w ramach prac domowych – które aż do II poł. XX wieku były niedoceniane w ekonomii. Lepiej późno niż później.

💸 Na szczęście sytuacja się zmienia, co potwierdza przyznanie Nagrody Nobla Claudii Goldin w 2023 roku za badania nad nierównościami płciowymi na rynku pracy. Badania te wskazują, że opieka nad rodziną jest kluczowym czynnikiem destabilizującym kariery zawodowe kobiet.

📰 Więcej na ten temat można przeczytać w najnowszym numerze „Alma Mater” w artykule dr hab. Anny Zachorowskiej-Mazurkiewicz, opublikowanym w ramach październikowej odsłony cyklu „Kobieca twarz Uniwersytetu”: link w komentarzu.

___

Grafika: Gdy kobiety głosują – karta pocztowa wydana przez londyńską firmę Mitchell & Watkins, przedstawiająca ojca z dzieckiem na ręku robiącego pranie w kuchni, podczas gdy jego żona z przyjaciółkami gra w karty w salonie, komentując: ,,Tak, mój stary to leniwy, stary nieszczęśnik"; 1907 rok.

🔷 Uniwersytet Jagielloński uruchomił Jagiellońskie Centrum Sztucznej Inteligencji, którego dyrektorem został dr hab. Bar...
03/10/2025

🔷 Uniwersytet Jagielloński uruchomił Jagiellońskie Centrum Sztucznej Inteligencji, którego dyrektorem został dr hab. Bartosz Zieliński. JCSI skupi potencjał dydaktyczny i badawczy, dotychczas rozproszony między różne wydziały i instytuty uczelni, zatrudniając specjalistów prowadzących najnowocześniejsze badania naukowe. Do kluczowych zadań Centrum należą m.in. badania nad nowymi, skuteczniejszymi lekami, współpraca z biznesem, zwiększenie liczby specjalistów AI na UJ oraz rozwijanie edukacji w zakresie AI.

🔵 ,,Chodzi o to, by wykorzystać potencjał interdyscyplinarności, jaki istnieje na Uniwersytecie Jagiellońskim, ponieważ, w przeciwieństwie do uczelni technicznych, reprezentujemy pełne spektrum kompetencji w tym zakresie" – podkreśla rektor UJ prof. Piotr Jedynak w rozmowie z Ritą Pagacz-Moczarską, redaktor naczelną ,,Alma Mater".

🟦 Więcej o inwestycjach, celach stawianych sobie przez uczelnię, a także wyzwaniach, którym musi stawić czoła nasza społeczność akademicka, przeczytamy w wywiadzie z rektorem UJ prof. Piotrem Jedynakiem otwierającym październikowy numer naszego czasopisma: link w komentarzu.

____

Zdjęcie na grafice: Anna Wojnar

🎓 Rozpoczął się 662. rok akademicki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Quod felix, faustum fortunatumque sit! (Oby wypadło ...
01/10/2025

🎓 Rozpoczął się 662. rok akademicki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Quod felix, faustum fortunatumque sit!

(Oby wypadło dobrze, szczęśliwie i pomyślnie!)
____

✨ Więcej o sukcesach naszych naukowców oraz naukowczyń, a także planach i wyzwaniach, przed którymi stoi społeczność naszej Uczelni, można przeczytać w październikowym wydaniu „Alma Mater” – link do wersji elektronicznej czasopisma znajduje się w komentarzu.

Fot. PAP/Art Service

🎓  Październikowy numer „ALMA MATER” otwiera wywiad z rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Piotrem Jedynakiem, kt...
30/09/2025

🎓 Październikowy numer „ALMA MATER” otwiera wywiad z rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Piotrem Jedynakiem, który w rozmowie z redaktor naczelną Ritą Pagacz-Moczarską podsumowuje pierwszy rok kadencji, omawia realizowane na uczelni inwestycje oraz przybliża wyzwania, które stoją przed społecznością akademicką w najbliższym czasie.

👀 Dlaczego powinniśmy badać Kosmos? Jaka będzie Europa przyszłości? Czy w pracy płeć ma znaczenie? Jak znaleźć równowagę między misją a dobrostanem? W jaki sposób perowskity mogą uratować nas przed drogim prądem? Czy lampka wina do kolacji to eliksir zdrowia czy raczej kielich trucizny? – na te i wiele innych intrygujących pytań odpowiadają na kartach bieżącego wydania naszego miesięcznika uniwersyteccy eksperci. Sporo miejsca poświęcamy też ważnym wydarzeniom, których nie brakowało podczas letnich miesięcy na najstarszym uniwersytecie w Polsce.

Nieważne, po której stronie katedry jesteś, to Twoja „ALMA MATER”.

______

👉 Zapraszamy do lektury! Wersja online jest dostępna tutaj: https://almamater.uj.edu.pl/, a po papierowe wydanie zapraszamy do redakcji przy ul. Michałowskiego 9/3.

🎨 W Mieście Światowego Dziedzictwa UNESCO działa ponad 50 placówek muzealnych, znajduje się 1200 zabytków w rejestrze, a...
29/09/2025

🎨 W Mieście Światowego Dziedzictwa UNESCO działa ponad 50 placówek muzealnych, znajduje się 1200 zabytków w rejestrze, a setki specjalistów opiekują się 2 milionami ruchomych dzieł sztuki. Kraków to mekka dla miłośników kultury i sztuki, na których co roku czekają wyjątkowe wystawy.

👀 O wielu z nich można przeczytać, a także zobaczyć prezentowane tam dzieła w GALERII ALMA MATER! Jej kolejne odsłony – przybliżające sylwetki artystów i piękno ich prac – przygotowuje Rita Pagacz-Moczarska, redaktor naczelna miesięcznika Uniwersytetu Jagiellońskiego.

🧑‍🎨 Wśród 26 części tej serii, oprócz krakowskich wystaw, możemy także poznać artystyczną twórczość wielu badaczek i badaczy związanych z Uniwersytet Jagielloński: zachęcamy do zapoznania się z archiwalnymi numerami naszego czasopisma!

____

Fot. Prof. Andrzej Urbanik: ,,Tu na Grenlandii. Arktyczny, surowy krajobraz, lód, zimno, wielkie pustki. To też ma swój urok"

📷 Uchwyć w kadrze Uniwersytet Jagielloński! Trwa nabór do 9. edycji konkursu Camera Jagellonica – podziel się swoim spoj...
25/09/2025

📷 Uchwyć w kadrze Uniwersytet Jagielloński! Trwa nabór do 9. edycji konkursu Camera Jagellonica – podziel się swoim spojrzeniem i wyślij zdjęcie w jednej z czterech kategorii: „Architektura”, „Życie studenckie”, „Impresje” i „Alumni”.

🎓 Do udziału zapraszamy nie tylko studentów, doktorantów, absolwentów, ale także sympatyków naszej Uczelni. Termin nadsyłania zgłoszeń upływa 31 października, a zwycięzców poznamy pod koniec listopada.

✨ Jak co roku, całym sercem wspieramy konkurs, a jedną z trzech nagród specjalnych przyzna redakcja ,,Alma Mater” – wybrane zdjęcie zostanie opublikowane na okładce jednego z numerów naszego czasopisma.

Serdecznie zachęcamy do udziału!

🟨 Co działo się z polskimi zasobami złota podczas II wojny światowej? Ewakuacja złota Banku Polskiego już w piątym dniu ...
23/09/2025

🟨 Co działo się z polskimi zasobami złota podczas II wojny światowej? Ewakuacja złota Banku Polskiego już w piątym dniu konfliktu, transport przez Rumunię, Stambuł, Bejrut, Tulon, Dakar… czy wytoczenie przez Bank Polski procesu przed sądem amerykańskim przeciwko Bankowi Francji. To tylko kilka z etapów wojennej odysei skarbu II Rzeczypospolitej, którą można by z powodzeniem przenieść na duży ekran w formie sensacyjnego filmu akcji. Czyż historia nie tworzy najlepszych scenariuszy?!

🟡 Zanim jednak któryś z reżyserów podejmie się tego wyzwania, zachęcamy do lektury tekstu prof. Andrzeja Barańskiego, przybliżającego tę niezwykle interesującą kartę dziejów Polski. Link do archiwalnego numeru ,,Alma Mater” (nr 215-216, luty-marzec 2020) znajduje się w komentarzu.

___

Fot. Skarbiec Banku Polskiego przy ulicy Bielańskiej 10 w Warszawie, kwiecień 1935 r. Fot. NAC

Adres

Michałowskiego 9/8
Kraków
31-126

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Alma Mater umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Alma Mater:

Udostępnij