29/07/2025
NASZ NEWS! Już jest dostępna książka Urszuli Doliwy pt.: "Piraci w eterze. Proces powstawania prywatnej radiofonii lokalnej w Polsce w latach 1989-1995". Czego tam nie ma?! Nazwiska, takie jak: Andrzej Woyciechowski, Czesław Fliśnik, Krzysztof Sagan. Stacje radiowe z naszego regionu: Radio Akademickie Kraków, Ain Karim, Alex, Alfa, Blue, Małopolska Fun, Pcim, Wanda, Wieliczka i wiele, wiele więcej!
Ta książka po prostu musi znaleźć się w biblioteczce każdego miłośnika krakowskiego eteru! Ponad 200 stron fascynującej lektury. Publikację można zamawiać drogą wysyłkową w sklepie internetowym pod tym linkiem: http://wydawnictwo.uwm.edu.pl/sklep/produkt-info/shop/116/2003/piraci-w-eterze-proces-powstawania-prywatnej-radiofonii-lokalnej-w-polsce-w-latach-1989-1995-dodruk-do-wyd-z-2023-r.html
Jeśli wolisz wersję online, to w komentarzu znajdziesz link do wersji w formacie .pdf
O samej książce:
"Na początku transformacji ustrojowej niemal wszystkie prywatne stacje radiowe (ponad 100 małych, lokalnych rozgłośni, ale także Radio RMF FM i Radio Zet) działały w Polsce nielegalnie. Zgodnie z ustawą o radiofonii i telewizji z 1992 roku, nadawcy prywatni po 1 lipca 1993 roku podlegali karze, jeśli emitowali program bez koncesji. Proces koncesyjny przedłużał się jednak i pierwsze tego typu zezwolenia wydano dopiero rok później. Dlatego, jak objaśnia autorka monografii, w stosunku do tego typu nadawców zastosowano określenie stacje pirackie. Nie należy go jednak traktować jako wyrażenia pejoratywnego, „(...) a wręcz przeciwnie - pirackie stacje radiowe w Polsce i na świecie odegrały pozytywną rolę w poszerzaniu zakresu wolności w eterze" (Wstęp, s. 8 ). Urszula Doliwa, drobiazgowo opisując codzienne funkcjonowanie tego typu rozgłośni, dowiodła w książce, że ich charakter był unikatowy. Stanowiły „kwintesencję radia jako medium kreatywnego i bliskiego odbiorcom" (Wstęp, s. 7). Wiele z tych stacji rozpoczynało bowiem działalność jako niekomercyjne, proobywatelskie inicjatywy. Zakładali je pasjonaci, niezważający na kary za nielegalne nadawanie. Choć brakowało im sprzętu i doświadczenia, mieli wiele pomysłów i zapału, a także świeże spojrzenie na radio.
W Piratach w eterze... opisano początki pirackiego nadawania w Polsce i na świecie. Ukazano pierwsze próby przełamania państwowego monopolu nadawczego w Polsce. Dokładnie przedstawiono sytuację polskiej radiofonii prywatnej po 1989 r. w kontekście prawnym (m.in. prace nad ustawą o radiofonii i telewizji, przebieg spotkań z nadawcami lokalnymi w ramach pierwszego procesu koncesyjnego i sytuację po tym procesie koncesyjnym). Pokazano również politykę prowadzoną po upadku komunizmu w Polsce w stosunku do radiofonii prywatnej i jej konsekwencje dla obywateli. Szczegółowo scharakteryzowano trans-formację systemu medialnego na tle podobnych przemian mediów w innych krajach w okresie zmian ustrojowych, zwłaszcza w Europie Środkowo-Wschodniej.
Autorka próbowała również odpowiedzieć na pytanie, czy projektując w Polsce nowy ład medialny w zakresie radiofonii prywatnej, kierowano się logiką rynkową czy logiką korzyści społecznej. Dowiodła, że np. pod względem zapewnienia dostępu obywateli do eteru radiowego proces ten w Polsce trudno jednoznacznie rozpatrywać jako udany. Zastanawiała się także, czy możliwe było zaprojektowanie przyjaźniejszego obywatelom i społecznościom lokalnym systemu radiofonii prywatnej na początku lat 90."
