Harcerz Rzeczypospolitej

05/07/2025

Harcerska Konspiracja, fakty mało znane.

Tekst nadesłany przez Pana Grzegorza.

05.07.1940 – W lesie w Sitnie koło Radzynia Podlaskiego Niemcy rozstrzelali nauczyciela i harcmistrza Michała Lisowskiego (zdjęcie) i 15 harcerzy ze zorganizowanej przez niego grupy konspiracyjnej. Michał Stefan Lisowski (ur. 31 maja 1906 w Jaśle, zm. 5 lipca 1940 w Sitnie koło Radzynia Podlaskiego), polski nauczyciel wychowania fizycznego, harcmistrz, krajoznawca, uczestnik konspiracji antyhitlerowskiej. Pochodził z rodziny inteligenckiej. W rodzinnym Jaśle uczęszczał do szkoły powszechnej, potem kształcił się w Państwowym Seminarium Nauczycielskim w Krośnie, kończąc je w 1926. W szkole średniej był aktywnym sportowcem, reprezentantem w kilku dyscyplinach; działał także w harcerstwie. Pierwszą pracę nauczycielską podjął w szkole powszechnej w Czemiernikach w powiecie Radzyń Podlaski. Uczył wychowania fizycznego. Zainicjował powstanie (1929) i prowadził przy szkole drużynę harcerską im. Karola Chodkiewicza, wraz z którą uczestniczył w Zlotach Chorągwi Lubelskiej Związku Harcerstwa Polskiego oraz w harcerskich zawodach sprawnościowych. W lipcu 1935 brał udział w zlocie jubileuszowym ZHP w Spale, na którym był członkiem komendy VII podobozu. W 1935 przeniósł się do Radzynia Podlaskiego, gdzie został nauczycielem wychowania fizycznego najpierw w szkole podstawowej, a w 1937 w gimnazjum. Objął też w 1937 funkcję komendanta hufca ZHP w Radzyniu Podlaskim, był inicjatorem harcerskich biegów na orientację i wycieczek krajoznawczych. Pracę wuefisty w Radzyniu kontynuował w pierwszych miesiącach po wybuchu II wojny światowej, by w marcu 1940 przenieść się do wsi Lichty koło Czemiernik. Zorganizował tamże konspiracyjną grupę harcerzy w ramach Szarych Szeregów i Związku Walki Zbrojnej. 9 czerwca 1940 radzyńskie gestapo aresztowało go z grupą podopiecznych i poddało brutalnym przesłuchaniom. 5 lipca tegoż roku w lesie w Sitnie został rozstrzelany razem z 15 harcerzami.

WESPRZYJ NAS KWOTĄ 5 ZŁ NA https://suppi.pl/https-wwwfacebookcom-historiapolskidzienpodniu

DOCEŃ NASZ CODZIENNY WYSIŁEK I FAKT, ŻE NIE JESTEŚMY PATOSTREAMERAMI, KTÓRZY NA LUDZKIEJ GŁUPOCIE ZARABIAJĄ OGROMNE PIENIĄDZE.
BĘDZIE NAM BARDZO MIŁO :)

04/07/2025

W 1909 roku, do Kryształowego Pałacu, na pierwszy Skautowy Zlot wmeldowały się bardzo stanowczo...Dziewczyny! Nikt Ich nie zapraszał, same się umundurowały. zebrały, wmaszerowały i bezdyskusyjnie oświadczyły Baden-Powellowi, że też chcą być Skaut/k/ami i już!
Cóż, sprawiły BiPi dużo kłopotu, bo nie do końca połapał się w...problemie. Powstały niezbyt udane podręczniki, musiał powołać kogoś, kto lepiej wyczuje co robić. Najlepiej poradziła sobie jako Pierwsza Skautka Agnes Baden-Powell, jednak Pierwszy Skaut nie zaufał w pełni swej siostrze i doprowadził do przekazania kierownictwa Ruchu Żeńskiego swej żonie Olave, raczej nie do końca słusznie. Mimo tych perturbacji Gajdki same z siebie radziły sobie, i nadal radzą świetnie. Tak dobrze, że wiele organizacji Chłopców Skautów poszerzyło formułę o koedukację, a u nas nawet powstał Ruch Metodyczny harcerstwa męskiego "Mężni", wobec feminizacji ZHP. Czyżby historia zataczała koło?
(Tłumaczenie podpisu pod zdj. Red.Hr.
Pierwszy zlot skautów został zakłócony... przez zdeterminowane młode Odkrywczynie Szlaków! 💥
W 1909 roku tysiące chłopców zebrało się w Crystal Palace w Londynie na pierwszym publicznym zlocie skautów. Ale najbardziej nieoczekiwanym momentem było pojawienie się dziewcząt, które nie zostały oficjalnie zaproszone.
Odważna grupa dziewcząt - ubranych w samodzielnie wykonane mundury i dumnie nazywających siebie „harcerkami” - pojawiła się, aby domagać się swojego miejsca w ruchu. Uczyły się tych samych umiejętności, prowadziły patrole i kwestionowały przestarzałe wyobrażenia o tym, dla kogo skauting jest „przeznaczony”.
Ich odważna obecność podważyła status quo i pomogła zapoczątkować trwałe zmiany. Zainspirowany ich duchem, Baden-Powell wsparł utworzenie Girl Guides w 1910 roku, torując drogę milionom dziewcząt i młodych kobiet do przywództwa, przygody i globalnego obywatelstwa poprzez skauting.
Skauting zawsze należał do wszystkich - a ci młodzi twórcy zmian upewnili się, że świat o tym wie.)

💥 Throwback Thursday - The First Scout Rally Was Disrupted… by Determined Young Trailblazers! 💥

In 1909, thousands of boys gathered at Crystal Palace in London for the first public Scout rally. But the most powerful moment came from those who weren’t officially invited.

A courageous group of girls — dressed in self-made uniforms and proudly calling themselves “Girl Scouts” — showed up to claim their place in the movement. They’d been learning the same skills, leading patrols, and challenging outdated ideas of who Scouting was “meant” for.

Their bold presence challenged the status quo and helped spark lasting change. Inspired by their spirit, Baden-Powell supported the formation of the Girl Guides in 1910, paving the way for millions of girls and young women to access leadership, adventure, and global citizenship through Scouting.

💡 Scouting has always belonged to everyone — and these young changemakers made sure the world knew it.

29/06/2025

Druh Marian Antonik o końcu Roku Szkolnego - czy jeszcze ktoś lubi szkołę?

Rozpoczęły się wakacje, dzieci i rodzice odetchnęli z ulgą. Nareszcie.

28/06/2025

Byliśmy ! Warto było!
Wystawa o największym w historii polskiego Ruchu Harcerskiego zlocie ZHP w Spale jest naprawdę wyjątkowa! Już sam pomysł wystawy, której towarzyszy pierwsza w historii przepiękna edytorsko i spełniona merytorycznie Monografia Zlotu autorstwa druha Pawła Szczerbińskiego, jest świetny i od dawna oczekiwany. Miejmy nadzieję że ta wystawa będzie obiecującym otwarciem całego cyklu wystaw, nie "planszowych", a żywych dzięki eksponatom, licznym pamiątkom, autentycznym fotografiom, kronikom i fragmentom relacji, jak choćby maleńki, budzący niekłamany zachwyt pamiętniczek Uczestniczki Zlotu. Oszałamiająca ilość zlotowych odznak ze zbiorów druha Jacka Nawrockiego aż prosi się o osobne opracowanie odznak i całej ikonografii Zlotu. Jak też i publikacje zlotowe, których skompletowanie powinno tez być celem osobnego opracowania. Towarzyszące ekspozycji doskonale dobrane pytania do współczesnych druhen i druhów / nie tylko!/ od razu wywołują głębszą refleksję i dobitnie pokazują, że historia Spały jest żywa i buduje sobie i nam liczne pomosty z teraźniejszością i przyszłością - czeka nas przecież Światowe Jamboree w Polsce! Redakcja gratuluje Twórcom wystawy, uznanie dla wszystkich kolekcjonerów harcerian - warto by było opracować poradnik dla zbieraczy harcerskich pamiątek, co i gdzie dokumentować, by nie dopuszczać do strat, gdy nasi seniorzy dostają powołania na Wieczną Wartę. Warto tez pomyśleć, jak zabezpieczać pamiątki. Tkaniny tleją, a pamiątkowe Głownie z Ogniska mogą budzić obawy, z pozoru zabawne, ale jednak może i znaczące, jeśli nie zostaną fachowo...odgrzybione. Parę uwag, zawsze pozytywnych! Więcej miejsca i powiększone zdjęcia maleńkich odznak - z awersami. No i na koniec - rozpoczynające się obozy mogą być okazją do ciekawych, niepowtarzalnych zajęć - punktu "historia" w ramach biegów na stopnie. A we wrześniu - "must be" dla każdej drużyny, po wystawie ognisko "Od Spały - do Jamboree w Polsce". Rezerwujcie sobie już terminy!
Cuwaj!
PS Redakcja HR też troszeczkę pomogła w Wystawie, z czego jesteśmy dumni.

27/06/2025

Zachęcamy!

Ruch Programowo-Metodyczny Mężni zaprasza na kolejną edycję Turnieju Drużyn Męskich ZHP. Szczegóły wkrótce!
Czekamy na Was!

27/06/2025

NA obozach, materiał na gawędę przed Przyrzeczeniem :D
Ciekawe plansze po postem - obejrzyjcie!
https://muzeumharcerstwa.pl/?p=754&fbclid=IwY2xjawLLKERleHRuA2FlbQIxMQBicmlkETByZjhWUUVKWkJ3T0ZsS3FVAR6ScQWB0EcEfu2Vq4lnnAFPGki78bjiJSfQGaZ4PVC6eAB-Q2fKoCkieNh0eg_aem_uJDq6oG3SKdq7jeWMfU-iw

Zapraszamy do siedziby Muzeum Harcerstwa na wystawę poświęconą historii Krzyża harcerskiego – Najważniejszej Odznaki Organizacyjnej w ZHP i jej ponad stuletniej tradycji.Sala ekspozycyjna jest czynna codziennie w godzinach 9:00-15:00. Istnieje możliwość zwiedzania w innych godzinach po wc...

25/06/2025

Kolejny Skaut w kosmosie, tym razem z...Polski :D

Doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski wyruszył na kosmiczną misję! Wiedzieliście, że był harcerzem?⚜

🌏 Dziś oczy wielu z nas skierowane są wysoko do góry, a to za sprawą wyjątkowego P***ka – doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski jako drugi P***k po Mirosławie Hermaszewskim wyleciał w misję kosmiczną i odwiedzi Międzynarodową Stację Kosmiczną. Wyczekiwany start misji Axiom-4 nastąpił dziś o godz. 8:31.

⚜Jest to dla nas szczególnie ekscytujące, bo wiemy, że doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski był członkiem 24 Łódzkiej Drużyny Harcerskiej Ilczi działającej w !

🎤 W trakcie historycznego rozpoczęcia nie zabrakło także kilku słów skierowanych w stronę rodaków:
„Drogie Polki i Polacy, dziś robimy ogromny krok w stronę przyszłości technologicznej Polski. Polski opartej na nauce, wiedzy i wizji. Ta misja będzie początkiem epoki, w której nasza odwaga i nieustępliwość kształtują nowoczesną Polskę. Dla nas i dla przyszłych pokoleń. Kosmos zawsze jednoczył ludzi. Zabieram dziś z Ziemi cząstkę każdego z was – waszej siły i waszej nadziei, waszego zaufania. W kosmosie nie jestem sam. Reprezentuję nas wszystkich. Z całego serca dziękuję wam za zaufanie. Kosmos dla wszystkich. Space for Everyone.”

🚀 Niech te słowa dodają nam na co dzień otuchy i nadziei do tego, by mierzyć wysoko.

Warto wspomnieć, że wraz z polskim astronautą na misję poleciały wyjątkowe przedmioty – polskie symbole. Wśród z nich znalazł się bursztyn z Wyspy Sobieszewskiej. To właśnie tam odbędzie się 26th World Scout Jamboree Polska 2027
__
fot: ©ESA - A. Conigli

21/06/2025

Z Pierwszym Skautem dookoła Świata
Kolejna w naszej Bibliotece książka Pierwszego Skauta, Lorda Roberta Baden-Powell’a, powstała dość późno, bo w 1935 r. Wbrew temu co można sądzić, nie jest to książka o mocno już rozwiniętym światowym Ruchu Skautowym. To po prostu dziennik podróży BiPi dookoła Świata. A szkoda, bo brakuje w pismach Pierwszego Skauta analizy powstających lawinowo na całym Świecie Organizacji Skautowych, opartych o Jego Skautową Metodę pracy. Tym bardziej, że już w 1935 roku można było wiele powiedzieć o meandrach, a nawet manowcach różnych organizacji, u źródeł mających skauting, a podążających niezbyt zgodnie z przyświecającymi Skautingowi ideom i celom wychowania.
Trudno jest wyrokować współcześnie, dlaczego tak jest, bo Baden Powell potrafił jasno i jednoznacznie deklarować się politycznie, jak choćby wobec polskiej narodowej reprezentacji nieistniejącego kraju na zlocie w Birmingham, w 1913 roku. Również reagował krytycznie wobec rozłamów w powstającym Skautingu Francuskim, czemu nawet dał wyraz w liście do Edmunda Naganowskiego, nt. stosunku do Boga w Skautingu [ "Jeśli nasz skauting miałby być bez Boga, lepiej żeby go nie było". Cytowane zdanie BiPi dotyczyło francuskiej organizacji Éclaireurs de France i bynajmniej nie było odpowiedzią na pytanie, czy skauting może przyjmować w swe szeregi osoby niewierzące. BiPi odpowiedział w ten sposób na pytanie, czy można zbudować organizację skautową, w której wiara w ogóle pozostanie kwestią prywatną i w ramach działań skautowych nie powinna być w żaden sposób okazywana. W dalszych latach, mimo swych poglądów BiPi nie odmawiał Éclaireurs praw w skautingu. Przyp. Red.]. Jednak brakuje nam dziś jednoznacznych deklaracji Pierwszego Skauta wobec sytuacji w Skautingu niemieckim, włoskim czy po rewolucji w Rosji. W tej książce, jedynie pośrednio znajdziemy odniesienia do sytuacji we Włoszech Mussoliniego. Może wynika to
z naszych oczekiwań zbytnio opartych o współczesne przekonania
i zupełnie inną, niż w latach 30-stych, sytuację polityczną świata.
Kolejnym problemem, który może budzić nasze wątpliwości, jest stosunek BiPi do sytuacji kolonialnej odwiedzanych krajów. Choć działające w odwiedzanych krajach skautingi zrzeszają dzieci i młodzież bez względu na narodowość, rasę, czy wyznanie, to jednak drużynowi pochodzą najwyraźniej z kręgów władz kolonialnych. Ani razu Baden-Powell nie opisuje pracy rodzimych drużynowych, których po prostu do funkcji skautmistrzów /drużynowych/ nie przygotowywano. BiPi również nie odnosi się do realnych warunków życia w odwiedzanych koloniach, co jest o tyle uderzające, że ukazywany pozytywny obraz lat trzydziestych jest głęboko sprzeczny z późniejszą sytuacją, jaka np. miała miejsce po II Wojnie Światowej w Indonezji, gdzie odzyskano niepodległość „Indii Holenderskich” w krwawym powstaniu. Zresztą ten malowany w różowych barwach imperialny świat rozsypał się w kolejnych latach jak domek z kart. Kreowany przez BiPi obraz „wzorowych rządów Holendrów” budzi wątpliwości, choć Jego piękne opisy życia i obyczajów Aborygenów, Maorysów, czy innych plemion Pacyfiku takich wątpliwości nie budzą, choć wspomina On o walkach z Brytyjczykami, zupełnie pomijając aspekt praw i wolności tych narodów. Warto przypomnieć, że ogromne krzywdy wyrządzane Aborygenom przez Australijczyków, miały swój ustawowy finał dopiero pod koniec XX w.
Ta kolejna książka BiPi daje obraz świata, w którym Twórca Skautingu, najwyraźniej nie chciał ze względów politycznych zbyt głośno wyrażać swoich opinii. Mimo tego Skauting rozwijał się mocno na całym świecie, zaś po II Wojnie światowej wyzwolone z kolonializmu kraje przyjęły ten Ruch z całą rodzimą tradycją. Jakby na przekór kolejnym lokalnym konfliktom, Braterstwo Skautowe rozwija się, i ma się całkiem dobrze, a Globalne Centrum Wsparcia Światowej Organizacji Skautowej (WOSM) znajduje się
w stolicy Malezji, Kuala Lumpur.
Czuwaj!
Redakcja Biblioteki Kręgu Płaskiego Węzła
Kraków, 2025 r.

20/06/2025

S1E26: Współprace międzynarodowe to szanse na rozwój, naukę otwartości i dumy z własnego kraju. Jak zagraniczne działania zmieniają spojrzenie dzieci i młodzieży na ojczyznę? Już w 2027 roku Polska będzie gospodarzem 26. Światowego Jamboree Skautowego, podczas którego do Polski przyj...