Co to jest strona internetowa?

Bóbr 1945

Poszukiwania, informacje, publikacje o 1945 roku w dorzeczu Bobru i szeroko pojętym, historycznym Śląsku
(1)

Strona poświęcona wydarzeniom, do jakich doszło pod koniec II wojny światowej w szeroko pojętym dorzeczu Bobru oraz na całym Śląsku..Będzie prezentowała poszukiwania, informacje oraz publikacje dotyczące głównie działań wojennych w tym rejonie.

14/09/2025

STARCIE O NOWE WIERZOWICE
Neu Wiersewitz 1945
Uczestniczyły w nim maszyny porucznika Eckarda Afneldta z II. / Jäger-Regiments 2 "Brandenburg", który między innymi za tę potyczkę otrzymał awans na kapitana i później Krzyż Rycerski. Oto opis walki w tym rejonie autorstwa Barbary Chrystman-Kurzawy:
„Majątek w dużej mierze zniszczony został podczas pancernej bitwy, która miała miejsce 31 stycznia 1945 r. Trzy dni wcześniej, tj. 28 stycznia 1945 r. korpus pancerny „Grossdeutschland” dowodzony przez gen. von Sauckena odbił pobliskie miasto Góra, a dywizja „Herman Goring” sąsiednie Osetno. Z lewego skrzydła zgrupowania uderzeniowego nad Barycz w rejonie: Ryczenia – Wierzowice Małe wyszła dywizja grenadierów pancernych „Brandenburg”. Zagrożenie starali się zlikwidować radzieccy generałowie: Leluszenko i Gordow wysyłając naprzeciw zgrupowaniu niemieckiemu Korpusy Pancerne (21 i 25). Posuwający się od strony Ryczenia w kierunku wsi: Przemyślany (Heidedorf) i Gąsior (Gansahr) Niemcy spotkali się ze zgrupowaniem radzieckim i wywiązała się między nimi bitwa pancerna. Po wzajemnym ostrzeliwaniu się ciężkim sprzętem Rosjanie wycofali się w rejon Przemyślan ustawiając obronę z 10 czołgów T-34 i baterii dział samobieżnych SU-76. Szalę zwycięstwa na tym odcinku Niemcy zapewnili sobie dopiero po sprowadzeniu ciężkich dział samobieżnych na podwoziu Tigera - Ferdinand (Elefant). Radzieckie oddziały piechoty i pozostałe niezniszczone czołgi rozpoczęły odwrót pozostawiając na polu bitwy (w rejonie Wierzowice - Przemyślany) spalone wraki i ciała poległych. Kontrofensywa nastąpiła kilkanaście godzin później i zmusiła Niemców do opuszczenia stanowisk i wycofania się w rejon przepraw na Odrze. Walki były tak intensywne, że po wsiach Wierzowice Nowe i Gąsior pozostały tylko zgliszcza i wspomnienie.” [Źródło: Barbara Chrystman-Kurzawa, Dębowa Karczma – Eichkretscham, https://goraslaska.poznan.lasy.gov.pl/debowa-karczma].
P.S. Drodzy Czytelnicy – jeśli doceniacie naszą pracę i zależy Wam na rozwoju profilu – będziemy wdzięczni za wsparcie. Zaproście nas na kawę: https://buycoffee.to/bobr1945
Robert Primke, Maciej Szczerepa
Ilustracje: www.waralbum.ru, https://goraslaska.poznan.lasy.gov.pl/debowa-karczma

12/09/2025

OSTATNI TRANSPORT DO MIĘDZYLESIA
Mittelwalde 1945
W nocy z 4 na 5 maja 1945 roku na stacji kolejowej Dresden – Klotzche zaroiło się od pojazdów i żołnierzy Dywizji Grenadierów Pancernych „Brandenburg” (Panzergrenadier-Division „Brandenburg”). Oficerem odpowiedzialnym za załadunek był naczelny lekarz weterynarii dr Hein. Niemieckie koleje państwowe przygotowały trzy składy. Ostatni z nich został załadowany o godzinie 8.00 5 maja 1945 roku. Znajdował się tam sztab oddziału transportowego oraz pododdział łączności. Pociąg specjalny dotarł do Międzylesia przez: Zgorzelec i Jelenią Górę. Później został skierowany na granicę z protektoratem, a następnie ponownie zawrócony do Międzylesia. W mieści jednak już wisiały białe flagi. W tej sytuacji dowódca, hrabia Eggloffstein podjął decyzję o rozwiązaniu jednostki transportowej w południe 9 maja 1945 roku. Większość rozproszonych żołnierzy dywizji została schwytana przez Sowietów w Kłodzku .
P.S. Drodzy Czytelnicy – jeśli doceniacie naszą pracę i zależy Wam na rozwoju profilu – będziemy wdzięczni za wsparcie. Zaproście nas na kawę: https://buycoffee.to/bobr1945
Robert Primke, Maciej Szczerepa
Ilustracje: www.fotopolska.eu

12/09/2025

Książka o walkach na Przedmościu Nowosolskim i Głogowskim /prawie/ ukończona.

W związku z licznymi pytaniami informujemy, że książka „Od Leszna do Odry. Przedmoście Nowosolskie i Głogowskie 1945” po kilku latach pracy praktycznie została ukończona. Pozostało nam jeszcze uzupełnić tekst m.in. o działania SS-Kampfgruppe Frenken /głównie na Przedmościu Nowosolskim/ i całość trafi do Wydawnictwa.
Robert Primke, Maciej Szczerepa

11/09/2025

Z walk na Pogórzu Kaczawskim. Proboszczów-Pielgrzymka/ 13-15 lutego 1945 r.

W dniu 13 lutego 1945 roku w Proboszczowie [wówczas Probsthain] pojawiła się niemiecka grupa bojowa 10 Dywizji Grenadierów Pancernych (Kampfgruppe Kossmann). Na początku drugiej dekady lutego 1945 roku jednostka ta stacjonowała w Studniskach Dolnych [Nieder Schönbrunn], po czym na rozkaz dowództwa 4 Armii Pancernej została przerzucona przez Lubań [Lauban], Lwówek Śląski [Löwenberg], Wleń [Lähn] do Proboszczowa. Na jej wyposażeniu były m.in. działa szturmowe StuG III i StuG IV. 14 lutego wchodzący w skład grupy bojowej. Panzer – Abteliung 7 wsparty batalionem grenadierów pancernych uderzył na Pielgrzymkę [Pilgramsdorf], która była już w rękach Armii Czerwonej. Celem ataku było odbicie wsi i powstrzymanie sowieckich oddziałów z 3 Armii Pancernej Gwardii przemieszczających się w kierunku na Lwówek Śląski i Lubań [przez Pielgrzymkę biegnie szosa Złotoryja – Lwówek Śląski]. Walki o Pielgrzymkę trwały do godzin porannych 15 lutego, po czym niemiecka grupa bojowa została wycofana i przerzucona w okolice Jawora [Jauer]. Szczegółowy zapis lutowych walk w tym rejonie w książce „Łuny na Dolnym Śląsku”.
Archiwalne pocztówka Proboszczowa i Pielgrzymki - https://fotopolska.eu/, zamieszczone militarne zdjęcia mają charakter poglądowy - / http://waralbum.ru//.
P.S. Drodzy Czytelnicy – jeśli doceniacie naszą pracę i zależy Wam na rozwoju profilu – będziemy wdzięczni za wsparcie. Zaproście nas na kawę: https://buycoffee.to/bobr1945.
Robert Primke, Maciej Szczerepa

10/09/2025

Przedpola Złotoryi. Uniejowice 11-12 lutego 1945 r.

W dniu 11 lutego 1945 roku radziecka 56 Brygada Pancerna Gwardii otrzymała rozkaz zdobycia pod koniec dnia Złotoryi [Goldberg]. Czołgi miały przemieszczać się przez Zagrodno [Adelsdorf], Uniejowice [Leisersdorf], Wojcieszyn [Ulbersdorf], Pielgrzymkę [Pilgramsdorf], Jerzmanice-Zdrój [Bad Hermsdorf], aby następnie uderzyć na miasto od zachodu. Sowiecki plan nie został zrealizowany m.in. ze względu na silny opór niemiecki w Uniejowicach. Odcinka tego broniła Kampfgruppe Barkowski ze składu 408 Dywizji Piechoty. Z dokumentów dywizji wynika, że jej najsilniejszym punktem oporu był majątek w Uniejowicach Górnych. Walki o Uniejowice rozpoczęły się późnym popołudniem 11 lutego i trwały w godzinach nocnych. Brygada straciła bezpowrotnie dwa czołgi T-34-85, które zostały trafione pociskami z pancerfaustów. Dopiero w godzinach porannych 12 lutego radzieckie czołgi osiągnęły szosę Złotoryja – Lwówek Śląski [Löwenberg] w Pielgrzymce i mogły kontynuować natarcia na Złotoryję. Szczegółowy zapis lutowych walk w tym rejonie w książce „Łuny na Dolnym Śląsku”.
Archiwalne pocztówki Uniejowic - https://fotopolska.eu/, zamieszczone militarne zdjęcia mają charakter poglądowy - / http://waralbum.ru//.

P.S. Drodzy Czytelnicy – jeśli doceniacie naszą pracę i zależy Wam na rozwoju profilu – będziemy wdzięczni za wsparcie. Zaproście nas na kawę: https://buycoffee.to/bobr1945.
Robert Primke, Maciej Szczerepa

09/09/2025

Ostatnie dni Christianstadt am Bober
Krzystkowice 1945
Wielu mieszkańców Krzystkowic [wówczas Christianstad am Bober, obecnie część Nowogrodu Bobrzańskiego położona na lewym brzegu Bobru] uznało za zły omen tragiczny w skutkach wybuch, do którego doszło w zakładach Alfred Nobel Dynamit Aktien-Gesellschaft w poniedziałek 22 stycznia 1945 roku. Inni sądzili, że to zapowiedź nadchodzącej katastrofy. Nie tylko bowiem zginęło 64 pracowników, robotników przymusowych oraz więźniów i 200 zostało rannych, ale także popękały wszystkie witryny sklepowe w Krzystkowicach, w Nowogrodzie Bobrzańskim [Naumburg am Bober] oraz wiele szyb w oknach mieszkań. Podobno wyraźny odgłos eksplozji dotarł nawet do odległego Forst [Zasieki]. Jak wspominał Otto Kluge: Chociaż eksplozja miała miejsce trzy mile za miastem, popękały szyby i spadły dachówki. W budynkach mieszkalnych poruszały się nawet meble i obrazy [1]. Przyczyn wybuchu nie ustalono, ale oczywiście pojawiła się plotka o sabotażu.
W drugiej połowie stycznia 1945 roku chyba tylko najbardziej zagorzali zwolennicy Adolfa Hitlera wierzyli w zapowiedzi dotyczące użycia „cudownej broni” i zmianę sytuacji na froncie. W miasteczku pojawili się bowiem pierwsi uciekinierzy. Ich fala rosła z dnia na dzień, z godziny na godzinę. Byli to przede wszystkim mieszkańcy Kraju Warty, pochodzący z powiatów: Jarocin, Kalisz i Krotoszyn. Ich przybycie opisał wspominany wcześniej Otto Kluge: Przy niskiej temperaturze, sięgającej około minus 10 stopni i podczas znacznych opadów śniegu od 24 do 30 stycznia 1945 roku przez Christianstadt codziennie przechodziły nieprzerwane kolumny wędrowców. Liczba noclegów w mieście wzrosła z około 1000 osób i 300 koni w dniu 24 stycznia do 3500 osób i 800 koni w dniu 27 stycznia. Trzeba było znaleźć zakwaterowanie i wyżywienie dla wszystkich [2]
Napływ uchodźców oznaczał pełną mobilizację pozostałych mieszkańców Krzystkowic. Członkowie miejscowego Volkssturmu pełnili całodobowe warty. Kobiety wspierane przez młodzież zajmowały się aprowizacją, a urzędnicy oraz wolontariusze organizowali kwatery. Strumień uciekinierów wysyłano w kierunku Żagania [Sagan] i Lubska [Sommerfeld]. Kwatery w mieście zajęli liczni ochotnicy wschodniego pochodzenia oraz żołnierze z Brygady Policyjnej „Wirth” dowodzonej przez Oberführera Johannesa Wirtha. Mieszkańcy spekulowali na temat ich zadań i przypuszczali, że mają zabezpieczyć ewakuację tajnego kombinatu zbrojeniowego. Do miasta stopniowo docierały odgłosy zbliżającego się frontu, ale władze partyjne blokowały możliwość ewakuacji. W ostatnich dniach stycznia gigantyczny strumień uciekinierów się nie zmniejszał. Do miasta ciągle przybywali wyczerpani wędrowcy. Po południu, w czwartek 1 lutego 1945 roku z Zasiek do Krzystkowic dotarł pociąg specjalny z liczącym około 300 ludzi batalionem Volkssturmu sformowanym w Sprembergu (Volkssturm-Bataillon 16/263 lub inaczej Volkssturm-Batallion von Saher) i dowodzonym przez Hansena Burschera von Saher zum Weißenstein. Dwie kompanie umieszczono w obozie RAD Raudenberg, a jedną w obozie „am Hang”. Niestety, brakowało wszystkiego: broni, żywności, opału. Z tego powodu szeregi Volkssturmistów topniały — wielu z nich wróciło do Zasiek. W dniu 8 lutego 1945 roku komendant wojenny Krzystkowic major Köhler, który pełnił także funkcję komendanta wojennego Nowogrodu Bobrzańskiego, polecił skonfiskować na potrzeby armii wszystkie zapasy materiałów pędnych znajdujące się w mieście. W tym samym dniu odjechał pociąg specjalny z pracownikami zakładu Alfred Nobel Dynamit Aktien-Gesellschaft i ich rodzinami. Demontaż najważniejszych zespołów maszynowych fabryki rozpoczął się dopiero w poniedziałek 12 lutego 1945 roku. Zajmowało się tym specjalne komando. Działania te — jak zauważył Gerhard Friedl — podjęto zbyt późno i wiele wagonów z maszynami pozostało na bocznicach kolejowych, stając się później łupem czerwonoarmistów.
Więcej w publikacji „Nad Bobrem w 1945”. Fragment, spis treści i możliwość zakupu – tu: https://ridero.eu/pl/books/nad_bobrem_w_1945/

08/09/2025

OSTATNIA NADZIEJA HITLERA
Volkssturm na Śląsku 1945
Źródło: Bundesarchiv

07/09/2025

Eksplozja w niemieckiej fabryce materiałów wybuchowych w Krzystkowicach – 9 maja 1944 r.

W zbiorach BA Berlin-Lichterfelde znajduje się teczka dotycząca niemieckiej fabryki materiałów wybuchowych [Kombinat DAG Alfred Nobel ] w Krzystkowicach [wówczas Christianstadt am Bober]. Znajdują się w niej zdjęcia, które wykonano po eksplozji na terenie tego zakładu /wypadek?, sabotaż?/. Do zdarzenia doszło 9 maja 1944 roku. Zdjęcia ukazują zniszczenia, które były efektem wybuchu. Zamieszczamy kilka zdjęć z tej teczki. Jednocześnie przypominamy, że przebieg walk w tym rejonie /Nowogród Bobrzański-Krzystkowice/w lutym 1945 roku opisaliśmy w broszurce „Nad Bobrem w 1945” https://ridero.eu/pl/books/nad_bobrem_w_1945/.
P.S. Drodzy Czytelnicy – jeśli doceniacie naszą pracę i zależy Wam na rozwoju profilu – będziemy wdzięczni za wsparcie. Zaproście nas na kawę: https://buycoffee.to/bobr1945
Robert Primke, Maciej Szczerepa

06/09/2025

ATAK LOTNICZY NA HENRYKÓW LUBAŃSKI
W dniu 6 marca 1945 roku radzieckie samoloty ze 140 Pułku Lotnictwa Szturmowego Gwardii zaatakowały niemieckie pozycje we wsi Henryków Lubański (w czerwonej ramce). Zamieszczamy zdjęcie lotnicze wykonane przez Rosjan z zaznaczonymi przez nich efektami tego lotniczego ataku. Według Rosjan w wyniku eksplozji bomb lotniczych zniszczono cztery czołgi (oznaczono 1), rozbito jeden czołg (oznaczono 2). Zaatakowano także zamaskowane stanowiska dla samochodów ciężarowych (oznaczono 3).
P.S. Drodzy Czytelnicy – jeśli doceniacie naszą pracę i zależy Wam na rozwoju profilu – będziemy wdzięczni za wsparcie. Zaproście nas na kawę: https://buycoffee.to/bobr1945
Robert Primke, Maciej Szczerepa
Zdjęcie i fragment mapy – zasoby CAMO FR. Dawne pocztówki Henrykowa Lubańskiego: www.fotopolska.eu .

06/09/2025

EKSHUMACJA W HENRYKOWIE LUBAŃSKIM

05/09/2025

ATAK NA KOTOWICE
Jungfernsee 1945
25 stycznia 1945 roku żołnierze pułku umacniali swoje pozycje na zdobytym przyczółku. Ściągano tam również zaopatrzenie i dodatkowe środki ogniowe. Trwały przygotowania do natarcia. W nocy z 25 na 26 stycznia 1945 roku rozpoczął się atak na Kotowice ( wówczas Jungfernsee). Według zwiadu we wsi i okolicy znajdowało się do 400 podchorążych , 250 żołnierzy Volkssturmu , 5-6 dział szturmowych oraz 13 dział przeciwlotniczych 88 mm na betonowych podstawach. W Kotowicach broniony był praktycznie każdy dom. W wielu punktach bardzo często dochodziło do walki wręcz. Pod koniec dnia wieś została częściowo opanowana. Zginęło 12 radzieckich żołnierzy a 114 zostało rannych.
Więcej w publikacji: „ Od Praszki do Odry”. Tu fragment, spis treści i możliwość zakupu: https://ridero.eu/pl/books/od_praszki_do_odry/
Ilustracje; www.fotopolska.eu

04/09/2025

Na północ od Opola
KRWAWY PRZYCZÓŁEK
Od Żelaznej do Mikolina
Przebieg walk na przyczółku od Żelaznej do Golczowic, Mikolina uważany jest przez większość historyków wojskowości za najkrwawszy na obszarze obecnego województwa opolskiego. Pewien wpływ na tę optykę miał zapewne mit Mikolina, który przedstawiono w niniejszej publikacji bazując na konkretnych źródłach historycznych. Zadziwiające, że pomimo ogromnego zainteresowania związanego z pomnikiem w Mikolinie i tematem forsowania Odry w tym miejscu dotychczas nie doczekał się on na dokładniejsze opracowanie. Wpływ na to miał ograniczony dostęp do materiałów źródłowych oraz może w pewien sposób konieczność uznania, że niemiecka obrona tego rejonu była niezwykle skuteczna. Ogromną trudność w przedstawieniu przebiegu walk na tym przyczółku na północ od Opola sprawiają ciągłe roszady sowieckich jednostek na tym obszarze spowodowane między innymi stratami oraz ogromnym wyczerpaniem walczących żołnierzy.
Więcej w najnowszej publikacji: „Krwawy Przyczółek”. Tu fragment, spis treści i możliwość zakupu: https://ridero.eu/pl/books/krwawy_przyczolek/
Pierwszy etap walk w tym rejonie został przedstawiony w broszurze „Na północ od Opola”. Przypomnijmy, że publikacja ta opisuje przebieg walk dwóch dywizji strzeleckich 5 Armii Gwardii na szlaku od Częstochowy do Żelaznej na zachodnim brzegu Odry. Przedstawiono w niej starcia między innymi o: Boronów, Dobrodzień i linię obronną na Małej Panwi. Sporo uwagi poświęcono początkowym walkom na przyczółku w rejonie Żelaznej, w tym potyczkom o obecne dzielnice Opola: Sławice i Półwieś. Dołączone mapy i plany ułatwiają orientację w terenie i ewentualne poszukiwania śladów wojny.

Adres

Lwowek Slaski
59-600

Strona Internetowa

http://archiwum-system.pl/

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Bóbr 1945 umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Bóbr 1945:

Skróty

Chcesz aby twoja firma była na górze listy Firma Medialna w Lwowek Slaski?

Udostępnij

Kategoria

Firma z branży mediów/wiadomości

TAKIE BYŁY POCZĄTKI

Dziejami Śląska interesujemy się od dawna, Napisaliśmy szereg książek dotyczących tej części naszego kraju. Kilka lat temu wydaliśmy “Wojnę w dolinie Bobru” i stopniowo zawęziliśmy nasze zainteresowania badawcze do II wojny na Śląsku i nie tylko. Tak narodziła się ta strona. Strona o tematyce militarnej prowadzona przez mieszkańców Lwówka Śląskiego: Roberta Primke i Macieja Szczerepę. Poświęcona wydarzeniom z okresu II wojny światowej rozgrywającym się nad Bobrem oraz całym Śląsku. Zawiera liczne ciekawostki oraz informacje dotyczące głównie walk na tym obszarze w 1945 roku.