13/06/2025
Dzisiaj obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady oraz 85. rocznicę pierwszego transportu Polaków, polskich więźniów politycznych z Tarnowa do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz.
Na obchody, które odbędą się w Jarosławiu zaprasza Starosta Powiatu Jarosławskiego oraz Jarosławskie Stowarzyszenie „Ocalić Przeszłość dla Przyszłości”. W wydarzeniu wezmą udział dr Tomasz Bereza i Hubert Bury z Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.
Program uroczystości:
▪️8:00 – Msza święta z udziałem pocztów sztandarowych w parafii pw. Bożego Ciała w Jarosławiu
▪️11:00 – Uroczystości przy tablicy upamiętniającej pierwszy transport więźniów obozów koncentracyjnych (stacja PKP w Jarosławiu)
▪️12:30 – Widowisko historyczne „Miłość w piekle Auschwitz” w Jarosławskim Ośrodku Kultury i Sztuki (wystąpią uczniowie Budowlanka Jarosław oraz Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej X D.O.K.)
📌Data 14 czerwca 1940 r. uznawana jest za początek funkcjonowania niemieckiego obozu zagłady w Oświęcimiu. W pierwszym transporcie więźniów (otrzymali obozowe numery od 31 do 758) dużą grupę stanowiły osoby, które próbowały przedostać się do tworzonych we Francji Polskich Sił Zbrojnych. Wraz z nimi do KL Auschwitz trafili także organizatorzy przerzutów. Część więźniów została aresztowana podczas akcji AB, czyli tzw. Nadzwyczajnej Akcji Pacyfikacyjnej, którą Niemcy przeprowadzili w Generalnym Gubernatorstwie w 1940 r. Były także osoby zatrzymane podczas łapanek, działacze organizacji politycznych, konspiracyjnych i społecznych, urzędnicy państwowi, harcerze, maturzyści oraz inni przedstawiciele polskiej inteligencji. 14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz przywieziono także niewielką grupę polskich Żydów.
📌Podczas apelu od zastępcy komendanta obozu SS-Hauptsturmführera Karla Fritzscha więźniowie usłyszeli: „Przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia, jak przez komin. Jeśli się to komuś nie podoba, to może iść zaraz na druty. Jeśli są w transporcie Żydzi, to mają prawo żyć nie dłużej niż dwa tygodnie, księża miesiąc, reszta trzy miesiące”.
Piekło KL Auschwitz przeżyło 239 osób z pierwszego transportu. Część została zwolniona po kilkunastu miesiącach, inni byli tam ponad cztery lata.