30/12/2022
Падводзім вынікі 2022 года.
Ніхто з нас не спадзяваўся, што гэты год стане такім драматычным для існавання выдавецтва. Мы мелі імклівы стабільны рост, выдавецкі партфель павялічваўся як снежны ком, будаваліся амбітныя планы, асабліва наконт перакладаў. Першы ўдар мы спазналі пры канцы сакавіка, калі нас "папрасілі" з офіса на Мар'еўскай, у якім мы працавалі цэлых сем гадоў. Не ведаючы адкуль ногі раслі, мы ўспрынялі гэтую падзею як выклік, як нагода выйсці з камфортных варункаў. І... адкрылі кнігарню "Кнігаўка" на Бядулі, 6 у Мінску, якая прапрацавала сем з паловай гадзін (цікава, як там з рэкордамі ў кнізе Гінэса?). Потым быў вобшук па вельмі аператыўнай пракурорскай санкцыі, адміністрацыйны арышт амаль на месяц Андрэя Янушкевіча і Насты Карнацкай. Выдавецтву далі зразумець, што мы робім "няправільныя" кнігі і далей будзе горай. Былі намёкі з Міністэрства інфармацыі, маўляў, самі згортвайце дзейнасць.... Але самая вялікая і непрыемная бяда прыйшла восенню, калі арыштавалі Сяргея Макарэвіча, на якім трымалася безліч важных спраў. Новы год ён сустрэне ў турме.
З чэрвеня выдавецтва ў Беларусі знаходзілася ў падвешаным, паралізаваным стане. Нас не пазбаўлялі ліцэнзій, але мы закрылі інтэрнет-кнігарню, стала цяжка друкавацца ў роднай краіне (на нас жа стаіць "чорная метка").
Нягледзячы на неспрыяльныя варункі, мы выдалі ў 2022 годзе 17 кніг. З іх 7 - перавыданні ранейшых бестселераў, 3 - выданні партнёраў. 7 пазіцый былі выдадзены за мяжой, яны збольшага даступнай замежнай аўдыторыі. Планы, зразумела, не выкананыя, мы хацелі выдаць блізу 40 кнігі, у тыі діку новыя кніга пра Гары Потэра, Ведзьмара, Гаспадара Ледзянога Саду. Свой адбітак на нашу дзейнасць наклала вайна ва Украіне - праваўладальнікі пачалі адварочвацца, бо мы паходзім з "краіны-агрэсара".
Зараз мы шчыруем над тым, каб адкрыць выдавецтва (гаспадарчы суб'ект) у Польшчы, тым самым паўнавартасна перанесці сваю дзейнасць у новых свабодных варунках. У нас усё атрымаецца, і беларускія кнігі будуць фактам. У тым ліку і дзякуючы вялікай падтрымцы нашых чытачоў і прыхільнікаў. Нагадаем, што ў "Магістратах культуры" дзейнічае праект "Кнігаўка", дзе ідзе збор сродкаў на арганізацыйныя патрэбы выдавецтва. За невялікую суму можна паўдзельнічаць у працэсе, каб мы найхутчэй сталі на ногі і напоўніцу разгарнуліся на новым месцы. Калі зацікавіліся, вось спасылачка для пераходу: https://mahistrat.byculture.org/knihauka/
Яшчэ адметная падзея гэтага года - тры нашы кнігі былі прызнаны "экстрэмісцкімі" і гэты выбар не паддаецца ніякаму рацыянальнаму, тым больш экспертна-навуковаму тлумачэнню. Ну што ж рабіць, "гэта ж Беларусь, дзетка...". Бахарэвіч, нобелеўскі лаўрэат Бродскі і выдатная даследчыца Святлана Казлова. Мы ганарымся, што выдалі вашы кнігі.
Не сказаць, каб год быў прарыўным у скарэнні нейкіх новых вышынь у плане жанраў, відаў выданняў і г.д. Вельмі класна, што мы нарэшце выдалі сучаснага амерыканскага класіка Кормака Макарці, "Магабгарату" у перакладзе Ігара Кулікова, паэзію Вальжыны Морт (дзякуй, "Пфляўмбаўм"!), прозу Сцяпана Стурэйкі. Праўда, неўзабаве выйдзе вялікі, культавы графічны раман для дарослых, і гэта будзе нешта новае. Не зусім гэта наша заслуга, перадусім - партнёраў. Пакуль трымаем у таямніцы.
Нам радасна, што нашы кнігі купляліся. Пры тым прадавалася літаральна ўсё. Прыемна ўсведамляць, што выдавецтва дасягнула статусу брэнда. Прыемна, што людзі хочуць, і мы назіраем сапраўдны літаратурны голад. Дарэчы, за мяжой гэта таксама назіраецца. Гэта моцнае сведчанне, што беларуская культура жыве, што яна шчыра цікавая людзям.
Што далей? Мы не спыняемся. Бліжэй да сярэдзіны студзеня выйдзе шыкоўны раман Шчэпана Твардаха "Кароль" у перакладзе Міколы Раманоўскага, дзе выдатна паказана жыццё Варшавы ў 1937 годзе, напярэдадні Другой сусветнай вайны. Гэта - адзін з найважнейшых польскіх пісьменнікаў сучаснасці, і кожная яго кніга - дыямент стылю і сюжэту. Хутка выйдзе першы раман Салі Руні "Размовы з сябрамі" у перакладзе Ірыны Грэбень. а яшчэ вас чакае Фіцджэральд, Хэмінгуэй і Рэмарк, падлеткавае фэнтэзі ад Алеся Кудрыцкага і Валера Гапеева. Перакладчыцкі подзвіг здзейсніў Ігар Кулікоў, завяршыўшы працу над беларускім перакладам "Уладара пярсцёнкаў" Толкіна. Сакавітасць мовы, багацце лексікі, захаванне нюансаў арыгіналу - там усё гэту ёсць. Выбачайце, што не называем усіх аўтараў і перакладчыкаў, а таксама дызайнераў, карэктараў і рэдактараў. Усім вам нізкі паклон і падзяка.
P.S. 4 студзеня ў Эканамічным судзе горада Мінска адбудзецца судовае пасяджэнне з ініцыятывы Міністэрства фінансаў РБ аб спыненні дзейнасці ІП Андрэя Янушкевіча, што азначае па сутнасці закрыццё выдавецтва. Мы не зможам нават фармальна выдаваць і адгружаць кнігі на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Мы даўно чакалі такога абароту падзей, але не ведаем дакладна, чаму гэта робіцца зараз і менавіта ў такой форме.
Дзякуй, што дачыталі да канца. Усё яшчэ наперадзе!
Нават не ведаю, якую карцінку посціць 🙂
Андрэй Янушкевіч
