21/08/2025
Kolejnym obiektem z naszej serii, poświęconej słupskim zabytkom jest ,,Złota Kamienica”, budynek dawnego domu towarowego. Został on opisany w ,,Karcie ewidencyjnej zabytków architektury i budownictwa”, udostępnionej przez Narodowy Instytut Dziedzictwa✨
Budynek został wzniesiony dzięki staraniu handlowca Roberta Landt’a, który nie mieścił się już z prowadzonym przez siebie interesem w ówczesnej lokalizacji, czyli w jednej z kamienic przy Starym Rynku. Aby postawić tak okazały gmach wykupił i rozebrał osiem budynków znajdujących się przy murach miejskich między Nową Bramą a dzisiejszą ul. Łukasiewicza oraz część Placu Stephana (miejsce dzisiejszego Placu Zwycięstwa). Autorem projektu został architekt Robert Koch. Budynek ukończono pod koniec 1911 roku. Jeszcze podczas budowy Robert Landt zniechęcony nieustannymi konfliktami z Kupcami Słupskimi sprzedał swoją firmę i budynek swojemu szwagrowi Gustawowi Zeeckowi. Ten po zakupie od razu zmienił nazwę na „Dom Towarowy Gustav Zeeck”. Ponieważ był bardzo zaradnym człowiekiem, prowadził swoje interesy również w kilku innych lokalizacjach Słupska m.in. kawiarnię „Cafe Reinhardt” w sąsiednim budynku przy ul. Anny Łajming 3. Lokal był jednym z najbardziej ekskluzywnych w mieście przed 1945 rokiem (po wojnie mieściła się tam restauracja "Metro", a później piwiarnia Warka). Oddziały jego firmy miały swoje siedziby również w innych miastach Pomorza. Każdy jego sklep był samodzielny i na własne ryzyko zaopatrywał się w towary. W latach 30-tych XX wieku personel tutejszego oddziału firmy Zeecka liczył blisko 350 osób, co świadczy o rozmachu prowadzonych przez niego interesów. Po II wojnie światowej, aż do roku 2004 obiekt nosił nazwę ,,Słowiniec”, a jego właścicielem były Państwowe Domy Towarowe ,,Centrum’’ z tą częścią jego historii wielu mieszkańców Słupska ma chyba najwięcej wspomnień 😉.
Aktualnie budynek jest własnością prywatną, działają tam instytucje finansowe a na piętrach dodatkowo znajdują się powierzchnie usługowo-biurowe. Nowi właściciele przeprowadzili generalny remont. Odnowiono wspaniały mansardowy dach, odrestaurowano ozdobne sztukaterie na budynku, elewacja otrzymała nowe tynki, kolory i zabytkowe złocone gzymsy, które zostały pokryte 24 karatowym złotem i dlatego budynek został nazwany ZŁOTĄ KAMIENICĄ 😊. Wrażenie robi również wnętrze budynku, które urządzono ze smakiem i elegancją. Klatkę chodową oraz korytarze zdobią reprodukcje zdjęć przedstawiających historię tego miejsca i jego okolicy. Prace remontowe zostały zakończone na 100. rocznice wzniesienia budynku w roku 2010.
Złota Kamienica słynie także między innymi ze swojej wspaniałej 100 letniej Drewnianej Windy, wyprodukowanej przez renomowaną berlińską fabrykę maszyn, wind i schodów ruchomych Carla Flohra. Uważana jest za jedną z najstarszych w Europie. By móc nadal działać i przewozić pasażerów musiała przejść liczne modernizacje, aby spełniać współczesne standardy. Ciekawostką jest fakt, że pomimo tego, do jej obsługi nadal potrzebny jest windziarz, którego rolę dziś pełni bardzo miły i pomocny pracownik ochrony :). Podróż taką windą, to czysta przyjemność i przyznamy szczerze dostarcza samych pozytywnych wrażeń 👍.
Karta zabytków na stronie NID przedstawia stan budynku na rok 1988. Znajdują się w niej informacje techniczne dotyczące budynku. Dowiadujemy się więc, że budynek zlokalizowany na posesji leżącej po wschodniej stronie Placu Zwycięstwa. Elewacja frontowa zwrócona jest na zachód, w stronę Ratusza Miejskiego. Szerokie piony okien nadają budynkowi charakter wertykalny. Obiekt usytuowany jest w zabudowie półzwartej, od strony północnej przylegający do Nowej Bramy. Wykonany na planie prostokąta ze ściętymi narożnikami. Fundamenty, ściany piwnic, zewnętrzne ściany, wewnętrzne, zarówno nośne jak i działowe wykonane z cegły ceramicznej pełnej, przy pomocy zaprawy cementowo-wapiennej. Ściany boków czwartego piętra szkieletowe z wypełnieniem ceglanym. Stropy typu Kleina, gęstożebrowe. Drewniana, kleszczowo-płatwiowa więźba dachowa z dachem pokrytym dachówką. W połaci dachowej widoczne lukarny. Komin z masywną przyporą możemy zaobserwować od strony wschodniej. Budynek całkowicie podpiwniczony, trójkondygnacyjny z wysokim poddaszem oraz strychem, przykryty dachem mansardowym.
Obiekt podczas II wojny światowej nie odniósł wielkich obrażeń. Dzięki temu możemy się cieszyć jego wyglądem, który przetrwał od czasów wielkich handlowców takich jak Robert Landt czy Gustav Zeeck do dzisiaj. Budynek jest ogólnodostępny i może stanowić ciekawą atrakcję turystyczną. Niewątpliwie jest ozdobą naszego miasta, szczególnie w trakcie słonecznej pogody i podczas zachodów słońca, kiedy to jego złota elewacja przyciąga wzrok przechodniów 😊. Wielu z Was pamięta jeszcze czasy Domu Towarowego ale czy mieliście już okazję podziwiać go od środka w nowej odsłonie? Jeśli nie to zapraszamy do obejrzenia naszej galerii zdjęć z tego obiektu.
Fot. Elżbieta Stojecka UM Słupsk, Stefan Gospodarek UM Słupsk
