27/07/2025
🪔Oddali hołd tym, którzy 80 lat temu zginęli w drodze do Ojczyzny.
Dziś w miejscu upamiętniającym bój stoczony przez oddział sierż. Władysława Janczewskiego „Lalusia” zapłonęły światełka pamięci, a przy pomniku upamiętniającym to wydarzenie złożono kwiaty.
Uroczyste obchody 80. rocznicy boju pod Kraśnianami rozpoczęła msza święta na placu przy Klubie Wiejskim w Kraśnianach. Nabożeństwu przewodniczył ks. Karol Jabłoński, wikariusz parafii pw. św. Antoniego w Sokółce.
Modlono się nie tylko za kresowych żołnierzy ale też za mieszkańców tej miejscowości.
Po liturgii uczestnicy udali się do lasu, gdzie przy pomniku upamiętniającym tragiczny bój Akowców z Wileńszczyzny kontynuowano uroczystości.
- Mamy w sobie głęboko zaszczepiony kod kulturowy – dążenie do wolności. Z pokolenia na pokolenie przekazujemy sobie tę chęć życia w wolnym kraju – powiedział Krzysztof Pawłowski, wiceprzewodniczący Rady Powiatu Sokólskiego.
Podkreślił, że jeśli nie wychowamy młodych ludzi, którzy będą kochali Ojczyznę, to zrobią z nas niewolników.
- Potrzebujemy wiedzy historycznej, by móc wyciągać z niej odpowiednie wnioski – zaakcentował Pawłowski.
Potrzebę uczestnictwa w tego typu uroczystościach podkreślił też Zbigniew Dębko, dyrektor Powiatowego Domu Kultury w Sokółce.
- Cieszę się, że pamięć o stoczonej w tym miejscu bitwie jest wciąż żywa wśród mieszkańców. To bardzo ważne, by kolejne pokolenia wiedziały, że historia toczyła się nie tylko daleko stąd, ale również w pobliżu ich miejsca zamieszkania.
Dyrektor przypomniał, że już od kilku lat Powiat Sokólski jest jednym z organizatorów uroczystości przy pomniku w kraśniańskim lesie.
Dziś po 30 latach od odsłonięcia pomnika po raz drugi hołd walczącym i poległym oddał proporzec Zgrupowania Północ 77. Pułku Piechoty AK „Krysiaków”.
- To dla mnie zaszczyt móc uczestniczyć w wydarzeniu upamiętniającym podkomendnych legendarnego Jana Borysewicza ps. „Krysia”. To budujące, że po 80 latach od bitwy mieszkańcy wciąż pamiętają o kresowych bohaterach – powiedział Piotr Białek, chorąży proporca.
Historię stoczonych tu walk przypomniał Krzysztof Promiński, pracownik Wydziału Promocji i Mediów Starostwa Powiatowego w Sokółce, a jednocześnie pasjonat lokalnej historii.
- Gdyby żył, miałby dziś 95 lat. Janek Czernicki był najmłodszym żołnierzem oddziału „Lalusia”, który zginął podczas walk – poinformował.
Dodał, że uroczystości które odbywają się od kilku lat w w tym miejscu zostały zapoczątkowane przez śp. Krzysztofa Matczaka, który wielokrotnie przyjeżdżał tu ze swoimi znajomymi z całego kraju. To on namówił lokalnych pasjonatów historii, by spotykać się przy pomniku w rocznicę wydarzeń.
Apel Pamięci odczytał plut. Grzegorz Czołpiński z Sokólskiego Pododdziału Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich.
Uroczystość w lesie zakończyło złożenie kwiatów i zniczy.
W uroczystości wzięli też udział przedstawiciele Straży Granicznej, Policji, Straży Pożarnej, Lasów Państwowych, motocykliści z grupy Bad Company, rowerzyści i mieszkańcy Kraśnian.
Po zakończeniu obchodów Ewa Rećko, sołtys Kraśnian zaprosiła wszystkich na poczęstunek przygotowany przez Koło Gospodyń Wiejskich z tej miejscowości.
Organizatorami wydarzenia byli: Powiat Sokólski, PEDEK Sokółka, Sołectwo Kraśniany z Koło Gospodyń Wiejskich w Kraśnianach i Sokólski Pododdział Kawalerii im. 10. Pułku Ułanów Litewskich.
80 lat temu w lesie pod Kraśnianami doszło do nierównej walki pomiędzy pochodzącym z Nowogródczyzny i Wileńszczyzny oddziałem sierżanta Władysława Janczewskiego „Lalusia” z siłami NKWD i UB.
W boju zginęli:
pchor. Mieczysław Górewicz ps. „Czeński”
sierż. Zygmunt Kulesza ps. „Maroczy”
sierż. Witold Śliwiński
sierżant „Szpak”
kpr Brunon Jankiewicz ps. „Janczar”
kpr Mikołaj Szarejko ps. „Ryś”
kpr Wacław Jakubowski ps. „Karaś”
kpr Stanisław Bartoszewicz ps. „Korek”
szer Jan Czernicki lat 15
Franciszek Płoński
Józef Stasiłowicz
Cześć ich pamięci.
Krzysztof Promiński
fot. Damian Szarkowski