Wydawnictwo Therapeutes

23/11/2025

Dzisiaj na literę N prezentujemy jedno z kluczowych słów jungowskich…nieświadomość🌅

Nie jest ona abstrakcją ani „magicz­ną” częścią psychiki — to realny obszar procesów, które dzieją się poza zakresem naszej świadomej uwagi.

W ujęciu C.G. Junga jest to dynamiczny system energii psychicznej, wzorców zachowania i symbolicznych treści, które wpływają na nasze myśli, emocje i decyzje, nawet jeśli nie mamy ich w świadomości.

Jung wyróżniał dwa poziomy nieświadomości:

🌠Nieświadomość osobista

Obejmuje wszystko to, co zostało wyparte, zapomniane lub zepchnięte z pola świadomości. To nasze indywidualne doświadczenia, emocje i wspomnienia, które nadal działają, choć pozostają w tle.

Jung pisał, że to „warstwa gęsta od kompleksów” — autonomicznych układów emocjonalno-poznawczych, które mogą wpływać na nas mimo naszej kontroli.

🎇Nieświadomość zbiorowa

To pojęcie charakterystyczne dla psychologii analitycznej. Jung rozumiał ją jako wspólną dla całej ludzkości strukturę psychiki, uformowaną przez ewolucję i dziedziczone wzorce.

Znajdują się w niej archetypy — uniwersalne formy i motywy, które pojawiają się w mitach, religiach, snach czy sztuce. Nie są one treściami, lecz strukturami, które organizują doświadczenie.

Jung podkreślał, że „świadomość nie mogłaby istnieć bez nieświadomości” — ponieważ wiele naszych funkcji psychicznych działa automatycznie: od regulacji emocji po intuicyjne oceny sytuacji. Nieświadomość jest więc fundamentem, na którym zbudowane jest świadome „ja”.

Co istotne, nieświadomość nie jest bierna. Jest procesem: stale generuje sygnały, sny, skojarzenia, impulsy, a nawet somatyczne reakcje, które próbują przywrócić równowagę psychiczną. Stąd potrzeba dialogu między świadomością a nieświadomością — procesu, który Jung nazwał indywiduacją, czyli stopniowym stawaniem się pełnią własnej osobowości.

Nieświadomość nie jest czymś obcym — to ta część nas, która pracuje, nawet gdy my milczymy.
Zrozumienie jej działania oznacza zrozumienie siebie.

Amerykańska jungistka Marsha Sinetar w zbiorowej pracy „Spotkanie z cieniem” pod redakcją C.Zweig i J.Abramsa (Wydawnictwo Therapeutes) napisała „Świadomość i nieświadomość nie tworzą pełni, gdy jedna z nich jest stłumiona i zraniona przez drugą. Jeśli muszą ze sobą walczyć, to mniej przynajmniej będzie to uczciwa walka z równymi prawami po obu stronach.

Obie są aspektami życia (…), a chaotyczne nieświadomości również powinno mieć swoje miejsce – na tyle, na ile jesteśmy w stanie je znieść.

Oznacza to akceptację konfliktu i ofiar wobec nurtu codzienności. Najwyraźniej tak powinno wyglądać ludzkie życie. Jest ono stające pomiędzy młotem a kowadłem; pomiędzy nimi cierpliwie żelazo wykłuwa się w niezniszczalną całość, w «jednostkę».”

́wiadomość

📷 Pinterest

22/11/2025

"Pragnienie uniknięcia katastrofy jest czymś powszechnym na całym świecie i stanowi podstawę różnych rytuałów religijnych i magicznych. Jednak w epoce nowożytnej rytuał kozła ofiarnego uległ wypaczeniu, ponieważ został strywializowany. Jego głębsze znaczenie zapadło w nieświadomość. Mamy tendencję do myślenia, że skoro Bóg jest wyłącznie dobry, to ludzkość i/lub diabeł sprowadzają zło na świat. Oznacza to jednak, że przypisuje się człowiekowi niemal wszechmoc, pozwalającą mu uniknąć zła bez uciekania się do sił przeznaczenia znacznie przewyższających ludzką wolę. Obarczanie winą (ang. scapegoating przyp. tłum.), w obecnie stosowanej formie, polega na znalezieniu jednostki (lub grupy), którą można utożsamić ze złem albo jakimś przewinieniem, obarczyć za nie winą, a następnie wyrzucić ze społeczności. Ma to na celu uwolnienie pozostałych członków wspólnoty od wszelkich wyrzutów sumienia oraz zadośćuczynienie i pojednanie (zjednoczenie) z kolektywnymi standardami postępowania. Zabieg ten przypisuje winę komuś innemu, jak również „zapobiega przyszłym nieszczęściom i niepowodzeniom" poprzez usunięcie domniemanej przyczyny niedoli. Daje złudzenie, że możemy być tak doskonali, „jak doskonały jest Ojciec wasz, który jest w niebie". Stanie się tak, o ile podejmiemy odpowiednie środki zapobiegawcze i będziemy postępować w sposób właściwy.

W ujęciu jungowskim wynajdywanie kozłów ofiarnych jest formą zaprzeczenia istnieniu cienia, zarówno w człowieku, jak i w Bogu. To, co postrzegane jest jako niezgodne z ideałem ego albo z doskonałą dobrocią Boga, ulega wyparciu i zanegowaniu lub zostaje odszczepione i zrzucone w odmęty nieświadomości. Nazywa się to diabelskim. Nie wyznajemy już świadomie naszych błędów i kapryśnych impulsów nad głową kozła ofiarnego, aby pojednać się z wymiarem duchowym, tak jak czynili to starożytni Hebrajczycy. Zbyt rzadko dostrzegamy, że są one częścią naszej własnej psychologicznej natury. Doskonale jednak zdajemy sobie sprawę z ich istnienia w innych ludziach - naszych kozłach ofiarnych. Cień staje się dla nas bardzo wyraźny, gdy dokonamy jego projekcji na innych. Obarczyciel (ten, kto przerzuci odpowiedzialność na kozła ofiarnego) odczuwa ulgę - czuje się lżejszy, ponieważ nie dźwiga już tego, co nie odpowiada jego ideałowi ego - cienia. Z drugiej strony tym, którzy zostali utożsamieni z kozłem ofiarnym, przypisane zostają nieakceptowane cechy przynależne do cienia. Czują się oni gorsi, odrzuceni i winni. Mają poczucie odpowiedzialności za znacznie więcej niż ich faktyczny, osobisty udział w sferze cienia. Ale zarówno obarczyciel, jak i kozioł ofiarny mogą czuć, że sprawują pewną kontrolę nad mieszaniną dobroci i nikczemności, która stanowi samą istotę rzeczywistości."

Sylvia Brinton Perera, "Kompleks kozła ofiarnego", tłum. Bartosz Samitowski, Wydawnictwo Therapeutes

Obraz: Bea Jones, "Scapegoat Holding Mirror"

08/11/2025

Macie już swój egzemplarz nowej publikacji Wydawnictwo Therapeutes?
Polecamy🍁🍂🧨 do nas właśnie dotarł „Kompleks Kozła Ofiarnego. Mitologia Cienia a Poczucie Winy”🐐
💥Tłumaczenie: Bartosz Samitowski
💥Redakcja i korekta: Jamilah Barbara Younes
Gratulujemy kolejnej inspirującej publikacji 👍🏻
Fot.archiwum własne

13/10/2025

W poniedziałkowy poranek pochylamy się nad książką „Spotkanie z cieniem. Ukryta moc ciemnej strony naszej natury” pod redakcją Connie Zweig i Jeremiaha Abramsa, wydanej przez Wydawnictwo Therapeutes

Pośród wielu ważnych i wartościowych wątków, zatrzymujemy się nad tekstem Williama A.Millera „Odnajdywanie cienia w codziennym życiu”, w którym autor pisze:

„Istnieje co najmniej pięć skutecznych ścieżek umożliwiających podróż do wewnątrz w celu uzyskania wglądu w strukturę naszego cienia*:

1) pozyskiwanie informacji zwrotnych od innych na temat tego, jak nas postrzegają;

2) ujawnianie treści naszych projekcji;

3) badanie naszych przejęzyczeń i zachowań oraz badanie tego, co naprawdę się dzieje, gdy jesteśmy postrzegani inaczej niż zamierzaliśmy;

4) refleksja nad naszym poczuciem humoru i tym, z czym się utożsamiamy;

5) badanie naszych snów, marzeń na jawie i fantazji.”

Zachęcając do zagłębienia się w cały esej, w którym autor rozwija każdy z powyższych wątków, dzielimy się z Państwem fragmentem dotyczącym badania własnych projekcji:

„Projekcja jest nieświadomym mechanizmem, który uruchamia się za każdym razem, gdy aktywizuje się cecha lub właściwość naszej osobowości, która nie ma związku ze świadomością. W wyniku nieświadomej projekcji obserwujemy i reagujemy na tę nierozpoznaną osobistą cechę u innych ludzi. Widzimy w nich coś, co jest częścią nas samych, ale czego w sobie nie dostrzegamy (…)

(…) Aby napotkać elementy cienia, musimy zbadać, jakich cech, właściwości i postaw nie lubimy u innych ludzi i jak silna jest ta antypatia. Najprostszą metodą jest wypisanie wszystkich cech (…)

(…) Kiedy lista jest już kompletna (i prawdopodobnie będzie dość długa), musimy wyodrębnić te cechy, których nie lubimy, ale których wręcz nienawidzimy i którymi gardzimy. Ta krótsza ostateczna lista będzie dość dokładnym obrazem naszego osobistego cienia. Prawdopodobnie trudno będzie w to uwierzyć, a jeszcze trudniej zaakceptować (…)

(…) Z pewnością nie każda nasza krytyka innych jest projekcją naszych własnych niepożądanych cech cienia; ale za każdym razem, gdy nasza reakcja na inną osobę wiąże się z nadmiernymi emocjami lub przesadną reakcją, możemy być pewni, że coś nieświadomego uległo aktywizacji (…)

***Czym jest cień?

Jak piszą C.Zweig i J.Abrams „każdy z nas ma w sobie zarówno doktora Jakylla, jak i pana Hyde’a, czyli tę bardziej przyjemną osobowość, którą nosimy na co dzień, oraz ukryte, ’nocne ja’, które przez większość czasu nie ujawnia się.

Negatywne emocje i zachowania - gniew, zazdrość, wstyd, kłamstwo, uraza, pożądanie, chciwość, skłonności samobójcze i mordercze - kryją się tuż pod powierzchnią, maskowane przez nasze bardziej poprawne ja.”

09/10/2025

Przedsprzedaż "Kompleksu kozła ofiarnego" ruszyła! Link w komentarzu.

08/10/2025

Nareszcie! Lada godzina/dzień rozpoczniemy przedsprzedaż "Kozła ofiarnego" Sylvii Brinton Perery. To będzie z pewnością jedna z najważniejszych książek, jakie wydamy. W najbliższych dniach zaprezentujemy cytaty z lektury, które - jak mniemamy — dowiodą powyższej tezy. Jeśli jeszcze nie subskrybujesz naszego newslettera, zrób to — a gdy ruszy przedsprzedaż, dostaniesz na mail kupon promocyjny (link w komentarzach).

Tak o książce pisze autor przekładu i analityk jungowski Bartosz Samitowski:

„W „Kompleksie kozła ofiarnego” analityczka jungowska Sylvia Brinton Perera prowadzi nas przez mroczne ścieżki archetypu kozła ofiarnego – od starotestamentowego rytuału Jom Kippur, przez średniowieczne polowania na „odmieńców”, aż po współczesną psychikę, która wciąż projektuje zło na innych. Autorka łączy mitologię, antropologię i kliniczne studia przypadków, by pokazać, jak mechanizm obarczania winą rozbija poczucie własnej wartości, zniekształca relacje i zamyka drogę do kreatywności.

Ta książka to zaproszenie do spotkania z cieniem – nie po to, by go unicestwić, lecz uświadomić i zintegrować. Perera pokazuje, że stygmat „czarnej owcy” można przekuć w źródło mocy, empatii i odnowionej więzi ze światem. Jej wnikliwe, a zarazem pełne współczucia spojrzenie sprawia, że „Kompleks kozła ofiarnego” staje się nie tylko lekturą dla psychologów, terapeutów i badaczy kultury, lecz także dla każdego, kto kiedykolwiek czuł się wykluczony, niezrozumiany czy obwiniony za cudze grzechy”.

30/07/2025

Już niedługo nasza nowa, długo wyczekiwana książka. A w międzyczasie informujemy, że Stowarzyszenie Analityków Jungowskich przedłużyło rekrutację do Szkoły Jungowskiej.

Uwaga! Przedłużamy rekrutację do Szkoły Jungowskiej do końca sierpnia 2025. Link w komentarzu.