21/07/2025
🔄 ETAPY WPROWADZANIA ZMIANY – jak wspierać dziecko w radzeniu sobie ze zmianami?
Zmiana to część życia, nie dla każdego jest łatwa. Dzieci, zwłaszcza te ze spektrum autyzmu czy trudnościami w komunikacji, często potrzebują struktur i przewidywalności, by czuć się bezpiecznie.
Dlatego warto uczyć akceptacji zmian krok po kroku, z szacunkiem do ich wrażliwości i rytmu 🌱
📌 Według autorów metody PECS Andy’ego Bondy i Lori Frost wprowadzanie zmian powinno odbywać się etapami:
1️⃣ Zmiana w sytuacji neutralnej → na coś, co dziecko LUBI
Cel: zbudować pozytywne skojarzenie ze zmianą.
➡ Usuń coś, co dziecko odbiera neutralnie, i wprowadź w to miejsce coś, co sprawia mu przyjemność.
🧠Dziecko doświadcza zmiany jako czegoś pozytywnego!
🔹 PRZYKŁAD:
Dziecko układa puzzle przy stoliku (aktywność neutralna), my oferujemy mu ulubioną aktywność huśtanie na huśtawce.
2️⃣ Zmiana neutralna → na inną sytuację neutralną
Cel: nauczyć dziecko elastyczności i tolerancji wobec zmian, nawet jeśli nie są one ekscytujące.
➡ Zamień jedną obojętną aktywność na inną, dzięki temu dziecko uczy się elastyczności bez silnych emocji.
🧠 Uczymy, że nie wszystko musi być zawsze tak samo i to też jest OK.
🔹 PRZYKŁAD:
Zamiast rysowania kredkami (które dziecko lubi umiarkowanie), proponujemy układanie klocków czyli inną neutralna aktywność.
3️⃣ Trudne zmiany 😅
Cel: przygotować dziecko na sytuacje, w których nie zawsze dostaje to, czego chce ale w sposób bezpieczny i zaplanowany.
➡ Stopniowo usuwaj to, co dziecko bardzo lubi na rzecz aktywności mniej preferowanych. Wprowadzaj te zmiany ostrożnie i z wyczuciem.
🧠 Tu mogą pojawić się silne emocje, ale jeśli poprzednie etapy były dobrze przepracowane, dziecko ma już narzędzia, by poradzić sobie z tą zmianą.
🔹 PRZYKŁAD:
Dziecko po obiedzie zawsze ogląda bajkę. Zmieniamy w planie dnia: zamiast bajki jest spacer lub aktywność stolikowa np. układanie puzzli.
🔄 Kluczem do sukcesu jest systematyczność, obserwacja i empatia. Każda pozytywna zmiana to krok do większej samodzielności i lepszej adaptacji w świecie pełnym wyzwań.
📚 Źródło: PECS, Andy Bondy & Lori Frost
Aneta z PnT
