Ruch Muzyczny

08/09/2025

🎭 „Witajcie w domu. Witajcie w Mahagonny” – tymi słowami chórzyści, już pół godziny przed spektaklem, zapraszali publiczność wchodzącą do Deutsche Oper Berlin. W inscenizacji Benedikta von Petera, powstałej we współpracy z dramaturżkami: Sylvią Roth i Carolin Müller-Dohle, tytułowym miastem pieniądza i rozpusty staje się budynek opery, a także jego najbliższa okolica

– o inscenizacji dzieła Kurta Weilla pisze Paweł Binek:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5579

„Witajcie w domu. Witajcie w Mahagonny” – tymi słowami chórzyści, już pół godziny przed spektaklem, zapraszali publiczność wchodzącą do berlińskiej Deutsche Oper. W inscenizacji Benedikta von Petera, powstałej we współpracy z dramaturżkami: Sylvią Roth i Carolin Müller-Dohle, ...

08/09/2025

💿 | Twierdziła, że jej sekretem jest instynkt. Cóż, być może sama nie potrafiła lub nie chciała nazywać fenomenu, w którym mieszczą się zarówno wielka dojrzałość, reżyserskie wręcz panowanie nad narracją, jak i bogata wyobraźnia dźwiękowa oraz wysoka temperatura emocjonalna. Do tego dodajmy wirtuozerię, która nie ma nic z pustej popisowości. Inaczej nie brano by przecież Idy Haendel za istotny punkt odniesienia dla wiolinistyki, i to przez sześć dekad jej aktywności.

Nowo opublikowane zremasterowane rejestracje live z lat 1971–1994 tylko ugruntowują jej pozycję. Nie wiem, czy podpisałbym się pod opinią, że odczytania Haendel na żywo stanowczo przewyższały jej wystudiowane produkcje płytowe, ale zjawiskowe otwarcie „Koncertu” Sibeliusa, dumne „Allegro giocoso” z „Koncertu” Brahmsa, śpiewne „Andante” z „Koncertu” Elgara oraz inteligentnie, czasem namiętnie podana całość „Koncertu” Brittena działają na mnie jak magnes. A to, że skrzypaczka była osobowością estradową, udowadnia już fotografia na okładce.

(Piotr Mika)

Ida Haendel: Violin Concertos
Ida Haendel (skrz.), BBC Symphony Orchestra, London Symphony Orchestra, Gennady Rozhdestvensky, Andrew Davis, Adrian Boult, Paavo Berglund (dyr.)
Ica Classics 2025 (153’)

🎧 https://open.spotify.com/album/2PmWomjtZAcR5s5A9jGRLz?si=EjCywnEqRj-My8u0Lp65rw

08/09/2025

⚫ Był jednym z najwybitniejszych dyrygentów XX wieku, szczególnie mocno związanym z orkiestrą w Cleveland jako jej wieloletni dyrektor muzyczny. Z tym zespołem dokonał ponad stu nagrań. Dohnányi zmarł dwa dni przed swoimi 96 urodzinami. (MC)

https://ruchmuzyczny.pl/article/5580

Był jednym z najwybitniejszych dyrygentów XX wieku, szczególnie mocno związanym z orkiestrą w Cleveland jako jej wieloletni dyrektor muzyczny. Z tym zespołem dokonał ponad stu nagrań. Dohnányi zmarł dwa dni przed swoimi 96 urodzinami

08/09/2025

, czyli: co? gdzie? kiedy? Wydarzenia artystyczne w trzecim tygodniu września poleca redakcja 👇

📅 18.09 | Warszawa, Hashtag Lab
Rafał Zapała przyciągał ludzi. Widać to po programie poświęconego jego pamięci koncertu, na którym wystąpią muzycy z czterech różnych składów: Flow Unit oraz ansambli Hashtag, Kompopolex i Sepia. Wykonawcą będzie mógł zostać zresztą każdy – w typowym dla twórcy, partycypacyjnym geście „Rozpuszczania-Medytacji”. (Krzysztof Stefański)
https://hashtaglab.pl/event/rafal-zapala-wspomnienie/

📅 19.09 | Filharmonia Gorzowska
Gorzów Wielkopolski sprzeciwia się niepisanej umowie, by sezon filharmoniczny otworzyć w tym roku Mahlerem, Mozartem, Beethovenem, no, ewentualnie Brahmsem. Repertuar inauguracji jest szczególnie kuszący. Aż się gęba cieszy na fortepianowe interpretacje Ingolfa Wundera dzieł Kilara i Szymanowskiego, zakończone żywiołowym „Pietruszką” Strawińskiego. (Karolina Dąbek)
https://filharmoniagorzowska.pl/repertuar/sila-osobowosci

📅 19, 20.09 | Warszawa, Muzeum Sztuki Nowoczesnej
Czy można się dogadać z dźwiękiem, grając na perkusji? To się zapewne okaże podczas prezentacji „Bye, Bye Butterfly”, czyli Opery dla Głuchych 2025. Premierę zaplanowano w ramach Warszawskiej Jesieni. Wystąpi między innymi Głucha Orkiestra Perkusyjna. „Motyl jest Głuchy. Głuchy – bo pozbawiony akustycznych drgań – jest cały jego świat. W takiej właśnie rzeczywistości rozgrywa się nasz spektakl muzyczny. Jak rozmawiać w nim o dźwiękach, słuchaniu i muzyce? My spróbowaliśmy wykorzystać do tego poezję migową, perkusję i wibracje o niskiej częstotliwości” – piszą organizatorzy. (Maciej Kucharski)
https://warszawska-jesien.art.pl/2025/program/program/19-09/oliveros-zemler-piotrowicz

📅 19–27.09 | Warszawska Jesień / Warsaw Autumn
Niektóre społeczeństwa starożytne interpretowały zaćmienie Słońca jako moment tryumfu sił chaosu. Inne zaś wiązały je z rytuałem oczyszczenia. Najwyraźniej niewiele się od tego czasu zmieniło, bo tegorocznej Warszawskiej Jesieni towarzyszą identyczne metafory. „Muzyka w kontekście rzeczywistości, ale też wobec możliwości jej zmiany” – zapowiada szef festiwalu, Jerzy Kornowicz. (Piotr Mika)
https://warszawska-jesien.art.pl/

📅 19.09 | Warszawa, Teatr Wielki - Opera Narodowa
Do miana najbardziej intrygującego wydarzenia muzyczno-teatralnego roku kandyduje prapremiera „Najlepszego miasta świata” – opery Cezarego Duchnowskiego z librettem Beniamina Bukowskiego opartym na książce Grzegorza Piątka o odbudowie Warszawy po 1945 roku. Główne bohaterki są wzorowane na postaciach autentycznych – amerykańskiej dziennikarce (Joanna Freszel) i polskiej architektce (Agata Zubel). Reżyseruje Barbara Wiśniewska, dyryguje Bassem Akiki. (Jacek Marczyński)
https://teatrwielki.pl/kalendarium/2025-2026/najlepsze-miasto-swiata-opera-o-warszawie/termin/2025-09-19_19-00/

📅 19, 20.09 | Filharmonia Warmińsko-Mazurska im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie
Inauguracja sezonu w olsztyńskiej filharmonii nie tyle apeluje, ile wręcz krzyczy o refleksję nad światem. W centrum programu znalazł się symfoniczny wyciąg z „Doctora Atomica” – opery Johna Adamsa o moralnych lękach Roberta Oppenheimera – który inkrustowany będzie „Lamentem Dydony” Purcella oraz ariami „Westchnienia, łzy, smutek, nędza” Bacha i „Zamarzam w mych żyłach” Vivaldiego. „Marsz pretorianów” Nowowiejskiego z pierwszej części wieczoru nie wydaje się najlepszym pocieszeniem. (Piotr Mika)
https://filharmonia.olsztyn.pl/koncerty/inauguracja-jubileuszowego-80-sezonu-artystycznego/

📅 20.09 | Gdańsk, WL4 – Mleczny Piotr
Całe zastępy filozofów od wieków usiłują zgłębić istotę rzeczy. Rafał Ryterski postanowił uporać się z tym zagadnieniem w jednej kompozycji – raz, a porządnie. Dobrze więc, że ma do dyspozycji zaprawiony w dźwiękowych deliberacjach NeoQuartet, immersyjne multimedia i nastrajającą do rozmyślań industrialną przestrzeń. A jego „Istota rzeczy” to tylko jedno – obok utworów Caroline Shaw i Agaty Zemli – z trzech prawykonań tego wieczoru. (Karolina Dąbek)
https://neoarte.pl/istota-rzeczy-2/

📅 20.09 | Warszawa, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie / Museum of Modern Art in Warsaw
Sztuczna inteligencja jako fan fiction, napój energetyczny i biust. Jak to? Nie wiem, ale wykład performatywny 1„3 sposobów patrzenia na AI, sztukę i muzykę” Jennifer Walshe uczy myślenia szerzej, dziwniej i sprzeczniej. Czyli bardziej twórczo. Będzie czas na pytania publiczności. (Piotr Mika)
https://fb.me/e/4TbGyW7cR

📅 20.09 | Kraftwerk Peenemünde
Miejsce, które kiedyś dzieliło – dziś łączy. Od 30 lat w kilku miejscowościach niemieckiej części wyspy Uznam odbywa się Usedomer Musikfestival. Główną scenę stanowi była elektrownia w Peenemünde, zasilająca podczas II wojny światowej produkcję rakiet V2… W tym roku gościem honorowym festiwalu jest Finlandia. Na inauguracji zagrają Iidamari Ahonen i Baltic Sea Philharmonic pod dyrekcją Joshuy Weilersteina. Zabrzmią „Cantus arcticus” Einojuhaniego Rautavaary oraz dzieła Jeana Sibeliusa – „Koncert skrzypcowy d-moll” op. 47 i „V Symfonia Es-dur” op. 82. A oprócz muzyki można podziwiać dzikie bałtyckie plaże. (Maciej Kucharski)
https://usedomer-musikfestival.de/sa-20-09-2025-baltic-sea-philharmonic/

📅 21.09 | Filharmonia Krakowska
Konrad Wallenrod Władysława Żeleńskiego od lat stoi na poboczu kanonu polskiej opery, a i jego Mickiewiczowskie literackie źródło wypadło z kanonu lektur. Szkoda, bo to świetna powieść szpiegowska i ładna jej muzyczna ilustracja – ze szczękiem oręża, tańcami w malborskim zamku i Liebestod, zawierającym obietnicę zbawienia litewskiego agenta wraz z jego ukochaną. Z okazji 140 rocznicy lwowskiej prapremiery (na której partię harfy realizował na fortepianie Ignacy Jan Paderewski) dzieło zabrzmi w Krakowie. (Piotr Mika)
https://filharmoniakrakow.pl/public/program/koncert-specjalny-30

📅 21.09 | Warszawa, Muzeum Sztuki Nowoczesnej
Ptaszki ćwierkają, że na otwarcie rekonstrukcji Studia Eksperymentalnego Polskiego Radia trzeba jeszcze będzie trochę poczekać. Ale zespół warszawskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej nie próżnuje i już powierza vintage’owy sprzęt najzdolniejszym trzydziestolatkom. Jako pierwsza swoją ultraanalogową kompozycję / instalację przedstawi Aleksandra Słyż, faworytka zwolenników wolnych temp i głębokich harmonii. Koncert odbędzie się w ramach nowego festiwalu Sonics & Scenics i towarzysząc Warszawskiej Jesieni. (Michał Mendyk)
https://artmuseum.pl/wydarzenia/koncert-aleksandry-slyz-na-instrumenty-studia-eksperymentalnego-polskiego-radia

06/09/2025

✏️ W Toruniu trudno uciec od astronomii. I to za sprawą nie tylko Kopernika, lecz także niezwykłej kobiety, Wilhelminy Iwanowskiej – pionierki polskiej astrofizyki, której 120 rocznicę urodzin Toruńska Orkiestra Symfoniczna postanowiła uczcić podczas koncertu.

– pisze Gabriela Ułanowska:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5575

W Toruniu trudno uciec od astronomii. I to za sprawą nie tylko Kopernika, lecz także niezwykłej kobiety, Wilhelminy Iwanowskiej – pionierki polskiej astrofizyki, której 120 rocznicę urodzin TOS postanowiła uczcić podczas koncertu

05/09/2025

🎭 „Trzy siostry” Eötvösa to opowieść o ludziach zawieszonych między przeszłością a przyszłością. W tej inscenizacji wdziera się w nią brutalna teraźniejszość.

– o premierze na Salzburger Festspiele | Salzburg Festival pisze Jacek Marczyński:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5571

Trzy siostry Eötvösa to opowieść o ludziach zawieszonych między przeszłością a przyszłością. W tej inscenizacji wdziera się w nią brutalna teraźniejszość

05/09/2025

🎭 Barrie Kosky mówi, że tworzy teatr fizyczny, w którym każdy ruch i spojrzenie muszą być uzasadnione. W „Saulu” dominuje realistyczna gra aktorska, a śpiew miesza się z krzykiem, mamrotaniem i wyzwiskami rzucanymi przez władcę, szlochem jego córek czy piskami dam dworu, w które ten ciska w szale kamieniami.

– o niedawnej premierze oratorium Händla na festiwalu Glyndebourne pisze Margarita Slepakova:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5572

Barrie Kosky mówi, że tworzy teatr fizyczny, w którym każdy ruch i spojrzenie muszą być uzasadnione. W Saulu dominuje realistyczna gra aktorska, a śpiew miesza się z krzykiem, mamrotaniem i wyzwiskami rzucanymi przez władcę, szlochem jego córek czy piskami dam dworu, w które ten ciska w ...

05/09/2025

🆕 W październiku kolejny rozdział swojej historii otwiera Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy i po ponad 50 latach działalności przenosi się do nowego kampusu. (MAK)

https://ruchmuzyczny.pl/article/5573

W październiku kolejny rozdział swojej historii otwiera Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy i po ponad 50 latach działalności przenosi się do nowego kampusu

05/09/2025

✏️ Edynburg w sierpniu wygląda bez mała jak Częstochowa podczas przyjazdu papieża Polaka. Stolica Szkocji staje się w tym miesiącu miejscem kultu, choć nie religijnego – chyba że rozumiemy go w szczególny sposób

– tegoroczny Edinburgh International Festival, na którym zaprogramowano specjalny cykl poświęcony muzyce polskiej, relacjonuje Karolina Dąbek:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5570

Edynburg w sierpniu wygląda bez mała jak Częstochowa podczas przyjazdu papieża Polaka. Stolica Szkocji staje się w tym miesiącu miejscem kultu, choć nie religijnego – chyba że rozumiemy go w szczególny sposób

04/09/2025

💬 Bardzo lubię teatr, a w Teatr Wielki - Opera Narodowa mam do dyspozycji wspaniałą przestrzeń i znakomitych ludzi. Wiem, że z tą ekipą można robić rzeczy trudne, tworzyć metafory, dawać widzowi coś więcej niż jeden sposób rozumienia scen, by potem one w nim rezonowały.

– mówi Jackowi Marczyńskiemu Barbara Wiśniewska, reżyserka pierwszej opery o Warszawie „Najlepsze miasto świata” z muzyką Cezarego Duchnowskiego, której premiera obędzie się 19 września w TW–ON:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5569

Bardzo lubię teatr, a w TW–ON mam do dyspozycji wspaniałą przestrzeń i znakomitych ludzi. Wiem, że z tą ekipą można robić rzeczy trudne, tworzyć metafory, dawać widzowi coś więcej niż jeden sposób rozumienia scen, by potem one w nim rezonowały

04/09/2025

🤝 Spotkajmy się! Zapraszamy na kolejną dyskusję cyklu , tym razem widzimy się w Hashtag Lab. Stawiamy pytanie: Czy nowa muzyka jest inkluzywna kulturowo?

Uniwersalistyczne aspiracje europejskiej i amerykańskiej nowej muzyki zachodniej miały być zaprzeczeniem kolonialnej ekskluzywności muzyki romantycznej.

Od wielokulturowych inspiracji i zapożyczeń przeszliśmy w ostatnim półwieczy do praktyki oddawania kompozytorskiego głosu przedstawicielom Globalnego Południa. Ale czy osadzone w tradycji modernistycznej środki wyrazu, przetarte przez zachodnich awangardzistów szlaki estetyczne, a także sama instytucja autora i dzieło nie są równie krępującymi gorsetami, co tonalność dur-moll albo klasyczny europejski kontrapunkt? Czy kultura, która za swoich ojców uznaje Weberna, Cage’a, Stockhausena i Reicha, może być wiarygodna i współczesna na Jawie, w Mumbaju i na Przylądku Igielnym w epoce wyłaniającego się nowego porządku świata?

O tym wszystkim rozmawiać będzie Michał Mendyk z praktykami i teoretykami sztuki muzycznej, zajmującymi nieoczywiste pozycje we współczesnej kulturowej układance: Magdaleną Tejchmą – dziennikarką Programu 2 Polskiego Radia i wnikliwą badaczką niezachodnich tradycji muzycznych, Wassimem Ibrahimem – syryjskim kompozytorem związanym z krakowską Akademią Muzyczną, wreszcie Miłoszem Pękalą – wirtuozem, kompozytorem i pedagogiem, dla którego świat globalnej perkusji stał się przepustką do zupełnie nowych muzycznych uniwersów.

Goście:
Wassim Ibrahim
Miłosz Pękala
Magdalena Tejchma

🎤 Prowadzenie:
Michał Mendyk

📅 📌 Termin i miejsce: 26 września, godz. 17:00, Hashtag Lab Warszawa (ul. Barska 29).

Zapraszamy bardzo serdecznie!

04/09/2025

📖 To, że życie Macieja Rychłego to ekscytująca podróż, nie budzi chyba żadnych wątpliwości. Co jednak ważne, z gąszczu projektów i osobistych historii, wyłania się zarys historii polskiej sceny folkowej.

– o książce „ Rychły. Sztuka wymaga czułości” Tomasza Janasa, wydanej przez Wydawnictwo Miejskie Posnania, pisze Katarzyna Ryzel:
https://ruchmuzyczny.pl/article/5527-wszystko-wokol-folku

📷 Maciej Rychły, fot. Nicolas Imbert