Akademia Młodych Uczonych PAN - AMU PAN

17/12/2025

👨‍🏫 Dr Dawid Rogacz, członek AMU, wystąpił w videocaście na kanale Sekielski Brothers, opowiadając o tym, jakie idee chińskie przedostały się do kultury zachodniej, a szerzej —globalnej. 🧧

👩‍💻 Zapraszamy do obejrzenia materiału👇

Komunikując się ze sobą w codziennym życiu posługujemy się pojęciami i wyrażeniami, których znaczenie wydaje nam się oczywiste. NIe zdajemy sobie sprawy, że ...

15/12/2025

📢 Academic freedom cannot be taken for granted — and young scholars have a responsibility to speak up.

The Polish Young Academy (Akademia Młodych Uczonych Polska Akademia Nauk) stands alongside our partners from Sweden 🇸🇪, Estonia 🇪🇪, Latvia 🇱🇻, Lithuania 🇱🇹, Finland 🇫🇮, Denmark 🇩🇰, and Norway 🇳🇴 in supporting the Call for Action initiated by the Sveriges unga akademi.

Across Europe, we are witnessing growing pressures on academic freedom: political influence on research priorities, uncertainty in funding frameworks, and increasing risks for early-career researchers who lack institutional protection. These trends threaten not only science, but also the democratic role of universities as spaces for critical and independent thinking.

🛠️ We believe that safeguarding academic freedom requires concrete, systemic action. Three measures are particularly urgent:

🔹 Strong legal guarantees: Academic freedom must be explicitly protected in national legal frameworks as a fundamental democratic principle — not as a secondary or conditional value.
🔹 Independent oversight mechanisms: The establishment of an independent Ombudsman for Academic Freedom and Research Integrity would provide monitoring, accountability, and support for scholars facing pressure or interference.
🔹 Stable and forward-looking research policy: Research governance and funding systems should be designed with long-term perspectives, ensuring continuity, institutional autonomy, and protection from short-term political agendas.

As young academies from the Nordic–Baltic region, we call on policymakers, research funders, and academic leaders to treat academic freedom as a cornerstone of resilient science and democratic societies — and to act accordingly.

🔗 Read the full statement: https://amu.pan.pl/call-for-action-academic-freedom/

Call for Action – Academic Freedom ENG PL We present a joint statement by the young academies of the Nordic–Baltic region addressing the growing threats to academic freedom. This document identifies the key challenges faced by the scientific community and proposes actions necessary to address th...

03/12/2025

👨‍🎓 Profesor Adrian Jusupović z AMU z grantem OPUS Narodowego Centrum Nauki! 🏦

Tytuł projektu: “Kroniki ruskie jako źródło prawa precedensowego” (48 miesięcy).

Celem projektu jest przestudiowanie praw i zwyczajów zawartych w cyrylicznych źródłach narracyjnych. Temat nie był dotychczas przedmiotem badań, tymczasem jest on istotny dla lepszego zrozumienia, w jaki sposób postrzegano prawo i posługiwano się nim, aby uzyskać własne cele polityczne przez władców, metropolitów i elity ruskie (również w czasach późniejszych, w tym przez Moskwę).

Miejsce realizacji: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Gratulujemy!

02/12/2025

👩‍🎓 Profesor Marzena Smol-Aruszanjan z AMU z grantem OPUS Narodowego Centrum Nauki! 🏦

Tytuł projektu: “Zrównoważona wydajność przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych w procesie transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym" (36 miesięcy).

Celem projektu jest zbadanie i konceptualizacja kluczowych czynników oraz skutków wdrażania zasad gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) w funkcjonowaniu oczyszczalni ścieków w Polsce. Projekt odpowiada na potrzebę przejścia od tradycyjnego, liniowego modelu gospodarowania zasobami i odpadami ku modelowi cyrkularnemu, zrównoważonemu i efektywnemu zasobowo.

Miejsce realizacji: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

Gratulujemy!

12/11/2025

Z dumą informujemy o sukcesie Uczestniczki naszego programu mentoringowego w ramach projektu pt. Kopalnia Młodych Naukowców, realizowanego we współpracy z Division of Biogenic Raw Materials IGSMiE PAN 😍

Nasza Mentee Marta Truszczyńska, której Mentorem był Dr hab. Przemysław Kowalczewski została nagrodzona możliwością reprezentacji Polski na Regeneron International Science and Engineering Fair (ISEF) w Arizonie - największym na świecie konkursie dla młodych naukowców za projekt pt. "BioBloom - Mikroalgi jako źródło substancji bioaktywnych w farmakologii". Projekt prezentowała podczas finału Explory 2025, a był on przygotowany częściowo pod kierunkiem Pana Profesora.

Jak mówi Marta: "..część badań w ramach projektu podczas mojego stażu w laboratoriach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Kopalnia Młodych Naukowców pozwoliła mi nawiązać kontakt z naukowcami i realizować badania w profesjonalnym laboratorium, co odegrało wielką rolę w drodze do tego sukcesu".

Serdecznie gratulujemy i życzymy dalszych sukcesów 😀🥳

Przypominamy że projekt realizowany był dzięki wsparciu Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki. Kierownikiem projektu była prof. IGSMiE PAN Smol, Zastępczyni Przewodniczącego AMU.

28/10/2025

Wczoraj w Akademii Leona Koźmińskiego odbyła się 6. edycja wydarzenia „Zostań Badaczką”, organizowanego przez Akademię Młodych Uczonych PAN, współfinansowanego przez Polska Akademia Nauk, pod patronatem L’Oréal Polska, Fulbright Poland oraz Perspektyw.

Spotkanie otworzyła dr Anna M. Górska z AMU PAN, a głos zabrali również:
🎓 prof. Grzegorz Mazurek - Rektor ALK
🎓 prof. Dariusz Jemielniak - Wiceprezes PAN
🎓 prof. Maciej Sałaga - Przewodniczący AMU PAN

Wydarzenie zgromadziło blisko 100 uczestniczek: uczennic, studentek, doktorantek i młodych badaczek z całej Polski.

Podczas dwóch inspirujących sesji swoje historie, wyzwania i pasje naukowe zaprezentowały:
💬 prof. dr hab. Dominika Latusek-Jurczak
💬 prof. dr hab. inż. Agnieszka Maria Jastrzębska
💬 dr hab. Aleksandra Rutkowska
💬 dr Ewelina Gdaniec
💬 dr Ewa Wojno-Owczarska

Wydarzenie zakończył panel dyskusyjny „Odwaga w badaniach naukowych”, podczas którego rozmawiałyśmy o tym, czym jest odwaga w świecie nauki- jak ją budować, jak o niej mówić i jak wspierać nią siebie nawzajem. 💪💡

Dziękujemy wszystkim uczestniczkom i partnerom za ten pełen energii i inspiracji dzień! 💜

📸 Już wkrótce więcej zdjęć i nagrań z wydarzenia- zostańcie z nami!

27/10/2025

🌐 W dn. 23-24 października 2025 odbyła się kolejna edycja organizowanej przez AMU konferencji The Young Science Beyond Borders. W konferencji wzięli udział przedstawiciele 14 państw, wygłoszono 20 keynotów w 5 sekcjach tematycznych (m.in. na temat wolności akademickiej), a swoje badania zaprezentowało aż 47 młodych naukowców, spośród których wyłoniono później 5 laureatów. 🌍

🧑‍🔬 W trakcie drugiego dnia konferencji Narodowe Centrum Nauki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej oraz Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej przedstawiło możliwości finansowania badań w Polsce, wzmacniając w ten sposób rozpoznawalność i rangę tego międzynarodowego wydarzenia. 💫

Strona wydarzenia:
https://amu.pan.pl/ysbb/

14/10/2025

🎧 Dr Monika Janik z AMU, laureatka programu LIDER Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, w rozmowie z Markiem Kacprzakiem w ramach serii „LIDER Badań i Rozwoju”. 🎙️

🗣️ W rozmowie m.in. o projekcie rozwijanym na Politechnice Warszawskiej - mikrosystemie światłowodowym umożliwiającym obserwację hodowli komórkowych w czasie rzeczywistym, oraz o tym, w jaki sposób czujniki mogą wspierać medycynę przyszłości. 🚀

Link w komentarzu 👇

07/10/2025

🌍 Prof. Michał Tomza z AMU wziął udział w XXII Science and Technology in Society Forum w Kioto! 🇯🇵

👑 Forum otworzył Jego Wysokość Cesarz Japonii. Wraz z setkami naukowców, rektorów, ministrów, prezesów i innych czołowych osobistości ze świata nauki, biznesu i zarządzania, dyskutowano o tym, jak wzmocnić komunikację i współpracę między naukowcami, przedsiębiorcami i decydentami, a także o tym, jak nauka i technologia mogą najlepiej służyć ludzkości, zapewniając stabilną przyszłość, szczególnie w świetle rozwoju AI 🚀

🇵🇱 Wśród uczestników obecny był także polski minister nauki Marcin Kulasek (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego) oraz b. minister edukacji narodowej Krystyna Szumilas. 🏢

29/09/2025

🗓️ W dniach 25-26 września b.r. Oddział PAN w Krakowie gościł w swojej siedzibie członków Akademii Młodych Uczonych, którzy odbyli swoje zebranie ogólne. Podczas obrad uczestnicy dyskutowali nad kluczowymi aspektami bieżącej i przyszłej działalności AMU. W programie znalazły się przygotowania do Zgromadzenia Ogólnego ALLEA i ENYA, które odbędzie się w Warszawie 27-28 maja 2026, raporty ze zorganizowanych wydarzeń, a także dyskusja nad wizją dalszego rozwoju i kierunków działalności AMU. 👩‍🔬

👉 Drugiego dnia obrad uczestnicy mieli także okazję odwiedzić Archiwum Nauki PAN i PAU 🏛️

💡 To były dni pełne inspiracji, wymiany pomysłów i planów, pokazujący, jak ważna jest współpraca młodych badaczek i badaczy dla przyszłości polskiej i europejskiej nauki. 🇪🇺

23/09/2025

🏫 Prof. Maciej Sałaga wziął udział w sympozjum w Uppsali z okazji 40-lecia Swedish Collegium for Advanced Study (SCAS) jako reprezentant Akademii Młodych Uczonych PAN. Podczas sympozjum uczestniczył w dyskusji panelowej pt: "Navigating Future Academia: Early-Career Scholar Views", podczas której przedstawił polską perspektywę możliwości i zagrożeń, z którymi młodzi naukowcy będą mierzyć się tak w niedalekiej przyszłośI, jak i długofalowo. Zaprezentował również stanowisko AMU w sprawie oceny jakości dorobku naukowego, która powinna być oparta na ocenie eksperckiej z odpowiedzialnym uwzględnieniem parametrów naukometrycznych oraz potrzebę wprowadzenia długoterminowych programów dla młodych naukowców, które kończą się osiągnięciem co najmniej poziomu associate professor. 🎓

15/09/2025

‼️ Młodzi naukowcy chcą zmian w konkursach

Dostęp do pełnych recenzji wniosków, publikacja końcowej punktacji projektów, waloryzacja wynagrodzeń dla kierowników – z takimi między innymi postulatami wystąpili do Rady Narodowego Centrum Nauki przedstawiciele Akademia Młodych Uczonych PAN - AMU PAN, Rada Młodych Naukowców i Krajowa Reprezentacja Doktorantów. Chcą również większej elastyczności w rozliczaniu i przesuwaniu środków grantowych.

Wśród zgłoszonych przez nich propozycji są także między innymi:

✅ zwiększenie liczby naborów w konkursie PRELUDIUM
✅ likwidacja SONATINY i przesunięcie środków do SONATY
✅ wydłużenie okresu, w którym można się starać o SONATĘ BIS
✅ niewliczanie do limitu projektów wniosków, które są w trakcie oceny

Szczegóły ⤵️