Ponad Granicami

31/10/2025

🔻 Twórczość Jana Kochanowskiego w Stowarzyszenie Polaków Gagauzji w Komracie

👉 https://ponadgranicami.org/tworczosc-jana-kochanowskiego-w-stowarzyszeniu-polakow-gagauzji-w-komracie/

27 września w siedzibie Stowarzyszenia Polaków Gagauzji w Komracie odbyło się spotkanie w ramach akcji Narodowe Czytanie.

30/10/2025

🔻 Wołodymyr Kryżuk – ukraiński społecznik dbający o polskie miejsca pamięci na Wołyniu

"W trakcie polsko-ukraińskiego Biegu Pokoju w Mielnikiach pod Szackiem udało mi się odbyć rozmowę z Wołodymyrem Kryżukiem." - pisze nasz autor Kamil Dąbski. "Jest on Ukraińcem z Wołynia odznaczonym przez Instytut Pileckiego medalem Virtus et Fraternitas. Jego postać jest przykładem, w jaki sposób dwa narody mogą się pojednać w duchu prawdy." Zapraszamy na wywiad ⤵️

👉 https://ponadgranicami.org/wolodymyr-kryzuk-ukrainski-spolecznik-na-wolyniu/

29/10/2025

🔻 Polskie ślady we Władywostoku 🇵🇱

"Władywostok, choć oddalony od Polski o tysiące kilometrów, kryje w sobie ślady polskiej obecności sięgające XIX wieku. Choć dziś grupa Polaków mieszkających w mieście jest niewielka, materialne pamiątki wciąż są obecne w przestrzeni miasta. Te miejsca przypominają o polskim śladzie na Dalekim Wschodzie."

👉 https://ponadgranicami.org/polskie-slady-we-wladywostoku/

📸 Kościół NMP (dawna katedra katolicka) we Władywostoku – najbardziej namacalny symbol obecności Polaków w tym mieście.

27/10/2025

🔻 Ciekawostki Ponad Granicami - POLACY NA DZIKIM ZACHODZIE 🤠🏜️🌵🇵🇱

Więcej informacji w artykule:

👉 https://ponadgranicami.org/polscy-kowboje-i-osadnicy-na-dzikim-zachodzie/

25/10/2025

🔻 Maria Czaplicka – badaczka Syberii i pionierka antropologii

"Maria Antonina Czaplicka (1884–1921) była jedną z najbardziej niezwykłych postaci w historii polskiej i europejskiej antropologii. Pochodząca z Warszawy badaczka, której życie przypadło na czas przełomów historycznych, zapisała się w dziejach nauki jako pierwsza kobieta wykładająca antropologię w Oksfordzie oraz jako odważna eksploratorka Syberii. Jej prace o szamanizmie i kulturach rdzennych ludów północnej Azji pozostają do dziś cennym źródłem wiedzy, a jednocześnie świadectwem wytrwałości i determinacji kobiety, która musiała walczyć o swoje miejsce w świecie zdominowanym przez mężczyzn."

👉 https://ponadgranicami.org/maria-czaplicka-badaczka-syberii-i-pionierka-antropologii/

📸 Maria Antonina Czaplicka w 1916 r. Źródło: By Polona

24/10/2025

🔻 Uzbrojenie Korpusu Ochrony Pogranicza w latach 1924 – 1939 [4/5] ⚔️

Zbliżamy się do końca naszego cyklu artykułów o uzbrojeniu KOPu, tym razem mamy dla Państwa 4, czyli przedostatnią odsłonę tej serii.

👉 https://ponadgranicami.org/uzbrojenie-korpusu-ochrony-pogranicza-w-latach-1924-1939-4-5/

23/10/2025

🔻 Głos polskich harcerzy z Wileńszczyzny

"Związek Harcerstwa Polskiego na Litwie od wielu lat działa i rozwija się, kształcąc polską młodzież z Wileńszczyzny i nie tylko w duchu patriotyzmu, braterstwa oraz wiary. Jedną z jego jednostek jest Szumski Szczep Harcerski "Burza". Działa on w położonym na Wileńszczyźnie Szumsku i okolicach, tuż przy granicy litewsko-białoruskiej."

👉 https://ponadgranicami.org/glos-polskich-harcerzy-z-wilenszczyzny/

23/10/2025

🔻 Od Mińska do Rygi. Droga do rozejmu z bolszewikami

"Październik 1920 roku przyniósł przełomowy moment w historii Polski – zawarcie rozejmu z bolszewicką Rosją po dramatycznych miesiącach wojny. Decyzje podejmowane przy negocjacyjnym stole miały nie tylko wymiar militarny, ale również polityczny, kształtując losy młodego państwa. Jak wyglądały rozmowy, jakie były warunki rozejmu i jak zareagowało na nie społeczeństwo? Wszystko to pokazuje, jak cienka była granica między zwycięstwem a katastrofą."

👉 https://ponadgranicami.org/od-minska-do-rygi-droga-do-rozejmu-z-bolszewikami/

📸 Delegacja polska na rozmowy o zawieszeniu broni i zawarciu pokoju z Rosją Sowiecką 1920. Od lewej siedzą: Władysław Kiernik, gen. Mieczysław Kuliński, Jan Dąbski, Stanisław Grabski, Leon Wasilewski. Stoją: Michał Wichliński, Witold Kamieniecki, Norbert Barlicki, Adam Mieczkowski, Ludwik Waszkiewicz.

22/10/2025

🔻 Klimat Kresów – wędrówki muzealne. Początek

Niniejszym tekstem rozpoczynamy nowy cykl, dotyczący kresowego muzealnictwa, serdecznie zapraszamy do czytania:

"Ciężko wyobrazić sobie kształt polskiej duszy, dorobek kultury, nauki i życia społecznego bez Kresów. Ich poznawanie to zawsze pasjonująca wędrówka do świata, który niby już odszedł, ale – zwłaszcza w wymiarze niematerialnym – ciągle przenika naszą rzeczywistość. Niniejszy cykl to swoista wyprawa do kresowego uniwersum. Poczuć klimat Kresów można poprzez wizytę w licznych polskich muzeach, które będą wehikułem tej podróży."

👉 https://ponadgranicami.org/klimat-kresow-wedrowki-muzealne-poczatek/

21/10/2025

🔻 Zbrodnia Wehrmachtu w Uryczu – Wrzesień 1939

"Historia Urycza przypomina nam, że wojna to nie tylko bitwy i polityczne traktaty, ale również los zwykłych ludzi – cywilów i żołnierzy, którzy ginęli. Pamięć o nich jest nie tylko hołdem dla ofiar, ale i przestrogą, że popełniane zbrodnie są najciemniejszym obliczem wojny. Dziś naszym obowiązkiem jest ocalić tę pamięć i przekazywać ją kolejnym pokoleniom, aby nigdy więcej nienawiść i totalitarna ideologia nie doprowadziły do tragedii podobnej do tej, która wydarzyła się we Wrześniu 1939 roku w Uryczu."

👉 https://ponadgranicami.org/zbrodnia-wehrmachtu-w-uryczu-wrzesien-1939/

📸 Uroczystości upamiętniające zbrodnie Wehrmachtu w Uryczu na dzisiejszej Ukrainie

20/10/2025

🔻 Babcia Szura - legenda Wołynia

"W małej wiosce Sokół na zachodnim Wołyniu blisko granicy z Polską żyje starsza drobna kobieta, która stała się legendą i symbolem pojednania polsko-ukraińskiego. To Ołeksandra Wasiejko znana powszechnie jako Babcia Szura. Historia jej samej oraz jej ojca jest wręcz trudna do uwierzenia, ale stanowi doskonały przykład tego, jak historia jest nieprzewidywalna."

👉 https://ponadgranicami.org/babcia-szura-legenda-wolynia/

📸 Fot. Karolina Romanowska

19/10/2025

19 października po raz 99 obchodzimy Światowy Dzień Misyjny. To dobry moment abyście Państwo zapoznali się z najnowszym artykułem na naszym portalu:

🔻 Polscy misjonarze w Boliwii

"Boliwia — kraj o tysiącu twarzy. Ukryta w sercu Ameryki Południowej, oplatana zielenią Amazonii i majestatem Andów, zachwyca swoją różnorodnością przyrodniczą, bogactwem kultur i surowym pięknem. Jest to jedno z najuboższych państw kontynentu, a jednocześnie jedno z najbardziej duchowych — głęboko zakorzenione w tradycjach rdzennych ludów, wrażliwe na sacrum, a zarazem otwarte na Ewangelię. To właśnie tam, gdzie drogi są wyboiste, a dystanse między osadami mierzy się bardziej w godzinach marszu niż kilometrach, polscy misjonarze od dekad niosą światło — nie tylko wiary, ale i nadziei, edukacji oraz zwyczajnej, ludzkiej obecności.

👉 https://ponadgranicami.org/polscy-misjonarze-w-boliwii/