Głosy Humanistyki

09/08/2025

Mapa świata, różowe tulipany i pianino 🗺️🌷🎹

Tym razem, w poszukiwaniu kolejnego bohatera humanistyki, zawędrowaliśmy do Katowic. Tam skierowano nas do budynku Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytet Śląski w Katowicach, gdzie mieliśmy znaleźć specjalistkę od polityki i psychologii - prof. Agnieszkę Turską-Kawę.

Jednak jeszcze zanim trafiliśmy do odpowiedniego gabinetu, mieliśmy chwilę aby przyjrzeć się uniwersyteckiemu budynkowi i zwiedzić jego rozległe korytarze. Za każdym rogiem czekała na nas jakaś ciekawa instalacja, przytulne miejsce do wypicia kawy czy muzyczny kącik. Polecamy zobaczyć to na własne oczy dzięki naszym zdjęciom!

Jednak prawdziwej magii doświadczyliśmy dopiero po wejściu do gabinetu pani profesor…

Do usłyszenia! 🎙️

08/08/2025

Czy znamy odpowiedź na choć jedno pytanie? 👥

Po rozmowie z naszą dzisiejszą gościnią okazuje się, że świat nie jest ani trochę czarno-biały, a my nie zawsze potrafimy sobie z tym poradzić. Kogo usłyszycie w dzisiejszym odcinku?

Agnieszka Turska-Kawa, profesorka, prorektorka ds. Nauki Uniwersytet Śląski w Katowicach.

Politolożka i psycholożka, łącząca te dziedziny dla interdyscyplinarnych badań nad zachowaniami wyborczymi, komunikacją polityczną czy patologiami demokracji. W ostatnim czasie jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół tzw. grey voters oraz tematów dotyczących teorii spiskowych.

🏫 Od 2024 r. jest prorektorką ds. nauki, a w bieżącym roku akademickim pełni również funkcję profesor wizytującej na Leuphana Universität Lüneburg w Niemczech. Jest wielokrotną laureatką nagród, m. in. JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego, a także stypendystką MNiSW dla wybitnych młodych naukowców.

Pani profesor jest dyrektorką Centrum Badawczego Społecznej Aktywizacji Seniorów oraz zastępczynią kierownika Centrum Badawczego Polityki Publicznej i Problemów Regulacyjnych. Popularyzuje naukę angażując się m.in. w Śląski Festiwal Nauki Katowice.

📚 Autorka i współautorka wielu publikacji naukowych. Wśród nich m. in.:
- "Leksykon polskich partii politycznych", R. Glajcar, W. Wojtasik, 2017, Wydawnictwo Adam Marszałek
- "Active social media users on conspiracy Facebook groups. Political, leadership, and worldview profiles", I. Pilch, 2025, Communication Today? 16(1), 106-123.
- "Religiosity, trust, and the acceptance of the SARS-CoV-2 pandemic restrictions: the case of Poland", I. Pilch, N. Galica, 2023, Journal of Contemporary Religion, vol 38, is 3, pp. 513-532.

Prywatnie pani profesor jest mamą dwóch synów i właścicielką owczarka francuskiego o imieniu Dante. Jej dzieci grają na trąbce, pianinie, perkusji, dlatego bardzo ceni sobie momenty ciszy. Czas wolny lubi spędzać aktywnie - uprawia karate, pływa czy jeździ na nartach. Pasjonuje się tworzeniem różnych rzeczy, ma już za sobą garncarstwo czy decoupage. Jedyna książka, do której zawsze wraca, to “Kubuś Puchatek”.

🌐Odcinek już dostępny!🌐
YouTube: https://youtu.be/0zBqevHaXj4?si=KVZZGLFtCyxhdBM4
LinkTree: https://linktr.ee/glosy_humanistyki

Agnieszka Turska-Kawa, profesorka, prorektorka ds Nauki Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Politolożka i psycholożka, łącząca te dziedziny dla interdyscypl...

07/08/2025

Czy umiesz myśleć krytycznie? 🤔

Nasza rozmowa z prof. Turską-Kawą skupia się przede wszystkim na jej najnowszych badaniach naukowych. Dotyczą one dwóch zupełnie różnych zagadnień- tzw. grey voters oraz teorii spiskowych. Jako pierwsi mamy ekskluzywny wgląd w jeszcze nieopublikowane badania, które mogą okazać się niezwykle wartościowe dla współczesnej nauki.

O czym jeszcze rozmawialiśmy z profesorką Agnieszką Turską-Kawą?
- Skąd bierze się pomysły na projekty badawcze?
- Czy istotą badań jest zmiana społeczna?
- Czy nauka powinna być międzynarodowa?
- W którym momencie przychodzi satysfakcja z nauki?
- Jaka jest relacja między nauką a sztuką?
- Czy jest możliwa demokracja bez teorii spiskowych?
- Czy przeprowadzając wywiady, wpływa się jakoś na badanych?
- Jak tworzą się teorie spiskowe?
- Czy teorie spiskowe łączy się z populizmem i spadkiem zaufania do nauki?
- Jak radzimy sobie z brakiem odpowiedzi?
- Kto cierpi przez teorie spiskowe?
- Kim są grey voters?

Ten odcinek udziela nam bardzo wielu odpowiedzi, jednak w miejscu poprzednich pytań wywołuje kolejne, coraz bardziej skomplikowane. Czy one kiedykolwiek się skończą?

Publikacja już jutro!

Do usłyszenia! 🎙️

06/08/2025

Czy nadużywamy słowa “cud”? 🕊️

W rozmowie z prof. Lidią Fiejdasz-Buczek pytamy zarówno o zagadnienia naukowe, jak i prywatne. Rozmawiamy o roli nauki i badań z zakresu prawa kanonizacyjnego oraz pytamy o konkretne przykłady dotyczące procesów. Pani profesor odpowiada wyczerpująco, szczegółowo i profesjonalnie, a my zapoznajemy się z zupełnie obcą dla nas dziedziną, pełną pytań, pasji i naukowego profesjonalizmu.

O czym jeszcze rozmawialiśmy z profesorem Lidią Fiejdasz-Buczek?
- Czym różni się “zwykłe” prawo od prawa kanonizacyjnego?
- Jakie są podstawy do beatyfikacji?
- Jak wygląda proces kanonizacyjny?
- Czy prawo kanoniczne jest nauką?
- Czym cud różni się od łaski bożej?
- Jak proces kanonizacji zmieniał się przez ostatnie lata?
- Czy nowe technologie mogą podważyć świętość?
- Czy ateista może doświadczyć cudu?
- Jak identyfikuje się świętych?
- Kto wchodzi w skład trybunału kanonizacyjnego?

Podczas rozmowy dowiadujemy się szczegółów dotyczących nauki, która ma bezpośredni związek z wiarą, przez co często nie jest traktowana jako “prawdziwa nauka”. Pani profesor wyjaśnia nam jednak, dlaczego takie stwierdzenie wcale nie jest prawdziwe.

🎙️Odcinek jest już dostępny!

31/07/2025

Czy kość udowa może zrosnąć się w jedną noc? 🦵🏻

Nasza dzisiejsza rozmowa jest fascynująca i wyjątkowa, rozmawiamy bowiem o cudach, procesach kanonizacyjnych i zjawiskach paranaturalnych.

🏫Lidia Fiejdasz-Buczek, doktor habilitowany, adiunkt Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II .

Specjalizuje się w prawie kanonizacyjnym oraz wyznaniowym. Bada procedury prowadzące do beatyfikacji i kanonizacji błogosławionych oraz te, które służą nadaniu tytułu Doktora Kościoła. W swoich pracach naukowych zajmuje się zjawiskami mistycznymi towarzyszącymi świętości oraz cudami udowodnionymi do kanonizacji, a także cenzurą teologiczną pism kandydatów na ołtarze, rolą adwokatów i biegłych w sprawach kanonizacyjnych, ekshumacjami sług Bożych oraz relikwiami. Analizuje znaczenie świętych i błogosławionych we współczesnym świecie.

Jest laureatką kilku nagród rektorskich oraz nagrody indywidualnej I stopnia za wyróżniającą się rozprawę habilitacyjną. Za tę pracę Stowarzyszenie Wydawców Katolickich przyznało jej wyróżnienie Feniks 2020 w kategorii „Kościół wobec współczesności”.

Pełniła funkcję opiekuna naukowego zwycięskiej drużyny w VIII Ogólnopolskim Konkursie Prawa Kanonicznego w Warszawie. Podczas międzynarodowych targów edukacyjnych Korea Study Abroad Fair 2015 w Seulu reprezentowała Wydział Prawa KUL na stoisku Ambasady RP.

📚Autorka i współautorka wielu publikacji naukowych. Wśród nich m. in.:
- Sprawy kanonizacyjne za pontyfikatu papieża Benedykta XVI. Studium prawno-kanoniczne (Lublin 2019)
- Postępowanie kanonizacyjne w diecezji lub eparchii (Lublin 2017, współautor: Henryk Misztal)
- Prywatnie pani profesor jest żoną i mamą, dla której rodzina zawsze pozostaje na pierwszym miejscu. W wolnych chwilach, wspólnie z mężem, chętnie przyrządza potrawy kuchni koreańskiej i włoskiej. Znajomi żartują, że gdyby nie została naukowcem, z powodzeniem mogłaby prowadzić własną restaurację.

🌐Odcinek już dostępny!🌐
YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=gEvlEaTbxtQ&ab_channel=G%C5%82osyHumanistyki
Spotify: https://open.spotify.com/episode/634yAL8I1aOHyy60vAEM3Q?si=51c69cbcc31c4ac1
LinkTree: https://linktr.ee/glosy_humanistyki

Lidia Fiejdasz-Buczek, doktor habilitowany, adiunkt Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. ...

30/07/2025

Lubelskie cebularze, włoskie księgi i piękny puchar ⛪️🏆

W kolejnym odcinku trafiliśmy do Lublina, gdzie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II spotkaliśmy się ze specjalistką od cudów - prof. Lidią Fiejdasz-Buczek. Zostaliśmy przyjęci niezwykle ciepło i, za sprawą naszego gościa, od razu poczuliśmy się jak w domu.

Obdarowano nas całą masą słodkości i innych przekąsek, ale przede wszystkim specjalistyczną wiedzą z zakresu prawa kanonizacyjnego. Mogliśmy dotknąć wyjątkowych, cennych ksiąg pochodzących z procesu beatyfikacyjnego ks. Jerzego Popiełuszki, obejrzeć publikacje pani profesor i przekartkować grube tomy dotyczące prawa kanonicznego. 📚

Jednak najciekawsze rzeczy uchwyciliśmy już na nagraniu. Wyczekujcie odcinka z niecierpliwością!

Do usłyszenia! 🎙

30/07/2025

Świeża kawa, Pałac Kultury i kolorowe murale ☕️

W ostatnio opublikowanym odcinku możecie usłyszeć rozmowę ze specjalistą w dziedzinie nauk o bezpieczeństwie, prof. Aleksandrowiczem. A co dzieje się w tle nagrania?

Tym razem całkiem sporo. Poszukując odpowiedniego miejsca do rozłożenia sprzętu, dotarliśmy do baru leżącego u stóp Pałacu Kultury. Trafiliśmy akurat na wczesną porę lunchową. Możecie więc usłyszeć, jak brzmi Warszawa, która harmonizuje z naszym gościem i stanowi barwne tło dla jego przemyśleń.

🌐 Tu posłuchasz odcinka: 🌐

YouTube: https://youtu.be/l-EndNxZ1qk?si=DqOeDerijJ3iyRt_

Spotify: https://open.spotify.com/episode/3YeDPcO5ix9nsGc2bSsjv6?si=K2sa3qFuTAKHkpSkZJei2Q&context=spotify%3Ashow%3A73EOP7KsU0Lv0VPCj5vpDK

LinkTree: https://linktr.ee/glosy_humanistyki

Do usłyszenia! 🎙

12/06/2025

Czy można pomóc wszystkim? 🤔

Dzisiaj o niezwykle trudnych, ale też niezmiernie ważnych tematach rozmawiamy z Tomaszem Aleksandrowiczem, profesorem Akademia Policji w Szczytnie , który zajmuje się naukami o bezpieczeństwie. Specjalizuje się w bezpieczeństwie narodowym, bada m.in. prawne i polityczne aspekty współczesnego terroryzmu oraz trwającą wojnę informacyjną.

🏫 Profesor Aleksandrowicz ukończył studia prawnicze, zarówno na Akademii Szkoły Policji w Szczytnie, jak i w MGIMO. Stopień doktora habilitowanego nauk o bezpieczeństwie uzyskał na Akademia Sztuki Wojennej. Był funkcjonariuszem polskich służb specjalnych oraz pracownikiem Zespołu Doradców Prezydenta RP. Wykładał w Collegium Civitas, na Uczelnia Łazarskiego w Warszawie oraz na Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku. Obecnie związany jest naukowo z Akademią Szkoły Policji w Szczytnie.

Jest ekspertem Narodowego Centrum Studiów Strategicznych oraz specjalistą ds. zarządzania informacją w Centrum Badań nad Terroryzmem, a także członkiem Rady Naukowo-Eksperckiej Instytutu Studiów nad Terroryzmem WSIiZ w Rzeszowie i Przewodniczy Radzie Nadzorczej Zarządu Wywiadu Ekonomicznego. Pełni funkcję specjalisty w Zespole Doradców Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz Zespole Koncepcji Działania Strategicznego Przeglądu Bezpieczeństwa Narodowego. Jest także członkiem Fundacji Po.Int łączącej świat nauki ze środowiskiem oficerów służb wywiadowczych.

📚 Autor i współautor wielu publikacji naukowych. Wśród nich m. in.:
- "Podstawy walki informacyjnej" (2016, Editions Spotkania)
- "Bezpieczeństwo w Unii Europejskiej" (2011, Difin)
- "Prognozowanie zagrożeń terrorystycznych. Aspekty metodologiczne" (2022, Difin)

Prywatnie pan profesor interesuje się współczesnym science fiction. Słucha Lennona, Beatlesów i Boba Dylana. Do jego ulubionych aktywności należy bieganie z psami w nadmorskim lesie 🐶 Najbardziej jednak odpręża go jazda samochodem, podczas której nie może pozwolić swoim myślom na odpłynięcie w stronę naukowych rozważań.

🌐Odcinek już dostępny!🌐
YouTube: https://youtu.be/l-EndNxZ1qk?si=DqOeDerijJ3iyRt_
Spotify: https://open.spotify.com/episode/3YeDPcO5ix9nsGc2bSsjv6?si=K2sa3qFuTAKHkpSkZJei2Q&context=spotify%3Ashow%3A73EOP7KsU0Lv0VPCj5vpDK
LinkTree: https://linktr.ee/glosy_humanistyki

H

Tomasz Aleksandrowicz, profesor Akademii Szkoły Policji w Szczytnie 🌍Doktor habilitowany nauk o bezpieczeństwie, specjalizujący się w bezpieczeństwie narodo...

11/06/2025

Czy obchodzi Cię to, co jest naprawdę? 🌍

Rozmawiając z prof. Tomaszem Aleksandrowiczem, dowiadujemy się co fascynuje go w naukach o bezpieczeństwie oraz jak patrzy on na swoją codzienność. Pytamy, czy nie przytłacza go jego własna wiedza, jak sobie z nią radzi i co ona dla niego znaczy. W zamian profesor próbuje nas przekonać, że pod żadnym pozorem nie wolno nam się bać.

O czym jeszcze rozmawialiśmy z profesorem Tomaszem Aleksandrowiczem?
- Która praca jest lepsza, praktyczna czy teoretyczna?
- Co jest złego w tym, że praca jest naszym hobby?
- Co można przenieść z doświadczenia zawodowego do pracy badacza?
- Czy specjalista ds. bezpieczeństwa może być optymistą?
- Czy mamy pomysł na nowy paradygmat?
- Komu chcemy wierzyć?
- Czy teorie spiskowe należą do głównego nurtu współczesnej kultury?
- Po co nam naiwność w nauce?
- Kto kształtuje rzeczywistość?
- Czy powinniśmy potępiać terroryzm?
- Jaka jest największa porażka demokratycznego państwa?
- Czy Ukraina powinna się poddać?
- Czy są rzeczy, których wolałby pan nie wiedzieć?
- Jak przestać myśleć?
- Czym jest bezpieczeństwo zintegrowane?

Ten odcinek opowiada o drodze naukowej człowieka, który zaczynał jako funkcjonariusz polskich służb specjalnych i widział na własne oczy, jak zarządza się bezpieczeństwem narodowym. Dowiemy się, jak to, czego doświadczył, wpłynęło na jego obecną postawę życiową i czy inaczej widzi teraz rzeczywistość…

Do usłyszenia! 🎙

11/06/2025

Kto przeczyta setki książek? 📚

Gość naszego ostatnio opublikowanego odcinka, prof. Arkadiusz Bagłajewski, opowiada nam o swojej ścieżce naukowej, jednocześnie skupiając się na historii polonistyki, która obecnie przerodziła się w literaturoznawstwo. Mówi o tym, kto tak naprawdę może i powinien pisać książki oraz o wpływie romantyzmu na naszą obecną rzeczywistość. Zastanawia się także, jakie znaczenie ma współczesna literatura.

O czym jeszcze rozmawialiśmy z profesorem Arkadiuszem Bagłajewskim?
- Czym jest literaturoznawstwo?
- Czym jest mesjanizm smoleński?
- Czy do pracy potrzebna jest cisza?
- Jakie są wady reportażu dziennikarskiego?
- Gdzie najlepiej się odpoczywa?
- Co krytyk literatury czyta w czasie prywatnym?
- Do czego prowadzi “queerowanie” Konopnickiej?
- Czy romantyzm jest niebezpieczny?
- Dlaczego powinniśmy słuchać literaturoznawców?
- Czy obserwujemy właśnie upadek literatury?
- Z czym obecnie mierzą się autorzy?
- Co może na nowo zdefiniować literaturę?

Rozmawialiśmy o pasji, sztuce i miłości do polskiego słowa z osobą, która jest w tych dziedzinach niepodważalnym specjalistą. Wspomnimy także o tym, jak taki specjalista pracuje, myśli i przede wszystkim, jak odpoczywa. Raz jeszcze zalraszamy do przesłuchania.

Do usłyszenia! 🎙

29/03/2025

Arkadiusz Bagłajewski, profesor, dyrektor instytutu i kierownik katedry na Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie📜

Literaturoznawca polonistyczny, specjalizujący się w polskim romantyzmie i literaturze współczesnej. Komentuje dzieła romantyków, m. in. Z. Krasińskiego i K. Ujejskiego oraz recenzuje literaturę nową i najnowszą. Krytyk, twórca esejów, historyk i krytyk literatury polskiej, wydawca, redaktor.

🏫 Dyrektor Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa oraz Kierownik Katedry Historii Literatury Polskiej na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od początku Związany z kwartalnikiem literackim “Kresy” (w latach 1989-2010), w którym przez 15 lat pełnił funkcję redaktora naczelnego. Członek Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, Komitetu Nauk o Literaturze Polska Akademia Nauk oraz Rady Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych. Kilkukrotny Przewodniczący jury Nagrody Literackiej Miasta Radomia, od roku 2018 zastępca przewodniczącego Konferencji Polonistyk Uniwersyteckich (KPU). Prowadził Warsztaty Literackie w Centrum Kultury w Lublinie opiekował się Studenckim Kołem Naukowym Polonistów. Wielokrotnie nagradzany, w tym: trzema Nagrodami Rektora UMCS stopnia II i jedną stopnia III, czterema Nagrodami prezydenta Miasta Lublin za Upowszechnianie Kultury, nagrodą indywidualną Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego II stopnia, a także Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi.

📚Autor i współautor wielu publikacji naukowych. Wśród nich m. in.:
- Ostatni romantyk. Twórczość liryczna Kornela Ujejskiego (Lublin 1999, Wydawnictwo UMCS)
- Poezja "trzeciej epoki". O twórczości Zygmunta Krasińskiego w latach 1836-1843 (Lublin 2009, Wydawnictwo UMCS)
- Mapy dwudziestolecia 1989-2009. Linie ciągłości (Lublin 2012, Wydawnictwo UMCS)
- Obecność romantyzmu (Lublin 2015, Wydawnictwo UMCS)
- Inny Krasiński (Lublin 2021, Wydawnictwo UMCS)
- Zapomniany romantyzm. W kręgu tematów i twórców romantyzmu krajowego (Lublin 2024, Wydawnictwo UMCS)
- Kornel Ujejski, Skargi Jeremiego, opracował, objaśnieniami i komentarzem opatrzył Arkadiusz Bagłajewski (Kielce 2024, Pewne Wydawnictwo)

🎥 Prywatnie pan profesor jest entuzjastą kina, codziennie oglądającym filmy ze swojej pokaźnej domowej filmoteki, w której znajduje się ponad tysiąc płyt. Szczególnie lubi filmy w reżyserii Antonioniego, Felliniego, Mankiewicza, czy bardzo wczesnego Bergmana, zaś z polskich twórców wczesne filmy Lenartowicza i dzieła Leszczyńskiego. Obserwacjami ze swoich codziennych seansów dzieli się na Instagramie (https://www.instagram.com/arkbaglajewski/).

Stale uzupełnia swoją wiedzę, oglądając kolejne dzieła i czytając książki filmoznawcze. Czyta także dla przyjemności, ceni dobre przekłady, w których osoby tłumaczące są artystami języka polskiego. Lubi literaturę trudną, autorów takich jak: V. Nabokov, S. Bellow, J. M. Coetzee, O. Pamuk oraz S. Aleksijewicz. Na jego półce znajdziemy także dobry reportaż czy niemieckie i anglosaskie biografie. Odpoczywa podczas długich spacerów, układając w głowie myśli.

🌐Linki🌐
Odcinek: https://youtu.be/AC6UMWCHYf0?si=reBhTzAiXjSF_cLn
Spotify: https://open.spotify.com/episode/2iD77jU7cPkm7DUbZTAWGs?si=c1acb06383244339
LinkTree: https://linktr.ee/glosy_humanistyki

Arkadiusz Bagłajewski, profesor, dyrektor instytutu i kierownik katedry na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie 📖Literaturoznawca polonistyczny...

24/03/2025

Drewniane ptaszki, zdjęcie Torunia i kręte korytarze 🐤

Przy okazji ostatnio opublikowanego odcinka mieliśmy okazję odwiedzić Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Już od wejścia do Instytutu Badań Informacji i Komunikacji, budynek zrobił na nas ogromne wrażenie. Wyjątkowo piękną halę główną możecie zobaczyć na zdjęciach! Bardzo cieszyliśmy się, że profesor Marek Jeziński tak szybko nas znalazł, bo bez jego pomocy na pewno zgubilibyśmy się po drodze do gabinetu.

Na szczęście mieliśmy także dostęp do automatu z kawą i, czekając na naszego gościa, mogliśmy odzyskać trochę energii, dzięki czemu nasza rozmowa przebiegła świetnie!

Chcecie jej może posłuchać?
🌐Linki🌐
Odcinek: https://youtu.be/JZdj8nh1Flc?si=uNLz1MgeZ9ORGZ2D
LinkTree: https://linktr.ee/glosy_humanistyki

Do usłyszenia! 🎙