17/10/2025
A co w nowych „Sudetach”? Zapraszamy do lektury!
Czasopismo „Sudety” już od 24 lat prezentuje skarby najstarszych gór Śląska. Zapraszamy do lektury jesiennego wydania kwartalnika. Znów zabieramy Was w podróż szlakami przyrody, kultury, historii ale także współczesności regionu.
Wydawcą czasopisma jest ATUT Oficyna Wydawnicza z Wrocławia, Partnerem w ramach Wrocławskiego Programu Wydawniczego jest Wrocławski Instytut Kultury, a Mecenasami tego wydania zostali: firma Hama Polska oraz Bartosz Skowroński. Dziękujemy!
Aktualny numer „Sudetów” czeka na Państwa w e-sklepach (ATUT i NaszeSudety - turystyka, kultura, Dolny Śląsk) i punktach sprzedaży i salonach prasowych. Jak zawsze zespół redakcyjny życzy Państwu miłej lektury. Chętnych do dzielenia się wiedzą zapraszamy na łamy, zainteresowanych współpracą reklamową – prosimy o kontakt.
A co znajdziecie w 188. numerze?
N a w s t ę p i e
Jak zawsze na początku stałe pozycje czasopisma: „Krótko” z Sudetów przygotowywane od lat przez Waldka Brygiera (NaszeSudety - turystyka, kultura, Dolny Śląsk); sudecka poezja – tym razem „Hymn do słońca” Heinricha von Kleista (tłum. prof. Edward Białek) i galeria zdjęć sudeckich, w której prezentujemy młodego pasjonata fotografii, zaledwie piętnastoletniego Marcel Maciołek, który od zamknięcia do wydania numeru zdążył już zgarnąć dwie nagrody w konkursie fotograficznym Festiwal Górski im. Andrzeja Zawady w Lądku-Zdroju.
W s p ó ł c z e s n o ś ć
Dalej artykuł, który nawiązuje do wyzwań, o których mówiliśmy w poprzednich numerach – „Sudety 2035 szansą dla południa Dolnego Śląska”. W obszernej rozmowie z prezydentem Wałbrzycha Roman Szełemej zaglądamy w przeszłość, ale i przyszłość regionu. Zastanawiamy się nad tym, jak łączyć siły i wykorzystać potencjał południa, by przestał być on statystycznym outsiderem. Warto przeczytać, by zrozumieć o co walczą samorządowcy zjednoczeni w Deklaracji „Sudety 2035”.
W ę d r ó w k a
Jesień to najpiękniejsza ponoć pora w górach, więc aż wstyd siedzieć w domu. Dlatego tym bardziej polecamy wędrówkę po Sudetach – koleją i… śladami kolei. Wojciech Głodek (Przystanek Dolny Śląsk) zaprasza „Znów do Karpacza”. Okazją stało się otwarcie przez Koleje Dolnośląskie S.A. po latach połączenia do znanego niemal wszystkim Polakom kurortu (BTW: połączenie dziś bije rekordy frekwencyjne!). Z kolei (ale nie pracuje na kolei :) ) debiutująca na naszych łamach Magdalena Kuchta (Skarby z Podróży) prowadzi czytelników „Śladem dawnej kolei zębatej” – gratka dla fanów dawnych technologii! A skoro wędrowanie, to i jedzenie! Historię regionalnego skarbu kulinarnego w artykule „Kamiennogórski ser pleśniowy” – opowiada Sebastian Sroka.
Wspominamy też tekstem Olafa Płachty i Wiolety Topolskiej-Płachty postać zasłużonego dla turystyki nie tylko sudeckiej Bronisława Turonia.
H i s t o r i a
Dla miłośników historii i architektury mamy znów ucztę. Niezawodny Wolfgang J. Brylla rozwiązuje kolejną organową zagadkę, tym razem opisując „Kościół w Wałbrzychu-Podgórzu i jego organy”. Zainspirowany wcześniejszym artykułem Brylli o losach organów prudnickiego kościoła Adam Lutogniewski postanowił przybliżyć nam „Ostatnie lata kościoła ewangelickiego w Prudniku”. To zapis znikania tego przedwojennego symbolu miasta. Adrian Dwornicki tym razem bada historię „Kościoła ewangelickiego pw. Dobrego Pasterza”, a Marian Gabrowski przybliża dramatyczną opowieść o „Pożarze wieży kościoła w Krzeszowie w 1913 roku”. Idąc dalej wątkiem historyczno-sakralnym polecamy artykuł Moniki Szimy-Efinowicz, która wychodząc od nowej wystawy w Muzeum Ślężańskie w Sobótce snuje opowieść „W ślężańskich dobrach kanoników regularnych”. �Michał Naskręt (Sudety na starych pocztówkach) znów sięgając do swego zbioru przypomina „Historię zamku Bolczów i zaginionego schroniska”, a Piotr Retecki tłumaczy kolejne strony „Kroniki miasta Gottesberg” Johannesa Braunnera.
Tymczasem Maciej Czarnecki, kontynuując cykl Sudecki modernizm, zabiera nas do bardziej współczesnego obiektu. W artykule „DW Orlen – zielony dach spod Śnieżki”, pokazuje jak nowoczesna architektura może uszanować górski krajobraz.
P r z y r o d a
Stale na naszych łamach goszczą geologia, fauna i flora Sudetów. Zobaczcie co przygotowali tym razem nasi stali autorzy. Tomasz Pawlik pisze o „Serpentynicie i prehistorycznych górnikach”, odkrywając tajemnice mineralne Sudetów. Dalej Adrian Marciszak odsłania losy „Paleontologicznego skarbu Sudetów Wschodnich”, a Włodzimierz Kita opisuje, ilustrując pięknymi zdjęciami, „Ozorka dębowego”. Polecam też rozmowę pt. „Stworzyć nową legendę chryzoprazu” z wybitnym mineralogiem, profesorem Michałem Sachanbińskim o zapomnianym skarbie Dolnego Śląska.��
Poza tym szczypta sudeckiej kultury. Prezentujemy nowe wydawnictwa o tematyce sudeckiej – premierowe „Pan Omnia i inne opowiadania górskie” Wydawnictwo Wielka Izera we współpracy z Ad Rem Wydawnictwo Poligrafia oraz „Swojość” Zbigniew Piotrowicz wydaną przez Wydawnictwo Stapis. Relacjonujemy też ważne dla regionu wydarzenia. My byliśmy m.in. na Letnim Biwaku Fundacja GOPR.
Bardzo dziękuję wszystkim autorkom i autorom, pani korektor i panu od składu dtp za ich pracę, a Państwa
nieustająco zapraszam do lektury, do współpracy i do reklamowania się na łamach [Kamil]