Duong Quyen, Singapore (2025)

19/08/2025

Những nghề mà AI không bao giờ thay thế được

Trong một thế giới mà ai cũng lo sợ một ngày nào đó công việc mình đang làm sẽ bị thay thế bởi AI… vẫn có những nghề nghiệp tồn tại như những “ốc đảo” của cảm xúc và sự tinh tế.
Những nghề chỉ có thể làm bằng cả trái tim và đôi bàn tay con người.

Tuần này, mình hẹn một bác nghệ nhân chỉnh đàn piano đến nhà.
Suốt hai tiếng, bác kiên nhẫn mở nắp đàn, nâng niu từng phím, căng chỉnh từng dây. Thỉnh thoảng, bác dừng lại, gõ nhẹ một nốt, nghiêng tai lắng nghe… rồi mỉm cười khi tìm thấy độ rung hoàn hảo.
Bản nhạc cuối buổi bác chơi – trên chính cây đàn vừa được chỉnh – nghe vừa chuẩn xác vừa ấm áp. Cảm giác như cả căn phòng đang thở cùng tiếng đàn.

Ở công ty mình, có một bác gần 70 tuổi, khỏe mạnh và hiền lành như một người cha.
Công việc của bác có cái tên lạ: Arborist.
Mỗi tuần vài lần, bác đi “khám sức khỏe” cho cây xanh – chạm vào thân cây, nhìn tán lá rung rinh, kiểm tra xem cây có mục ruỗng hay nguy cơ gãy đổ không.
Bác nói về công việc với ánh mắt lấp lánh, như đang kể về những người bạn lâu năm. Và bật mí… đây là nghề cực hiếm, thu nhập đáng ngưỡng mộ, nhưng không dễ có chứng chỉ để hành nghề.

Hôm trước, mình đọc một bài viết về một người đầu bếp ở gần nhà – người nấu những bữa ăn đặc biệt cho những người sắp rời khỏi thế giới này.
Khách của ông thường là những người vừa nhận tin dữ, chọn một bữa ăn cuối cùng thật trọn vẹn: má bò, vịt nấu đông, một ly vang đỏ.
“Thức ăn là biểu tượng của tình yêu,” ông nói, “nhất là trong các nền văn hóa lấy ẩm thực làm trung tâm như ở châu Á.”
Bữa ăn ấy không chỉ là dinh dưỡng, mà là sợi dây cuối cùng kết nối người bệnh và gia đình – dù họ chỉ có thể ăn được một chút.

Những công việc như thế – chỉnh âm cho một cây đàn, chạm tay vào thân cây già, nấu một bữa ăn cuối cùng – đều có một điểm chung: chúng đòi hỏi “human touch”.
Sự tinh tế không máy móc nào bắt chước được.
Sự kết nối chỉ con người mới trao được cho nhau.

Trong kỷ nguyên AI, có lẽ chìa khóa không phải là chống lại sự thay thế, mà là chọn sống sâu sắc hơn.
Để AI làm những việc có thể, và chúng ta có thể dành thời gian, công sức, năng lượng cho những điều chỉ con người mới làm được – để sống trọn vẹn, chạm vào nhau thật hơn.

Ảnh: Uplash (Đây là "nghề" mà mình cũng thích làm: Ôm cây😆- forest bathing)

18/08/2025

Thi thoảng có bạn vẫn hỏi mình: "Team SEBA Nexus của chị còn làm việc với nhau không mà ít khi thấy "lên sóng" quá?".

Câu trả lời là vẫn chưa bao giờ có "cuộc chia ly" nào cả nhá mọi người ơi! Bằng chứng là đều đặn thứ Hai hàng tuần team vẫn họp hành "ủ mưu" thế này đây 😁. Còn tùy từng thời điểm chúng mình sẽ chọn xuất hiện riêng hoặc theo team.

Mời cả nhà hãy làm "Gia Cát Dự" xem dự án tiếp theo của team sẽ là gì nhé 😁

15/08/2025

Mình đã từ bỏ việc dậy sớm — và hiệu suất tăng gấp đôi

Ai cũng bảo muốn thành công thì phải dậy sớm.
Nếu vậy thì chắc mình… không có cửa😁.

Suốt nhiều năm, mình ép bản thân thành “người thành công” kiểu mẫu: ngủ lúc 10-10h30, đặt báo thức 5h30–6h. Kết quả? Ngày nào cũng lê lết như zombie, mắt díp lại từ sáng, đầu óc đặc quánh, cả ngày dài trôi qua mà thực sự chẳng làm được bao nhiêu việc.

Cuối cùng, mình buông bỏ. Không phải vì lười, mà vì nhận ra cơ thể mình không vận hành theo “múi giờ” của những người khác. Giờ mình đi ngủ 11h, dậy 7h — và thật kỳ lạ, vài tiếng làm việc buổi sáng lại hiệu quả gấp nhiều lần cả ngày vật vờ trước kia.

Và mình cũng không đơn độc. Ali Abdaal — YouTuber, bác sỹ và chuyên gia hiệu suất với hàng triệu người theo dõi — cũng từng cố biến mình thành người dậy sớm lúc 5h. Anh thử hàng loạt “morning routine thần thánh”: thiền, tập thể dục, uống cà phê… nhưng suốt một thời gian dài, năng lượng và khả năng tập trung của anh vẫn tụt dốc. Cuối cùng, Ali dừng lại và chấp nhận nhịp tự nhiên: dậy muộn hơn (7h), làm việc vào giờ anh tỉnh táo nhất (10h-14h).

#1. Vì sao lại thế?

Đây là câu chuyện của sleep chronotype — “hệ điều hành sinh học” gắn với nhịp sinh học (circadian rhythm) của mỗi người.
Khoa học chia chúng ta thành ba nhóm chính:

• Lion (Sư tử hay “Early Bird” – chim sớm): Tỉnh táo sớm, năng lượng buổi sáng, tối là “tụt pin”.
• Bear (Gấu đen hay “Third Bird” – chim trung dung): Chiếm hơn 50% dân số, theo nhịp mặt trời, đỉnh năng lượng giữa ngày.
• Wolf (Sói hay “Night Owl” – cú đêm)): Thăng hoa vào buổi tối, khó dậy sớm.

Còn có thêm một nhóm đặc biệt nữa, được gọi là “dolphin” (cá heo) – khó ngủ và không có đồng hồ sinh học cố định nhưng chiếm số lượng ít hơn so với ba nhóm trên.

Theo tiến sĩ Matthew Walker, sự khác biệt này bắt nguồn từ thời nguyên thủy: luôn cần có người thức vào các khung giờ khác nhau để canh chừng khi cả nhóm ngủ — một yếu tố tiến hóa giúp loài người sinh tồn, và vẫn được bảo tồn đến hôm nay.

#2. Khi chúng ta “ép” mình chống lại tự nhiên

Ngày nay, đặc biệt do cuộc sống bận rộn, nhóm "sói/cú đêm" đang tăng lên. Trong khi đó, nhiều người lại… ép mình thành early bird (chim sớm) để “tận dụng” thêm giờ buổi sáng làm việc.

Điều này giống như bạn mua iPhone nhưng cố cài Android, hay dùng Samsung nhưng muốn trải nghiệm iOS.

Thú thật, mình đã từng mua MacBook và sau đấy phải “năn nỉ” cậu em họ kỹ sư cài Windows để dùng cho quen 🤭. Tất nhiên là máy vẫn chạy được, nhưng liên tục trục trặc, không dễ cập nhật phiên bản mới, chưa kể cảm giác “khó ở” vì mọi thao tác đều trái tự nhiên.

Với cơ thể cũng vậy: khi “bơi ngược dòng”, bộ não phải dùng nhiều năng lượng hơn, hệ thần kinh cũng dễ bị căng thẳng hơn. Một nghiên cứu trên hơn 100.000 người cho thấy, làm ca đêm tăng 12% nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ (dementia) so với người làm ban ngày.

Vì thế nếu có 1 lời khuyên nào đó hữu ích dành cho bạn: Hãy tôn trọng nhịp điệu tự nhiên của cơ thể.

# 3. Nhưng nếu công việc và cuộc sống buộc bạn phải “sống ngược” thì sao?

Bạn không thể đổi gen, nhưng có thể giảm tác hại và nâng hiệu suất:

1. Tối ưu ánh sáng: Ngay khi thức dậy, tiếp xúc ánh sáng tự nhiên; buổi tối giảm ánh sáng xanh từ màn hình.
2. Ngủ đúng lúc cơ thể báo hiệu: Đừng cố vượt qua cơn buồn ngủ — đó là “cửa sổ” vàng để vào giấc dễ dàng.
3. Giữ giờ ngủ – thức cố định: Cả tuần, kể cả cuối tuần, để “đồng hồ” ổn định.
4. Sắp xếp công việc theo đỉnh năng lượng: “Cú đêm” (hay sói) làm việc sáng tạo vào chiều tối, “chim sớm” (hoặc sư tử) tập trung xử lý việc quan trọng vào buổi sáng.

Hiểu chronotype của mình giống như biết rõ “hệ điều hành” đang chạy bên trong.

Bạn có thể cố cài một phần mềm khác, nhưng nó sẽ tốn năng lượng hơn, dễ lỗi hơn, và khiến bạn kiệt sức nhanh hơn.

Thuận theo tự nhiên không có nghĩa là kém kỷ luật — nó là cách thông minh để bạn tiết kiệm sức, giảm stress và khai thác tối đa khả năng vốn có.

Bạn là Sư tử, Gấu, Sói hay Cá heo? Chia sẻ để xem chúng ta có bao nhiêu “đồng loại” nhé!

Ảnh: Hitostat

14/08/2025

AI – Kẻ khiến chúng ta “lười” đi hay là đồng minh giúp bạn sắc bén hơn?

Hôm qua mình đọc một nghiên cứu trên The Lancet và thật sự… giật mình.
Hóa ra, AI đã giúp các bác sĩ phát hiện polyp tiền ung thư trong đại tràng tốt hơn hẳn. Nhưng khi AI bị rút khỏi quy trình, khả năng phát hiện bệnh của họ lại giảm tới 20% so với trước khi có AI.

MIT cũng từng có một nghiên cứu tương tự hồi đầu năm: khi người viết dùng ChatGPT để hỗ trợ viết bài, não bộ lại giảm mức độ “engagement” – tức là tham gia vào quá trình tư duy, phân tích – một cách đáng kể.

Với mình, điều này đáng lo thật.

Bởi bộ não vốn vận hành theo nguyên tắc mà Donald Hebb đã phát hiện ra: “neurons that fire together, wire together”. Nghĩa là, càng dùng, càng giỏi.
Ngược lại, “neurons that don’t fire together, wire apart” – khi ta ít hoặc ngừng sử dụng, những kết nối thần kinh ấy sẽ yếu dần đi, kỹ năng cũng mòn dần.

Vậy có nên bỏ AI? Mình thì không nghĩ vậy.

Vấn đề không nằm ở bản thân AI, mà nằm ở cách ta sử dụng nó. Nếu phó mặc mọi việc cho AI làm hộ, bộ não chắc chắn sẽ trở nên “lười biếng”. Nhưng nếu dùng AI như một cánh tay phụ trợ để mở rộng khả năng, tốc độ và tầm nhìn của mình, đó lại là một lợi thế vô cùng đáng giá.

Mình có một ví dụ rất đời thường. Trước đây, chỉ cần lên kế hoạch cho một buổi BBQ công ty thôi là mình mất nguyên ngày – từ tìm đơn vị cung cấp, lên thực đơn, đến xử lý đủ thứ hậu cần như mua bán, sắp xếp lịch.

Còn bây giờ, mình đưa yêu cầu cho AI, trò chuyện qua lại khoảng một giờ, mọi thứ đã xong xuôi, chi tiết gọn gàng (nhất là giờ đây khi AI có thêm tính năng agent – có thể trực tiếp hỗ trợ đặt hàng hay liên hệ). Thời gian còn lại mình dành cho những việc đòi hỏi tư duy chiến lược – thứ mà AI không thể thay thế.

Hay trong nghiên cứu và viết lách, AI đang giúp mình gom và sắp xếp thông tin từ các nguồn mở rất hiệu quả. Từ đó mình có thời gian đọc sách, đào sâu tài liệu chuyên ngành, rồi “dạy ngược” lại cho AI để có một kho kiến thức tinh gọn nhưng giàu chiều sâu.

Kết quả là, nếu trước đây cần vài tuần để làm chủ một chủ đề mới, giờ mình chỉ mất một nửa thời gian – mà chất lượng lại cao hơn rất nhiều.

AI, nếu biết dùng đúng cách, sẽ không làm bạn “ngu” đi. Nhưng nếu bạn để nó làm hộ mọi việc, bạn sẽ dần đánh mất những kỹ năng tư duy quan trọng nhất.

Vậy nên câu hỏi không phải là có nên dùng AI không, mà là bạn sẽ dùng AI để thay thế mình, hay để tăng sức mạnh cho chính mình?

Bạn đang ở vế nào?

13/08/2025

Chúng ta đều bị “giật dây” mà không hay biết!

Hôm trước trong buổi họp dự án, một bạn trong team có hỏi: “Làm sao để tránh được bias (thiên kiến) để dự án chạy trơn tru?”

Mình cười:
“To be bias is human” – Đã là con người, chắc chắn sẽ có thiên kiến.
Chúng ta không thể tránh tuyệt đối, nhưng có thể nhận diện và điều chỉnh để không nghiêng lệch quá mức.

Vấn đề là, phần lớn thiên kiến ẩn sâu trong vùng tiềm thức, tự động định hình mọi lựa chọn – từ việc mua gì, tin ai, đến cả chiến lược kinh doanh vì thế mà không thật dễ để nhận ra những gì đang “giật dây” mình.

Dưới đây là 7 thiên kiến phổ biến nhất mà hầu như ai cũng từng mắc, kèm lý giải “não bộ” và cách gỡ.

#1. Projection Bias – Tưởng tương lai sẽ giống hiện tại
Khi đói, bạn sẽ mua như thể mai sẽ đói hơn; khi stress, bạn sẽ nghĩ mình sẽ stress mãi.

Lý giải của bộ não: Trạng thái sinh lý hiện tại (đói, mệt, lo) kích hoạt hệ thống định giá, khiến ta khó hình dung cảm xúc khác trong tương lai.
Cách tháo gỡ: Trì hoãn quyết định lớn cho tới khi ở trạng thái trung tính; hoặc mô phỏng trạng thái khác (ăn nhẹ trước khi đi chợ để hạn chế mua sắm quá đà).

#2. Negativity Bias – Cái xấu “nặng” hơn cái tốt
Một lời chê có thể át mười lời khen. Tin xấu “bám” trí nhớ lâu hơn tin tốt.
Lý giải của bộ não: Vùng hạch hạnh nhân, cơ quan phụ trách báo động trong não (Amygdala) phản ứng mạnh với nguy cơ, ưu tiên ghi nhớ tiêu cực như cơ chế sinh tồn.
Cách tháo gỡ: Trước khi xem xét lỗi sai, ghi 3 điều đã làm tốt để não mã hóa ký ức tích cực.

#3. Optimism Bias – Mọi thứ sẽ ổn với mình
Dự án sẽ nhanh hơn dự kiến, rủi ro ít hơn số liệu thống kê.
Lý giải của bộ não: Não cập nhật mạnh với tin tốt, nhưng “giảm âm lượng” khi nghe tin xấu. Vùng rACC (bộ lọc tâm trạng) ở trán giúp thường có xu hướng “tô màu hồng” viễn cảnh.
Cách tháo gỡ: Làm pre-mortem: “Nếu thất bại sau 6 tháng, nguyên nhân là gì?” để ép não xử lý dữ liệu tiêu cực.

#4. Confirmation Bias – Chỉ nghe điều mình tin
Chúng ta có xu hướng rõ nét chọn đọc tin ủng hộ quan điểm sẵn có, bỏ qua dữ liệu trái chiều.
Lý giải của bộ não: Khi niềm tin được xác nhận, dopamine “thưởng” cảm giác đúng; khi bị phản bác, amygdala kích hoạt phòng thủ, tắt cơ chế tiếp nhận.
Cách tháo gỡ: Mời team phản biện hoặc yêu cầu 1 nguồn trái chiều trước khi ra quyết định.

#5. Anchoring Bias – Mỏ neo đầu tiên kéo suy nghĩ
Ví dụ: Thấy giá gốc 299$, giá sale 199$ tự nhiên thấy “quá hời”, dù chưa chắc đó là mức tốt nhất.
Lý giải của bộ não: Con số đầu tiên bạn nhìn thấy sẽ trở thành “mốc chuẩn” trong đầu. Mọi đánh giá sau đó đều bị kéo về mốc này, và ta thường điều chỉnh quá ít so với nó.
Cách tháo gỡ: Luôn tìm ít nhất 3–5 mức giá hoặc thông tin so sánh khác để không bị “neo” vào con số ban đầu.

#6. Availability Bias – Cái gì dễ nhớ thì tưởng là hay xảy ra
Ví dụ: Xem tin về tai nạn máy bay xong, bạn cảm thấy bay nguy hiểm hơn nhiều so với lái xe, dù thực tế tai nạn ô tô xảy ra thường xuyên hơn.
Lý giải của bộ não: Những sự việc gần đây, gây sốc hoặc sống động sẽ in đậm trong trí nhớ, nên não dễ lôi ra để đánh giá, làm ta tưởng chúng xảy ra nhiều hơn.
Cách tháo gỡ: Trước khi tin vào cảm giác, hãy tìm số liệu thực tế để so sánh.

#7. Status Quo Bias – Thói quen “để nguyên cho an toàn”
Ví dụ: Vẫn giữ gói bảo hiểm cũ hoặc tài khoản ngân hàng hiện tại dù phí cao, chỉ vì… quen rồi.
Lý giải của bộ não: Não có xu hướng xem thay đổi là rủi ro hoặc tốn công, nên “không làm gì” cảm thấy an toàn hơn.
Cách tháo gỡ: Đặt lịch 6 tháng/lần để xem lại lựa chọn của mình và chủ động đổi sang phương án tốt hơn nếu cần.

Chúng ta không khù khờ khi mắc bias (thiên kiến), thậm chí có thể mang nhiều thiên kiến khác nhau, có khi là đối lập (tùy vào bối cảnh). Đơn giản vì chúng ta chỉ đang vận hành theo thiết kế hàng chục ngàn năm tiến hóa.

Hiểu được những cơ chế này sẽ giúp bạn nắm lại dây điều khiển, thay vì để những sợi dây vô hình giật mình mỗi ngày.

Hãy chia sẻ xem đâu là thiên kiến chi phối bạn nhiều nhất nhé!

Ảnh: Diverseek

12/08/2025

Thời gian của bạn chỉ hữu hạn mà thôi — Bạn sẽ nuôi dưỡng điều gì?

Gần đây, mình phát hiện ra một trong những khoảnh khắc hạnh phúc nhất của mình trong ngày… không nằm ở bàn làm việc, cũng chẳng ở những buổi họp quan trọng, mà là khi mình đứng ở ban công bé xíu của nhà, chăm mấy chậu cây.

Mỗi sáng, vài chục phút tưới nước, vun xới, ngắm nghía từng chiếc lá. Nhưng điều quan trọng nhất — và thú thật là hơi… tàn nhẫn — chính là cắt bỏ những lá úa, phần bị sâu hoặc đã héo rũ.

Thoạt nghe thì hơi phũ phàng, nhưng mình nhận ra:
Nếu không làm vậy, cây sẽ vẫn dồn nhựa sống vào những phần chẳng còn khả năng phát triển. Điều đó sẽ lấy đi nguồn dinh dưỡng quý giá của những mầm non đang lớn.

Chuyện cây khiến mình nhớ đến một “bài tập nhập môn” mà các học viên trong khóa Hiệu suất & Sự tập trung vừa nhận:

• Ghi lại tất cả những việc mình đã làm trong ngày.
• Chọn ra những việc nên buông bỏ.
• Tự hỏi: Nếu chỉ còn 1000 tuần để sống, mình muốn năng lượng của mình chảy vào đâu?

Nghe có vẻ cực đoan, nhưng sự thật là chúng ta chỉ có khoảng 4000 tuần trong đời nếu sống trọn 80 năm.
Mỗi sáng bạn thức dậy, con số ấy lại âm thầm giảm đi.

Dù biết thời gian hữu hạn, bộ não chúng ta vẫn tham lam — muốn làm nhiều, kiểm soát hết, ôm trọn mọi thứ. Nhưng cũng giống như cây, nếu bạn không chủ động cắt bỏ những “lá úa” trong đời, bạn sẽ kiệt sức mà chẳng nuôi nổi điều gì thật sự đáng giá.

Inspiration Matrix – Tấm bản đồ để lựa chọn:

Pat Flynn (người khởi sướng ra “Lean Learning” – Học tập tinh gọn) gọi đây là Inspiration Matrix – một “bản đồ” giúp bạn dọn dẹp vùng tập trung để năng lượng chảy đúng chỗ với 4 vùng chính:

1. Junk Sparks (Thú vui rác) – Việc khiến bạn “bận giả”: hứng thú tức thời nhưng không tạo giá trị.
Ví dụ: lướt mạng, đổi công cụ mới chỉ để thử.

2. Critical Commitments (Cam kết cần làm) – Việc không hẳn vui nhưng cần thiết để giữ lời hứa và trách nhiệm.
Ví dụ: gửi báo cáo, follow-up email.

3. Recreational Sparks (Thú vui nuôi dưỡng) – Việc vui có ý thức, giúp bạn hồi phục năng lượng.
Ví dụ: đi bộ nhẹ, nghe nhạc, làm vườn, nấu ăn.

4. Passion Pursuits (Theo đuổi đam mê) – Việc khiến bạn quên thời gian vì nó chạm vào điều bạn thực sự quan tâm và giá trị sống.
Ví dụ: viết lách, nghiên cứu sâu, trò chuyện chất lượng.

Dựa vào ma trận trên đây, bạn có thể nhìn lại những việc bạn đã làm trong vài ngày gần đây (cả lớn lẫn nhỏ) và sau đó hãy thử xem: Mình có thể bớt thời gian cho những việc gì để dồn năng lượng cho điều gì nhé.

Cây sẽ không thể lớn nếu cứ giữ mãi những chiếc lá đã cạn nhựa sống. Con người cũng vậy thôi.

Bạn không thể làm tất cả, nhưng bạn có thể chọn điều xứng đáng nhất để nuôi dưỡng bằng thời gian và năng lượng hữu hạn của mình.

11/08/2025

Học tinh gọn: bí quyết trẻ con có mà người lớn quên mất

Sáng thứ Hai, trường nghỉ học. Không tiếng chuông báo thức vội vàng, không tất bật chuẩn bị sách vở. Hai mẹ con thong thả ra công viên: mẹ đi bộ, con đạp xe.

Điều khiến mình vừa ngỡ ngàng vừa tự hào là…con mới chỉ học đi xe đạp từ hôm qua. Vậy mà hôm nay, cậu bé đã hăm hở chạy vòng vòng, lên dốc, xuống dốc, quay xe thành thạo như đã tập từ lâu.
Làm thế nào mà chỉ sau một buổi học con lại có thể làm chủ kỹ năng mới nhanh như vậy?

Mình nhận ra, trẻ con có một “siêu năng lực” mà nhiều người lớn đã đánh mất: khả năng học tinh gọn (lean learning) – học vừa đủ để tiến bước, tập trung vào điều cốt lõi, vượt qua nỗi sợ, và có sự hỗ trợ đúng lúc.

6 bài học từ một buổi tập xe đạp

#1. Lên kế hoạch và theo đuổi đến cùng
Con đã “đặt lịch” học xe với bố mẹ từ 3-4 ngày trước. Dù hôm qua chủ nhật, bố vừa đi công tác về mệt, con vẫn tha thiết đề nghị để được bắt đầu. Động lực rõ ràng là bệ phóng đầu tiên.

#2. Tập trung vào kỹ năng cốt lõi trước
Ngày đầu chỉ tập đi đường thẳng để giữ thăng bằng. Hôm nay mới bắt đầu học quay đầu và lên dốc. Học từng bước nhỏ nhưng vững.

#3. Chọn môi trường phù hợp
Trong khu chung cư chật hẹp, con loay hoay suốt nửa giờ. Ra công viên rộng rãi, bằng phẳng, việc giữ thăng bằng trở nên dễ dàng hơn nhiều.

#4. Nhận diện và giảm thiểu nỗi sợ
Nỗi sợ lớn nhất là… ngã. Giải pháp: mũ bảo hiểm, đệm đầu gối, bảo vệ tay. Khi đã chuẩn bị tốt, cả con và bố mẹ đều bớt căng thẳng và dám thử.

#5. Mạng lưới hỗ trợ
Bố là “huấn luyện viên” chính – kiên nhẫn, bình tĩnh hơn mẹ (mình thừa nhận mình rất sợ cảnh con ngã) và thêm một bạn nhỏ hàng xóm đi cùng cổ vũ – đôi khi còn “kích” để con không bỏ cuộc.

#6. Học khi thật sự cần
Trước đây, con từ chối vì đã quen với scooter. Chỉ khi thấy đi xe đạp sẽ giúp theo kịp nhóm bạn và an toàn hơn, con mới chủ động đề xuất học. Nhu cầu tự thân là động lực bền vững nhất.

Bộ não con người sinh ra đã tò mò và ham học hỏi. Nhưng khi trưởng thành, chúng ta chất chồng nỗi sợ, tính toán quá nhiều, đặt mục tiêu quá xa… và biến việc học thành một quy trình rườm rà, tiêu tốn năng lượng.

Lean learning - Học tập tinh gọn, nhắc chúng ta rằng: đôi khi, chỉ cần học vừa đủ để tiến bước, để thử, để điều chỉnh — rồi học tiếp. Bạn không cần biết hết mọi thứ trước khi bắt đầu.

Tuần này, bạn có thể thử một điều mới bằng cách học tinh gọn:
- Xác định một mục tiêu nhỏ,
- Học kỹ năng cốt lõi
- Tạo môi trường hỗ trợ,

Quan trọng nhất, hãy bắt đầu ngay dù chưa sẵn sàng 100%!

Bạn có từng học một điều gì đó nhanh chóng và bất ngờ như thế chưa? Hãy chia sẻ câu chuyện của bạn để truyền cảm hứng cho người khác nhé!

08/08/2025

Bạn không sai khi thấy khó chịu với thành công của người khác.

Nhưng đừng để điều đó kéo bạn xuống.

Có 2 lý do khiến mình thi thoảng vẫn muốn né mạng xã hội:

1. Là cái cảm giác so sánh, ghen tỵ rất nhỏ mà rất thật mỗi lần thấy ai đó đang cày cuốc nỗ lực, còn mình thì vừa đi vừa nghỉ.

2. Là nỗi sợ bị người khác soi mói, phán xét, sợ ai đó nghĩ mình đang khoe mẽ, dạy đời – chỉ vì mình chia sẻ một điều gì đó mình tâm huyết.

Có lúc mình chỉ muốn biến mất khỏi thế giới này một chút. Vì ai lại muốn thấy mặt tối của chính mình cơ chứ!

Cho đến khi mình biết đến một hiện tượng tâm lý tên là Crab Mentality – cái cách mà người này (và cả chính mình) kéo người khác xuống trong vô thức, chỉ để giữ cảm giác an toàn. Khiểu về thêm về góc độ thần kinh của sự ghen tỵ, co cụm, so sánh, mình mới thấy nhẹ đi rất nhiều.

Hóa ra mình không xấu xa như mình vẫn nghĩ mà mình chỉ đang phản ứng đúng như cách bộ não được lập trình.

Thêm vào đó, mình hoàn toàn có thể bước ra khỏi chiếc xô đó – mà không cần chống lại ai cả.

Bằng áp dụng nguyên tắc “let them, let me”
Bằng lòng trắc ẩn. Và cả một hệ thần kinh được hồi phục.

Mình đã viết lại toàn bộ hành trình nhận diện – lý giải – chuyển hóa những cảm xúc này trong bài viết mới nhất trên bản tin.

Nếu bạn từng thấy mình mắc kẹt trong những cảm xúc trên đây, hay không biết làm sao để là chính mình giữa ánh nhìn người khác… mình tin bạn sẽ rất muốn đọc bài viết này.

Link mình để ở comment nhé!

07/08/2025

Solo không bao giờ bán sản phẩm vật lý!

Nếu bạn đã từng có niềm tin như vậy thì mình chỉ muốn vỗ vai bạn một cái – chúng ta chính xác là đồng đội của nhau rồi đó!

Kể từ khi bắt tay vào làm solo, mình đã luôn “đóng đinh” với suy nghĩ rằng – Solopreneurs là kinh doanh chuyên môn thế nên các “physical products” luôn ngoài vùng phủ sóng quan tâm của mình!

Nhưng rồi càng làm lâu, mình lại thấy mình thực sự sai, thậm chí là quá sai!
Bao nhiêu người trong chúng ta đã từng không chần chừ một giây để xuống tiền mua ngay một cuốn sách, một cuốn workbook hay templates của một chuyên gia tâm lý, nhà nghiên cứu, hay một youtuber nào đó!

Và thực sự, với solopreneurs, làm sản phẩm “vật lý” đủ chất lượng, có thể bán được và còn giúp nuôi dưỡng khách hàng tiềm năng một cách lâu dài không hề bất khả thi một chút nào nếu như bạn biết cách!

Tối nay, bạn sẽ tìm được câu trả lời trong một talkshow đặc biệt của team SEBA chúng mình!

Hẹn gặp bạn ở đó nhé!

06/08/2025

Dám bị ... lãng quên
Ngày bắt đầu xây dựng nội dung trên mạng xã hội, mình từng tự nhủ một điều: “Muốn tồn tại, phải bền bỉ. Muốn được nhớ đến, phải liên tục xuất hiện.”

Mình đã làm điều đó thật tốt. Trong 18 tháng, từ con số 0, mình có gần 3000 người theo dõi – không quảng cáo, không câu view. Chỉ là mỗi ngày, mình xuất hiện đều đặn, mang những gì chân thành nhất từ chuyên môn của mình ra chia sẻ. Dù đôi khi mờ nhạt, mình vẫn ở đó – như một dấu gạch nối kiên định giữa mình và những người đang lắng nghe.

Nhưng điều không ai nói trước là: Càng xuất hiện nhiều, nỗi sợ biến mất càng lớn.
Bộ não được thiết kế để... lãng quên

Nhưng có sự thật còn trớ trêu hơn: theo neuroscience, bộ não con người được thiết kế để... lãng quên – không phải như một lỗi hệ thống, mà là một tính năng sinh tồn cực kỳ khôn ngoan.

Nghiên cứu từ Đại học Columbia và nhiều trung tâm thần kinh học lớn cho thấy: quên không phải là sự suy giảm trí nhớ, mà là một quá trình tích cực, chủ động để loại bỏ những thông tin không còn giá trị, nhằm nhường chỗ cho cái mới, cái quan trọng hơn.

Nếu chúng ta nhớ mọi thứ, ta sẽ không còn phân biệt được điều gì cần nhớ. Sự quá tải ký ức không khiến bạn thông minh hơn – nó khiến bạn tê liệt.

Vì vậy, việc bị lãng quên – đôi khi – là một món quà, và dám “bị quên” có thể là một biểu hiện sâu sắc của trí tuệ cảm xúc và sự tự chủ.

Mình đã “biến mất” nhưng đã tìm lại được nhiều thứ

Suốt hơn một tháng vừa rồi, mình dừng xuất hiện. Không chia sẻ. Không lịch lên bài. Không cuộc hẹn nào phải diễn ra. Không cố gắng duy trì dấu ấn trong một thế giới số ồn ào.

Ban đầu là do con nghỉ hè. Sau là do... mình thấy vui.

Mình bắt đầu nói chuyện với con nhiều hơn, biết được những điều con đang băn khoăn. Mình bắt tay vào chăm chút căn nhà nhỏ, từng chậu cây, chiếc bình cắm hoa trên kệ gỗ...

Mình không còn cập nhật ai đang tranh luận điều gì, cũng không còn chau mày khi thấy một chủ đề "đang trend" nhưng mình chưa có bài viết nào về nó.

Kỳ lạ thay, trong chính những ngày “bị lãng quên”, mình cảm thấy được nhớ đến – bởi chính bản thân mình.

Dũng cảm để không cần được nhớ đến mỗi ngày

Nếu bạn là người viết, người sáng tạo nội dung, hoặc đang xây dựng thương hiệu cá nhân, bạn sẽ hiểu: nỗi sợ bị lãng quên là có thật.

Nó khiến ta check lượt reach mỗi sáng.
Nó khiến ta không dám tắt máy.
Nó khiến mỗi lần “nghỉ viết” kéo theo mặc cảm tội lỗi.

Nhưng rồi mình chợt nhận ra một điều: không ai được sinh ra để luôn được ghi nhớ. Thậm chí, sự sống còn của não bộ phụ thuộc vào khả năng quên đi đúng lúc

Nếu mình học được cách dám bị lãng quên, có lẽ mình cũng sẽ học được cách sống tự do hơn, sâu sắc hơn, không còn bị buộc ràng bởi sự chú ý từ người khác.

“Forget to remember” – Quên đi, để nhớ lại
Khoa học thần kinh gọi đây là “smart forgetting” – quá trình não bộ tự điều chỉnh, loại bỏ những chi tiết dư thừa để giữ lại cái tinh túy nhất.

Khi bạn quên một điều gì đó, điều đó không hẳn đã biến mất. Nó chỉ đang “ngủ đông”.

Một ngày, qua một bài viết, một khoảnh khắc đời thường, bạn có thể đánh thức nó trở lại.

Giống như mình, sau những ngày “vắng mặt”, mình trở lại – không phải vì sợ bị lãng quên, mà vì mình nhớ cảm giác kết nối thật, chia sẻ thật.

Mình muốn ghi lại cảm giác ấy – dù chỉ trong một khoảnh khắc nhỏ bé trên timeline này.

Thế nên, nếu bạn đang lo sợ rằng mình đang mờ nhạt, đang bị bỏ lại, đang không còn ai nhớ tới... Hãy cứ để nó xảy ra. Rồi bạn sẽ thấy: bị lãng quên – cũng có thể là cách mà bạn được nhớ lại, bởi những điều thực sự quan trọng.

Ảnh: Big Think

05/08/2025

Khi bạn biến mất khỏi mạng xã hội...

Thấm thoắt cũng gần hai tháng trôi qua kể từ ngày mình... gần như mất tích khỏi mạng xã hội. Dù thỉnh thoảng vẫn có vài bài được đăng, nhưng hầu hết chỉ mang tính thông báo – không thật sự hiện diện như trước kia. Một khoảng nghỉ không hẹn trước, bắt đầu từ những ngày con được nghỉ hè, rồi dần dần, mình cũng “nghỉ” theo. Hóa ra, nghỉ một thời gian cũng… vui thật.

Khoảng hơn một năm rưỡi trước, mình bắt đầu viết và chia sẻ đều đặn trên mạng xã hội – gần như 5–6 lần mỗi tuần, bất kể ngày thường hay lễ Tết, thậm chí có lúc đang ốm vẫn cố gắng lên bài. Khi nhìn lại, mình nhận ra thói quen đó phần nào được thúc đẩy bởi một nỗi sợ: sợ bị lãng quên. Mình đã từng nghĩ rằng nếu mình không xuất hiện liên tục thì sẽ chẳng ai nhớ đến mình, và nếu không đăng bài đều đặn thì làm sao bán được sản phẩm?

Nhưng lần này, mình đã chủ động vắng mặt trong một khoảng thời gian khá dài – và điều thú vị là những nỗi sợ đó dường như không còn ám ảnh mình nữa. Việc "mất tích" cũng chỉ là trên Facebook mà thôi. Mình vẫn hiện diện ở những nơi khác: một vài lớp học, một vài sự kiện đã cam kết từ trước, và đặc biệt là bản tin mình gửi đi mỗi tuần cho những người vẫn quan tâm. Thực ra nếu ai đó muốn quên mình thì cũng... không dễ lắm😆

Nói vậy không có nghĩa là khoảng nghỉ vừa rồi không có chút bối rối. Mình vẫn lên mạng, đọc bài viết của người này người kia, thấy mọi người bận rộn, chạy dự án, chạy event, ra mắt sản phẩm mới... Cũng có những lúc FOMO nhẹ, cũng từng tự hỏi: “Mình đang chậm lại hay đang tụt lại?” Nhưng rồi mình nhớ rằng, mình đang sống đúng với nhịp độ của chính mình. Và điều đó là đủ.

Quyết định quay lại lần này đến từ một câu nói tưởng chừng rất vu vơ của chồng mình. Hôm trước, chồng mình bảo: “Dạo này sáng lên mạng mà không thấy post của vợ, tự nhiên thấy thiếu thiếu”, thậm chí còn đùa rằng hay là phải đi đăng ký nhận bản tin của vợ cho chắc. Mình biết thừa chồng sẽ không làm vậy, vì ngay cả khi đọc post trên mạng xã hội, chồng vẫn thường nhăn mặt than: “Sao vợ viết dài thế!” còn thấy bản tin chắc đóng lẹ🤣

Chia sẻ linh tinh vậy thôi nhưng mục đích chính là để báo với cả nhà rằng: Quyên đã quay trở lại.

Có thể sẽ không đều đặn như trước đây, nhưng chắc chắn sẽ là những lần xuất hiện đầy cảm hứng hơn. Biết đâu, sẽ có thêm một vài điều mới mẻ được bật mí sớm thôi.
Còn bây giờ, nhân ngày trở lại, mình muốn hỏi thăm cả nhà: Dạo này bạn sao rồi?

Cập nhật với nhau một chút dưới phần bình luận nhé!

Ảnh: Nơi "trú ẩn" bình yên của mình!

17/07/2025

Xin chào cả nhà,

Thoáng cái mà đã thấy ba tuần trôi qua mình đã để trang facebook này trong tình trạng "vườn không nhà trống". Dù có chút dằn vặt, nhưng mình thấy đây là một khoảng lặng cần thiết, không chỉ giúp mình nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng mà còn để ấp ủ cho những ý tưởng mới thành hình trong thời gian tới đây.

Ý tưởng đầu tiên sẽ được lên sóng hôm nay, đó chính là Podcast "The Living Lab" trên kênh bản tin substack của Quyên.

Vâng, các bạn không đọc nhầm đâu ạ, một người hướng nội cuối cùng cũng đã chịu làm podcast, chỉ có điều là hiện mình chỉ dũng cảm "lên tiếng" chứ vẫn chưa dám "lên hình" 😁.

Ngoài những nội dung dạng đọc đã quen thuộc, kênh bản tin giờ đây sẽ cung cấp thêm cho bạn một lựa chọn cho những ai bận rộn có thể tranh thủ lắng nghe.

"The Living Lab" với mình đó là một "phòng thí nghiệm cuộc sống", nơi mình sẽ chia sẻ với bạn những câu chuyện về bộ não và những bài tập thực hành nho nhỏ mà bạn luôn có thể thử nghiệm bất kỳ lúc nào.

Ngoài ra, podcast cũng sẽ có một chuyên mục mà mình cũng đã ấp ủ từ lâu, "Đọc sách cùng Quyên" - nơi "mọt sách" như mình sẽ chia sẻ với bạn những cuốn sách thú vị về khoa học thần kinh và tâm lý học, nguồn tài nguyên khổng lồ đã dẫn dắt mình trong suốt hành trình khám phá về bộ não và tâm trí con người trong suốt một thập kỷ qua.

Hy vọng sẽ nhận được nhiều sự yêu mến và ủng hộ của các bạn cho thử nghiệm mới này của Quyên nhé.

Duong Quyen

19/08/2025

18/08/2025

15/08/2025

14/08/2025

13/08/2025

12/08/2025

11/08/2025

08/08/2025

07/08/2025

06/08/2025

05/08/2025

17/07/2025

Address

Website

Alerts

Contact The Business

Shortcuts

Share

Category