23/08/2025
" တောစကားကို အိမ်သို့ မရောက်စေရာ၊ "
" အိမ်စကားကို ကျောင်းသို့ မရောက်စေရာ "
တောစကားကို အိမ်သို့ မရောက်စေရာ၊ အိမ်စကားကို ကျောင်းသို့ မရောက်စေရာ ဆိုသည်မှာ နေရာဒေသနှင့် အခြေအနေပေါ်မူတည်၍ ပြောဆိုသင့်သော စကားများ ကွဲပြားခြားနားကြောင်းကို ဖော်ပြသည်။ မသင့်လျော်သော နေရာတွင် မသင့်လျော်သော စကားကို ပြောဆိုခြင်းသည် မလိုလားအပ်သော ပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။
တောစကားကို အိမ်သို့ မရောက်စေရာ: တောထဲတွင် လွတ်လွတ်လပ်လပ် ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆိုနိုင်သော စကားများကို အိမ်တွင် ပြောဆိုပါက မသင့်လျော်သော အခြေအနေများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။
အိမ်စကားကို ကျောင်းသို့ မရောက်စေရာ: အိမ်တွင် မိသားစုအတွင်း ပြောဆိုလေ့ရှိသော စကားများကို ဘုန်းကြီးကျောင်းကဲ့သို့သော နေရာတွင် ပြောဆိုပါက မရိုမသေ ဖြစ်စေနိုင်သည်။
ဤဆိုရိုးစကားသည် စကားပြောဆိုရာတွင် နေရာဒေသ၊ အခြေအနေနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ်ကို ထောက်ထား၍ ပြောဆိုသင့်ကြောင်းကို လူကြီးသူမများက သွန်သင် ဆုံးမထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။
" ထင်တိုင်းလည်း မဆိုနှင့်၊ ဝင်တိုင်းလည်း မမျိုနှင့် "
ထင်တိုင်းလည်း မဆိုနှင့်၊ ဝင်တိုင်းလည်း မမျိုနှင့် ဆိုသည်မှာ စကားကို ထင်ရာမြင်ရာ မဆင်မခြင် မပြောဆိုသင့်သကဲ့သို့ အစားအစာကိုလည်း စားကောင်းတိုင်း အလွန်အကျွံ မစားသင့်ဟု ဆိုလိုသည်။
ဤဆိုရိုးစကားသည် စကားပြောဆိုရာတွင် လည်းကောင်း၊ အစားအသောက် စားသောက်ရာတွင် လည်းကောင်း ဆင်ခြင်တုံတရားရှိရန် အရေးကြီးကြောင်းကို သွန်သင်သည်။ မဆင်မခြင် ပြောဆိုပါက အခြားသူများအား ထိခိုက်စေနိုင်သကဲ့သို့ အလွန်အကျွံ စားသောက်ပါကလည်း ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်သောကြောင့် အရာရာတွင် အတိုင်းအရှည်ကို သိရန် အရေးကြီးကြောင်းကို ဖော်ပြထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
ထင်တိုင်းလည်း မဆိုနှင့်၊ ဝင်တိုင်းလည်း မမျိုနှင့် ဟူ၍ ရှေးဆရာကြီးတို့ ဆိုအပ်သော ဆိုရိုးစကားအတိုင်း မိမိတို့စားသောက်နေကျဖြစ်သော အစားအစာပင် ဖြစ်လင့်ကစား အရသာရှိ၍ စားသောက်ကောင်းတိုင်း များစွာ မစားမသောက်သင့်သည်ကို ကျန်းမာရေး ရှုထောင့်အရ သတိပေးထားခြင်း ဖြစ်သလို မိမိစိတ်တွင်ထင်သည့်အတိုင်း ပြောဆိုမိသော စကားကြောင့် နောက်ဆက်တွဲ ပြဿနာတွေ ဖြစ်တတ်သောကြောင့် နှုတ်ကိုစောင့်ထိန်းရန် ဆုံးမခဲ့ကြသည့် အဖိုးတန် ဆုံးမစကားတစ်ခွန်းဖြစ်ပါသည်။
" ထောက်ထားလျှင် နှောင့်ယှက်၊ "
" မြှောက်စားလျှင် ရောင့်တက် "
ထောက်ထားလျှင် နှောင့်ယှက်၊ မြှောက်စားလျှင် ရောင့်တက် ဆိုသည်မှာ သူတစ်ပါးကို အလွန်အကျွံ ထောက်ထားညှာတာမိပါက မိမိအတွက် အနှောင့်အယှက်များ ကြုံတွေ့ရတတ်သည်။
ထို့အတူ သူတစ်ပါးကို အလွန်အကျွံ မြှောက်စားချီးမွမ်းပါက ထိုသူသည် မိမိကိုယ်ကို အထင်ကြီးကာ မာန်မာနထောင်လွှားလာတတ်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။
ဤဆိုရိုးစကားသည် လူမှုဆက်ဆံရေးတွင် အတိုင်းအရှည်ကို သိရန် အရေးကြီးကြောင်းကို သွန်သင်သည်။ အလွန်အကျွံ ကြင်နာထောက်ထားခြင်းနှင့် အလွန်အကျွံ ချီးမွမ်းခြင်းတို့သည် ဆိုးကျိုးများ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ကြောင်းကို ဖော်ပြသည်။ ထောက်ထားလျှင် နှောင့်ယှက် ဆိုသည်မှာ အလွန်အကျွံ ဂရုစိုက်ခြင်း၊ မျက်နှာသာပေးခြင်းကြောင့် အနှောင့်အယှက်များ ဖြစ်ပေါ်လာခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ မြှောက်စားလျှင် ရောင့်တက် ဆိုသည်မှာ အလွန်အကျွံ ချီးမွမ်းခြင်းကြောင့် မာန်မာန ထောင်လွှားလာခြင်းကို ဆိုလိုခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
" ဓမ္မသောက၊ အင်းဝရာဇာ၊ "
" အိမ်ထောင်ဖက်၊ အသက်မရှည်ရာ "
ဓမ္မာသောက၊ အင်းဝရာဇာ၊ အိမ်ထောင်ဖက်၊ အသက်မရှည်ရာ ဆိုသည်မှာ ရှေးမြန်မာလူမျိုးတို့၏ အယူအဆအရ နေ့နံအချို့ တူညီသောသူများသည် အိမ်ထောင်ဖက်အဖြစ် ပေါင်းသင်းပါက အသက်မရှည်တတ်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ဤဆိုရိုးစကားသည် နေ့နံနှင့် ဗေဒင်ယုံကြည်မှုအပေါ် အခြေခံထားသည်။
အောက်ပါ နေ့နံများသည် အိမ်ထောင်ဖက်အဖြစ် မသင့်လျော်ဟု သတ်မှတ်ကြသည်။
စနေ နှင့် ကြာသပတေး (ဓမ် = စနေ၊ မာ = ကြာသပတေး)
သောကြာ နှင့် တနင်္လာ (သော = သောကြာ၊ က = တနင်္လာ)
တနင်္ဂနွေ နှင့် ဗုဒ္ဓဟူး (အင်း = တနင်္ဂနွေ၊ ဝ = ဗုဒ္ဓဟူး)
ရာဟု နှင့် အင်္ဂါ (ရာ = ရာဟု၊ ဇာ = အင်္ဂါ)
ဤယုံကြည်မှုသည် ယခုခေတ်တွင် အသုံးနည်းသွားပြီဖြစ်သော်လည်း ရှေးခေတ် မြန်မာ့လူ့အဖွဲ့အစည်း၏ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ယုံကြည်မှုများကို လေ့လာရာတွင် အထောက်အကူပြုပါသည်။
လေးစားစွာဖြင့် သားညီ
TNN LIFE Channel.
#စာပေ
#လူငယ်
#စိတ်ခွန်အား
