24/09/2025
သာသနာနှစ်သည် ခရစ်နှစ်ထက် ၅၄၃ နှစ် ပိုများပါသည်။
ကောဇာနှစ်သည် ခရစ်နှစ်ထက် ၆၃၈ နှစ် နည်းပါသည်။
ခရစ်နှစ်သည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများမှ တရားဝင် သုံးစွဲနေသော သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပါသည်။
မြန်မာ့သမိုင်းနှင့် ဆက်နွှယ်နေသော သက္ကရာဇ်အမျိုးမျိုးအကြောင်း
သမိုင်း၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် နေ့စဉ်ဘဝတွင် အချိန်ကိုမှတ်သားရာ၌ သက္ကရာဇ်အမျိုးမျိုးကို အသုံးပြုကြပါသည်။
(၁) မဟာသက္ကရာဇ်
မဟာသက္ကရာဇ်သည် မြန်မာ့သမိုင်းတွင် အစောဆုံးပေါ်ပေါက်ခဲ့သော သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပြီး၊ မဟာသမတမင်းလက်ထက်တွင် စတင်ခဲ့သည်ဟု အဆိုရှိသည်။ ယင်းသက္ကရာဇ်သည် နောင်တွင် သာသနာသက္ကရာဇ်နှင့် ကောဇာသက္ကရာဇ်တို့ ပေါ်ပေါက်လာခြင်း၏ အခြေခံအုတ်မြစ်တစ်ခုလည်း ဖြစ်ခဲ့သည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် လက်တွေ့အသုံးနည်းသော်လည်း ရှေးဟောင်းသမိုင်းကျမ်းများတွင် အရေးပါသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်သည်။
(၂) သာသနာသက္ကရာဇ်
သာသနာသက္ကရာဇ်သည် မြတ်စွာဘုရားရှင် ပရိနိဗ္ဗာန်စံတော်မူပြီးနောက် စတင်ရေတွက်သော ဘာသာရေးဆိုင်ရာ သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပါသည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များအတွက် အထူးအရေးပါပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းများနှင့် ပိဋကတ်စာပေများတွင် အများဆုံး အသုံးပြုကြသည်။
လက်ရှိ သာသနာနှစ်ကို သိရှိလိုပါက ခရစ်နှစ်မှ ၅၄၃ နှစ် ပေါင်းခြင်းဖြင့် တွက်ချက်နိုင်ပါသည်။
ဥပမာ - ၂၀၂၅ + ၅၄၃ = ၂၅၆၈ (သာသနာနှစ် ၂၅၆၈) ဖြစ်ပါသည်။
(၃) ကောဇာသက္ကရာဇ်
ကောဇာသက္ကရာဇ်သည် မြန်မာမင်းများလက်ထက်မှစ၍ စတင်အသုံးပြုခဲ့သော သက္ကရာဇ်ဖြစ်သည်။ ပုဂံပြည့်ရှင် သရေခေတ္တရာမင်းက အချိန်ကာလကို မှတ်သားရာတွင် ပိုမိုလွယ်ကူစေရန် သက္ကရာဇ်ကို သုညဖြင့်စားခြင်းဖြင့် စတင်ခဲ့သည်ဟု သမိုင်းများက ဆိုသည်။ အစပိုင်း၌ ၆၄၂ ခုနှစ်တွင် သုညဖြင့်စားခဲ့သည်ဟုလည်း မှတ်တမ်းအချို့၌ တွေ့ရသည်။
လက်ရှိ ကောဇာသက္ကရာဇ်ကို သိရှိလိုပါက ခရစ်နှစ်မှ ၆၃၈ နှစ်ကို နုတ်ခြင်းဖြင့် တွက်ချက်နိုင်ပါသည်။
ဥပမာ - ၂၀၂၅ - ၆၃၈ = ၁၃၈၇ (ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၃၈၇) ဖြစ်ပါသည်။
(၄) ခရစ်သက္ကရာဇ်၊ (၅) ဘီစီ နှင့် (၆) အေဒီ
ဤသက္ကရာဇ်များသည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ဆက်စပ်နေပြီး ကမ္ဘာပေါ်တွင် အသုံးအများဆုံး သက္ကရာဇ်များ ဖြစ်ပါသည်။
ခရစ်သက္ကရာဇ် (သို့) အေဒီ (AD) - ၎င်းသည် ယေရှုခရစ်တော် မွေးဖွားပြီးနောက် စတင်ရေတွက်သော ကမ္ဘာ့အသုံးများဆုံး သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပါသည်။ AD သည် လက်တင်ဘာသာစကား "Anno Domini" ကို အတိုချုံးထားခြင်း ဖြစ်သည်။
ဘီစီ (BC) - ၎င်းသည် "Before Christ"ကို ကိုယ်စားပြုသည်။ ခရစ်တော်မပေါ်ပေါက်မီခေတ်က အဖြစ်အပျက်များကို ဖော်ပြရန် အသုံးပြုပါသည်။
အကျဉ်းချုပ်
သာသနာနှစ်သည် ခရစ်နှစ်ထက် ၅၄၃ နှစ် ပိုများပါသည်။
ကောဇာနှစ်သည် ခရစ်နှစ်ထက် ၆၃၈ နှစ် နည်းပါသည်။
ခရစ်နှစ်သည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများမှ တရားဝင် သုံးစွဲနေသော သက္ကရာဇ်ဖြစ်ပါသည်။
ဤသက္ကရာဇ်များသည် အချိန်နှင့်သမိုင်းကို နားလည်စေရန် ကူညီပေးနိုင်သော အရေးပါသည့် မှတ်တိုင်များပင် ဖြစ်ပါသည်။
#မောင်စွယ်စုံကျမ်း #ဗဟုသုတ #သက္ကရာဇ် #သမိုင်း #ကောဇာသက္ကရာဇ် #ခရစ်သက္ကရာဇ် #သာသနာသက္ကရာဇ်
