
25/07/2025
KACDOONKA QABIILKA BASOTHO OO DOONAYA IN AY KUSOO CESHADAAN DHUL KA MAQAN KOOFUR AFRIKA.
Mas’uuliyiinta dalka Lesotho ayaa xaqiijiyay inay heleen xog sirdoon oo la isku halleyn karo taasoo muujinaysa in muwaadiniin gaar ah ay tababar ciidan oo aad u adag ka helayaan beeraha ku yaalla gudaha Koonfur Afrika, si ay uga qaybqaataan olole la sheegay inuu yahay "dib-u-soo-celinta dhulkii taariikhiyan la xiriiray qoomiyadda Basotho."
Taliyaha Booliska Laanta Fardooleyda ee Lesotho (LMPS), Advocate Borotho Matsoso, ayaa u sheegay Newzroom Afrika in warbixintani ay dhab tahay, isagoo shaaciyay in dad Basotho ah oo da’doodu kala duwan tahay — kana mid yihiin dhallinyaro iyo dad waaweyn — loo qoray koox isku magacowday Malata Naha, oo micnaheedu yahay "Dhul-soo-celisyaal". Tababarkaasi wuxuu la sheegayaa inuu ka socdo goobo aan la shaacin oo ku yaalla gudaha Koonfur Afrika.
Matsoso wuxuu ka digay in:
“Dadkani waxaa loo qoray tababar ciidan oo adag oo ka socda qaar ka mid ah beeraha Koonfur Afrika. Waxaan aaminsannahay in dhaqdhaqaaqan uu halis weyn ku yahay nabadda iyo xasilloonida gobolka.”
Goobaha dhulka lagu sheeganayo waxaa ka mid ah qeybo ka mid ah gobollada Koonfur Afrika sida:
Free State
Eastern Cape
Mpumalanga
Northern Cape
KwaZulu-Natal
Sheegashadani waxay ku saleysan tahay muran taariikhi ah oo la xiriira xilligii gumeystaha, markaasoo la sheegay in beelaha Basotho laga raray ama lagu darsaday dhul ay maamusho Koonfur Afrika.
Arrintan waxaa si weyn u hurinaya Dr. Tshepo Lipholo, hoggaamiyaha xisbiga siyaasadeed ee Basotho Covenant Movement (BCM), kaasoo si rasmi ah u dalbanaya in la soo celiyo "dhulka laga xaday Basotho". Dr. Lipholo waxaa bishan lagu xiray Lesotho, waxaana lagu soo oogay dacwado culus sida:
Fidinta kacsanaanta (sedition)
Dhiirrigelinta rabshado (incitement)
Aflagaadeynta boqortooyada Lesotho
Waxaa sidoo kale lagu eedeeyay inuu isku caleemo saaray “hogaamiyaha ugu sareeya ee dhulkii Basotholand”, isla markaana uu ku dhiirrigeliyay dadka in ay qaadaan dagaal hubeysan. Codad la duubay oo arrintan caddeynaya ayaa lagu baahiyay internetka.
Horey sanadkan, Lipholo wuxuu dacwad iyo codsi u gudbiyay Qaramada Midoobay, isagoo doonaya in qeybo ka mid ah Koonfur Afrika loo aqoonsado inay yihiin dhul ka tirsan Lesotho. Balse Wasaaradda Arrimaha Dibedda ee Lesotho ayaa si cad uga hadashay arrinta, iyadoo sheegtay in socdaalkiisa iyo ficilladiisa aysan ahayn kuwo ka wakiil ah dowladda Lesotho.
Ra’iisul Wasaaraha Lesotho, Samuel Matekane, ayaa dhawaan si adag u cambaareeyay dhaq-dhaqaaq kasta oo hurin kara rabshado ama xasillooni darro, isagoo yiri:“Dowladdeenu waxay ka go’an tahay ilaalinta nabadda. Dhaqdhaqaaqyada noocan ah waxay halis u yihiin labada dal, Lesotho iyo Koonfur Afrika.”
Fiiro gaar ah: Waa arrin halis ah oo saameyn kara xiriirka labada dal iyo guud ahaan gobolka Koonfurta Afrika. Haddii aad rabto falanqeyn dheeraad ah ama warbixin qoto dheer, waan kuu diyaarin karaa.