
01/04/2025
Musuqmaasuqa iyo Eedeynta ka Dhan ah Taliyaha Booliska Soomaaliya
Waxaa wax laga xumaado in ay soo ifbaxdo eedeymo culus oo la xiriira musuqmaasuq ka dhex jira hay’adaha amniga dalka, gaar ahaan Booliska Soomaaliya. Warbixin dhowaan soo baxday ayaa muujisay in Taliyaha Booliska Soomaaliya, Jeneraal Asad Cismaan Cabdullaahi (Asad Diyaano), lagu eedeeyay in uu si sharci-darro ah mushaarka 145 sarkaal, saraakiil-xigeen iyo taliyaal kale uu ku urursaday, xilli ay iyagu gudanayeen waajibaadkoodii shaqo.
Arrintani waxay bulshada ka dhex dhalisay dareen caro leh iyo walaac hor leh oo ku saabsan sida loo maareeyo ilaha dhaqaale ee ciidamada amniga. Waxaana ay keentay su’aalo badan oo ku saabsan isla xisaabtanka, hufnaanta maamulka iyo doorka dowladdu ay ka ciyaarayso la dagaallanka musuqmaasuqa.
Mushaharka Ciidanka iyo Xaquuqdooda
Ciidamada Booliska waa lafdhabarta amniga dalka, waana kuwo halis u nugul inay la kulmaan dhibaatooyin kala duwan, maadaama ay u taagan yihiin sugidda nabadda iyo xasiloonida. Sarkaal kasta iyo askari kasta oo ka tirsan booliska waa in uu helo xaqiisii mushahar iyo gunno siduu qabo xeerka ciidanka, waxaana mamnuuc ah in cid kale si sharci darro ah uga faa’iidaysato.
In mushaarka saraakiisha qaarkood la leexsado ama la isticmaalo siyaabo aan sharci ahayn waxay dhaawacaysaa kalsoonida ciidamada, waxayna sababi kartaa in niyad-jab ku dhaco, taas oo saameyn taban ku yeelan karta shaqadooda.
Mas’uuliyadda Madaxda Sare
Madaxda sare ee dowladda, gaar ahaan Madaxweynaha iyo Ra’iisul Wasaaraha, waa in ay arrintan si degdeg ah u wajahaan, maadaama ay tahay ceeb iyo fashil weyn oo saameynaya dowladnimada iyo sumcadda hay’adaha amniga. Waa lama huraan in baaritaan madax-bannaan la sameeyo, isla markaana lala xisaabtamo cid kasta oo ku lug leh, si loo sugo cadaaladda loogana hortago in dhacdooyinkan dib u soo noqdaan.
Haddii aan wax laga qaban, waxay arrintani dhaawici doontaa kalsoonida shacabka ee dowladda iyo booliska, taasoo keeni karta in hay’adaha amniga ay noqdaan kuwo aan hufnaan lahayn, loona arko kuwo ka shaqeeya dano gaar ah halkii ay u adeeggi lahaayeen shacabka.
Maxaa Xal Looga Dhigi Karaa?
Si loo xaliyo arrimahan oo kale, waxaa lama huraan ah in:
1. Lagu sameeyo baaritaan madax-bannaan – Waa in hay’adaha la dagaallanka musuqmaasuqa ay si rasmi ah u baaraan eedeymahan, si caddaalad lagu saleeyo loo helo.
2. Ciidamada Booliska loo sameeyo nidaam maaliyadeed oo daah-furan – Waa in mushaharka ciidamada si toos ah loogu shubo akoonadooda, si loo yareeyo fursadaha musuqmaasuqa.
3. In laga xisaabtamo ciddii lagu helo musuqmaasuq – Haddii la caddeeyo in masuuliyiin sare ku lug leeyihiin arrintan, waa in sharciga la horgeeyo lagana qaado tallaabo adag.
4. Kor u qaadista hufnaanta maamulka ciidamada – Waa in la sameeyo habab casri ah oo lagu kormeero dhaqaalaha ciidamada, si looga fogaado eedeymaha la xiriira musuqmaasuqa.
Gunaanad
Arrimaha noocan oo kale ah waxay dhaawacayaan kalsoonida shacabka ee laamaha ammaanka, waxayna sababi karaan in boolisku uu noqdo mid aan hufnaan badan lahayn. Waa in dowladda Soomaaliya ay si degdeg ah uga falceliso arrintan oo ay hubiso in askar kasta iyo sarkaal kasta uu helo xuquuqdiisa, iyadoo isla xisaabtanka la xoojiyo si loo cirib tiro musuqmaasuqa ka dhex jira hay’adaha amniga.
Waxaa muhiim ah in cadaaladda la waafajiyo eedeymahan, si loo sugo in ciidamada booliska ay si hufan ugu adeegaan shacabka Soomaaliyeed iyagoo aan ka welwelin mushaar la’aan ama dulmi kaga yimaada hoggaan sare. Jeneraal Asad Diyaano waa in uu caddeeyo eedeymahan, si aysan u dhaawicin sumcadda booliska iyo hay’adaha amniga ee dalka.