Saddaam HM

Saddaam HM Halkan waxaad ka heli doontaa dhigaallo iyo xogo wax ku ool ah.

02/08/2025

Waa maxay farqiga u dhexeeya dembi iyo xumaan. Haddii aynu afka carbeedna ku tilmaamno ku noqonaya الذَنْبُ والسَّيِّئَه.

Eebbe wayne maxa uu leedahay:
"إنّ الله يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيْعَا"
"Eebbe waa mid dambiyada oo dhan dhaafa"
Muxuu u adeegsaday ereygaa ah (الذٌّنُوب) ee uu u adeegsan waayay ereyga (السَّيِّئات) oo ah xumaanta oo dhan ayuu dhaafaa?

Marka aynu ducaysanayno maxaynu u nidhaahnaa:
"اللهم اغفر لنا ذنوبنا وكفّر عنّا سيّئاتنا"
"Eebbaw dembiyadayada dhaaf xumaantayadana astur" maxaynu labaas erey isu dabamarin waynay oo u odhan waynay; Eebbaw dembiyadayada astur xumaantayadana dhaaf?

Markale, Eebbe muxuu u leeyahay:
"إن الحسنات يذهبن السيئات"
"Wanaagyaalku waxa ay tirtiraan xumaanta" muxuu u adeegsan waayay ereyga ah (السيّئات) oo noqonaya wanaagyaalku waxa ay tirtiraan dembiyada?

Haddii aynu u nimaadno ereyga (الذَّنبُ) soomaali ahaanna (dembi) ku noqonaya. dembigu waa wax adiga naftaada wax yeelaya, cidda aad ku dhibaysidna isla naftaada uun ay tahay, waana shay Eebbe ku dulsaaray oo xaq kuugu leedahay. Sida: salaadda, soonka, sakada iyo xajka. Waa kuwo Eebbe xaq kuugu leeyahay, haddii aad samaysid cidda abaalmarinta helaysaa waa adiga, haddii aad ka tagtid cidda ciqaabkooda maraysaa waa adiga, Eebbe ayaana xaq kuugu leh oo ku dulsaaray—wuu ka dhaafi karaa wuuna kugu ciqaabi karaa. Haddii aan ereygaa macnihiisa soo koobo; xidhiihka adiga iyo Eebbe idiin dhexeeya haddaad ka tagto, waa waxa ka dhalanaya. Eebbe wayne waxa uu leedahay:

"قُلْ يَعِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِن رَّحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ"
"Dheh addoomadayda naftooda ku xadgudbayoow, haka quusanina naxariista Eebbe, Eebbe waa mid dhaafa dembiyada oo dhan, waayo isagu waa dembi dhaafe naxariis badan"

Haddii aynu u nimaadno ereyga (السَّيِئه) soomaali ahaanna (xumaan) ku noqonaya. Xumaantu, waa waxa uu qofku ku kaco isagoo ku xadgudbaya dadka kale. Waxaana ay ka dhaxaysaa aadamaha dhexdiisa. Sida: xanta, xatooyada, been abuurka iwm. Waa waxkasta oo aad ku waxyeelaynayso cid kale, waxaana kugu waajib ah in aad ciddaas raalli galisid oo aad cafis waydiisatid. Waxaana lagama maarman ah in aad wanaag fashid si ay ugu yaraan xumaantaas aad ku kacday ay wax kaaga tirtirmaan. Haddii aynu ereygan macnihiisana soo koobno; xidhiidka adiga makhluuqaadka kale idinka dhexeeya haddii aad ku xadgudubtid waa waxa ka dhalanaya. Eebbe wayne waxa uu leedahay:

"وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَي النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ الَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ..."
"Oog salaadda labada daraf ee maalintii iyo habeenkii qayb qayb kamid ah, wanaagu waxa uu tirtiraa xumaanta..."

29/07/2025

Nabi Muuse ayaa Eebbe (kor ahaaye) weydiiyay su'aal, isagoo leh:"Ilaahayow, miyaadan adigu gacantaada ku abuurin addoomahaaga?" Eebbe waxa uu ugu jawaabay: "Haa, aniga ayaa abuuray." Nabi Muuse waxa uu markaas yidhi: "Maxaad haddaa u gelin weyday dhammaantood jannadaada?" Markaasaa Eebbe u jawaabay Nabi Muuse isagoo leh: "Muuse, tag oo dhul falo oo beero." Nabi Muuse wuu baxay, wuxuu beertay beer, si fiican ayuuna u waraabiyay, wuxuuna sugay ilaa uu dalageedu ka bislaado. Markii waqtigii beertu soo go'aysay la gaadhay, Nabi Muuse wuu yimi oo dalaggii ayuu goostay, Wuxuuna u kala saaray laba:
– Dalaggii fiicanaa wuxuu dhigay meel.
– Dalaggii xumaana wuxuu dhigey meel kale oo dab ayuu qabadsiiyay oo wuu gubay.

Markaas ayaa Eebbe ku yidhi Nabi Muuse: "Muuse, miyaadan adigu beerta gacantaada ku beerin?" Nabi Muuse wuxuu ku jawaabay: "Haa, adiguba waad ogtahay Ilaahayow." Eebbe wayne waxaa uu yidhi: "Maxaad markaas u gubtay qayb kamid ah, oo aad u kala saartay ka fiican iyo ka xun?" Nabi Muuse waxa uu ku jawaabay: "Eebboow, waxaan doortay kan fiican, waxaanan gubay kii aan anigu u arkay in aanuu i anfacayn." Markaas ayaa Eebbe yidhi: "Sidaas oo kale ayaan aniguna ka yeelaa addoomadayda."

Sheekadan dhexmartay, Eebbe iyo Nabi Muuse, waxay muujinaysaa in Eebbe uu caddaalad u leeyahay abuurkiisa, kana doorto kuwa wanaagsan si uu u galiyo jannadiisa, halka kuwa aan wanaagsanayna uu xaq u leeyahay in uu cadaabo. Eebbe ha innaga yeelo kuwa uu doorto ee jannooyinkiisa uu ugu deeqo.

27/07/2025

Oday ayaa wiilkiisii ku yidhi: "Aabbo waxa aan rabaa in aan kuu doono gabadh". Kadib, wiilkii uu ka diiday oo muu ogolaan gabadh aanu isagu soo xulan in uu guursado. Aabbihii ayaa wiilkiisii ku yidhi: "gabadha aan rabo in aan kuu doono waa gabadha uu dhalay raysal wasaaraha waddanku". Wiilkii wuu ku farxay oo wuu ogolaaday guurkii. Dabadeed, Aabihii ayaa orday oo u tagay raysal wasaarihii waddanka, wuxuuna ku yidhi: "waxa aan doonayaa in inantaada aan u guuriyo inankayga". Raysal wasaarihiina wuu diiday. Kadib, Aabihii ayaa raysal wasaarihii ku yidhi: "wiilkaygu waxa uu shaqo sarraysa ka hayaa mid kamid ah bangiyada bariga Asia ugu wayn". Raysal wasaarihiina wuu ogolaaday markii uu intaas maqlay. Aabihii ayaa haddana isasii daayay oo u tagay mid kamid ah mulkiilahayaasha bangiyada bariga Asia ugu wayn. kadibna, waxa uu ku yidhi: "waxa aan rabaa in aad wiilkayga shaqo sare aad ka siisid bangigaaga" Mulkiilihii bangiguna wuu diiday arrintaas. Kadib, Aabihii ayaa ku yidhi: "wiilkaygu waxa uu qabaa inanta raysal wasaaraha waddanka". kadib, madaxii bangigu uu ogolaaday in uu shaqo sare siiyo wiilka. Sidii ayuuna wiilkii mar kaliya ku hantiyay shaqo aanu filanayn iyo gabadh aanu marna maanka ku qaban.

20/05/2025

Xeeladaha dumarku adeegsadaan kuwii ugu layaabka badnaa waxa kamid ah; Waxaa jirtay waqti dhexe dhacdo ka dhacday magaalo ku taalla Faransiiska, dumar badan oo la qabay ayaa helay sun fudud oo aan waxyeello badan lahayn, taasoo ay subax walba cuntada raggooda ugu dhex qarin jireen. Markuu ninku fiidkii guriga kusoo noqdo, waxay siin jireen daawada ka hortagga suntaas. Suntaasi wax saameyn ah kuma yeelan jirin haddii daawada waqtigeeda la siiyo ninka.

Laakiin haddii ninku aanu guriga ku soo laabanin oo uu meel kale ku hoydo habeenkaas, daawadii kahortagaysay suntii saaka lasiiyay dib ayuu uga dhacayaa. Markaas raggu waxay isku arkaan calaamado ay ka mid yihiin madax xanuun, niyad jab, daal iyo xanuun jidheed. Inta uu ninku ka maqanyahay gurigiisa, saameynta suntaas way sii xoogeysataa.

Markuu ninku guriga ku soo noqdo, xaaskiisa ayaa si qarsoodi ah cuntada ugu dhex qarisa daawada, waxaana uu si degdeg ah uga bogsadaa dhammaan astaamihii uu dareemayay.

Ragga masaakiinta ahna waxay aamineen in dhibaatooyinkaas caafimaad ay sabab u tahay maqnaanshaha gurigooda iyo xaaskooda. Waxaa bilaabmay in raggu ay aaminaan in guriyahooda oo keliya ay caafimaad iyo raaxo ka helayaan, meel kastoo kale oo ay tagaanna ay cudur iyo xanuun kala kulmayaan.

01/05/2025

Bal daqiiqadahan ila qiimee!

Waa subixii koobaad ee aad kasoo dheeg toostay gacalisadaada, —saaxiibtaadii h**e ee aad saacadaha badan telephone-ka kawada hadli jirteen oo hadda ah xaaskaaga— Subaxaas indhahaagu wixii ugu h**eeyay ee ay qabteen wuxuu noqday wajiga gabadhii adduunka waxa dumar jooga aad kasoo dhex calmatay. Codka ugu horreeya ee dhagahaagu maqli doonaanna uu noqonayo codkii marka ay kusoo duubto aad meel goonni ah la tagi jirtay. Waa subax noloshaadu sidii ay ahaan jirtay ay ka gaddisan tahay, waji cusub noloshu kuu yeelanayso. Yaalahaa min daqaa'iq.

Kahor inta aanad guursan intan samee!Bisad guriga keenso, haddii marka ay gaajaysan tahay, xanuusanayso ama hurdo ay u b...
01/05/2025

Kahor inta aanad guursan intan samee!

Bisad guriga keenso, haddii marka ay gaajaysan tahay, xanuusanayso ama hurdo ay u baahan tahay aad dareentid, xaalad kasta oo ay ku sugan tahayna aad noqotid qof lafalgala, waxaa tahay nin gabadha uu guursanayo xaaladeheeda fahmi kara. Haddii ci'deeda ama mawdeeda badani aanay ku dhibin waxaa tahay nin u dulqaadan kara buuq iyo qaylo kasta oo gabadha xaggeeda kaaga imanaya. Haddii bisadu marka ay dhasho —tiro badanna markiiba way dhashaa'e— hadday doonto bisadaha yaryar midi xanuusanayso midi huuf badan tahay midi uskag leedahay, waxaas oo dhan isku soo duuboo aanad noqon nin ay dhibaan waxay ka dhigan tahay waxaad tahay nin haddii Eebbe caruur badan siiyo aan karahsanayn badnaantooda, gabadha aan ku nacayn caruurtan iyo buuqan badan. Haddii basidu marka ay iskukaa xoqdo aad dareentid in ay u baahan tahay meel ay ku nasato oo xasillooni ku dareento, waxaad tahay nin gabadha fahmaya marka ay u baahan tahay in la dajiyo oo warwarka iyo culayska saaran ka fududayn kara. Isku soo wada duub oo haddii arimahaas aad iska dhex aragtid in sida ay tahay aad uga soo baxday, nin awooda in uu gabadh guursado oo waajibaadkeediina kasoo baxaya ayaa tahay'e guurso.

21/04/2025

Nin oday ah oo xikmad badnaa ayaa la waydiiyay, Dumar tee u khayr badan? Waxa uu ku jawaabay; waxa ugu khayr badan gabadha Rabbigeed raalli galisa, ninkeeda adeecda, gurigeeda ku eg, sirta gurigeeda ama yada iyo ninkeeda wixii ka dhexeeya aan sheeg-sheegin, codkeedu aanu taag-taagnayn, caruurteeda barbaarin wanaagsan jidh ahaan iyo maskax ahaanba barbaarisa, gurigeeda degenaanshiiyo iyo xasillooni lagu dhex dareemo, ninkeeda hadii ay wax wanaagsan ka aragto Eebbe mahadisa, haddii wax aanay u bogin ka aragtana ugu sabirta, goorta uu usoo galo faraxda dhoolla cadaysana, bixitaankiisu uu warwar galiyo kana murugooto, ceebtiisa iyo god dalooladiisana asturta oo daboosha.

20/04/2025

Rajada iyo riyooyinka aad nolosha ka leeyahay haddii aanad Eebbe la kaashan, isaga talasaaran, kuwo dhicisooba ayay noqonayaan. Ahdaaftaada duco iyo dedaal ku ladh, kolkaa yool kasta oo aad leedahay waad gaadhi, tacab kasta oo aad bixisaana mid dhimo dhala ayuu noqon.

Eebbe aynu ku kalsoonaanno in kabadan inta aynu nafteenna iyo waxyaabaha innagu xeeran ku kalsoonnahay.

فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ.[آل عمران:159]

04/04/2025

"وأعشقُ عمري لأنِّي إذا متُّ * أخجل من دمعِ أمي"

—محمود درويش.

"Waxa aan jeclaaday noloshayda, sababtoo ah haddii aan dhinto waxaan ka khajilayaa oohinta hooyaday"

—maxamuud darwiish.

Gabaygan waxa tiriyay maxamuud darwiish oo ahaa suugaan yahay reer falastiin ah. Gabaygan waxa uu tiriyay waqti ay noloshu ku adkaatay oo uu doonay in uu isdilo, waxaana gabayga uu ku sheegay sababta uu nolosha u jeclaaday ee uu uga baaqsaday dilkii ama halaagii naftiisa uu la doonayay in ay tahay hooyadii darteed. Wuxuu nacayay in hooyadii qabrigiisa ka dul oydo in badanna isaga dartii dhibaato ay ula kulanto.

Marar badan nolosha waxaa inasoo marta mawaaqif adag oo aynaan raalli ku ahayn balse waalidkeen raalli ku yahay, waa in aynu raalli ku ahaannaa waxa ay waalidkeen ama hooyooyinkeen doonayaan. Waxa aynu aragnaa dhalinyar badan oo marka ay Jaamacadda dhameeyaan oo nolosha sidii ay ka filayeen si aan ahayn lakulma, kadib naftooda biimeeya oo tahriiba, maalinkaasna waalidkood kabo kulul ugaliya. Waa in aynu nolosha kakan ugu dulqaanna raalli ahaanshana waalidkeen, innagoo ka ilaalinaynaa in waalidkeen innaga darteen uu u murugoodo, dad aanu waxba waydiinin jirin in uu innaga darteen wax u waydiiyo, innaga darteen in ay illini uga timaado. iskusoo wada duub oo waxyeello kasta aynu nafteenna u gaysanayno waa waxyeellada waalidkeen.

"رضا الله في رضا الوالد وسخط الله في سخط الوالد"

29/03/2025

Ka hor intii aanay diinta islaamku iman, xaaladda hablaha iyo haweenka guud ahaan waxay ahayd mid liidata oo cadaalad darro badan ay ka jirtay. Dunida Carabta, gaar ahaan Jahligii (waqtigii Jaahiliyada), hablaha waxaa loo arkayey kuwa aan qiimo lahayn, waxaana jiray dhaqammo aad u xun oo lagula kici jiray. Qodobbada ugu muhiimsan ee xaaladda gabdhaha ka hor Islaamka waxaa ka mid ahaa:

1. Gawraca hablaha (Wa'dul-Banaat). Dhaqan aad u xun oo Carabtii h**e ay lahaayeen wuxuu ahaa in hablaha la aaso iyaga oo nool, sababo la xidhiidha ceeb ay u arkayeen dhalashada gabadh, ama saboolnimo ay ka baqayeen. Islaamku wuxuu si adag u mamnuucay arrintan, waxaa lagu xusay qu'aanka ficillada ay samayn jireen markaa loogu bushaareeyoo in gabadh u dhalatay.

2. Dhaxal La'aan. haweenka looma aqoonsan jirin in ay dhaxli karaan hantida waalidkood ama qoyskooda, waxay u arkayeen haweenka inay yihiin dad aan lahayn wax xuquuq ah oo xagga hantida ah. Islaamku wuxuu wax ka beddelay arrintan, wuxuuna siiyay haweenka xuquuq dhaxal.

3. Doorasho la'aan dhanka guurka ah. Inta badan, hablaha waxaa lagu khasbi jiray guur aanay rabin. Aabbayaashooda ama qabiiladoodu waxay hablaha ku xidhi jireen xeerar adag oo dhexdooda ahaa, iyada oo aan inantu lahayn doorasho. Islaamku wuxuu siiyay hablaha xuquuq ay ku doortaan lammaanahooda, wuxuuna mamnuucay guurka qasabka ah.

4. Xad-gudub iyo addoonsi. Habeenka waxaa loo arki jiray hanti la kala iibsan karo, waxaana dhici jirtay in la kufsado, la addoonsado ama si dulmi ah loola dhaqmo. Islaamku wuxuu haweenka ka xoreeyay addoonsiga, wuxuuna xoojiyay karaamadooda.

Islaamku wuxuu si adag u reebay gawraca hablaha, wuxuuna aad u dhaleeceeyay dhaqankaas. Qur'aanka Kariimka ah wuxuu ka hadlay sida foosha xun ee ay ahayd:

(وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ * بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتلَتْ )

"Marka la weydiiyo gabadhii la aasay iyada oo nool: Dembi noocee ah ayaa lagu dilay?"
(Suuradda At-Takwir: 8-9). Sidoo kale, Ilaahay wuxuu ka hadlay dareenka murugada iyo jahligii jiray:

(وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًا وَهُوَ كَظِيمٌ)

"Marka midkood lagu bishaareeyo (loo sheego) gabadh uu dhalay, wejigiisu wuu madoobaan jiray (wuxuu noqon jiray mid murugeysan), wuuna ka xumaan jiray warka loo sheegay. (Suuradda An-Naxl: 58-59).

Islaamku wuxuu keenay isbeddel ballaadhan oo dhanka xuquuqda haweenka ah. Wuxuuna mamnuucay gawraca hablaha, wuxuu siiyay xuquuq ay wax ku dhaxlaan, wuxuuna faray in si caddaalad ah loola dhaqmo. Islaamku wuxuu baray bulshada in dumarku ay yihiin nimco, ayna leeyihiin xuquuq iyo sharaf la mid ah tan ragga, marka laga hadlayo xaqqa aadanaha.

24/03/2025

Haweenay ayaa ninkeeda ku tidhi; "maxaad iigu sheegi wayday inta aanad iguursan in aad tahay nin hayntiisu yartahay oo faqiir ah" waxa uu ugu jawaabay "Miyaanan in badan ku odhan aduun aan adiga ahayn malihi". iyada oo dhoolla-cadaynaysa ayay hawsheedii iska sii wadatay. Erey aan innaga agteenna waxba ka ahayn ayaa agtooda macna badan ka samaynaya, madax buuxinna u noqonaya.

10/03/2025

Dabeecadda soomaalida!

Address

Hargeisa

Telephone

+252636801877

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Saddaam HM posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Shortcuts

Share

Category