11/09/2025
ฝนชุ่ม ดินพร้อม ปลูก “พืชตระกูลถั่ว”
ฟื้นฟูดิน เพิ่มไนโตรเจน ลดต้นทุน
รู้หรือไม่? เดือนกันยายนถือว่าเป็นช่วงเวลาที่เหมาะที่สุดสำหรับการปลูกพืชตระกูลถั่วบำรุงดิน ไม่ว่าจะเป็น ปอเทือง ถั่วพร้า ถั่วเขียว หรือถั่วพุ่ม เพราะสภาพฝนชุ่ม ดินอุ้มน้ำได้ดี อุณหภูมิเหมาะสม ช่วยให้ถั่วเจริญเติบโตและสร้างมวลชีวภาพได้เต็มที่
ทำไมต้องปลูกพืชตระกูลถั่วในเดือนกันยายน? เพราะช่วงนี้ฝนตกกำลังพอดี ดินมีความชื้นเหมาะสม ไม่แห้งแล้งจนเกินไป อีกทั้งยังเป็นช่วงหลังการเพาะปลูกใหญ่ที่ดินเริ่มเสื่อมสภาพ การปลูกพืชตระกูลถั่วจึงช่วยฟื้นฟูความอุดมสมบูรณ์ ตรึงไนโตรเจน เติมสารอาหารสำคัญกลับคืนสู่ดิน นอกจากนี้ ถั่วยังช่วยคลุมดินด้วยใบและลำต้น ลดการงอกของวัชพืช พร้อมทั้งป้องกันการชะล้างหน้าดิน ทำให้แปลงเกษตรกลับมาแข็งแรงและพร้อมสำหรับการเพาะปลูกรุ่นถัดไป
เทคนิคปลูกถั่วบำรุงดินให้ได้ผล
1. เตรียมดินให้พร้อม โดยไถพรวนดินให้ร่วนซุย ระบายน้ำได้ดี เพื่อให้รากของพืชตระกูลถั่วเจริญเติบโตและแตกปมรากได้เต็มที่
2. เลือกพันธุ์ที่เหมาะสม โดยปอเทืองเหมาะสำหรับไถกลบเพื่อบำรุงดิน อายุเก็บเกี่ยวสั้นเพียง 50-60 วัน ถั่วพร้ามีความทนแล้ง ปลูกหมุนเวียนได้ดี ส่วนถั่วเขียวมีวงจรสั้น สามารถเก็บเมล็ดขายได้พร้อมกับช่วยบำรุงดินไปในตัว
3. คลุกเมล็ดถั่วด้วยเชื้อไรโซเบียมก่อนปลูก เพื่อช่วยให้รากสามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศและสะสมในดินได้มากขึ้น
4. หว่านเมล็ดโดยช้ปอเทือง 3-5 กิโลกรัมต่อไร่ ถั่วเขียว 5-7 กิโลกรัมต่อไร่ และถั่วพร้า 4-10 กิโลกรัมต่อไร่ พร้อมดูแลแปลงปลูกในช่วงแรก โดยกำจัดวัชพืช รักษาความชื้น และป้องกันน้ำขัง
5. เมื่อถั่วเริ่มออกดอกประมาณ 50% หรือราว 45-60 วันหลังงอก ควรไถกลบแล้วปล่อยทิ้งไว้ 7-21 วัน ก่อนจะปลูกพืชหลักรุ่นถัดไป เพื่อให้ดินได้ซึมซับธาตุอาหารอย่างเต็มที่
การปลูกพืชตระกูลถั่วในช่วงฝนชุ่มอย่างเดือนกันยายนไม่เพียงช่วยเพิ่มความชื้นให้ดิน แต่ยังช่วย เติมไนโตรเจนกลับสู่ดินอย่างเป็นธรรมชาติ ลดความจำเป็นในการใช้ปุ๋ยเคมี ทำให้ต้นทุนการผลิตลดลงอย่างเห็นได้ชัด นอกจากนี้ ใบ กิ่ง และรากของถั่วยังช่วยสร้าง อินทรียวัตถุและปรับปรุงโครงสร้างดิน ทำให้ดินร่วนซุย อุ้มน้ำดี และระบายน้ำได้ดีขึ้น
สิ่งเหล่านี้ส่งผลโดยตรงต่อพืชหลักในฤดูกาลถัดไป เพราะดินที่แข็งแรงจะช่วยให้รากพืชเจริญได้เต็มที่ ดูดซึมธาตุอาหารได้มากขึ้น และสร้างผลผลิตที่มีคุณภาพสูงกว่าเดิม นอกจากนี้ การปลูกถั่วยังช่วย ป้องกันการชะล้างหน้าดินและลดปัญหาวัชพืช ทำให้แปลงเกษตรมีความอุดมสมบูรณ์และพร้อมสำหรับการเพาะปลูกรุ่นต่อไปอย่างยั่งยืน
สรุปง่าย ๆ การปลูกพืชชตระกูลถั่วบำรุงดินคือการลงทุนระยะสั้นเพื่อผลตอบแทนระยะยาว ทั้งช่วยลดต้นทุน เพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้ดิน และสร้างผลผลิตที่มั่นคงสำหรับเกษตรกรทุกคนครับ
#พืชตระกูลถั่ว #ปุ๋ยพืชสด #ปอเทือง #ถั่วเขียว #บำรุงดิน #เกษตรยั่งยืน #ลดต้นทุนเพิ่มผลผลิต #สาระความรู้คนทำเกษตร #เกษตรกรไทย #เกษตรสัญจร
…………………………………….
เกษตรสัญจร ศูนย์รวมความรู้และเทคนิคการทำเกษตร
