27/10/2025
ผู้บรรลุธรรม
พระนางเถริกา ผู้บรรลุธรรม จากการทำครัว
พระนางเถริกา ผู้บรรลุธรรม ก่อนบวชเป็นภิกษุณี จากการพิจารณาผักดองต้มในขณะทำครัว ทำไมเพียงการพิจารณาผักดองต้มจึงสามารถทำให้สตรีนางหนึ่งบรรลุธรรม
สตรีนางหนึ่งกำเนิดในตระกูลกษัตริย์แห่งเมืองเวสาลี นางคือ “พระนางเถริกา” พอนางเจริญวัย พระบิดาและพระมารดายกให้อภิเษกกับเจ้าชายพระองค์หนึ่ง ผู้มีศักดิ์เสมอกัน
ต่อมาพระนางเถริกาได้ฟังธรรมของพระปชาบดีโคตมีเถรี ว่าด้วยเรื่องการพิจารณาธรรม แล้วบังเกิดปัญญาและมีจิตเลื่อมใส พระนางมีความปรารถนาออกผนวช พระนางจึงทูลขออนุญาตพระสวามีให้พระนางออกผนวช แต่พระสวามีไม่ยินยอม พระนางใช้ความรู้ที่ได้มาจากการฟังธรรมในครั้งนั้น มาปฏิบัติควบคู่ไปกับกิจวัตรประจำวัน จนกระทั่งบรรลุอนาคามิผล
พระนางเกิดความเบื่อหน่าย ความปรารถนาผนวชก็ทวีขึ้นทุกวัน จนพระนางเบื่อหน่ายผ้าอาภรณ์อันประณีตงดงามที่เคยสวมใส่ เบื่อหน่ายเครื่องประดับต่าง ๆ ที่ทำขึ้นจากทองและอัญมณี
ผู้บรรลุธรรม
วันหนึ่งขณะที่พระนางทรงทำครัวอยู่ในห้องเครื่อง พระนางตั้งหม้อที่บรรจุต้มผักดองไว้บนเตา พระนางพิจารณาการเปลี่ยนแปลงของผักดองนั้น จนน้ำที่นิ่ง กลายเป็นที่เดือดจนแห้งระเหยไปจนหมดหม้อ ผักดองที่แหวกว่ายไปตามแรงพองอากาศผุดขึ้นเพราะความร้อนของเปลวไฟจากเตา กลายเป็นผักดองที่นิ่งสงบ เพราะปราศจากน้ำแล้ว
พระนางพิจารณาการเปลี่ยนแปลงของผักดองนั้น กิเลสของพระนางได้รับการเผาพลาญด้วยฌานที่พระนางปฏิบัติมา ดุจผักดองที่เดือดจนแห้งคาหม้อนั้นเอง
พระสวามีเห็นอาการของพระชายาเป็นเช่นนี้แล้ว จึงตัดสินพระทัยว่า คงต้องให้พระชายาเสด็จออกผนวช พระองค์ส่งพระนางเถริกาไปยังสำนักพระเถรีอันมีพระปชาบดีโคตมีเถรีเป็นประธาน
พระปชาบดีโคตมีทรงผนวชให้พระนางเถริกา จากนั้นพาพระเถริกาเถรีไปเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าทรงพิจารณาด้วยญาณจนทราบว่า พระนางเถริกาบรรลุขั้นอนาคามิผลแล้ว กิเลสถูกเผาผลาญไปจนสิ้น ดังผักดองที่สงบนิ่งแห้งเพราะปราศจากน้ำที่เดือด ตอนนี้พระนางได้รับความสงบแล้ว ไม่มีน้ำเดือด (กิเลส) ให้พระนางต้องเต้นวิ่งหรือแหวกว่ายเพราะแรงแห่งกิเลสอีกต่อไป
ข้อมูลจาก 84000.org
