28/10/2025
"To" နဲ့ "For" ကလည်း အင်္ဂလိပ်စာ လေ့လာသူတိုင်းကို အမြဲတမ်း ဒုက္ခပေးနေတဲ့ စကားလုံး အတွဲလေးတွေပါ။
ဘယ်နေရာမှာ ဘာသုံးရမှန်းမသိ၊ စည်းမျဉ်း အတိအကျ မရှိသလိုနဲ့ အရမ်း ရှုပ်ထွေးတယ်လို့ ခံစားရတတ်ပါတယ်။
သူတို့မှာ လုံးဝ စည်းမျဉ်းမရှိတာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့ကို ဘယ်လို အခြေအနေ (Situation) မျိုးတွေမှာ သုံးလဲ ဆိုတာကို နားလည်သွားရင် ခွဲခြားရတာ ပိုလွယ်သွားပါလိမ့်မယ်။
အဓိက သုံးတဲ့ အခြေအနေတွေကို ကြည့်လိုက်ရအောင်ပါ။
၁။ ရည်ရွယ်ချက် (Purpose/Reason) ပြောတဲ့အခါ
တစ်ခုခုကို "ဘာကြောင့်" လုပ်လဲ ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ပြောချင်တဲ့အခါ "to" ရော "for" ရော သုံးနိုင်ပါတယ်။ ကွာခြားချက်ကတော့:
To + Verb (ကြိယာ)
သင်လုပ်တဲ့ အကြောင်းရင်းက "လုပ်ဆောင်ချက် (Action)" တစ်ခု ဖြစ်တဲ့အခါ "to" နဲ့ ကြိယာ (Infinitive ပုံစံ) ကို သုံးပါတယ်။
မြန်မာလို "...ဖို့" လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။
For + Noun (နာမ်) / Gerund (ကြိယာနာမ် -ing)
သင်လုပ်တဲ့ အကြောင်းရင်းက "အရာဝတ္ထု (Thing)" တစ်ခု ဒါမှမဟုတ် "နာမ်" တစ်ခု ဖြစ်တဲ့အခါ "for" နဲ့ နာမ် ကို သုံးပါတယ်။
မြန်မာလို "...အတွက်" လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။
ဥပမာ
"I went to the store to buy milk."
(နွားနို့ ဝယ်ဖို့ ကျွန်တော် ဆိုင်သွားခဲ့တယ်။) - ("ဝယ်ခြင်း" ဆိုတဲ့ Action ကြောင့် "to buy")
"This tool is for cutting wood."
(ဒီကိရိယာက သစ်သား ဖြတ်ဖို့အတွက် ဖြစ်တယ်။) - (ဖြတ်ခြင်း ဆိုတဲ့ Gerund ကြောင့် "for cutting")
၂။ ရွေ့လျားမှု + ဦးတည်ရာ (Movement + Destination)
"သွားသည်၊ လမ်းလျှောက်သည်၊ ကားမောင်းသည်" စတဲ့ "ရွေ့လျားမှု (Movement)" ကို ပြတဲ့ ကြိယာတွေနဲ့ သွားမယ့် "နေရာ (Destination)" ကို ပြောချင်တဲ့အခါ အမြဲတမ်းနီးပါး "to" ကိုပဲ သုံးပါတယ်။
Movement Verb + to + Place
ဥပမာ
"I went to the store."
(ကျွန်တော် ဆိုင်သို့ သွားခဲ့တယ်။)
"She drives to work every day."
(သူမ အလုပ်သို့ နေ့တိုင်း ကားမောင်းသွားတယ်။)
"Let's walk to the park."
(ပန်းခြံသို့ လမ်းလျှောက်သွားကြရအောင်။)
(ခြွင်းချက်: "Head for the hills", "Make for the exit" လိုမျိုး အသုံးအနှုန်း နည်းနည်း ရှိပေမယ့် အသုံးနည်းပါတယ်။ "to" ကိုပဲ မှတ်ထားရင် အဆင်ပြေပါတယ်)
၃။ လက်ခံရရှိသူ (Recipient) ကို ညွှန်းတဲ့အခါ
တစ်ခုခုကို ဘယ်သူ့ဆီ ပေးတာ၊ ပို့တာလဲ ဆိုတဲ့ "လက်ခံရရှိမယ့်သူ (Recipient)" ကို ပြောတဲ့အခါ "to" လား "for" လား ဆိုတာက Preposition ကို ကြည့်ရမှာ မဟုတ်ဘဲ၊ ရှေ့က "Verb (ကြိယာ)" ကို ကြည့်ရမှာပါ။
Motion Verb (ရွေ့လျားမှုပြ ကြိယာ) + to + Person
ပေးတာ (give), ပို့တာ (send), လွှဲတာ (transfer) စတဲ့ "ရွေ့လျားမှု/လက်ပြောင်းမှု" ပါတဲ့ ကြိယာတွေဆိုရင် "to" ကို သုံးပါတယ်။ လက်ခံသူက Destination (ဦးတည်ရာ) လိုပါပဲ။
Situation Verb (အခြေအနေပြ ကြိယာ) + for + Person
ပြုလုပ်ပေးတာ (make), ဖြစ်တည်တာ (be), ဝယ်ပေးတာ (buy) စတဲ့ "ရွေ့လျားမှု/လက်ပြောင်းမှု" မပါတဲ့ အခြေအနေကို ပြတဲ့ ကြိယာတွေဆိုရင် "for" ကို သုံးပါတယ်။ အဲ့ဒီအရာက အဲ့ဒီလူ "အတွက်" ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။
ဥပမာ
"Give this to her."
(ဒါကို သူမဆီ ပေးလိုက်ပါ။) - (Give = Motion Verb)
"This is for her."
(ဒါက သူမအတွက်။) - (Is = Situation Verb)
"Can you send this fax to her?"
(ဒီဖက်စ်ကို သူမဆီ ပို့ပေးနိုင်မလား။) - (Send = Motion Verb)
"I made this cake for her."
(ကျွန်တော် ဒီကိတ်ကို သူမအတွက် လုပ်ခဲ့တာ။) - (Made = Situation Verb)
ပေါင်းသုံးကြည့်ရအောင်ပါ။
"I made this for her. Can you give it to her?" (ကျွန်တော် ဒါကို သူမအတွက် လုပ်ခဲ့တာ။ သူမဆီ ပေးလိုက်လို့ရမလား။)
၄။ ရည်ရွယ်ချက်/တောင်းဆိုချက် (Intention/Request) - ဘာလုပ်စေချင်လဲ?
တစ်ယောက်ယောက်ကို တစ်ခုခု လုပ်ခိုင်းတဲ့အခါ (ဥပမာ: "ask" နဲ့ သုံးရင်):
Ask someone + to + Verb
သင်က "လုပ်ဆောင်ချက် (Action)" ကို အဓိက လိုချင်တဲ့အခါ "to + Verb" သုံးပါတယ်။
Ask someone + for + Noun
သင်က "အရာဝတ္ထု (Thing)" ကို အဓိက လိုချင်တဲ့အခါ "for + Noun" သုံးပါတယ်။
ဥပမာ
"Ask John to send me the file."
(John ကို ဖိုင် ပို့ခိုင်း လိုက်ပါ။) - (သင်က "ပို့ခြင်း" ဆိုတဲ့ Action ကို အဓိကထားတယ်)
"Ask John for the file."
(John ဆီက ဖိုင် တောင်း လိုက်ပါ။) - (သင်က "ဖိုင်" ဆိုတဲ့ Thing ကို အဓိကထားတယ်၊ ဘယ်လိုပို့ပို့ ရရင်ပြီးရော)
၅။ တချို့ ကြိယာတွေနဲ့ ပုံသေ တွဲသုံးပုံများ (Specific Verbs)
တချို့ ကြိယာတွေက "to" နဲ့ သုံးတဲ့အခါ အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုး၊ "for" နဲ့ သုံးတဲ့အခါ အဓိပ္ပာယ်တစ်မျိုး ကွဲသွားတတ်ပါတယ်။
ဥပမာများ (Invite):
"Invite someone to a party/wedding/dinner (event)." (ပါတီ/မင်္ဂလာဆောင်/ညစာစားပွဲ သို့ ဖိတ်ကြားသည်) - (ပွဲ (Event) ကို ဖိတ်တာ)
"Invite someone for dinner/lunch." (ညစာ/နေ့လယ်စာ အတွက် ဖိတ်ကြားသည်) - (စားသောက်ဖို့ (Meal) ကို ဖိတ်တာ)
ဥပမာများ (Do)
"What did you do to him?"
(မင်း သူ့ကို ဘာလုပ်ခဲ့တာလဲ။) - (များသောအားဖြင့် မကောင်းတဲ့ လုပ်ရပ်တစ်ခုခု သူ့အပေါ် ပြုလုပ်ခြင်း)
"What did you do for him?"
(မင်း သူ့အတွက် ဘာလုပ်ပေးခဲ့တာလဲ။) - (သူ့ကိုယ်စား/သူ့အကျိုးအတွက် တစ်ခုခု လုပ်ပေးခြင်း)
၆။ "Be used to" နှင့် "Be used for"
ဒါက လုံးဝ အဓိပ္ပာယ် ကွဲပြားတဲ့ အသုံးပါ။
Be used to + Noun / Gerund (-ing)
"...နှင့် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်နေသည် / အကျင့်ဖြစ်နေသည်" လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။
ဥပမာ: "I am used to the cold weather."
(ကျွန်တော် အေးတဲ့ ရာသီဥတုနဲ့ ကျင့်သားရနေပြီ။)
Be used for + Noun / Gerund (-ing)
"...အတွက် အသုံးပြုသည်" (Purpose/Function) လို့ အဓိပ္ပာယ်ရပါတယ်။
ဥပမာ: "This knife is used for cutting vegetables."
(ဒီဓားကို ဟင်းသီးဟင်းရွက် လှီးဖို့အတွက် သုံးတယ်။)
အဓိက ကွာခြားချက် နှင့် အလွယ်မှတ်နည်း
Verb vs. Noun: ရည်ရွယ်ချက်မှာ Action ဆိုရင် "to + Verb", Thing ဆိုရင် "for + Noun".
Motion vs. Situation: ဦးတည်ရာ/လက်ခံသူမှာ Motion ပါရင် "to", Situation ပဲဆိုရင် "for".
Be used to: ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်ခြင်း။
Be used for: အသုံးပြုပုံ/ရည်ရွယ်ချက်။
အောက်ပါ စာကြောင်းတွေမှာ "to" လား "for" လား ပိုသင့်တော်တာကို ဖြည့်ကြည့်ပါ။
I need to go _______ the bank _______ withdraw some money.
This present is _______ my mother. I bought it _______ her birthday.
Could you ask the waiter _______ the bill? I asked him _______ bring it ten minutes ago.
She is studying hard _______ pass the exam.
Are you used _______ living in a big city? This key is used _______ opening the back door.
အဖြေမှန်ကို ပြန်တင်ပေးသွားပါမယ်။
