09/08/2025
เรารู้จักตัวเองดีแค่ไหน?
— ไม่ใช่รู้ว่าเก่งอะไร แต่รู้ว่าควรอยู่ตรงไหน ถึงจะทำให้เราไปได้ไกลที่สุด
ในปัจจุบัน "การบริหารตัวเอง" เป็นหนึ่งในทักษะที่จะเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในโลกของการทำงาน ที่อาจจะต้องทำงานไปจนถึงอายุ 50-60 ปี จึงเกิดคำถามที่ว่า ตลอดระยะเวลาการทำงาน จะต้องวางตัวอย่างไรให้สร้างผลลัพธ์ที่ดีที่สุด และรู้สึกเติมเต็มกับสิ่งที่ทำให้ได้มากที่สุด?
เริ่มต้นจากคำตอบ — คนที่ประสบความสำเร็จ ไม่ใช่คนที่เก่งที่สุด หรือเรียนได้เกรดดีที่สุดเสมอไป แต่คือคนที่ "เข้าใจตนเองอย่างลึกซึ้ง" ไม่ว่าจะเป็น รู้ว่าตัวเองถนัดอะไร (Strengths), ทำงานอย่างไรได้ดีที่สุด (How You Perform), ยึดถือคุณค่าอะไร (Values), ควรอยู่ตรงไหน (Where You Belong), และควรสร้างผลงานอะไร (What Should You Contribute) ทุกคำถามนี้ไม่มีใครตอบให้เราได้ นอกจาก "ตัวเราเอง"
รู้จุดแข็งจาก Feedback ไม่ใช่ความรู้สึก — คนส่วนใหญ่มักคิดว่าตัวเองรู้ว่าถนัดอะไร แต่มักจะเข้าใจผิด วิธีที่ Peter F. Drucker แนะนำคือ "Feedback Analysis" เขียนสิ่งที่เราคาดว่าจะเกิดหลังจากตัดสินใจหรือทำอะไรบางอย่าง แล้วเปรียบเทียบกับผลลัพธ์จริงในอีก 9-12 เดือน สิ่งนี้จะค่อย ๆ ทำให้เราเห็นจุดแข็งและจุดอ่อนของเรา และสิ่งที่เราควรโฟกัสสิ่งที่ถนัด เพื่อสร้างความเป็นเลิศ มากกว่าพยายามฝืนตัวเองในการพัฒนาจุดอ่อนให้ดีขึ้นอย่างไร้ทิศทาง
คุณค่าที่ยึดถือ (Core Values) สำคัญยิ่งกว่าความสามารถ — บางคนทำงานได้ดีมาก แต่สุดท้ายลาออก เพราะรู้สึกว่า "นี่ไม่ใช่สิ่งที่ตัวเองเชื่อ" หากค่านิยมขององค์กรไม่สอดคล้องกับคุณค่า ต่อให้เงินเดือนหรือค่าแรงมากแค่ไหนก็ไม่ช่วยให้รู้สึกเติมเต็ม เพราะ "เราไม่สามารถโกหกตัวเองได้ในทุกวัน" แต่สิ่งที่เราต้องตอบตัวเองให้ได้คือ "อยากให้ตัวเองเป็นแบบไหน?"
อยู่ตรงไหน ถึงจะใช้ศักยภาพได้เต็มที่ — คนที่รู้จุดแข็ง วิธีทำงาน และค่านิยมของตัวเอง จะรู้ว่า "ควรปฏิเสธ" อะไร ไม่ใช่เพราะกลัวความยาก แต่เพราะรู้ว่า "ไม่เหมาะกับธรรมชาติของเรา" เช่น คนที่ไม่ชอบตัดสินใจไม่ควรรับตำแหน่ง CEO หรือคนที่ต้องการอิสระในการทำงานอาจไม่เหมาะกับองค์กรขนาดใหญ่ที่มีโครงสร้างซับซ้อน
เราควรสร้างผลงานอะไร? — เป็นคำถามที่คนทำงานควรถาม เพราะไม่ใช่แค่ต้องทำในสิ่งที่ถนัด แต่ ทำอย่างไรให้เกิด Impact มากที่สุดในระยะเวลาอันสั้น สิ่งนี้แยกคนทำงานธรรมดาออกจากคนที่จะเป็นผู้นำในอนาคต เราควรถามว่า "สถานการณ์ตอนนี้ต้องการอะไร?", "จากจุดแข็งและค่านิยมของฉัน ฉันช่วยอะไรได้?" และ "ผลลัพธ์แบบไหนที่จะสร้างความเปลี่ยนแปลงจริง ๆ?"
การบริหารความสัมพันธ์ (Managing Relationships) — ไม่มีใครทำงานคนเดียวแล้วสำเร็จ สิ่งที่หลายคนพลาดคือ "ไม่เข้าใจว่าเพื่อนร่วมงานทำงานยังไง" ทำให้เกิดความขัดแย้งโดยไม่รู้ตัว การเข้าใจว่าเจ้านายเป็นคนฟังหรือคนอ่าน, เพื่อนร่วมทีมถนัดอะไร, หรือคาดหวังอะไร จะช่วยให้เราสามารถทำงานร่วมกับคนอื่นได้ดีขึ้น
เตรียมตัวสำหรับครึ่งหลังของชีวิต — หากเราต้องทำงานไปจนถึงอายุ 50-60 ปี แต่หลายคนหมดไฟไปตั้งแต่อายุ 40 ปี เพราะไม่มีความท้าทายใหม่ ๆ Drucker แนะนำให้เริ่มวางแผน "อาชีพที่สอง" ตั้งแต่ยังมีพลัง ไม่ว่าจะเป็นการทำงานเพื่อสังคม การเป็นอาสาสมัคร หรือการสร้างกิจการใหม่ เพราะความสำเร็จไม่ควรถูกจำกัดอยู่แค่ไหนออฟฟิศ หรือในตำแหน่งงานปัจจุบัน
ดังนั้น "การบริหารตัวเอง" อาจเป็นเหมือนเรื่องพื้นฐานธรรมดา แต่ในโลกที่ทุกคนมีอิสระเท่ากัน การที่ "เข้าใจตัวเองได้ลึกกว่า" จึงเป็นสิ่งที่สร้างความแตกต่าง ยิ่งเรารู้จักจุดแข็ง วิธีทำงาน ค่านิยม และบทบาทของตัวเองมากเท่าไหร่ เรายิ่งมีโอกาสสร้างความแตกต่างมากเท่านั้น และไม่ใช่แค่ในการทำงาน แต่ในชีวิตของเราด้วย
เรียบเรียงโดย: THE INSIDER