09/08/2025
: เคยเป็นไวรัลไปเมื่อหลายปีที่แล้ว กับโครงการจาก กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด 76 จังหวัด และกรุงเทพมหานคร ในชื่อ 1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น 'รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste' ซึ่งในปีงบประมาณ 2568 นี้ ถือเป็นปีที่ 3 ที่มีโครงการนี้เกิดขึ้น โดยเป็นโครงการภายใต้การส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่นสู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thaland Best Local Food)
ชวนดู '77 เมนูอาหารท้องถิ่น'
ประจำ 76 จังหวัด และ 1 เมืองหลวงของไทย
ในโครงการ '1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น' ประจำปี 2568
----
▪️ เมื่อวันที่ 1 สิงหาคมที่ผ่านมา กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ได้ประกาศรายชื่อ 77 เมนูอาหารถิ่น จาก 76 จังหวัด และ 1 เมืองหลวง ภายใต้โครงการ 1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น 'รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste' ประจำปีงบประมาณ 2568 ถือเป็นปีที่ 3 ที่มีโครงการนี้เกิดขึ้น
▪️ มีการโหวตเมนูระดับประเทศด้วยในปีนี้ ด้วยการนำเมนูท้องถิ่นของทุกจังหวัดมาโหวตอีกครั้งเมนูที่ได้รางวัลก็คือ 'หมูจำเหนียว' จาก จ.สุราษฎร์ธานี
▪️ มีการต่อยอดไปสู่อีเวนต์ 'ไทยฟุ้ง ปรุงไทย' ที่มีเมนูทั้ง 77 เมนูจาก 76 จังหวัด และ 1 เมืองหลวงมาให้ได้ชิมรสชาติดั้งเดิมกันแบบครบ ๆ ที่ศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค ศรีนครินทร์ ในวันที่ 12 - 14 กันยายน 2568 อีกด้วย
----
เคยเป็นไวรัลไปเมื่อหลายปีที่แล้ว กับโครงการจาก กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ร่วมกับสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด 76 จังหวัด และกรุงเทพมหานคร ในชื่อ 1 จังหวัด 1 เมนู เชิดชูอาหารถิ่น 'รสชาติ…ที่หายไป The Lost Taste' ซึ่งในปีงบประมาณ 2568 นี้ ถือเป็นปีที่ 3 ที่มีโครงการนี้เกิดขึ้น โดยเป็นโครงการภายใต้การส่งเสริมและพัฒนายกระดับอาหารถิ่นสู่มรดกทางวัฒนธรรมและอัตลักษณ์ความเป็นไทย (Thaland Best Local Food)
วิธีการหลัก ๆ ของแต่ละปีคือการเปิดให้ทุกจังหวัดคัดเลือก 'เมนูอาหารท้องถิ่น' ของตัวเองมาจังหวัดละ 5 เมนู ผ่านวัตถุประสงค์หลัก ๆ อย่างการที่เมนูเหล่านั้นต้องสะท้อนประวัติศาสตร์ท้องถิ่น มีความสัมพันธ์กับวิถีชีวิตผู้คนในจังหวัดนั้น ๆ มีการใช้สมุนไพรหรือพืชพรรณท้องถิ่นมาประกอบอาหาร เป็นมรดกทางภูมิปัญญาและทางวัฒนธรรมท้องถิ่นอีกด้วย จากนั้นจะมีการคัดเลือกส่วนแรกโดยผู้ทรงคุณวุฒิและกรรมการจากส่วนกลาง เหลือ 3 เมนู และคัดเลือกส่วนที่สองโดยประชาชนผ่านการโหวตบนช่องทางออนไลน์ ผ่าน page ของกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ระหว่างวันที่ 17-31 กรกฎาคมที่ผ่านมา จนเหลือเพียง 1 เมนูอาหารที่สะท้อนความเป็นท้องถิ่นของจังหวัดนั้น ๆ ในทุกปี
อีกทั้งยังมีการโหวตอีกครั้งในระดับประเทศ โดยเป็นการนำทั้ง 77 เมนูอาหารท้องถิ่นจาก 76 จังหวัด และ 1 เมืองหลวง มาโหวตกันอีกครั้ง เพื่อหาเมนูท้องถิ่นระดับประเทศมาอีก 1 รางวัล ซึ่งเมื่อเราเอารายชื่อเมนูอาหารทั้งหมดมากางดู เราก็จะเห็นความเป็นท้องถิ่นของจังหวัดนั้น ๆ มากขึ้น อย่างในข้อมูลเมนูอาหารทั้ง 77 เมนูจาก 76 จังหวัด และ 1 เมืองหลวง ที่ได้รับการคัดเลือกในปีนี้ และมีการประกาศอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 1 สิงหาคมที่ผ่านมา ดังรายชื่อด้านล่าง
🟠 ภาคกลาง 22 เมนูอาหารถิ่น จาก 21 จังหวัด และ 1 เมืองหลวง
1. ขนมขี้หนู - กรุงเทพมหานคร
2. ขนมหัวผักกาดกวนโรยถั่วลิสง - กำแพงเพชร
3. ม้าฮ่อส้มโอ - ชัยนาท
4. ปลาดูสมุนไพร สูตรลาวเวียง - นครนายก
5. ขนมขี้หนูเนื้อตาล - นครปฐม
6. ขนมนวลแห้ว - นครสวรรค์
7. แกงคั่วกระท้อน - นนทบุรี
8. ข้าวมันส้มตำ - ปทุมธานี
9. ขนมดอกโสน - พระนครศรีอยุธยา
10. ยำชาละวันเดินดง - พิจิตร
11. น้ำพริกเผากล้วยย่างรสถิ่น - พิษณุโลก
12. แกงหัวเอื้อง (เอื้องหมายนา) - เพชรบูรณ์
13. น้ำพริกปลาส้มสมุนไพร - ลพบุรี
14. แกงโหม่งจาก - สมุทรปราการ
15. หอยหลอดผัดฉ่า - สมุทรสงคราม
16. ขนมเรไร - สมุทรสาคร
17. หมี่เจ๊กเชยสีชมพูสระบุรี - สระบุรี
18. ต้มกะทิปลาเค็มยอดมะขามอ่อน - สิงห์บุรี
19. ต้มกะทิปลาตะเพียน - สุโขทัย
20. กะละแมตำนานดิน - สุพรรณุบรี
21. ข้าวตอกโบราณทอด - อ่างทอง
22. ต้มโคล้งปลาย่างลุ่มแม่น้ำสะแกกรัง - อุทัยธานี
🟠 ภาคเหนือ 9 เมนูอาหารถิ่น จาก 9 จังหวัด
1. แกงแคไก่เมือง - เชียงราย
2. ขนมกนไทเขิน - เชียงใหม่
3. ขนมปาดงาม่อน - น่าน
4. ยำมะม่วงหนังหมูมะพร้าวคั่ว - พะเยา
5. น้ำพริกน้ำปู๋เมืองแป้ - แพร่
6. โถ่พูซิ่ง - แม่ฮ่องสอน
7. จิ้นแดง - ลำปาง
8. หลามบอน - ลำพูน
9. ลอดช่องเค็ม - อุตรดิตถ์
🟠 ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 20 เมนูอาหารถิ่น จาก 20 จังหวัด
1. แกงไข่ผำใส่ใบหมากไฟ - กาฬสินธุ์
2. แกงไข่ผำ - ขอนแก่น
3. หม่ำ - ชัยภูมิ
4. หมกจ๊อของกิน ไทญ้อเมืองอุเทน - นครพนม
5. ตำส่มโคราช - นครราชสีมา
6. อุเอาะปลาน้ำโขง - บึงกาฬ
7. จรั๊วะโดง - บุรีรัมย์
8. ต้มส้มปลาบู่ - มหาสารคาม
9. หลามปลาข่อ - มุกดาหาร
10. กบพ่นไฟ - ยโสธร
11. แกงไข่ผำ - ร้อยเอ็ด
12. ไก่ซั๊วสาวหลง - เลย
13. อาซอม - ศรีสะเกษ
14. แจ่วแมงแคงกับลวกผักป่าภูพาน - สกลนคร
15. ซันลอเจก (แกงกล้วย) - สุรินทร์
16. โหย่ย - หนองคาย
17. ลาบเทา - หนองบัวลำภู
18. ปลายำตะไคร้ - อำนาจเจริญ
19. พิคานย่าวัวบ้านย่างเตาถ่าน - อุดรธานี
20. ข้าวเม่าคลุก - อุบลราชธานี
🟠 ภาคตะวันตก 5 เมนูอาหารถิ่น จาก 5 จังหวัด
1. แกงป่าหัวตาลไก่บ้าน - กาญจนบุรี
2. แกงมะแฮะ - ตาก
3. แกงคั่วสับปะรดไข่แมงดาทอดฟู - ประจวบคีรีขันธ์
4. แกงกระทือปลาดุกทะเล - เพชรบุรี
5. ขนมงาสลัด - ราชบุรี
🟠 ภาคตะวันออก 7 เมนูอาหารถิ่น จาก 7 จังหวัด
1. หอยฉ็อง - จันทบุรี
2. แกงส้มปลาอีกง - ฉะเชิงเทรา
3. หมูคั่วปลากุเลา - ชลบุรี
4. แกงกะทิกระดอมคอหมูย่าง - ตราด
5. ขนมเขียวใบหยก - ปราจีนบุรี
6. ข้าวตูโบราณ - ระยอง
7. ไก่ตะไคร้ - สระแก้ว
🟠 ภาคใต้ 14 เมนูอาหารถิ่น จาก 14 จังหวัด
1. กุ้งผัดเคยฉลูสะตอ - กระบี่
2. มะพร้าวคั่ว - ชุมพร
3. ขนมเปี๊ยะพริกไทยตรัง - ตรัง
4. พุงปลาอื้อ - นครศรีธรรมราช
5. นีเล็ง - นราธิวาส
6. ลาแซ - ปัตตานี
7. ปลาถ้ำ - พังงา
8. บี้หุนตำนาน - พัทลุง
9. อิ่วปึ่ง - ภูเก็ต
10. ขนมเจ๊ะแม๊ะ - ยะลา
11. ยาวเยสูตรดั้งเดิม - ระนอง
12. ยำสาย (ยำสาหร่ายผมนาง) - สงขลา
13. ปัสมอส - สตูล
14. หมูจำเหนียว - สุราษฎร์ธานี
และเมนูอาหารท้องถิ่นที่ได้รับการโหวตสูงที่สุดจาก 77 เมนูนั่นคือ 'หมูจำเหนียว' บางที่เรียก หมูจำเหียว หมูชำเหนียว หมูโค หมูโคะ หมูผัดเกลือ หรือหมูคั่วเกลือก็มี เป็นเมนูอาหารท้องถิ่นสูตรโบราณจาก จ.สุราษฎร์ธานี มีหน้าตาคล้ายหมูรวนเค็ม ใช้วัตถุดิบเพียง 4 อย่าง หมูสามชั้น เกลือ น้ำปลา และน้ำตาลเพียงเท่านั้น ว่ากันว่าเป็นวิธีถนอมอาหารที่พบได้ในหลาย ๆ ภาคของบ้านเรา สันนิษฐานว่าเป็นการทำให้เมนูนี้เหมาะแก่การเก็บไว้ได้นานนอกตู้เย็น และเป็นการยืดอายุเนื้อหมู สำหรับในสุราษฎร์ธานี เมนูหมูจำเหนียวนี้มักกินเป็นกับข้าวง่าย ๆ คู่กับแกงส้ม หรือน้ำพริกกะปิ
'นางยุถิกา อิศรางกูร ณ อยุธยา' อธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กล่าวว่า ทางกรมส่งเสริมวัฒนธรรมได้ขับเคลื่อนโครงการนี้มาตั้งแต่ปี 2566 ปีนี้ถือเป็นปีที่ 3 แล้วที่ได้ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่อง เพราะอาหารเป็นภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมที่สำคัญอย่างหนึ่งของคน สะท้อนความคิด วิถีชีวิต ประวัติศาสตร์ รวมถึงอาหารไทยถิ่นมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น อาหารไทยเป็นยา เป็นอาหารเพื่อสุขภาพ เพราะมีวัตถุดิบสมุนไพรต่าง ๆ แฝงอยู่ทั้งในสำรับและวิถีการกินได้ด้วย จึงเป็นเหตุผลที่จัดทำโครงการนี้เพื่อชูคุณค่าอัตลักษณ์วัฒนธรรมผ่านอาหารท้องถิ่น ซึ่งต่อยอดไปสู่การสร้างโอกาส การส่งเสริมเมนูอาหารท้องถิ่นที่กำลังจะหายไป เกิดการสร้างสรรค์ ผลักดันและต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมให้เป็นมูลค่าทางเศรษฐกิจได้อีกด้วย
นอกจากนี้ในวันที่ 12 - 14 กันยายน 2568 ทางกรมส่งเสริมวัฒนธรรมยังต่อยอดโครงการนี้ไปสู่งานอีเวนต์ 'ไทยฟุ้ง ปรุงไทย' ที่มีเมนูทั้ง 77 เมนูจาก 76 จังหวัด และ 1 เมืองหลวงมาให้ได้ชิมรสชาติดั้งเดิมกันแบบครบ ๆ ที่ศูนย์การค้าพาราไดซ์ พาร์ค ศรีนครินทร์ หากใครเห็นรายชื่อเมนูอาหารเหล่านี้แล้วสนใจ หรือเป็นคนที่เข้ามาใช้ชีวิตอยู่ในกรุงเทพฯ แล้วคิดถึงอาหารที่บ้าน งานนี้น่าจะทำให้ทุกคนคิดถึงถิ่นกำเนิดของตัวเองได้เหมือนกัน
ถือได้ว่าเป็นโครงการที่น่าสนใจ ที่หยิบเอาความเป็นท้องถิ่นมารวมไว้ให้เห็นภาพได้อย่างง่าย ๆ ว่าแต่ละพื้นที่มีตัวตนอย่างไรผ่านอาหารหรือขนมท้องถิ่น บางพื้นที่อาจจะมีเมนูซ้ำกันก็มี บางเมนูฟังชื่อแล้วก็งงว่ามันคืออะไร ก็นำไปสู่การค้นหาต่อ เมนูไหนน่ากินก็มีโอกาสเผยแพร่สู่คนกลุ่มอื่น ๆ ทั้งในพื้นที่และนอกพื้นที่ได้เป็นอย่างดี
แล้วคุณล่ะ คิดว่าเมนูอาหารท้องถิ่นของจังหวัดตัวเองน่าจะมีเมนูอะไรอีกบ้าง
เรื่อง : ศุภณัฐ เลิศรักษ์กุล
ภาพ : มณฑล ชลสุข
----------
อย่าลืมกด 'FOLLOW' 👆 เพื่อติดตาม SUM UP
จะได้ไม่พลาด 'ความรู้' และ 'ข่าวสาร' ที่สนุกและเป็นประโยชน์
อ่านทุกเรื่องบนเว็บไซต์ https://www.sumupth.com/
----
#๑จังหวัด๑เมนูเชิดชูอาหารถิ่น
#1จังหวัด1เมนูเชิดชูอาหารถิ่น
#เมนูอาหารถิ่น
#รสชาติที่หายไปTheLostTaste
#อาหารท้องถิ่น
#กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
#กระทรวงวัฒนธรรม
