การประกวดบรรเลงดนตรีไทย "ศรทอง"

28/02/2025

https://youtu.be/egiLlD2UatI?si=FJiZ-4hQ8gY5pSDD

28/02/2025

อาวุธของกวี ดนตรีของแผ่นดิน

พลันที่ม่านเปิด เสียงกรอระนาดจะค่อย ๆ เริ่มต้นอย่างแผ่วเบา ก่อนจะค่อยๆ ทวีความเข้มข้นและดังก้องไปทั่วโรงละครที่เปิดทำการแสดง“โหมโรง เดอะมิวสิคัล”

ไม้ระนาดกระทบกับลูกระนาดด้วยพลังและความแม่นยำ เสียงทุ้มแหลมที่สอดประสานกัน ทำตัวดั่งบทสนทนาระหว่างวิญญาณแห่งอดีตและปัจจุบัน

ในความเห็นของผม นี่ไม่ใช่แค่การแสดงดนตรีทั่วไป

แต่นี่คือละครเวทีเรื่องยิ่งใหญ่ที่สุดเรื่องหนึ่งของไทย บทละครและบทเพลงจะพาคุณย้อนกลับไปฟังเสียงของบรรพบุรุษ

และนี่คือเวทีเดียวที่คุณจะได้เห็น “การประชันระนาดสด ๆ” อย่างดุดันและจับใจ จนในระหว่างการประชันเราอาจจำไม่ได้ด้วยซ้ำว่าเราหายใจในจังหวะเดิมหรือเปล่า

ภาพที่เห็นอยู่นี้ คือภาพวาดของท่านครูหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ที่ผมวาดขึ้นเองจากภาพถ่ายเก่า ๆ ผมวาดภาพท่านในฐานะของบรมครูผู้อยู่เบื้องหลังเสียงระนาดที่ก้องกังวานที่สุดในประวัติศาสตร์ไทย

ทำไมเรื่องราวของท่านจึงถูกนำมาทำเป็นภาพยนตร์และละคร

เพราะท่านไม่ได้เป็นเพียงแค่นักดนตรี หากแต่ท่านคือนักสู้

ในยุคที่ดนตรีไทยรุ่งเรืองที่สุด ดนตรีปี่พาทย์คือสัญลักษณ์หนึ่งของวัฒนธรรมอันสว่างไสว เจ้านายในวังต่างอุ้มชูเลี้ยงดูนักดนตรีให้สร้างผลงาน จนมีการฝึกฝนเรียนรู้แข่งขันไปทั่วแผ่นดิน และในวงปี่พาทย์นั้น ระนาดเอกคือเสียงแห่งอัจฉริยภาพ ในทางลึกอย่างไม่รู้ตัวแล้ว อาจบอกได้ว่าดนตรีไทยคือหัวใจของผู้คน

แต่เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนไป ความรุ่งเรืองนั้นกลับถูกท้าทาย ดนตรีไทยถูกลดคุณค่า ในยุคสมัยของสงครามโลก และยุคของรัฐบาลเจ้าของแนวคิด “เชื่อผู้นำ”และ “จะนำประเทศสู่อารยะ”

ในช่วงทศวรรษตั้งแต่ปี พ.ศ.2480-2490 ประเทศสยามอยู่ภายใต้การนำของผู้นำที่ต้องการปรับภาพลักษณ์ของประเทศให้ทันสมัยแบบตะวันตก

รัฐบาลในยุคนั้นจึงออกกฎมากมายเพื่อ “ปรับปรุง” ประเทศ

จะด้วยเหตุผลกลใดก็ตาม แต่สุดท้ายวัฒนธรรมไทยได้ถูกหักดิบลดสถานะกลายเป็นสิ่งล้าสมัย ประชาชนเริ่มถูกสั่งให้แต่งกายแบบตะวันตก มีการสั่งห้ามให้นุ่งโจงกระเบน ห้ามกินหมากโดยเด็ดขาด ออกระเบียบเรื่องการใส่หมวกแบบฝรั่ง หากหญิงใดไม่ใส่อาจถูกจับและปรับ ฯลฯ

นักดนตรีไทยถูกระเบียบแบบแผนเข้าควบคุมจนขยับตัวลำบาก แม้กระทั่งเครื่องดนตรีไทยบางชนิด ก็ถูกดูแคลนว่าเป็นตัวถ่วงความเจริญ นักดนตรีไทยจำนวนมากตกอับจนต้องขายเครื่องดนตรี บางคนถึงขั้นหวาดกลัวกับการเป็นนักดนตรีไทยเพราะเกรงว่าจะถูกเพ่งเล็ง

เสียงเพลงที่เคยเป็นหัวใจของแผ่นดิน เริ่มเงียบลงอย่างช้า ๆ

ยามนั้น หลวงประดิษฐ์ไพเราะจึงแต่งเพลง “แสนคำนึง” ขึ้นมา

เสียงระนาดในบทเพลงนี้จึงไม่ใช่แค่เพียงท่วงทำนองที่ไพเราะอ่อนหวาน แต่มันคือเสียงของความห่วงหาอาลัยต่อดนตรีไทยที่ท่านรัก และในความอ่อนหวานนั้นมันซ่อนไว้ด้วยพลังของการต่อสู้ มันเป็นบทเพลงที่เปรียบเสมือนคำถามที่ทิ้งไว้ในอากาศว่า “เราจะปล่อยให้สิ่งนี้สูญหายไปจริงหรือ”

และในปีนี้ พ.ศ.2568 นี้เอง เสียงที่หลวงประดิษฐ์ฯ เคยถามถึงกำลังจะถูกปลุกให้ตื่นขึ้นอีกครั้งใน “โหมโรง เดอะมิวสิคัล” หลังจากที่เคยเป็นภาพยนตร์ที่สร้างแรงบันดาลใจให้คนรุ่นใหม่หันกลับมาฟังดนตรีไทยเมื่อยี่สิบปีก่อน และเคยเป็นละครเวทีที่สร้างปรากฎการณ์ไปแล้วเมื่อสิบปีก่อน

ประสบการณ์ผ่านการฟังเสียงเพลงสด ๆ ของดนตรีไทยบนเวทีละครที่ทุกคนหลงรักกำลังจะเกิดขึ้นอีกครั้ง

บนเวทีนี้ เราจะได้เห็นเครื่องดนตรีวาดลวดลายกันอย่างที่หาดูยากเหลือเกินในยุคนี้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับระนาดเอก

ระนาดเอกสองตัวเผชิญหน้ากัน มือระนาดสองคนไม่มีใครยอมใคร คนหนึ่งคืออาร์ม กรกันต์ ผู้สวมบทเป็นหลวงประดิษฐ์ฯในวัยหนุ่ม และอีกคนหนึ่งครูเบิ่ง ทวีศักดิ์ผู้ได้รับการยอมรับว่าเป็นระนาดเอกมือดีที่สุดคนหนึ่งของไทยมาสวมบทเป็นขุนอิน

นักวิจารณ์ศิลปะท่านหนึ่งถึงกับเอ่ยว่าไม้ระนาดที่พุ่งกระทบลูกระนาดด้วยความเร็วเหนือมนุษย์ มันไม่ใช่แค่การแสดง แต่มันคือศักดิ์ศรีของดนตรีไทย

นอกจากการประชันกันอย่างเข้มข้นของระนาดแล้ว เราจะได้ชมการประชันบทบาทของนักแสดงอันทรงพลัง คนหนึ่งคือศิลปินแห่งชาติ นพพล โกมารชุน ซึ่งให้เกียรติมาสวมบทเป็นท่านครู ตัวแทนแห่งรากวัฒนธรรม และจ๋าย ไททศมิตร ผู้สวมบทเป็นพันโทวีระ ตัวแทนของการเปลี่ยนแปลงแบบหักด้ามพร้า

นอกจากการประชันกันทางดนตรีและการแสดงแล้ว เราจะได้ยินเสียงนักร้องที่ใสกังวานที่สุดคนหนึ่งของไทยนั่นคือ แนนสาธิดา ผู้รับบทแม่โชติ คู่ชีวิตของท่านครู เสียงของเธอคือ“เสียงนั้นเสียงหนึ่ง”ที่ได้ฟังครั้งใด หัวใจก็อ่อนโยนลงทุกคราว

พรุ่งนี้แล้ว “โหมโรง เดอะมิวสิคัล” กำลังจะเปิดจองบัตร ผมเขียนเรื่องนี้ขึ้นมาด้วยความจริงใจ ว่าขอชวน ขอเชิญ และขอเรียนเชิญครับ

เมื่อมีของดี มีเรื่องราวดี ๆ ผมก็แค่คิดง่าย ๆ ว่าต้องชวนญาติมิตรที่รักใคร่กันมาดู รวมถึงญาติน้ำหมึกด้วย

ไม่ว่าคุณจะเคยดูเวอร์ชั่นภาพยนตร์มาแล้ว หรือเคยดูเวอร์ชั่นละครเวทีมาแล้ว หรือแม้ว่าจะไม่เคยดูเวอร์ชั่นไหนเลยก็ตาม ผมคิดว่านี่คือละครเวทีที่คนไทยต้องดู

เพราะมันไม่ได้เป็นเพียงแค่ละครเวที ผมคิดว่ามันคือเสียงของวัฒนธรรม มันคือโคตรเหง้าของซอฟท์เพาวเวอร์ที่ผู้คนถวิลหากัน

เห็นผมเขียนบรรยายแบบนี้ อย่านึกว่าทั้งเรื่องของละครจะมีแต่ความเข้มขลังหรือเคร่งเครียด ไม่ใช่เลยครับ ความสนุก ความโรแมนติก และความตื่นเต้นอย่างน่าติดตาม มีอยู่ตลอดทั้งเรื่องอย่างที่วรรณกรรมเรื่องหนึ่งพึงมี

ถามว่า โหมโรงคือเรื่องของอะไร ตอบแค่ประโยคสั้นๆ

โหมโรงคือเรื่องราวของนักสู้ผู้ไม่เคยยอมแพ้ ช่วงวัยหนุ่มเขาต่อสู้กับพายุความคิดในตัวเอง และช่วงวัยชราเขากลับต้องมาต่อสู้กับพายุแห่งการเปลี่ยนแปลงอย่างถอนรากถอนโคนในสังคม

ครั้นเมื่อม่านปิดลง เสียงระนาดหยุดลง ผมเชื่อว่านอกจากน้ำตาแห่งความปิติแล้ว ความรู้สึกของเราจะยังสั่นสะเทือนอยู่

เพราะเสียงที่ท่านครูถามถึง ไม่เคยเงียบหายไป
….
(ชมคลิปประชาสัมพันธ์ละครเวทีเรื่องนี้ได้ในคอมเม้นต์)

26/02/2025

ขอให้ผู้ได้รับคัดเลือก ยืนยันการเข้าร่วมกิจกรรม
ตั้งแต่วันนี้ - 2 มีนาคม

ตามลิงก์ที่แนบมานี้
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdBRlxICEucIHRTqMVtJ31J3yJgOWk5OvlJOIoCdN_9J7RAxw/viewform?usp=sharing

25/02/2025

24/02/2025

24 กุมภาพันธ์ 2568

“โครงการเพื่อนดนตรี” ในความร่วมมือของ มูลนิธิหลวงประดิษฐไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ,มูลนิธิสิริวัฒนภักดี ,บริษัท ไทยเบฟเวอเรจ จำกัด (มหาชน) ,โครงการโรงเรียนร่วมพัฒนา ส่งมอบเครื่องดนตรีไทย

1.ระนาดเอก พร้อมผืน และไม้ตี 1 ชุด
2.ฆ้องวงเล็ก 1 วง พร้อมไม้ตี 1 ชุด
3.ขิมสาย 1 ตัว พร้อมไม้ตี 1 ชุด

ให้กับ โรงเรียนบ้านไม้ขาว จ.ภูเก็ต เพื่อใช้ในการเรียนการสอน และการจัดกิจกรรมทางศิลปวัฒนธรรมของเยาวชนต่อไป

#โครงการเพื่อนดนตรี
#โรงเรียนบ้านไม้ขาว
#โรงเรียนร่วมพัฒนา

23/02/2025

23/02/2025

22/02/2025

หมดเขตพรุ่งนี้ครับ

เชิญชวนผู้เข้าประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง
สมัครเข้าร่วมกิจกรรม ค่ายเยาวชนดนตรีไทยศรทอง
จัดขึ้นในวันที่ 14-16 มีนาคม 2568 จ.พระนครศรีอยุธยา
ภายในกิจกรรมเยาวชนจะได้เรียนรู้ดนตรี ศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิต ประวัติศาสตร์ ออกแบบการแสดงดนตรี การทำงานร่วมกับผู้อื่น ฯลฯ

สมัครและส่งผลงานได้ตั้งแต่วันนี้ - 23 กุมภาพันธ์ 2568

สมัครได้ทางลิงก์ที่แนบค่ะ https://shorturl.asia/RuPmk

11/02/2025

https://youtu.be/ldMMt0n2sxw?si=_6uN_NvwuwLp-TXJ

บันทึกกิจกรรม ค่ายเยาวชนดนตรีไทยศรทอง ครั้งที่ 4วันที่ 1-3 มีนาคม พ.ศ.2567 ณ จ.สมุทรสงครามจัดโดย มูลนิธิหลวงประดิ....

11/02/2025

เชิญชวนผู้เข้าประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง
สมัครเข้าร่วมกิจกรรม ค่ายเยาวชนดนตรีไทยศรทอง
จัดขึ้นในวันที่ 14-16 มีนาคม 2568 จ.พระนครศรีอยุธยา
ภายในกิจกรรมเยาวชนจะได้เรียนรู้ดนตรี ศิลปวัฒนธรรม วิถีชีวิต ประวัติศาสตร์ ออกแบบการแสดงดนตรี การทำงานร่วมกับผู้อื่น ฯลฯ

สมัครและส่งผลงานได้ตั้งแต่วันนี้ - 23 กุมภาพันธ์ 2568

สมัครได้ทางลิงก์ที่แนบค่ะ https://shorturl.asia/RuPmk

29/01/2025

กราบขอบพระคุณ
ท่านอธิการบดี ดร.จงรัก วัชรรินทร์รัตน์
ที่ให้การสนับสนุน การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง มาอย่างต่อเนื่อง

ด้วยความเคารพยิ่ง

เรียน ทุกท่าน
ท่านอธิการบดี ดร.จงรัก วัชรินทร์รัตน์
อธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ปฏิบัติหน้าที่ด้วยความมุ่งมั่น ทุ่มเท และเสียสละอย่างยิ่ง ท่านเป็นผู้นำที่สร้างความเจริญก้าวหน้าและชื่อเสียงให้แก่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ทั้งในระดับชาติและนานาชาติ อีกทั้งยังสร้างความรักและความสามัคคีในหมู่ชาวมหาวิทยาลัยอย่างดียิ่ง
บัดนี้ ท่านได้ถึงแก่อนิจกรรมด้วยอาการสงบ
ในเวลาประมาณ 04.15 น.
ณ โรงพยาบาลจุฬาภรณ์

ด้วยความเคารพและอาลัยรักอย่างยิ่ง

กำหนดการพิธีศพจะประกาศให้ทราบต่อไป
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

25/01/2025

ผู้ได้รับรางวัล การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง 2567
ซออู้ มัธยมศึกษา
จะเข้ มัธยมศึกษา

25/01/2025

การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง ชิงถ้วยพระราชทาน ครั้งที่ 7 พุทธศักราช 2567
การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง ชิงถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร ครั้งที่ 7 พุทธศักราช 2567 เครื่องมือ จะเข้ ระดับมัธยมศึกษา วันเสาร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ.2568

25/01/2025

การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง ชิงถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร ครั้งที่ 7 พุทธศักราช 2567 เครื่องมือ จะเข้ ระดับมัธยมศึกษา วันเสาร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ.2568

25/01/2025

การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง ชิงถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร ครั้งที่ 7 พุทธศักราช 2567 เครื่องมือ ซออู้ ระดับมัธยมศึกษา วันเสาร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ.2568

25/01/2025

การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง ชิงถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร ครั้งที่ 7 พุทธศักราช 2567 เครื่องมือ ซออู้ ระดับมัธยมศึกษา วันเสาร์ที่ 25 มกราคม พ.ศ.2568

19/01/2025

ผู้ได้รับรางวัล การประกวดบรรเลงดนตรีไทยศรทอง 2567
ระนาดเอก มัธยมศึกษา
ขลุ่ยเพียงออ มัธยมศึกษา