
03/09/2025
Moka Pot: การสกัดด้วยแรงดันที่ควบคุมได้ | เทคนิคลับจาก Alternative Slowbar:Roaster
Moka Pot คืออุปกรณ์สกัดกาแฟที่หลายคนมองว่า “ร้อนแรง ควบคุมยาก และได้กาแฟขม”
แต่สำหรับเรา — Alternative Slowbar:Roaster มองว่ามันคือเครื่องมือฟิสิกส์ชั้นเยี่ยม
ที่สามารถควบคุมแรงดัน การไหล และเวลาสกัดได้อย่างแม่นยำ
หากเข้าใจ “ธรรมชาติของมัน” อย่างแท้จริง
เบื้องหลังของแรงดันใน Moka Pot (แบบเข้าใจง่ายแต่ลึก)
ใน Moka Pot น้ำด้านล่างถูกให้ความร้อน
เมื่อน้ำเริ่มเดือด มันจะกลายเป็นไอน้ำ และไอน้ำจะเพิ่มแรงดันขึ้นเรื่อย ๆ
จนดันน้ำขึ้นผ่านผงกาแฟ — เหมือนเป็นการ “กดช็อต” แบบไม่มีปั๊ม
สิ่งสำคัญคือ:
น้ำร้อนเร็ว = แรงดันพุ่งเร็ว
ไฟแรง = เร่งแรงดันแบบไม่ให้กาแฟทันได้ปล่อยรส
ถ้ารู้จังหวะ = คุณสามารถตัดเฉพาะช่วงที่รสดีที่สุดได้
เทคนิคเฉพาะของ Alternative Slowbar:Roaster
เราแบ่งกาแฟออกเป็น 2 กลุ่ม:
MD/Dark = ดึงพลัง | Light/Medium= ดึงรายละเอียด
สูตร “แรงดันควบคุม” สำหรับ Medium Dark/Dark
> ใช้แรงดันเต็ม เพื่อรีด body
แต่หยุดทันทีเมื่อรสชาติครบ ไม่ปล่อยให้ over
วิธี
ใส่น้ำร้อน (~90°C) เพื่อเริ่มสร้างแรงดันเร็ว
ใช้ไฟปานกลางถึงแรง (ไม่เกิน 60 วินาทีบนเตา)
สังเกตเสียงกาแฟเริ่มไหล (เสียง “ฟู่” หรือ “ปุดๆ”)
เมื่อปริมาณกาแฟไหลถึง 2.5 เท่าของผง (ดูจากปากพวย) ให้ ปิดไฟทันที
อย่าให้รอบสุดท้ายที่น้ำไหลแรงแบบพุ่งออกมา เพราะมันคือ “น้ำขมท้ายหม้อ”
ผลลัพธ์: กาแฟหนา หวาน รสคั่วชัด แต่ไม่ไหม้ ไม่ขม
สูตร “ไร้แรงดัน แต่ซับซ้อน” สำหรับ Light/Medium
> เปลี่ยน Moka Pot จากเครื่องแรงดัน
ให้เป็นระบบ “สกัดด้วยแรงไหลช้า”
เพื่อรักษากลิ่นดอกไม้ ผลไม้ และ acid แบบละเอียด
วิธี:
ใส่น้ำอุณหภูมิห้อง ไม่ใช่น้ำร้อน
ใช้ไฟอ่อนที่สุดเท่าที่เตาให้ได้
พอได้ยินเสียงกาแฟเริ่มมา ให้ ปิดฝา ยกหม้อออกจากเตา แล้วปล่อยให้ไหลเอง
รอให้ไหลจบอย่างช้า ๆ → หยุดไหลเมื่อกลิ่นเริ่มเปลี่ยนหรือเสียงเปลี่ยน
ใช้เบอร์บดกลาง-ละเอียด เพื่อให้เกิดแรงต้านพอประมาณ
ไม่รีดกาแฟให้หมด ให้ “เก็บไว้ให้ flow พอดี” (แค่ ~1:2 ถึง 1:2.5)
ผลลัพธ์: กลิ่นเด่น รสใส ไม่บอดี้หนัก แต่ซับซ้อนและสดชื่น
เบื้องหลังฟิสิกส์ (ที่เราคิดสูตรมาจากมัน)
น้ำเดือด → แรงดันพุ่ง (กฎของก๊าซอุดมคติ: PV = nRT)
ถ้าเริ่มจากน้ำเย็น → แรงดันจะ “เกิดช้า” = เวลาสกัดนานขึ้น
สิ่งที่เราพิสูจน์ได้เอง:
คุณไม่ต้องหลีกเลี่ยง Moka Pot ถ้าคั่วอ่อน
แค่เปลี่ยนวิธี “สร้างแรงดัน”
แค่ตัด “น้ำช่วงท้าย” ออก
แค่รู้จักสังเกตเสียงและจังหวะของไหล
Moka Pot คือเครื่องมือของนักทดลอง ไม่ใช่แค่ของสะสม
ถ้าคุณเข้าใจมันดีพอ มันจะกลายเป็น “espresso ที่ควบคุมได้ด้วยฟิสิกส์ในมือเปล่า”
Alternative Slowbar:Roaster เชื่อว่า: การควบคุมที่ดีที่สุด เริ่มจากการเข้าใจธรรมชาติของแรงที่เราสร้างเอง