28/06/2025
ต้นกำเนิดและการกระจายตัวของภาษาตระกูลไท-กะได (Tai–Kadai หรือ ขร้า–ไท)
ภาษาตระกูลไท–กะได (Tai–Kadai หรือ Kra–Dai) เป็นตระกูลภาษาที่สำคัญของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และจีนตอนใต้ มีพัฒนาการทางภาษาที่ซับซ้อนและมีการแพร่กระจายของผู้พูดในลักษณะที่สัมพันธ์กับการเคลื่อนย้ายของกลุ่มชนในอดีต บทความนี้มุ่งศึกษาแหล่งกำเนิดทางภาษาศาสตร์ของตระกูลไท–กะได การจำแนกสาขาภาษาภายในตระกูลนี้ รวมถึงกระบวนการแพร่กระจายจากจีนตอนใต้ลงสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยอาศัยหลักฐานจากภาษาศาสตร์ประวัติศาสตร์ มานุษยวิทยา และพันธุศาสตร์สมัยใหม่
1. บทนำ
ภาษาตระกูลไท–กะได (Tai–Kadai หรือที่รู้จักในชื่อ Kra–Dai) เป็นกลุ่มภาษาที่มีผู้พูดมากกว่า 100 ล้านคนในหลายประเทศ เช่น ไทย ลาว จีน เมียนมา เวียดนาม และบางส่วนของอินเดีย ภาษาหลักในตระกูลนี้ ได้แก่ ภาษาไทย ลาว จ้วง และไทใหญ่ เป็นต้น นักวิชาการได้เสนอทฤษฎีต่างๆ เกี่ยวกับต้นกำเนิดของภาษาตระกูลนี้ และความสัมพันธ์ของภาษากับกลุ่มชาติพันธุ์ผู้พูด ซึ่งบทความนี้จะอภิปรายอย่างเป็นระบบ
2. ต้นกำเนิดของภาษาตระกูลไท–กะได
นักภาษาศาสตร์เชื่อว่าภาษาตระกูลไท–กะไดมีต้นกำเนิดจากบริเวณทางตอนใต้ของประเทศจีน โดยเฉพาะในมณฑลยูนนานและกวางสี (Edmondson & Solnit, 1997) บางทฤษฎี เช่น Sagart (2005) และ Ostapirat (2005) เสนอว่าภาษานี้มีความเชื่อมโยงกับภาษาตระกูลออสโตรนีเชียน (Austronesian) และอาจมีต้นกำเนิดร่วมกันในแถบชายฝั่งทะเลจีนตอนใต้
การศึกษาทางพันธุกรรมสมัยใหม่ (Kutanan et al., 2017; Kutanan et al., 2018) สนับสนุนแนวคิดที่ว่าการกระจายตัวของภาษาตระกูลไท–กะไดมาจากการเคลื่อนย้ายของประชากรจากจีนตอนใต้ลงมาสู่ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งเรียกว่า “demic diffusion” มากกว่าการรับภาษาผ่านการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมเพียงอย่างเดียว
3. การจำแนกสาขาภาษาภายในตระกูลไท–กะได
ตระกูลภาษานี้สามารถจำแนกออกเป็น 5 สาขาหลัก ได้แก่ (ตาม Ostapirat, 2005 และ Pittayaporn, 2009):
1. สาขาไท (Tai) – ภาษาไทย ลาว ไทใหญ่ ไทลื้อ ฯลฯ
2. สาขากะได (Kam–Sui) – ภาษากัม สุย ต้ง ฯลฯ
3. สาขาขร้า (Kra) – ภาษาขร้า เช่น ลาฮา ฯลฯ
4. สาขาไหล (Li) – ภาษาที่พูดบนเกาะไหหลำ
5. สาขาเบ (Be) – ภาษาเบที่พูดในบริเวณชายฝั่งไหหลำ
4. การแพร่กระจายทางภูมิศาสตร์และชาติพันธุ์
หลังจากที่ภาษาตระกูลไท–กะไดเกิดขึ้นในจีนตอนใต้ กลุ่มผู้พูดได้อพยพลงมาสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงประมาณ 1,000 ปีที่ผ่านมา การอพยพดังกล่าวนำไปสู่การตั้งถิ่นฐานของกลุ่มชนไทในพื้นที่ต่าง ๆ ได้แก่
• ประเทศไทย: ภาษาไทยทุกภาค และกลุ่มชาติพันธุ์ไทอื่นๆ เช่น ไทลื้อ ไทเขิน
• ลาว: ภาษาลาว และกลุ่มไทอื่นๆ
• เมียนมา: ไทใหญ่ (Shan)
• เวียดนาม: ไทดำ ไทขาว
• จีนตอนใต้: จ้วง กัม สุย ฯลฯ
งานวิจัยทางพันธุกรรม (Srithawong et al., 2015) พบว่ากลุ่มที่พูดภาษาไทในไทยตอนกลางมีพันธุกรรมใกล้เคียงกับกลุ่มในจีนตอนใต้มากกว่ากลุ่มชาวมอญ-เขมรในบริเวณเดียวกัน สะท้อนถึงการอพยพจริงของประชากรไทเข้าสู่ภูมิภาคนี้
5. สรุป
ภาษาตระกูลไท–กะไดเป็นภาษาที่มีรากฐานมาจากจีนตอนใต้และมีการกระจายสู่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ผ่านกระบวนการอพยพของประชากร ความเข้าใจเกี่ยวกับภาษานี้มีพัฒนาการจากงานด้านภาษาศาสตร์ มานุษยวิทยา และพันธุศาสตร์ร่วมกัน ซึ่งสามารถช่วยอธิบายที่มาของภาษาและวัฒนธรรมในภูมิภาคนี้ได้อย่างครอบคลุม
The Origin and Spread of the Tai–Kadai (Kra–Dai) Language Family
Abstract
The Tai–Kadai (also known as Kra–Dai) language family is one of the major language families of Southeast Asia and southern China. It exhibits complex linguistic developments and patterns of dispersion linked to historical population movements. This article explores the linguistic homeland, internal classification, and geographical diffusion of the Tai–Kadai languages. The analysis draws from historical linguistics, anthropology, and modern genetic studies to provide a comprehensive overview of the origins and spread of this language family.
1. Introduction
The Tai–Kadai language family comprises over 90 distinct languages spoken by more than 100 million people across Thailand, Laos, China, Myanmar, Vietnam, and parts of northeastern India. Major languages in this family include Thai, Lao, Zhuang, and Shan. Scholars have long debated the origins and genetic relationships of these languages and the migration history of their speakers. This article presents a structured review of their proposed homeland and spread.
2. Origins of the Tai–Kadai Language Family
Linguistic evidence suggests that the Tai–Kadai languages originated in southern China, particularly in the modern provinces of Guangxi and Yunnan (Edmondson & Solnit, 1997). Some hypotheses, such as those by Sagart (2005) and Ostapirat (2005), propose that Tai–Kadai may be historically related to the Austronesian language family and might have diverged from a common ancestor in the southern coastal regions of China.
Recent genetic studies (Kutanan et al., 2017; 2018) support the demic diffusion model, indicating that Tai–Kadai-speaking populations migrated from southern China into mainland Southeast Asia rather than merely adopting the language through cultural diffusion.
3. Internal Classification of Tai–Kadai Languages
Following Ostapirat (2005) and Pittayaporn (2009), the Tai–Kadai language family is typically divided into five major branches:
1. Tai Branch – includes Thai, Lao, Shan, Tai Lue, and other regional Tai dialects.
2. Kam–Sui Branch – includes Kam, Sui, and related languages.
3. Kra Branch – includes lesser-known languages such as Laha and Paha.
4. Hlai Branch – spoken mainly on Hainan Island.
5. Be Branch – includes the Be language, also on Hainan.
4. Geographical Dispersion and Ethnolinguistic Patterns
Following their emergence in southern China, Tai–Kadai-speaking populations gradually migrated into mainland Southeast Asia over the past millennium. This migration led to the formation of various ethnic groups speaking Tai–Kadai languages in the following regions:
• Thailand: Thai (Central, Northern, Northeastern dialects), Tai Lue, Tai Yuan, etc.
• Laos: Lao and other Tai-speaking minorities.
• Myanmar: Shan (Tai Yai).
• Vietnam: Black Tai, White Tai, and other Tai groups.
• Southern China: Zhuang, Kam, Sui, and others.
Genetic evidence from Srithawong et al. (2015) indicates that central Thai speakers share closer genetic ties with populations in southern China than with other ethnolinguistic groups (e.g., Mon–Khmer) in the same geographic area, supporting the demic migration model.
5. Conclusion
The Tai–Kadai language family likely originated in southern China and dispersed into Southeast Asia through historical migration. Insights from linguistics, archaeology, and modern genetics converge to explain the formation and spread of the Tai–Kadai languages and their speakers across the region. Continued interdisciplinary research will further clarify the deeper connections between language, migration, and population history in East and Southeast Asia.
บรรณานุกรม (References)
Blench, R. (2013). The prehistory of the Daic- or Kra-Dai-speaking peoples and the hypothesis of an Austronesian connection. Retrieved from https://rune.une.edu.au
Edmondson, J. A., & Solnit, D. B. (Eds.). (1997). Comparative Kadai: Linguistic studies beyond Tai. Dallas, TX: SIL International.
Kutanan, W., Kampuansai, J., Srithawong, S., Ghirotto, S., Pittayaporn, P., & Stoneking, M. (2017). Contrasting maternal and paternal genetic variation of the Tai–Kadai-speaking people in Thailand. Scientific Reports, 7, 4305. https://doi.org/10.1038/s41598-017-04464-2
Kutanan, W., Kampuansai, J., Brunelli, A., Ghirotto, S., Arias, L., Macholdt, E., … & Stoneking, M. (2018). Complete mitochondrial genomes of Thai and Lao populations indicate an origin from southern China. BMC Genomics, 19, 932. https://doi.org/10.1186/s12864-018-5294-0
Ostapirat, W. (2005). The Austro-Tai hypothesis revisited. In Sagart, L., Blench, R., & Sanchez-Mazas, A. (Eds.), The peopling of East Asia: Putting together archaeology, linguistics and genetics (pp. 127–140). London: Routledge Curzon.
Pittayaporn, P. (2009). The phonology of Proto-Tai (Doctoral dissertation, Cornell University). ProQuest Dissertations Publishing.
Sagart, L. (2005). Sino-Tibetan–Austronesian: An updated and improved argument. In Sagart, L., Blench, R., & Sanchez-Mazas, A. (Eds.), The peopling of East Asia: Putting together archaeology, linguistics and genetics (pp. 161–176). London: Routledge Curzon.
Srithawong, S., Kampuansai, J., Inta, A., et al. (2015). Genetic evidence supports demic diffusion of Tai-Kadai-speaking people from southern China. Journal of Human Genetics, 60(6), 403–410. https://doi.org/10.1038/jhg.2015.43
