17/09/2025
"เส้นทางสุราไทย" กับ นโยบายที่ย้อนแย้ง❗
แม้ประเทศไทยจะมีการออก "กฎหมายควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์" มาอย่างยาวนาน แต่.. เส้นทางของนโยบายเกี่ยวกับ “สุรา” กลับเต็มไปด้วยความย้อนแย้งที่สะท้อนถึงความซับซ้อนทางเศรษฐกิจ สังคม และการเมือง ⚠️
ย้อนกลับไปเมื่อราว 170 ปีก่อน ในปี พ.ศ. 2392 ( ร.ศ. 114 ) ประเทศไทยเริ่มห้ามการกลั่นสุราโดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งถือเป็นหนึ่งในมาตรการแรก ๆ ที่รัฐใช้เพื่อควบคุมเครื่องดื่มมึนเมา ที่อาจส่งผลกระทบต่อสังคมในวงกว้าง อย่างไรก็ตาม รัฐยังคงมีบทบาทในฐานะ “ผู้อนุญาต ผู้ควบคุม และผู้จัดเก็บภาษี” จากการผลิตและจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อย่างเข้มงวด นั่นหมายความว่า สุราถูกมองทั้งในฐานะ “ภัยสังคม” และ “รายได้สำคัญของรัฐ” ในเวลาเดียวกัน
ต่อมาในปี พ.ศ. 2493 มีการตรา พระราชบัญญัติสุรา ที่เปิดทางให้กระทรวงการคลังสามารถควบคุมการผลิตสุราโดยผ่านการอนุมัติของภาครัฐอย่างเบ็ดเสร็จ ซึ่งหมายความว่า ผู้ที่ต้องการผลิตสุราจำเป็นต้องได้รับใบอนุญาตจากรัฐเท่านั้น ทำให้เกิดการผูกขาดและจำกัดโอกาสของผู้ผลิตรายย่อยหรือผู้ประกอบการท้องถิ่นที่ต้องการสร้างรายได้ในระดับชุมชน
แม้กฎหมายจะอ้างเหตุผลด้านความปลอดภัยและสาธารณสุข แต่การผูกขาดนี้ก็ทำให้เกิดคำถามเกี่ยวกับความเสมอภาคในการเข้าถึงโอกาสทางเศรษฐกิจ ไม่เพียงเท่านั้น ความพยายามผลักดันให้มีการแก้ไขกฎหมายเพื่อเปิดเสรีการผลิตสุราโดยเฉพาะ “สุราพื้นบ้าน” ยังคงถูกต่อต้านจากกลุ่มผู้มีอำนาจทางเศรษฐกิจและการเมืองที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจสุรารายใหญ่ การเดินทางของนโยบายสุราไทยจึงไม่ได้สะท้อนเพียงเรื่องของเครื่องดื่มมึนเมาเท่านั้น แต่ยังสะท้อนถึงโครงสร้างทางอำนาจ การควบคุม และความไม่เท่าเทียมในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศด้วย
สิ่งที่น่าสนใจคือ ในปี 2560 ได้มีการปรับปรุงกฎหมายเดิม ด้วยการตรา พระราชบัญญัติสรรพสามิต พ.ศ. 2560 ขึ้นมาแทนที่ เพื่อให้สอดคล้องกับการจัดเก็บภาษีและควบคุมสินค้าสุราแบบใหม่ แต่คำถามยังคงอยู่ว่าการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเอื้อต่อการพัฒนาอย่างทั่วถึง หรือยังคงจำกัดอยู่ในมือของผู้มีอำนาจรายใหญ่เช่นเดิม
นโยบายสุราไทยจึงไม่ใช่แค่เรื่องของ “เครื่องดื่มมึนเมา” หากแต่สะท้อนถึง โครงสร้างอำนาจ ความไม่เท่าเทียม และการกำหนดทิศทางเศรษฐกิจของประเทศที่เชื่อมโยงกับกลุ่มทุนผูกขาดขนาดใหญ่ ที่ยังคงเป็นโจทย์ท้าทายของสังคมไทยในปัจจุบัน
ติดตามทุกคอนเทนต์ดี ๆ ของ "สุขภาพคนไทย" ได้ที่
Facebook : สุขภาพคนไทย
Instagram :
Youtube : สุขภาพคนไทย
TikTok : (30 วิสุขภาพคนไทย)
#รายงานสุขภาพคนไทย #สสส
#สุราไทย #นโยบายสุรา #สุราพื้นบ้าน #ผูกขาดสุรา
#ประชาธิปไตยทางแอลกอฮอล์ #เสรีภาพในการผลิต
#ความเป็นธรรมเชิงนโยบาย #ความไม่เสมอภาค
