20/06/2025
พรุ่งนี้!!! ลิธา(Litha)
ปีนี้ตรงกับวันเสาร์ที่ 21 มิถุนายน 2025 ลิทาหรือรู้จักในชื่อ “มิดซัมเมอร์(Midsummer)” หรือในทางดาราศาสตร์เรียกว่า “ครีษมายัน(Summer Solstice)” คำว่า Līþa เป็นภาษาอังกฤษเก่าซึ่งแปลว่า “กลางฤดูร้อน” ใช้เป็นคำประกอบเรียกเดือนมิถุนายนและกรกฎาคม คำนี้พบได้ในหนังสือ The Reckoning of Time ของนักบุญบีดในศตวรรษที่ 8
ในทางดาราศาสตร์ถือเป็นช่วงเวลาที่กลางวันยาวนานที่สุดในรอบปี คำว่า “ครีษมายัน” หรือ “Summer Solstice” มีความหมายว่า “จุดสูงสุดในฤดูร้อน” เนื่องจากดวงอาทิตย์จะทำการโคจรไปถึงจุดหยุดหรืออายันซึ่งเป็นจุดทางเหนือซึ่งเกิดในฤดูร้อนจึงทำให้กลางวันมีความยาวนานกว่าปกติ
มิดซัมเมอร์เป็นชื่อเรียกของเทศกาลลิธาซึ่งมีต้นกำเนิดในยุโรป ตามประวัติศาสตร์แล้ววันลิธาหรือมิดซัมเมอร์นั้นถือว่ามีความสำคัญทางวัฒนธรรมมาตั้งแต่สมัยหินใหม่โดยมีโบราณสถานหลายแห่งทั่วทั้งยูเรเซียและทวีปอเมริกาซึ่งตรงกับช่วงดวงอาทิตย์ขึ้นหรือตกในวันดังกล่าว
ลิธามีรากฐานมาจากสังคมเกษตรกรรมโบราณที่ต้องพึ่งพาดวงอาทิตย์อย่างมากในการดำรงชีพ เทศกาลนี้จึงเป็นช่วงที่ดวงอาทิตย์มีพลังสูงสุดของปี ตำนานของชาวเคลต์เชื่อมโยงลิธากับราชาโอ๊คซึ่งเขาเป็นตัวแทนของพลังข้างขึ้นแห่งดวงอาทิตย์ กองไฟจะถูกจุดขึ้นเพื่อยกย่องความแข็งแกร่งของดวงอาทิตย์และเพื่อให้มีการเก็บเกี่ยวผลผลิตอย่างอุดมสมบูรณ์ ในประเพณีของนอร์สวันครีษมายันจะมีการลิมฉลองด้วยกองไฟ มีงานเลี้ยงและพิธีกรรมเพื่ออุทิศแด่เทพเฟรย์ เทพเจ้าแห่งความอุดมสมบูรณ์
ลิธาเป็นเทศกาลกลางฤดูร้อนของชาวเพแกนและวิคคา จัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองแด่ดวงอาทิตย์ ในประเพณีของดรูอิดสมัยใหม่เรียกเทศกาลนี้ว่า “อัลบัน เฮฟิน(Alban Hefin)” พวกเขามองว่าดวงอาทิตย์มีพลังสูงสุด กระแสสุริยะนี้มีกำลังสูงที่สุดนี้ถือเป็นจุดเปลี่ยนเพราะดวงอาทิตย์จะเริ่มลดระดับลงเมื่อวงล้อแห่งปีหมุนไป ดรูอิดถือว่าเทศกาลนี้สำคัญที่สุดในฐานะสัญลักษณ์แห่งแรงบันดาลใจจากพระเจ้า
ในโรมันโบราณมีการจัดวันครีษมายันในวันที่ 24 มิถุนายน ของทุกปี ในเมืองโรมจะจัดเทศกาลของเทพีฟอร์ทูนา ผู้คนจะไปยังแม่น้ำไทเบอร์และพายเรือไปยังวิหารเทพีฟอร์ทูนา หลังจากการประกอบพิธีกรรมซึ่งไม่มีการเปิดเผยพวกเขาจะสวมพวงมาลาและดื่มเหล้ากัน
ชาวคริสต์มีการเฉลิมฉลองวันลิธาโดยถือเป็นวันฉลองนักบุญยอห์นผู้บัพติศมา มีการจุดไฟเฉลิมฉลองในคืนก่อน ซึ่งธรรมเนียมนี้มีความเก่าแก่กว่านั้นมาก การจุดกองไฟมีหลายแบบโดยมีการใช้กระดูกนำมาจุดไฟ เรียกว่า “บอนไฟร์(Bonfire)” ถ้าใช้ไม้เผาจะเรียกว่า “เวกไฟร์(Wakefire)” อีกแบบใช้กระดูกและไม้จะเรียกว่า “ไฟนักบุญยอห์น(St.John’s Fire)”
สำหรับชาวเพแกนสมัยใหม่นั้นมีการเฉลิมฉลองที่แตกต่างกันไป บางคนเฉลิมฉลองแบบที่ใกล้เคียงกับแบบโบราณมากที่สุด บางคนเฉลิมฉลองโดยรวบรวมข้อมูลมาจากแหล่งอื่น ๆ ซึ่งไม่มีความเกี่ยวข้อง แต่ไม่ว่าชาวเพแกนสมัยใหม่จะทำพิธีกรรมแบบใด ล้วนก็ให้ความสำคัญเหมือนกัน สถานที่สำคัญในการเฉลิมฉลองจะใช้สโตนเฮนจ์เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ในการประกอบพิธีกรรมในทุกปี โดยมีผู้เข้าชมดวงอาทิตย์ขึ้นวันใหม่
ลิธาถือเป็นส่วนหนึ่งของวงล้อแห่งปีซึ่งเป็นวัฏจักรแห่งการเฉลิมฉลองตามฤดูกาลซึ่งจัดขึ้นโดยชุมชนชาวเพแกนและวิคคาสมัยใหม่ ลิธาถือเป็นช่วงที่สว่างมากที่สุดในวงล้อแห่งปี มีการรวบรวมพืชสมุนไพรที่เชื่อกันว่ามีฤทธิ์แรงในช่วงเวลานี้เพื่อนำมาประกอบพิธีกรรมและปรุงยาเพื่อสุขภาพที่ดีและการป้องกัน
มีประเพณีอย่างหนึ่งนั่นคือการทำ “วงล้อสุริยัน(Sun Wheel)” ซึ่งเป็นวงล้อที่ประดับด้วยดอกไม้และมีการจุดไฟ การหมุนวงล้อที่จุดไฟกลิ้งลงเนินเขาเป็นการแสดงถึงดวงอาทิตย์กำลังลับขอบฟ้าและวงล้อแห่งชีวิตได้หมุนเวียนไป
ลิธามีความเชื่อมโยงกับมิดซัมเมอร์อันเป็นเทศกาลเฉลิมฉลองที่ไปไกลมากกว่าประเพณีของเพแกนและวิคคา มิดซัมเมอร์นั้นมีการจัดขึ้นในหลายวัฒนธรรมทั่วโลก มีการเต้นรำ จุดกองไฟและงานเลี้ยง มีนิทานพื้นบ้านและพิธีกรรมแบบดั้งเดิมซึ่งได้ยกย่องพลังงานของดวงอาทิตย์และความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติ
ประเพณีการเฉลิมฉลองจะจัดขึ้นทั่วทั้งทวีปยุโรปรวมถึงประเทศอื่นอย่างในอเมริกา แคนนาดาและอื่น ๆ ซึ่งบางประเทศมักเกี่ยวข้องกับนักบุญยอห์น แต่ก็ยังคงแก่นสาระสำคัญของวันนี้อยู่ มีการจุดกองไฟ เต้นรำ ทำพวงมาลาดอกไม้ เฉลิมฉลองกันสนุกสนาน ในสวีเดนมีการเต้นรำรอบเสาเมย์ สาเหตุที่มีเสาเมย์ในเดือนมิถุนายนนี้มาจากการที่ไม่สามารถหาต้นไม้และดอกไม้ในเดือนพฤษภาคมได้นั่นเอง ใครที่ดูภาพยนตร์เรื่อง Midsommar จะเห็นเสานี้ตั้งอยู่ครับ
ลิธาเหมาะสำหรับทำกิจกรรมอะไรบ้าง?
1. การประกอบพิธีเฉลิมฉลองการเข้าสู่ฤดูร้อน
2. การจุดกองไฟศักดิ์สิทธิ์กลางแจ้งในตอนเย็น
3. การตกแต่งโต๊ะพิธีด้วยโทนสีเหลืองและแดง
4. การเก็บเกี่ยวพืชสมุนไพรและตากด้วยแสงแดดให้แห้งสำหรับการปรุงยาและป้องกัน
5. การเต้นรำและร้องเพลงรอบกองไฟ
6. การทำวงล้อสุริยัน ทำจากฟางนำไปเผาไฟแล้วกลิ้งลงเนินเขา
7. ทำพวงมาลาประดับด้วยดอกไม้โดยใช้ดอกทานตะวัน ดอกเดซีและดอกกุหลาบ
8. การบูชาเทพเจ้าแห่งดวงอาทิตย์
9. การมองดูดวงอาทิตย์ขึ้นและตก
10. การจุดเทียนสีเหลืองหรือสีแดงเพื่อระลึกถึงดวงอาทิตย์และความอบอุ่น
11. การทำสมาธิถึงดวงอาทิตย์ในตอนเช้า
12. ประกอบสเปลด้านความเจริญรุ่งเรือง
13. อาบน้ำด้วยดอกไม้
14. ทำความสะอาดคริสตัลและรับพลังงานจากดวงอาทิตย์ด้วยแสงแดด(ใช้กับคริสตัลที่อาบแสงแดดได้เท่านั้น)
15. การสัมผัสและเชื่อมต่อกับธาตุไฟ
16. ปรุงน้ำสุริยา
17. พกคริสตัลที่เชื่อมโยงกับดวงอาทิตย์อย่าง ซันสโตน ซิทริน ไทเกอร์อายและคาร์เนเลี่ยน
18. การมองเห็นแฟรีและการติดต่อกับแฟรี
19. การเลี้ยงฉลอง รับประทานอาหาร
20. ทำสเปลจาร์ลิธา
แหล่งอ้างอิง :
- Cesari, Amy. Litha: The Summer Solstice. May 5, 2025
- Mabon House. A History of Litha and Midsummer
- Pagan Music. Blessed Līþa!
- Wikipedia. Midsummer
ภาพ Ai
Ázamú เขียน
