07/11/2025
ฐานรากแผ่ ที่มันแผ่ทั่วไป คือมีเสาเดียว แต่พอมีสองเสา และแรงกระทำสองจุดต่อ 1 ฐาน หลักการพิจารณาหา Resistance Force หรือปฏิกิริยาใต้ฐาน จึงมีความซับซ้อนในการพิจารณาเข้าไปอีก 1 ขั้น ตอน โดยในภาพ โปรแกมถูกสร้างมาสำหริบวิเคราะห์แรง เพื่อหาคำตอบ 2 แนวแกน เรามาดู ทีละแกนกันนะครับ
1. แกน Y-AXIS (ฐานรากทางสั้น)
แกน Y นี้ จะเป็นรูปฝั่งขวา ครับ ซึ่ง สิ่งที่จะทำให้ฐานเกิดการพลิกคว้ำได้คือ Moment ที่กระทำกับเสาตอม่อ เพราะดินใต้ฐาน มันรับรู้แค่ฐานพลิกยังไง มันไม่ได้รับรู้ว่า เสาตอม่อ จะมี Moment ของแต่ละเสาต่อสู่กันยังไง ดังนั้นแม้ เสาต้นที่ 1 บิดไปทาง -Y เสาต้นที่ 2 บิดไปทาง +Y ต้นไหนมีแรงบิดชนะ ฐานรากก็จะบิดหทุนไปทางนั้นด้วยแรงที่เหลือหลังจากหักล้างกันแล้ว นั่นเอง
2. แกน X-AXIS (ฐานรากทางยาว)
แกน X นี้ คือรูปซ้ายมือ จะ มองเห็นโมเดลเป็น 2 เสา ซ้ายขวา ทีนี้ การพลิกคว้ำของฐานรากไม่ได้อยู่ที่ Moment ที่กระทำกับต่อม่อทั้งสองเสาอีกต่อไป ครับ แรงที่ส่งผล ต่อปัจจัยการเกิน Overturning ของฐานรากโดยตรงคือแรง ที่ลงสู่หัวเสาหรือ AXIAL FORCE ครับ ทำไมผมถึงบอกแบบนั้นหละ ? มาดู กันนะครับ
จุดสีแดง คือศูนย์กลางฐาน เพราะเสาทั้งสองต้นมันมีระยะที่สมมาตรกัน โอกาสที่แรงลงสู่เสาตอม่อทั้งสองต้นไม่เท่ากัน มีสูงมาก (หน้างาน กับตำราไม่เหมือนกันในการยกตัวอย่าง)
มาดูตัวอย่าง คร่าวๆ ถ้าแรงในเสาต้นที่ 1 เป็นแรงกด เสาต้นที่ 2 เป็นแรงดึง หรือสลับกัน ฐานรากก็จะเกิด Overturning Moment แน่นอน หมุนไปทางไดทางนึง หรือ ถ้าเป็นแรงกดทั้งคู่ก็ ต้องมาดูอีกว่า อันไหนมากน้อย จากนั้นทำการ Take Moment ที่จุดสีแดง ก็จะได้ Overturning Moment ที่แท้ จริงสำหรับนำไปคำนวณหา Resistance Force ใต้ฐานนั้นเอง
ทั้งหมดที่ผมเล่ามา มีฟังก์ชั่นการคำนวณเหล่านี้ บรรจุอยู่ในโปรแกรมให้เป็นที่เรียบร้อยแล้ว ครับ