09/05/2025
បុគ្គលដែលត្រូវបានគេប្រសិទ្ធនាមថា "តាសក់ស" និង "តាចៅគាំង" គឺជាបុគ្គលដែលមាន ទិដ្ឋិវិប្បលាស ។ ពាក្យថា "ទិដ្ឋិវិប្បលាស" សំដៅលើការយល់ឃើញ ការជឿ ឬទស្សនៈដែលខុសឆ្គងពីសច្ចភាព ខុសពីគោលការណ៍នៃសីលធម៌ និងបញ្ញាញាណត្រឹមត្រូវ។ វាគឺជាការយល់ឃើញដែលនាំទៅរកសេចក្តីវង្វេង និងការប្រព្រឹត្តខុសឆ្គង។
ទោះបីជាការនិយាយស្តី និងការបកស្រាយរបស់ពួកគេអាចស្តាប់ទៅហាក់ដូចជា "សម្បើមណាស់ដូចបណ្ឌិត" មានន័យថា ពួកគេអាចប្រើប្រាស់វោហារស័ព្ទដ៏ប៉ិនប្រសប់ លើកយកហេតុផលដែលមើលទៅហាក់ដូចជាសមហេតុសមផល ឬប្រើប្រាស់ពាក្យពេចន៍ដែលធ្វើឱ្យអ្នកស្តាប់ជឿជាក់ថាពួកគេមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះក៏ដោយ ក៏ខ្លឹមសារពិតនៃ "ការពោលទាំងប៉ុន្មានរបស់ជនទាំងនោះ គឺជាការពោលបែបឆ្កួតឡប់សតិ!" ។ ពាក្យថា "ឆ្កួតឡប់សតិ" នេះមិនមែនសំដៅត្រឹមតែសភាពវិកលចរិតនោះទេ ប៉ុន្តែសំដៅលើការបាត់បង់នូវសតិសម្បជញ្ញៈត្រឹមត្រូវ ការមិនអាចញែកខុសត្រូវ ល្អអាក្រក់ និងការនិយាយស្តីដែលគ្មានមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុងការពិត ឬក្នុងគោលការណ៍ត្រឹមត្រូវ។
ដោយសេចក្ដីវង្វេង មានមនុស្សច្រើនណាស់លង់ជឿរឿងឆ្កួតឡប់។ សេចក្តីវង្វេងនេះអាចកើតចេញពីកត្តាជាច្រើន ដូចជា៖
* អវិជ្ជា៖ ការមិនបានសិក្សា ឬឈ្វេងយល់ឱ្យបានច្បាស់លាស់អំពីសច្ចធម៌ ធម៌ដ៏ពិតប្រាកដ។
* សេចក្តីលោភលន់ ឬសេចក្តីប្រាថ្នាខុសឆ្គង៖ ការចង់បានអ្វីមួយដោយងាយ ដោយមិនចាំបាច់ប្រឹងប្រែង ឬការចង់បានអ្វីដែលហួសពីសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន។
* ការខ្វះការពិចារណាដោយបញ្ញា៖ ការជឿដោយងាយ ដោយមិនបានត្រិះរិះពិចារណាឱ្យបានដិតដល់។
* ឥទ្ធិពលមហាជន៖ ការឃើញអ្នកដទៃជឿ ក៏ជឿតាមដោយមិនបានពិចារណា។
ផលវិបាកនៃការសេពគប់ ឬជឿតាមបុគ្គលពាលទាំងនេះ គឺធ្ងន់ធ្ងរក្រៃលែង៖
* មិនត្រឹមនាំឱ្យវិនាស់ក្នុងកាលបច្ចុប្បន្ននេះទេ៖ ក្នុងជីវិតបច្ចុប្បន្ន អាចជួបប្រទះនឹងការបាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្តិ កិត្តិយស គ្រួសារ ការខកចិត្ត ការឈ្លោះប្រកែក និងបញ្ហាសង្គមផ្សេងៗ ដោយសារតែការធ្វើតាមការណែនាំខុសឆ្គង ឬការប្រព្រឹត្តអំពើដែលមិនត្រឹមត្រូវតាមការញុះញង់។
* តែក៏ផ្ដល់ទុក្ខ ទោសទៅបរលោក យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ៖ ផលអាក្រក់មិនបញ្ចប់ត្រឹមតែក្នុងជាតិនេះទេ តែវាបន្តទៅអនាគតជាតិ ឬបរលោក។ ការជឿ និងប្រព្រឹត្តតាមទិដ្ឋិខុសឆ្គង នាំឱ្យសន្សំអកុសលកម្ម ដែលនឹងផ្តល់ផលជាទុក្ខទោសក្នុងភពខាងមុខ។
* រកផ្លូវត្រូវមិនឃើញ វង្វេងក្នុងសង្សារវដ្ដដែលពោរពេញដោយទោសនេះមិនមានកំណត់៖ នេះគឺជាផលវិបាកដ៏គួរឱ្យភ័យខ្លាចបំផុត។ ការជាប់ជំពាក់នឹងទិដ្ឋិខុសឆ្គង ធ្វើឱ្យបុគ្គលនោះឃ្លាតឆ្ងាយពីផ្លូវត្រឹមត្រូវ (មគ្គា) ដែលអាចនាំទៅរកការរួចផុតពីទុក្ខ។ ពួកគេនឹងបន្តវិលវល់កើតស្លាប់ៗ ក្នុងវដ្តសង្សារដែលពោរពេញទៅដោយសេចក្តីទុក្ខគ្រប់បែបយ៉ាង ដោយគ្មានទីបញ្ចប់ ឬពិបាកនឹងរកច្រកចេញ។ សង្សារវដ្តនេះ ប្រៀបបាននឹងមហាសាគរនៃទុក្ខ ដែលបុគ្គលនោះត្រូវហែលឆ្លងដោយគ្មានត្រើយ។
នេះជា ការដាស់តឿនដ៏មានសារៈសំខាន់ឱ្យយើងទាំងអស់គ្នាមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ក្នុងការទទួលយក ឬជឿតាមការបង្រៀន ឬការបកស្រាយណាមួយ។ យើងត្រូវតែប្រើប្រាស់សតិបញ្ញា សិក្សាឱ្យបានច្បាស់លាស់ ពិចារណាដោយហេតុផល និងការពិត មុននឹងសម្រេចចិត្តជឿ ឬធ្វើតាមនរណាម្នាក់។ ការស្វែងរក និងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវកល្យាណមិត្ត (មិត្តល្អ អ្នកនាំផ្លូវល្អ) និងការសិក្សាព្រះធម៌ដ៏ត្រឹមត្រូវ គឺជាគន្លឹះដ៏សំខាន់ដើម្បីចៀសផុតពីការធ្លាក់ចូលទៅក្នុងអន្ទាក់នៃទិដ្ឋិវិប្បលាស និងដើម្បីអាចស្វែងរកផ្លូវទៅកាន់សេចក្តីសុខ និងការរួចផុតពីទុក្ខក្នុងសង្សារវដ្ត។ ការមិនប្រមាទក្នុងការពិចារណា គឺជាខែលការពារដ៏រឹងមាំប្រឆាំងនឹងការបោកបញ្ឆោតរបស់បុគ្គលដែលមានទស្សនៈខុសឆ្គងទាំងឡាយ។
អត្ថបទ: សឿន រត្ននា
