01/01/2025
ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងរយៈពេល២៧ឆ្នាំចុងក្រោយដោយគិតពីឆ្នាំ១៩៩៧ដល់២០២៤៖
#បរិបទប្រវត្តិសាស្ត្រ៖ ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូង បានវិវត្តន៍យ៉ាងខ្លាំងក្នុងរយៈពេលជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។ ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរត្រូវបានបង្កើតឡើងជាលើកដំបូងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧០។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងទាំងនេះត្រូវបានរំខាននៅឆ្នាំ ១៩៧៥ ដោយសារតែរបបខ្មែរក្រហមឡើងកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា។ ទំនាក់ទំនងការទូតត្រូវបានបង្កើតឡើងវិញនៅឆ្នាំ ១៩៩៧ បន្ទាប់ពីការផ្លាស់ប្តូររបស់កម្ពុជាទៅកាន់រចនាសម្ព័ន្ធរដ្ឋាភិបាលដែលមានស្ថេរភាពជាងមុន និងការកើនឡើងនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងដែលជាមហាអំណាចក្នុងតំបន់ដ៏សំខាន់មួយ។
#ទំនាក់ទំនងនយោបាយ៖ ចាប់តាំងពីបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតឡើងវិញ កម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូងបានបង្កើតទំនាក់ទំនងនយោបាយរឹងមាំ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចជាន់ខ្ពស់ និងកិច្ចពិភាក្សាទ្វេភាគីកាន់តែញឹកញាប់ ដោយបានគូសបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់ដែលប្រទេសទាំងពីរដាក់លើភាពជាដៃគូរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។ ជាឧទាហរណ៍ ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូងលោក ម៉ូន ជេ អុីន (Moon Jae-in) បានមកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាកាលពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៩ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយក្នុងទំនាក់ទំនងការទូត។ ក្នុងអំឡុងពេលនៃដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ មេដឹកនាំតែងតែពិភាក្សាអំពីផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក រួមទាំងសន្តិសុខក្នុងតំបន់ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។ កម្ពុជាចាត់ទុកកូរ៉េខាងត្បូងជាដៃគូសំខាន់ក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន ជាពិសេសផ្នែកជំនួយសេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យា។ ផ្ទុយទៅវិញ កូរ៉េខាងត្បូងមើលឃើញថា កម្ពុជាជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលចូលរួមចំណែកក្នុងគោលនយោបាយភាគខាងត្បូងថ្មីរបស់ខ្លួនក្នុងគោលបំណងពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសអាស៊ាន។
#ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច៖ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចបង្កើតបានជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-កូរ៉េខាងត្បូង។ កូរ៉េខាងត្បូង គឺជាអ្នកវិនិយោគបរទេសឈានមុខគេមួយរបស់កម្ពុជា ដែលចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងវិស័យផ្សេងៗ ដូចជាការផលិត អចលនទ្រព្យ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាដើម។ ក្រុមហ៊ុនកូរ៉េខាងត្បូងល្បីៗដែលកំពុងប្រតិបត្តិការក្នុងប្រទេសកម្ពុជារួមមាន Hyundai, LG, និង Samsung ដែលបានវិនិយោគយ៉ាងច្រើនក្នុងការបង្កើតរោងចក្រ និងការិយាល័យ។ ពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរក៏មានការរីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងផងដែរ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីឈានដល់ប្រមាណ ១ ពាន់លានដុល្លារ ដោយប្រទេសទាំងពីរបង្ហាញមហិច្ឆតាក្នុងការបង្កើនតួលេខនេះ។ ការនាំចេញសំខាន់ៗពីកម្ពុជាទៅកូរ៉េខាងត្បូងរួមមានសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងផលិតផលកសិកម្ម ខណៈដែលកូរ៉េខាងត្បូងនាំចេញគ្រឿងអេឡិចត្រូនិក យានយន្ត និងគ្រឿងចក្រមកកម្ពុជា។ ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ប្រទេសទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើនដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច។ ជាឧទាហរណ៍ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-កូរ៉េ (CKFTA) ដែលបានបញ្ចប់នៅឆ្នាំ 2021 មានគោលបំណងកាត់បន្ថយពន្ធ និងលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្មលើទំនិញ និងសេវាកម្ម ជំរុញទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធ។
#ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ និងជំនួយបច្ចេកទេស៖ ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង គឺជាអ្នកផ្តល់ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ និងជំនួយបច្ចេកទេសដ៏សំខាន់ដល់កម្ពុជា។ ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េ (KOICA) ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងរឿងនេះ ដោយអនុវត្តគម្រោងផ្សេងៗក្នុងគោលបំណងកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការអប់រំ ការថែទាំសុខភាព និងអភិបាលកិច្ចនៅកម្ពុជា។ គម្រោងដ៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយគឺស្ពានមិត្តភាពកម្ពុជា-កូរ៉េក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដែលជាគំរូដល់ការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់កូរ៉េខាងត្បូងក្នុងការលើកកម្ពស់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់កម្ពុជា។ បន្ថែមពីលើនេះ កូរ៉េខាងត្បូងបានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមអប់រំ ផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិតកម្ពុជាទៅសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យកូរ៉េ និងបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈនៅកម្ពុជា។
#ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន៖ ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ គឺជាទិដ្ឋភាពសំខាន់នៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-កូរ៉េខាងត្បូង។ ប្រទេសទាំងពីរបានជំរុញយ៉ាងសកម្មការយល់ដឹងអំពីវប្បធម៌ តាមរយៈព្រឹត្តិការណ៍ ការផ្លាស់ប្តូរ និងទេសចរណ៍។ Korean Wave (Hallyu) ដែលគ្របដណ្តប់លើវិស័យ K-pop, K-dramas និងម្ហូបកូរ៉េ បានទទួលការពេញនិយមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជំរុញឱ្យមានរូបភាពវិជ្ជមានរបស់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងក្នុងចំណោមប្រជាជនកម្ពុជា។ លើសពីនេះ បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែបរបស់កម្ពុជា រួមទាំងប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលជានិមិត្តរូបរបស់ខ្លួន បានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរកូរ៉េខាងត្បូង។ ការកើនឡើងចំនួនជើងហោះហើររវាងប្រទេសទាំងពីរបានជួយសម្រួលដល់ទេសចរណ៍ និងការធ្វើដំណើរអាជីវកម្ម ពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជនបន្ថែមទៀត។
#កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអប់រំ៖ ការអប់រំគឺជាផ្នែកសំខាន់មួយទៀតនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ សាកលវិទ្យាល័យមួយចំនួននៅកូរ៉េខាងត្បូងបានបង្កើតភាពជាដៃគូជាមួយស្ថាប័នកម្ពុជា សម្របសម្រួលការផ្លាស់ប្តូរការសិក្សា និងកិច្ចសហការស្រាវជ្រាវ។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះមានគោលបំណងលើកកំពស់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអប់រំនៅកម្ពុជា និងផ្តល់ឱ្យនិស្សិតកម្ពុជានូវឱកាសដើម្បីទទួលបានជំនាញ និងចំណេះដឹងដ៏មានតម្លៃ។ KOICA បានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមអប់រំ ដូចជាការកសាងសាលារៀន ការផ្តល់សម្ភារៈសិក្សា និងការបណ្តុះបណ្តាលគ្រូនៅកម្ពុជា។ អាហារូបករណ៍ និងកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរសម្រាប់និស្សិតកម្ពុជាទៅសិក្សានៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ក៏មានសារៈសំខាន់ក្នុងការជំរុញកម្លាំងពលកម្មជំនាញនៅកម្ពុជាផងដែរ។
លើកពីអ្វីដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ ម្សិលមុិញតាមរយៈគេហទំព័រហ្វេសបុករបស់សម្តេចបវរធិបតីហ៊ុន ម៉ាណែក ក្នុងជំនួបដ៏សំខាន់មួយជាមួយ ឯកឧត្តម យូន ស៊ុកយ៉ល (YOON Suk Yeol) ប្រធានាធិបតី នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ បានចុះអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាលើឯកសារចំនួន ៦ បន្ថែមទៀតរួមមាន៖
១. ពិធីសារស្ដីពីវិសោធនកម្មក្របខ័ណ្ឌគម្រោង រវាង រដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ និង រដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា លើហរិញ្ញប្បទាន ស្តីពីមូលនិធិសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច សម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២៦ ។
២. អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា រវាង ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា និងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ឧស្សាហកម្ម និងថាមពល នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការវិនិយោគ ។
៣. អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា រវាង ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និង អង្គភាពកម្មសិទ្ធិបញ្ញានៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ស្តីពី ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ។
៤. លិខិតបង្ហាញឆន្ទៈ ក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ស្តីពី ការគ្រប់គ្រងគ្រឿងញៀន រវាង អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និង រដ្ឋាករ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និង
រដ្ឋបាលគយនៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ។
៥. អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា ស្តីពីកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ និងទេពកោសល្យវិជ្ជាជីវៈ រវាង រាជរដ្ឋាភិបាលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េ ។
៦. កិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានសម្បទាន សម្រាប់គម្រោងកែលម្អផ្លូវជនបទ ជំហានទី៤ រវាង រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងធនាគារនីហ័រណ- អាហ័រណកូរ៉េ ។
ទាំងនេះបង្ហាញពីចំណងមិត្តភាពនិងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តរវាងប្រទេសទាំងពីរកាន់តែរឹងមាំ។
