06/07/2025
🏠"ผู้เฒ่าเล่าให้ฟัง"ประวัติ "บ้านตาหยวก" (221ปีที่แล้ว)หมู่บ้านตาหยวกเป็นชุมชนโบราณ สืบสานขนบธรรมเนียมประเพณีถิ่นวัฒนธรรมศิลปของชาวอิสานใต้ บ้านตาหยวกเป็นหมูบ้านที่มีอายุการตั้งเป็นหมูบ้านตั้งแต่สมัยต้น”กรุงรัตนโกสินทร์ “(เมื่อ พ.ศ.2347)จากลักษณะเนินดินที่เป็นหมู่บ้านชุมชนทุกวันนี้เป็นเนินดินที่สูงกว่าริมน้ำพลับพลาอันเกิดจากการที่ธรรมชาติสายน้ำไหลผ่านทำให้เกิดกองดินมาเป็นเวลาหลายศตวรรษและมีการขุดดินขึ้นมากองทับถมอีกชั้นหนึ่งมีหลักฐานจากเศษซากปรักหักพังเช่นเศษดินเผาที่เป็นเครื่องใช้ในครัวเรือนประเภทหม้อไห โอ่ง กระถาง หม้อหุงข้าว รวมถึงเครื่องใช้ประเภทโลหะเป็นอาวุธมีดดาบ มีผู้ขุดค้นพบเห็นบริเวรพื้นที่ดังกล่าว จากประวัติศาสตร์เมืองสุรินทร์ที่มีความสิบเนื่องถึงอำเภอท่าตูม (ในอดีตเรียกว่าอำเภออุดร จากเอกสารโบราณคดีเมืองสุรินทร์)บรรพบุรุษของชาวบ้านตาหยวกสืบเชื้อสายชาวอิสานใต้ “เขมร” (กุย ส่วย ลาว) อพยพจากสุรินทร์ยกครอบครัวสู่อำเภอท่าตูมข้ามฟากจากลำน้ำมูลที่อำเภอท่าตูม ข้ามฝั่งจากลำน้ำมูลมุ่งหน้าทางทิศเหนือมุ่งสู่ลำน้ำพลับพลาและที่แห่งนี้มีท่าน้ำหนึ่งคือท่าน้ำตาหยวก “คำว่า “ตาหยวก” คือเป็นคำเรียกนามหลวงตารูปหนึ่งซึ่งท่านเป็นพระธุดงค์”มาปักกลดบำเพ็ญเพียรปฏิบัติโมกขธรรมหาความสงบ ชาวบ้านที่อพพยโยกย้ายมาหาที่ทำมาหากินได้พบกับพระธุดงค์และได้รับความเมตตาธรรมจากพระธุดงค์ช่วยจัดเรือข้ามฟากให้แล้ว ชาวบ้านมาเห็นบริเวณดังกล่าวเป็นเนินดินสูงที่มีอยู่ก่อนหน้านั้นแล้วและน้ำไม่ท่วมถึง ชาวบ้านที่อพยพกันมาจึงได้ช่วยกันตั้งปลูกสร้างบ้านเรือนขึ้นบริเวรเนินสูงแห่งนี้และมองเห็นทำเลบริเวณนี้น่าอยู่ทำมาหากิน เพราะเป็นที่เนินสูงน้ำท่วมไม่ถึง ช่วงฤดูหน้าฝนน้ำบริเวณเขตรอบๆทุ่งกุลาแห่งนี้ น้ำจะท่วมทุ่งทั้งหมด มีที่เนินสูงตรงนี้ที่น้ำไม่ท่วม จึงเหมาะกับการทำไร่ทำสวนปลูก(ต้นมะพร้าว) จึงตัดสินใจตั้งรกรากขึ้นที่นี่และตั้งชื่อหมูบ้านเพื่อเป็นสิริมงคลนามตามพระธุดงค์ว่า “บ้านตาหยวก” แล้วก์ร่วมกันก่อร่างสร้างที่จับจองพัฒนาที่ทำกินทำไร่ทำสวนปลูปผักปลูก(ต้นมะพร้าว) กันมาบริเวณแห่งนี้ สืบสานขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นสืบเชื้อสายชาวอิสานใต้ “เขมร” (กุย ส่วย ลาว)ซึ่งมีภาษาพูดเป็นอัตลักษณ์พื้นบ้านของชาวอิสานใต้ เรียกว่าภาษา”เขมร”ตลอดเรื่อยมาที่ก่อตั้งหมู่บ้าน จากหลักฐานบันทึกของพระปลัดเจิญ ปุญญสุวณโณ (แพงภูงา) อดีตเจ้าอาวาสวัดวัดทิพย์รัตนาราม (วัดพลับพลาชัย)อดีตเจ้าอาวาสวัดตะพานหิน อำเถอตะพานหิน จังหวัดพิจิตร พอได้ใจความว่า ครอบครัวชาวบ้านที่อพยพมาตั้งหมูบ้านบริเวณแห่งนี้ ผู้นำชาวบ้านที่เป็นแกนนำพากันมาตั้งหมู่บ้านประกอบด้วย นายเพชร สร้อยคำ นายเยี่ยม แช่สระคู(แสงสระคู) นายชม พูลสระคู นายสัมฤทธิ์ แพงภูงา นายแดก จันทร์สระคู นายชื่น อินทร์สระคู นายคง พูลสระคู นายโชค จันทร์งาม นายทรายเจนสนาม นายคูณ พูลสนาม นายอ่อนพรทภูงา นายเหรียญ แพงภูงา นายเทศ มังสระคู นายทิพย์ วรรณมหินทร์ นายครุฑ สุขนาม และมีผู้ตามมาอีกทีหลังอีกมากมายประกอบด้วย นามสกุลเหล่านี้ นามสกุลบุญมี.สุวรรณธาดา.น้ำกระจาย.ศรีสรสิทธิ์.สะสม.สิมมา.สุขแสง.นวลสาหร่าย.สุขสุวรรณ.จันทร์หยวก.ทีงาม.ชาวสวน.พรหทรักษ์.นาคแสง.แก้วเมือง.อุ่มเพชร.ภูสองชั้น.บุญสองชั้น.พ่อค้า.ทำสระคู.พันธ์ศรี.แปลนงาม.พรหมบุตร.คำดี.บุญเลิศ.แก้วพิลา.ชุยคง.แจ่มใส.แก้ววัน ฯลฯ เป็นต้น บางสกุลไม่ได้บันทึกลงไว้ ณ เวลานั้นอาจทบทวนได้ไม่หมดจากหลักฐานบันทึกของพระปลัดเจิญ ปุญญสุวณโณ (แพงภูงา) อดีตเจ้าอาวาสวัดวัดทิพย์รัตนาราม (วัดพลับพลาชัย)อดีตเจ้าอาวาสวัดตะพานหิน อำเถอตะพานหิน จังหวัดพิจิตร จากอดีตที่ผ่านมามาจนถึงปัจจุบัน พ.ศ.2568 (ผ่ามา 221ปี) บ้านตาหยวกหรือ ชุมชนตาหยวกได้มีการพัฒนาเป็นชุมชนขนาดใหญ่ มีจำนวนประชากรผู้คนหนาแน่นขึ้นมากหมายประกอบอาชีพหลากหลาย หลักๆก์คือ ทำนา ในพื้นที่ดั้งเดิม ทุ่งกุลาร้องไห้ ปลูกข้าวหอมมะลิ ทุ่งกุลาร้องไห้ เป็นหลัก เมื่อหมู่บ้านหรือชุนชนแน่นหนาขึ้นประชากรมากขึ้น ภาครัฐจึงได้จัดการแบ่งการปกครองออกเป็น 5 หมู่บ้านในชุมชนเดียวกันคือ หมู่1,หมู่2, หมู่10, หมู่13 ,หมู่15, แต่ก์ยังเป็นชุมชนที่รวมความเป็นสายญาติจากพื้นเพชาวไทยอิสานใต้เชื้อสายเขมร (กุย ส่วย ลาว) ซึ่งมีภาษาพูดเป็นอัตลักษณ์พื้นบ้านของชาวอิสานใต้ เรียกว่าภาษา”เขมร” สืบเนี่องมาจนถึงปัจจุบัน (พ.ศ.2568) ปัจจุบันชุมชนตาหยวกหรือหมู่บ้านตาหยวกได้รับการส่งเสริมต่างๆจากหน่วยงานของ อ.สุวรรณภูมิ และหน่วยงานต่างๆจังหวัดร้อยเอ็ด ให้เป็นหมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงหัตถกรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมของชาวอิสานใต้ พูดจาภาษาเขมร ถิ่นวัฒนธรรม"เขมร หลากหลายกิจกรรมที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษ ปู่ย่าตายายกันมาอย่างยาวนานสู่รุ่นต่อรุ่นลูกหลานได้สืบทอดไว้ให้คงอยู่คู่ลูกคุ่หลาน ด้านการปกครอง มีกำนันและผู้ใหญ่บ้าน 5 คน ด้านการศึกษามี 2 โรงเรียน ระดับประถมกับมัธยม โรงเรียนบ้านตาหยวก(ประชาสงเศราะห์ ) โรงเรียนทุ่งหลวงพลับพลาไชย ด้านสำนักงานสาธารณสุขมี โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านตาหยวก 1แห่ง ด้านศาสนาชุมชนตาหยวก มี 3 วัด วัดพลับพลาชัย บ้านตาหยวก,วัดบ้านตาหยวก(วัดป่ายางสันติกาวาส ชื่อเดิม) ,วัดป่ามงคลสตาราม รูปแบบการปกครองในระดับท้องถิ่นในการบริหารจัดการกิจการสาธารณะของตนเอง สาธารณูปโภคของหมู่บ้าน โดยมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เทศบาลตำบลทุ่งหลวง อำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นผู้ดำเนินการ ระบบสาธารณูปโภคของหมู่บ้าน ของตำบลทุ่งหลวง อำเภอสุวรรณภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด หมู่บ้านตาหยวกเป็นชุมชนโบราณ สืบสานขนบธรรมเนียมประเพณีถิ่นวัฒนธรรมศิลปของชาวอิสานใต้ ซึ่งมีภาษาพูดเป็นอัตลักษณ์พื้นบ้านของชาวอิสานใต้ เรียกว่าภาษา”เขมร” สืบเนี่องมาจากหมูบ้านตั้งแต่สมัยต้น”กรุงรัตนโกสินทร์ “(เมื่อ พ.ศ.2347)จนถึงปัจจุบัน (พ.ศ.2568) 221ปี 💥"บ้านตาหยวก ถิ่นวัฒนธรรมหลายภาษา งามล้ำค่าผ้าไหมสาเกต ผู้นำเกษตรอินทรีย์ ประเพณีบุญโฏนตา"
ออกุน Cr ขอบคุณ เจ้าของภาพ แหล่งข้อมูล : หนังสืออนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพ พระครูคัมภีรกิตติคุณ,วัดพลับพลาชัย, Dr. Robert larimore Pedleton,
