Habitus Kitap

27/09/2025

Habitus ismini kendimize yakıştırırken bizim için üreten ve dönüştüren bir perspektif, kişisel olduğu kadar kolektif ve düşünce kadar da eylemdir demiştik. Tiyatro da bizim için böyle. Ve şimdi yapabilir miyiz derken Habitus Akademi 2. Dönemi'ne başlıyor: Oyunculuk Sanatı, Teatrallik ve Oyun Yazarlığı... .dicle80 dostlarımız/hocalarımız olarak her zamanki gibi bizimle/sizinle. Yeni yıldan hemen sonra ise yenileri gelecek...
2. Dönem için kayıtlarımız açıldı; ayrıntılar için internet sitemizi inceleyebilir ya da dogrudan mesaj ile bize ulaşabilirsiniz.

26/09/2025

Sevgili dostlar, kayıtlarımız açılmıştır. Gerek buradan dogrudan buradan sorarak ya da telefonla/maille gerekse de internet sitemizdeki ayrıntıları takip ederek kayıtlarınızı yapabilirsiniz. .hub .dicle80

25/09/2025

Oyun Yazarlığının temel prensiplerine giriş yapacağız. Oyun yazma sürecinde karşılaşabileceğimiz ana unsurlar, sahne ile metin arasındaki ilişki ve bir oyun metninin nasıl yapılandırıldığı üzerine konuşacağız. Oyun yazarlığına dair genel bir bakış edineceğiz. Bir oyun yazma sürecinde fikrin nasıl bulunacağı ve bu fikrin nasıl bir oyuna dönüşeceği üzerinde duracağız. Gözlem yapma, fikir üretme ve bu fikirleri bir dramatik yapıya dönüştürme yöntemlerini tartışacağız. İyi yazılmış karakterler, bir oyunun omurgasını oluşturur. Biz de karakterlerin nasıl inandırıcı ve katmanlı hale getirileceğini inceleyeceğiz. Karakterlerin motivasyonları, iç dünyaları ve diğer karakterlerle olan ilişkileri üzerinde duracağız. Diyalog yazmanın incelikleri işlenerek karakterlerin sahnede nasıl etkili konuşmalar yapabileceğini, diyalogların hem hikayeyi ileriye taşımada hem de karakterleri derinleştirmede nasıl kullanılacağını tartışacağız. Aynı zamanda, sessizliğin dramatik gücünü de keşfedeceğiz. Bir oyunun yapısı, hikayeyi nasıl düzenleyeceğimizi de belirler. Klasik ve modern dramatik yapıların nasıl kurgulandığını inceleyeceğiz. Ayrıca, oyun içinde zamanın nasıl kullanılabileceğini ve olayların hangi sırayla sunulacağını konuşacağız. Bir oyunun anlatısını derinleştiren unsurlardan biri olan mekanın dramatik anlatıdaki rolü, sahne tasarımı ve metin arasındaki ilişki üzerinde duracağız. Mekanın sembolik ve işlevsel kullanımlarını tartışacağız. Bir oyunun dramatik gücünü besleyen çatışmanın nasıl kurulacağını, karakterler arasındaki gerilimi nasıl artırabileceğimizi ve bu çatışmaların hikayeyi nasıl şekillendirdiğini inceleyeceğiz. Bir oyunun sadece yüzeydeki olaylardan ibaret olmadığını, altında yatan tematik derinliklerin olduğunu göstereceğiz. Temaların oyunun genel yapısı içinde nasıl işlendiğini ve karakterler, diyaloglar ve çatışmalar aracılığıyla nasıl ifade edildiğini tartışacağız. Yenilikçi ve deneysel anlatım biçimlerini keşfedeceğiz. Yazdığınız oyun metnini gözden geçirme ve son haline getirme sürecini ele alacağız. Revizyonun önemini, sahneye hazırlık aşamalarını ve metnin sahnelemesine dair son dokunuşları nasıl yapacağımızı konuşacağız.
.hub

25/09/2025

Teatrallik siyasetten sosyolojiye, resimden felsefeye, edebiyattan sinemaya kadar geniş bir yelpazede kullanılan bir kavram. Tiyatrodan doğmuş olsa da sınırlarını aşarak farklı anlamlar yüklenir; 20. yüzyılda modern insanı, onun koşullarını, deneyimlerini, sanatını anlamaya yönelen etkisi psikoloji, sosyoloji, antropoloji, siyaset, felsefe gibi pek çok alana yayılır. Yapılan her tanımlama, kavramın boyutlarını çeşitlendirdiği gibi karmaşıklaştırır da. Çünkü teatrallik taklit, temsil, bakış, izleme, oynama, rol, poz, abartma gibi pek çok anlamı aynı anda taşıyabilir hâle gelir. Platon, Nietzsche, Rousseau gibi isimlerle kökleri çok eskilere dayanan, teatralliği hakikate karşı sahtelik şeklinde tanımlayan “anti-teatral” tutum ile bu tutuma karşı farklı alan ve türlerde ortaya çıkan “teatral savunma”nın yüzyıllardır birlikte var olduğu da görülür.

Günümüzde tiyatroya ait kavramların tiyatro dışındaki alanlarda ve sanatsal biçimlerde bir metafor, bir anlam üretme aracı olarak nasıl çalıştığına dair araştırmalar artıyor. Bu dersin sınırları içinde, öncelikle teatralliğin Antik Yunan’dan günümüze değişen anlamlarının izi sürülecek. Ardından teatralliğin günlük hayat ve kamusal alan çalışmalarına, edebiyat, resim, tiyatro ve sinema eleştirisine sunduğu kavram, yöntem ve imkanlar tartışılacak.

1. Hafta: Sahne ve sahne dışı referanslarıyla teatralliğin ve anti-teatralliğin tarihi: Platon’dan Feral’e.
2. Hafta: Theatrum Mundi, bir tiyatro sahnesi olarak dünya: Erasmus’tan Sennett’e.
3. Hafta: Resim ve teatrallik: Raphael’den Picasso’ya.
4. Hafta: Edebiyat ve teatrallik: Ahmet Hamdi Tanpınar, Saatleri Ayarlama Enstitüsü.
5. Hafta: Sinema ve teatrallik: Wolfgang Becker, Good Bye Lenin.
6. Hafta: Tiyatro ve teatrallik: Wagner’den Beckett’e.

.hub

25/09/2025

Akademi yeni dönem başlıyor!

OYUNCULUK SANATI – TARİHİ VE KURAMI

 
1. Ders: Theatron’dan Cinematograph’a Oyunculuk (Hüpokrites’ten Actor’a)

2. Ders: Oyunculuk ve Gerçekçilik
(Antoine, Stanislavski, Group Theatre, vd.)

3. Ders: Oyunculuk ve Tasarım
(Craig, Appia, Meyerhold, vd.)

4. Oyunculuk ve Siyaset
(Piscator, Brecht, vd.)

5. Oyunculuk ve Metafizik
(Artaud, Grotowski, vd.)

6. Oyunculuk ve Kimlik
(Suzuki, Terzopoulos, vd.)

Bu altı derste oyunculuğun bir mesleki uzmanlık alanı olarak ortaya çıkışından günümüze yaşadığı gelişmeler, tarihsel arka planıyla ve kuramsal boyutlarıyla değerlendirilmeye çalışılacaktır. Derslerin konu başlıkları belirlenirken oyunculuk sanatının şekillenmesinde etkisi olan belirgin tarihsel evreler ya da yaklaşımlar esas alınmış ve ayırt edici niteliklerinin ortaya çıkarılıp tartışılması hedeflenmiştir.

.hub

23/09/2025

Nordik Oyunlar
4 oyun birden

Mesafe: Uzak ve ilgisiz… Dünyanın hissi. Yabancı bir şey. Artık bunun bir anlamı yoktu. Dünyanın da. İnsanların da. Böyle bir dünyaya ne olduğu kimin umurundaydı ki? Yanıp yıkılabilirdi pekala. 

Kıyamet: Son günler yaşanırken hayatta olmanın yarattığı belli belirsiz duyguyu hatırlıyorsun. Çok küçük yaşlardan beri hissettiğin bir duygu, hüzünden çok önce çöken bir hüzün. Sanki olacaklardan önceden haberin vardı, her şeyin ellerinden kayıp gideceğini biliyordun.

Müdür: ...yeni bir yapılanmaya gidiyoruz, yani her şeyi küçültmenin, daha küçültmenin, daha da küçültmenin (...)

Rocky! Kaybedenin Dönüşü: Rocky bu kez kazanamıyor. Ama geri geliyor. Onu engelleyemezsin. Kaybedecek hiçbir şeyi yok. Biz onu dışarı attıkça, daha fazlası ringe çıkıyor.

22/09/2025

İnsanlar inanır Tanrı’nın
İkisini de şart koştuğuna:
Cennet ve Cehennem,
İkisine birden ihtiyacı yoktu oysa,
Tek başına yeterdi Cennet.
Yoksulların, başaramayanların Cehennem’idir o zaten.

-Bertolt Brecht
Fredric Jameson-Brecht ve Yöntem, s. 33

18/09/2025

16/09/2025

"Tiyatro dediğimiz şey, esasen bir insandan başka bir insana bir oyun alanı olarak karşılıklı konsensusla tayin edilmiş bir mekanda ve önceden belirlenmiş bir sürede canlı bir temasla sunuluyor olması. Bu da tiyatroya kendi iletişim coğrafyasını ve zamanlamasını oluşturabilme ayrıcalığı tanıyor. Dolayısıyla, tiyatro gerçek hayatta kolayca mümkün olamayan bir şeyi yapma, yani hem oyuncunun hem de seyircinin mevcudiyetinde, içsel bir enerji ve ihtiyaç doğrultusunda zaman/mekanla dilediği gibi oynayabilme potansiyelini taşıyor. Tiyatroda Zaman/Mekan kitabının da bu potansiyeli gerçekleştirme, soyut ve somut kavramlar üzerinde yeniden düşünme konusunda ufuk açıcı olmasını dileriz." Tiyatroda Zaman/Mekan ed.

15/09/2025

Salto Mortale
Erken Kapitalizmden Risk, Hırs ve Rekabet Hikayeleri


Kapitalizm büyük bir servet ve refah yarattı. Ancak aynı zamanda dizginlenemez bir hırsı, acımasız bir rekabeti ve kontrol edilemez bir risk döngüsünü de. Bugün risk artık yönetilebilir bir meydan okuma değil; ekonomileri krize, toplumları istikrarsızlığa, devletleri savaşlara ve ekosistemleri çöküşün eşiğine sürüklüyor. Bir zamanlar için büyümenin kaçınılmaz maliyeti olarak görülen risk, artık varoluşsal bir tehdit. İnsanlık artık bir yol ayrımında: Kapitalizm varlığını sürdürdükçe karşı karşıya olduğumuz krizler sadece olasılık değil, kaçınılmaz çöküşün habercisi. Marx’ın salto mortale [ölümcül sıçrayış] metaforuyla ifade ettiği şekliyle, kapitalist ekonomi kendi çelişkileri içinde hassas bir denge kurmaya çalışıyor. Ancak bu dengenin her an çökebileceği ve dünyayı geri dönüşü olmayan bir yıkıma sürüklediği gerçeği artık daha net.
Bu kitap, kapitalizmin 14. yüzyıldan 19. yüzyıla uzanan tarihini inceliyor ve hırs, rekabet ile risk üzerine kurulu bir düzenin nasıl doğup dünyaya yayıldığını gözler önüne seriyor. Riskin yalnızca büyümediğini, aynı zamanda giderek daha karmaşık ve tehlikeli bir hal aldığını gösteriyor. Büyük aileler, suikastler, siyasi çekişmelerle şiddet sarmalına dönüşen Avrupa kentleri; kıtaya hakim olma mücadeleleri, milyonlarca insanın hayatına mal olan savaşlar, devletlerin iflası; spekülatif ekonomiler, piyasaların balonlarının patladığı sefalet yılları; yönetici sınıfların bitmeyen güç mücadelesi; özgürlükçü düzenin yerini alan otoriter yapılar…
Ve aslında tümü kapitalizmin güç, servet ve risk uğruna dünyayı nasıl şekillendirdiğini gösteren sayısız ve iç içe geçmiş hikayelerden müteşekkil. Bizler de bu hikayelerden bazılarını geçmişin ışığında bugünü sorgulamak üzere mercek altına alıyor ve okurlarımızı yeni sorular sormaya, yeni hikayelerin başlangıcı olacak başka bir geleceği yazmaya davet ediyoruz.

14/09/2025

‘Tarih’ adı verilen karmaşık sistemde, insan davranışı şu ana dek değişkenler içinde en değişken olanı ve öngörülebilenler arasında en öngörülemez olanıdır.

12/09/2025

Çağrıya cevap olarak biz de imzalıyoruz.