06/12/2025
Fotoğrafın hikâyesi gerçekten büyüleyici. Neredeyse iki bin yıl boyunca bir gölün dibinde sessizce yatan bir Roma imparatorunun lüks gemilerinden kalma bir çapa… Hem antik mühendislik hem de insan eliyle korunmuş bir zaman kapsülü gibi.
Bu karede görülen çapa, Caligula’nın Nemi Gölü’ne bıraktığı iki devasa gösteriş gemisinden birine ait. Gemiler Roma döneminde gölde yüzüyor, sonra bilinçli olarak batırılıyor. Yüzyıllarca çamur ve su altında kalan bu yapılar, Mussolini’nin 1928–32 arasında gölü boşalttırmasıyla gün yüzüne çıkıyor.
Burada görülen çapa, Nemi’de bulunan iki ana tipten biri. Gövdesi ahşap, uç kısımları ise demirle güçlendirilmiş. Adamın hemen önünde o demir uçlardan biri net şekilde seçiliyor. Çapanın yatay denge çubuğu, yani “stoku”, kurşundan dökülmüş; böylece çapa suya atıldığında hızla dibe oturabiliyor.
Bulunan diğer tip çapa ise tam tersine, yapısal omurgası demir çubuklardan oluşan ama dışı dayanıklılık ve şok emilimi için ahşapla kaplanmış olan tür.
Asıl ilginç ayrıntı, fotoğrafın sol alt köşesinde hâlâ görülebilen orijinal halat. Su altında o kadar uzun süre kalıp da hâlâ formunu koruyabilmiş olması, hem gölün kimyasını hem de gemilerin ne kadar ustaca inşa edildiğini gösteriyor. Arkeolojide böyle bir malzemenin bulunması oldukça nadir; bir tür mucizevi korunma koşulu diyebiliriz.
