04/05/2025
’nin Yeşilhisar ilçesine bağlı ’deki tescilli Rum evlerinden biri yağmur ve sel nedeniyle yıkıldı. Ethem Bilben Evi olarak bilinen ve Kayseri Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 28 Şubat 2019’da “II. Grup Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescil edilen ev, istiridye kabuğu, kabartma bitkisel ve geometrik süslemeleriyle (stilize güneş, sekiz köşeli yıldız, çarkıfelek, dört yapraklı yonca vb.) dikkati çeken, kemerli, büyük bir evdi. Nisan 2010’da Başköy’e yaptığımız araştırma-fotoğraflama gezisi sırasında hayranlıkla incelemiş, oldukça yıpranmış bu evin ve köyün korunmuyor olmasına içerlemiştim. Bu güzelim ev, zamana ve definecilere karşı ancak 15 yıl daha dayanabildi; çok çok üzgünüm. Her iki yanında yer alan ve tescil kararında “Tuncer Evi” ile “Durak Evi” olarak adlandırılan evler de bugün var, yarın yok durumunda.
2011 yılında kaya düşmesi sonucunda afet bölgesi ilan edilen ve boşaltılan köy, bu tarihten sonra güvenlik önlemlerine rağmen definecilerin mekanı oldu. Evler, kiliseler, kaya mekanlar ve okul binası defineciler tarafından kazıldıkça kazıldı. Bu durum 2023 yılında medyada yer aldı; bölge halkı adına muhtar tarafından yardım çağrısı yapıldı ama değişen bir şey olmadı. Eylül 2024 yılında, tabelasında 1913 yazan ilkokul binasının yine defineciler tarafından kazılması nedeniyle aynı çağrı yinelendi, ancak bugün evlerden birinin yıkıldığı haberiyle karşı karşıyayız.
Ünlü Roma İmparatoru Mavrision’un memleketi olduğu için , 1924 Mübadelesi öncesinde “Küçük Paris” , mübadele sonrasında Yunanistan Kavasos’tan (Başköy) göçenler nedeniyle Başköy adını alan bu yerleşim yerinin zengin tarihi ve kültür mirası göz göre göre yok oluyor.
Başköy ile ilgili ’nın dergimizde yazdığı yazıya da göz atın derim: http://www.cappadociaexplorer.com/detay.php?id=350&cid=176