Fikir Zemini

Fikir Zemini Haber, düşünce ve analiz ağırlıklı web gazetesi

Türkiye çok da uzun olmayan bir süredir, Türkiye’de milliyetçilik ideolojisinin yarı resmî kalesi sayılan bir partinin, ...
30/01/2025

Türkiye çok da uzun olmayan bir süredir, Türkiye’de milliyetçilik ideolojisinin yarı resmî kalesi sayılan bir partinin, MHP liderinin başlattığı bir tartışmanın yörüngesinde yeni bir istikamet belirlemiş gibi görünüyor.

Milliyetçilik, bir modern zaman kavramı olarak Fransız ihtilaliyle ortaya çıkmış bir çözüm biçimi. Kavram, zamanla içine sokulan farklı unsur ve içeriklerle farklı biçim ve anlamlar kazandı ve bazı yerlerde kapsayıcı kurumların çatısı olurken, bazı yerlerde de ayrımcılık ve şiddetin aracı hâline getirildi.

Bu yazıda milliyetçilik tartışmalarının teknik içeriklerine girilmeyeceği için, bu tarz farklı yönelişleri tetikleyen tarihsel, ekonomik, kültürel ve sosyolojik farklılıkları uzun uzun anlatılacak değil. Bunun, bilinen en tipik örneklerinden biri Almanya ve Fransa’dır. Birinde millet denilen şey vatan toprağıyla ilişkilendirilirken (Fransa), diğerinde (Almanya) millet kan ve soyla ilişkilendirilmiştir.

Türkiye, tarihten gelen birikimleri ve serinkanlılıkla bu iki endişe arasındaki boşlukları açıklık ve müzakere içinde doldurarak gerekli adımları atmak gibi tercihle karşı karşıya. Bunun da mekânı ve aracı kapalı kapılar arkasındaki görüşmeler değil, TBMM çatısı altın...

Topçu’ya göre, Cumhuriyetle birlikte öne çıkan pozitivist ve pragmatist yaklaşım, bu doğrultuda bir epistemolojiden hare...
30/01/2025

Topçu’ya göre, Cumhuriyetle birlikte öne çıkan pozitivist ve pragmatist yaklaşım, bu doğrultuda bir epistemolojiden hareketle milli benliği ve şahsiyeti oluşturan din, ahlak, tarih, edebiyat gibi derslerin okutulmasını neredeyse gereksiz kılmıştır. Bu yaklaşım, eğitim ve toplum alanında, zihinsel bir tutum olarak giderek Amerikan pragmatizmine doğru evrilmiştir. Bu da teknolojiyi öğreten ve üreten derslerin öne çıkarılması ve manevi kimliği oluşturan kültür alanına ilişkin derslerin geri planda kalmasına neden olmuştur.

Buradan anlıyoruz ki, bugün eğitimde karşı karşıya kaldığımız sorunlar, özellikle 1930 ve 40’lı yıllarda topluma dayatılan jakoben laiklik ve daha sonra teknik pozitivist eğitim anlayışının yüzyıl boyunca hala bizde etkinliğini sürdürüyor olması, o dönem hayata geçirilen ve sonraki dönemlerde paradigmayı değiştirmeden yöntem, tarz ve içerikleri değiştirilerek 2023’lere kadar süregelen eğitim sistemimizden kaynaklanmıştır.

Yusuf Tekin'e ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline Neden Karşı Çıkılıyor?

Mağduriyete sığınan bir kibrin verdiği haklılık duygusu ile milliyetçi zihin kendisine hiçbir kötülüğü yakıştırmaz: Soyk...
28/01/2025

Mağduriyete sığınan bir kibrin verdiği haklılık duygusu ile milliyetçi zihin kendisine hiçbir kötülüğü yakıştırmaz: Soykırım? “Biz yapamayız.” Irkçılık? “Ezilen ulusuz, biz ırkçı olamayız. Hem siz bizim başımıza gelenleri bilmiyor musunuz?” Peki zulüm, adaletsizlik? “Bizim sadakaya ihtiyacımız varken başkasının başına gelenlerden bize ne. Bizim mesaimiz ancak bize yeter.”
Milliyetçiliğin önemli bir özelliği hem onu gerçeklikten koparan bir megalomania ile hareket etmesi hem de onu melekleştirecek bir ezilmişlik ısrarında bulunmasıdır. Milliyetçi hem dünyaya bedeldir hem de dünyanın en ezilmişidir. Hem mangalda kül bırakmaz bir kahramandır hem de dayağı yiyince en kötü tefecinin dilencisidir. “Bize niye sahip çıkmıyorsunuz” diye haset ettiği güçlülerin dilencisi, kendine zulmedenlerin zayıf bir taklitçisidir. Aslında onların gaddarlığının da hasedcisidir. Hayali veya gerçek, kendisine zulmedenler kadar zalim ve gaddar, onlar kadar vicdansız ve insafsız olmayı ister.

Bir insanda milliyetçilik hissi işgale başlayınca, o insanın benliği takviye olup güçlenmeye, bencilliği ise harlanıp etrafını yakmaya başlar. Hiçbir milliyetçi durduk yerde biz karar verdik artık milliyetçi olacağız demez. Milliyetçi olmak için mutlaka bir mağduriyetin tecrüb...

“Bu model; insanın fıtri özelliklerini koruma ve geliştirmeyi, karakterini olgunlaştırmayı, şahsiyet bütünlüğünü oluştur...
28/01/2025

“Bu model; insanın fıtri özelliklerini koruma ve geliştirmeyi, karakterini olgunlaştırmayı, şahsiyet bütünlüğünü oluşturmayı merkeze alarak insanın kendi yeteneklerini ve potansiyelini gerçekleştirmeyi ve toplum ile insan arasında akılcı ve ahlaki bir uyum oluşturmayı hedefler.”

Maarif Modelin hedeflerinden birini ortaya koyan bu paragraf, apaçık paradigma farkına işaret ediyor. Zira bundan önceki sistemde insanı bu şekilde el alma ve tanımlama söz konusu değildi. İnsanın doğuştan getirdiği özelliklere atıf yapmak yerine insanın fıtri/doğal yeteneklerini baskılayan, onu belirli kalıplara sokarak biçimlendiren ve belli bir dünya görüşü doğrultusunda eğiten bir anlayış egemendi. Bu anlayış, 19. yüzyıl batı pozitivizminden mülhem ve 20. yüzyıl laiklik anlayışının bizde de taklit edilmesinin neticesinde eğitim sistemimizin temeline yerleştirilmiş bir anlayıştı. Bu anlayış hakeza geçmişimizi geçmişte kalmış, geleceği ise batı medeniyetinin 19 ve 20. yüzyıl kavramlarının ve düşünce yapısının taklidiyle yetinen bir anlayıştı...

Yusuf Tekin'e ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline Neden Karşı Çıkılıyor?

"Elias Canetti bir yazın dünyası mucizesidir. 20.yüzyılın en özgün yazarlarından biri olduğunu düşünürüm. Nobel Edebiyat...
13/08/2024

"Elias Canetti bir yazın dünyası mucizesidir. 20.yüzyılın en özgün yazarlarından biri olduğunu düşünürüm. Nobel Edebiyat Ödülü almasına rağmen batıda hak ettiği yeri alamadı ya da hak ettiği yer verilmedi. Yazın alanında ‘Körleşme’ romanı ile tanınır ama benim favorim otuz yılda yazıp bitirdiği ‘Kitle ve İktidar’ adlı kitabıdır. Böylesi bir kitabı yazabilmek için bir insanın yüz gözü, yüz aklı, yüz dili olmalı. Ben de merak ettim Canetti’nin dilinin peşine düştüm. Canetti’nin dilindeki bu sır nedir? Bakın o dil ne badireler atlatmış?"

PKK ve Sol mahalleye tutarlı ve radiikal eleştirileriyle tanınan, ''Son Diktatör'' ve ''Yüzleşerek Barışmak'' gibi kitaplarıyla Türkiye kamuoyunda bilinen yazarlar arasında yer alan yazar Aytekin Yılmaz'ın, Dünyada 20.yuzyılın büyük yazarlarından Elias Canetti üzerine kaleme ald....

1943’de Kızılordu Kırım’a yaklaşınca Nazilerle birlikte onbinden fazla Kırımlı Tatar asker de aileleriyle Kırım’dan kaçt...
13/08/2024

1943’de Kızılordu Kırım’a yaklaşınca Nazilerle birlikte onbinden fazla Kırımlı Tatar asker de aileleriyle Kırım’dan kaçtı. Bir kısmı Avusturya’daki Bregenz mülteci kampına yerleştirildi. İlber Ortaylı da o kampta doğdu, sonra ailesi Türkiye’ye göç edip TC vatandaşı oldu.

1943’de Kızılordu Kırım’a yaklaşınca Nazilerle birlikte onbinden fazla Kırımlı Tatar asker de aileleriyle Kırım’dan kaçtı. Bir kısmı Avusturya’daki Bregenz mülteci kampına yerleştirildi. İlber Ortaylı da o kampta doğdu, sonra ailesi Türkiye’ye göç edip TC vatandaş....

Yıldıray Oğur: Bregenz’deki bir mülteci kampından… - Son yıllarda Suriyeli mülteci düşmanlığında başı çeken İlber Ortayl...
13/08/2024

Yıldıray Oğur: Bregenz’deki bir mülteci kampından… -
Son yıllarda Suriyeli mülteci düşmanlığında başı çeken İlber Ortaylı 2.Dünya savaşında Kırım'dan göç etmiş mülteci bir ailenin çocuğudur.

1943’de Kızılordu Kırım’a yaklaşınca Nazilerle birlikte onbinden fazla Kırımlı Tatar asker de aileleriyle Kırım’dan kaçtı. Bir kısmı Avusturya’daki Bregenz mülteci kampına yerleştirildi. İlber Ortaylı da o kampta doğdu, sonra ailesi Türkiye’ye göç edip TC vatandaş....

ABD İran Savaşı’nın bölgesel etkileriİran’da Farsi, Azeri, Kürt, Lur, Baloch, Arap, Türkmen azınlıklar vardır. Bu azınlı...
02/08/2024

ABD İran Savaşı’nın bölgesel etkileri
İran’da Farsi, Azeri, Kürt, Lur, Baloch, Arap, Türkmen azınlıklar vardır. Bu azınlıkların nüfus oranları İran hükümetleri tarafından gizlenmektedir.

ABD işgali sonucunda, Tahran’da yönetim boşluğu oluştuğunda Kuzey İran’daki Azerilerle, Batı İran’daki Kürtlerin İran’dan ayrılmaları ihtimal dahilindedir.

25 Eylül 2017 günü Kuzey Irak Kürt Bölgesi’nde yapılan referandumda halkın bağımsızlık yönünde oy kullanmasından sonra, İran’daki Kürtlerin Irak’taki Kürtlerle “Kürdistan” adlı bir devlet kurmaları muhtemeldir.

Orta Doğu’daki Kürtlerin en önemli hedefi İran-Irak-Suriye-Türkiye’deki Kürtlerin bir bayrak altında, “Kürdistan” adlı bir devlette birleşmesidir. Büyük Orta Doğu projesi kapsamında ABD’nin Irak ve ardından Suriye’yi parçalaması, Kürtleri milli hedeflerine bir adım daha yaklaştırmıştır. İran’ın parçalanması ile İran’daki Kürtlerin Irak’taki Kürtlerle birleşmesinin önündeki bir engel daha ABD tarafından kaldırılmış olacaktır.

Son aşama Sevr Antlaşması (1920) paralelinde Türkiye’nin parçalanması ve Türkiye’deki Kürtlerin Irak-İran-Suriye’deki Kürtlerle birleşmesidir ki, ABD’nin en önemli bölgesel hedeflerinden birisi de budur. Türkiye hükümetleri bunun farkındadır. Türkiye, önümüzdeki süreçte kendi içindeki Kürtleri kaybetmemek için bu aşamlara varmadan meseleyi çözüme kavuşturmak için çaba harcamak zorundadır.

ABD İran Savaşı üzerine Batılı düşünce kuruluşlarında her gün yeni senaryolar yayımlanıyor. Senaryolardan birine göre, İran, Irak’ta elde ettiği jeostratejik durum üstünlüğünü kullanarak, zengin petrol yataklarına sahip olan Kuveyt ve Suudi Arabistan’ı işgal ediyor. Bah...

Türkiye devleti kurulduğu yıllarda, özellikle Tek parti döneminde sürdürülen modernleşme politikaları yüzünden kültürel ...
02/08/2024

Türkiye devleti kurulduğu yıllarda, özellikle Tek parti döneminde sürdürülen modernleşme politikaları yüzünden kültürel şizofreniye maruz kaldı. Şizofreniyi yaratan en önemli iki faktör, Türkçülük ve laiklik politikalarıdır. Türkçülük politikaları Kürt sorununu, laiklik politikaları din sorununu ortaya çıkardı ve kronik hale getirdi. Türkiye siyasetini yönlendiren ve belirleyen iki sorun alanı Türkçülük ve laiklik uygulamalarıyla ortaya çıkmıştır. İşte bu yüzden İslamcılık, hem milliyetçilikle olan mesafeyi koruyan hem de İslam’ın temel değerlerini referans alan yapısıyla Türkiye’nin en sahih muhalefet anlayışıdır.

Muhafazakarlık, Milliyetçilik ve Sağcılık

Gündelik hayat, bireysel ve toplumsal yaşam bağlantılarının hem sonucu, hem sebebi hem de görünür alanı. Toplumbilimsel ...
02/08/2024

Gündelik hayat, bireysel ve toplumsal yaşam bağlantılarının hem sonucu, hem sebebi hem de görünür alanı. Toplumbilimsel değeri açısından ise gündelik hayat toplumsal yapı, sosyal gerçek ve kültürel kodların önemli göstereni...
Aynı zamanda gündelik hayat, hızlı değişim ve dönüşüm toplumu olarak da tanımlanan modern toplumun anlaşılması için bir katalizör konu alanı...
Modern hayatın batı toplumlarındaki seyri, bizzat modernleşme süreçleri acı-tatlı boyutlarıyla gündelik gönderimler üzerinden dışa sunulur.

Kitap, sosyolojik teorinin temel referanslarları çercevesinde toplumbilimsel bir yöntemden yola çıkarak Necdet Subaşı'nın kitaplarını kategorize etmiş ve onlar üzerinden iki boyutlu bir toplumsal gerçeklik analizine dikkat çekmiştir. Kitap, sosyolojik teori zemininde gündelik hayat k...

Ortaçağ'da Müslüman filozoflar, nasıl kendi döneminde özgün bir felsefe ortaya koyup tefekkür faaliyetine yön verdilerse...
30/07/2024

Ortaçağ'da Müslüman filozoflar, nasıl kendi döneminde özgün bir felsefe ortaya koyup tefekkür faaliyetine yön verdilerse, İslam medeniyeti birçok alanda dünyayı etkilediyse günümüz Müslümanları da kendi kaynaklarından hareketle yeni bir düşünme faaliyeti, özgün bir paradigma ortaya koyabilirler.

Başkalarının düşünce kodlarına teslim olanlar, farklı bir fikir inşa edemez. Taklitçi sekülerlik, Aşırı milliyetçilik ve mezhepçilik girdabına düşüp burada pusulasını kaybeden Müslüman toplumların bugün yaşadıkları kimlik krizinin altında yatan nedenlerin başında, Müslümanların bilgi ile ahlak ilişkisinden kopmuş olmasıdır. Daha açık bir ifadeyle, ilahi mesajın/vahyin bilgisi ile ahlakın birbirinden ayrı şeyler olmadığı, müslümanların bunu yeniden ve özüne uygun bir şekilde idrak etmesi gerekmektedir.

Taha Abdurrahman, Müslümanlar ve Yeni Bir Felsefe

Başkalarının düşünce kodlarına teslim olanlar, farklı bir fikir inşa edemez. Taklitçi sekülerlik, Aşırı milliyetçilik ve...
30/07/2024

Başkalarının düşünce kodlarına teslim olanlar, farklı bir fikir inşa edemez. Taklitçi sekülerlik, Aşırı milliyetçilik ve mezhepçilik girdabına düşüp burada pusulasını kaybeden Müslüman toplumların bugün yaşadıkları kimlik krizinin altında yatan nedenlerin başında, Müslümanların bilgi ile ahlak ilişkisinden kopmuş olmasıdır. Daha açık bir ifadeyle, ilahi mesajın/vahyin bilgisi ile ahlakın birbirinden ayrı şeyler olmadığını, müslümanların bunu yeniden ve özüne uygun bir şekilde idrak etmesi gerekmektedir.

Taha Abdurrahman, Müslümanlar ve Yeni Bir Felsefe

Address

Kazım Karabekir Mahalesi
Yalova

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Fikir Zemini posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Fikir Zemini:

Share